Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 maja 2014 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

Przewodniczący: SSO Sławomir Krajewski (spr.)

Sędziowie SO Zbigniew Ciechanowicz

SO Karina Marczak

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2014 roku w Szczecinie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa(...) T.

przeciwko D. R. (1), E. R. (1), D. R. (1), D. R. (2) oraz E. R. (2)

o eksmisję

na skutek zażalenia pozwanych na postanowienie Sądu Rejonowego w Gryficach z dnia 24 stycznia 2014 roku, sygn. akt I C 487/12

p o s t a n a w i a :

1.  odrzucić zażalenie na pkt I zaskarżonego postanowienia,

2.  oddalić zażalenie w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2014 roku Sąd Rejonowy w Gryficach, sygn. akt I C 487/12, oddalił wniosek pozwanych o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji od wyroku z dnia 11 października 2012 roku (I.) oraz odrzucił apelację pozwanych z dnia 17 października 2013 roku (II.).

W uzasadnieniu wskazał, iż zgodnie z art. 370 kpc. Sąd ma obowiązek odrzucić nieopłaconą apelację lub wniesioną po upływie terminu. Sąd I instancji wskazał, iż pozwani nie stawili się na termin rozprawy w dniu 11 października 2012 roku, o którym zostali prawidłowo powiadomieni na rozprawie w dniu 4 września 2012 roku i dodał, że na tej rozprawie został wydany wyrok, wobec którego żadna ze stron nie zainicjowała postępowania odwoławczego.

Sąd I instancji podkreślił, iż pozwani nie uprawdopodobnili, że uchybienie terminu do wniesienia apelacji nastąpiło bez ich winy zwłaszcza, że pozwani zostali prawidłowo poinformowani o terminie rozprawy, na której został wydany wyrok.

W konsekwencji Sąd I instancji oddalając wniosek o przywrócenie terminu dokonał oceny terminowości wniesienia apelacji i uznał, iż termin do wniesienia apelacji upływał w dniu 2 listopada 2012 roku, jednocześnie stwierdzając, iż apelacja została wniesiona po tym terminie dlatego konieczne było jej odrzucenie.

Zażalenie na powyższe postanowienie wywiedli pozwani E. R. (1) oraz D. R. (1) i wnieśli o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przywrócenie im terminu do wniesienia apelacji.

Skarżący zarzucili Sadowi pierwszej instancji stronniczość, nierzetelność oraz błędne ustalenie stanu faktycznego.

W uzasadnieniu wskazali, iż nie otrzymali wyroku Sądu Rejonowego w Gryficach z dnia 11 października 2012 roku. Przyznali, że nie byli obecni na rozprawie w dniu 11 października 2012 roku, ale wskazali, iż zostali poinformowani, że ich obecność nie jest obowiązkowa, gdyż Sąd pierwszej instancji postanowił, wezwać do udziału w niniejszej sprawie w charakterze pozwanej ich córkę.

Pozwani zaznaczyli, iż działają w sprawie sami, bez adwokata wobec czego, ich zdaniem, na Sądzie ciążył obowiązek poinformowania ich o przysługujących im na podstawie art. 327 kpc prawach i obowiązkach, a w szczególności udzielenia informacji, co do sposobu i terminów wniesienia środka zaskarżenia.

W odpowiedzi na zażalenie powódka wniosła o jego oddalenie.

Uzasadniając swoje stanowisko stwierdziła, iż na rozprawie w dniu 4 września 2012 r. pozwani nie mogli być pouczeniu o przysługujących ich środkach zaskarżenia gdyż na tej rozprawie nie było wydane orzeczenie. Dodała, iż pozwani sami zrezygnowali z udziału w rozprawie w dniu 11 października 2012 roku, na której został wydany wyrok, a to wtedy Sąd dokonałby stosownego pouczenia. Wskazała, iż pozwani w zażaleniu nie wykazali, iż złożenie apelacji po terminie wynikało z przyczyn niezależnych od pozwanych. Nadto zaznaczyła, iż pozwani nie są osobami bezradnymi.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie pozwanych okazało się częsciowo niedopuszczalnym, a w pozostałej części bezzasadnym.

Na wstępie wskazać należy, iż stosownie do treści art. 394 kpc zażalenie przysługuje na postanowienia sądu pierwszej instancji kończące postępowanie w sprawie oraz na postanowienia sądu i zarządzenia przewodniczącego enumeratywnie wymienione w art. 394 § 1 kpc. Wobec powyższego należało uznać, iż zażalenie na postanowienie Sądu pierwszej instancji o oddaleniu wniosku pozwanych o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji, nie przysługuje. Postanowienie to nie jest, bowiem wymienione w art. 394 kpc ani też nie kończy postępowania w sprawie.

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 373 kpc, w zw. z art. 370 kpc i art. 397 § 2 kpc, orzeczono jak w punkcie 1 sentencji postanowienia.

Powyższe postanowienie podlega natomiast badaniu przez Sąd drugiej instancji na podstawie art. 380 kpc, który w postępowaniu zażaleniowym znajdzie zastosowanie na podstawie art. 397 § 2 kpc. Zgodnie z tym przepisem Sąd drugiej instancji, na wniosek strony, rozpoznaje również te postanowienia sądu pierwszej instancji, które nie podlegają zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Wpływ postanowienia o oddaleniu wniosku o przywrócenie terminu na postanowienie o odrzuceniu apelacji jest oczywisty. Uwzględnienie, bowiem wniosku spowodowałoby, iż apelacja wnioskodawcy nie mogłaby zostać uznana za wniesioną po terminie. Zwrot wniosku, jego odrzucenie czy oddalenie powodują natomiast uznanie, iż apelacja została wniesiona po terminie i jako taka podlega odrzuceniu.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu pierwszej instancji, iż brak było podstaw do uwzględnienia wniosku pozwanych o przywrócenie uchybionego terminu do wniesienia apelacji.

Zgodnie z art. 168 § 1 kpc jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Brak winy strony w uchybieniu terminowi, o którym mowa w powyższym przepisie, podlega ocenie sądu z uwzględnieniem wszystkich okoliczności danej sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy. Pozwani jako przyczynę uchybienia terminowi do wniesienia wskazali to, iż nie zostali pouczeni o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia środka odwoławczego a nadto, iż Sąd pierwszej instancji nie doręczył im przedmiotowego wyroku.

Sąd Rejonowy całkowicie słusznie przyjął, że pozwani nie uprawdopodobnili, że uchybienie terminu do wniesienia apelacji nastąpiło bez ich winy. Zgodnie z art. 327 § 1 kpc stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego, rzecznika patentowego lub radcy (...) (...), obecnej przy ogłoszeniu wyroku, przewodniczący udziela wskazówek co do sposobu i terminów wniesienia środka zaskarżenia. W niniejszej sprawie pozwani nie byli obecni na rozprawie w dniu 11 października 2012 roku, na której wydano wyrok, pomimo prawidłowego ich zawiadomienia o tym terminie rozprawy, w związku z czym Sąd I instancji nie miał obowiązku dodatkowego pouczania pozwanych pisemnie o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia, podobnie jak i samego doręczania pozwanym z urzędu zapadłego w sprawie wyroku.

Stosownie do art. 327 § 2 kpc jedynie stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego, która na skutek pozbawienia wolności była nieobecna przy ogłoszeniu wyroku, sąd z urzędu w ciągu tygodnia od dnia ogłoszenia wyroku doręcza odpis jego sentencji z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia. Skoro pozwani nie byli w dniu 11 października 2012 roku pozbawiani wolności, to przepis ten w rozpoznawanej sprawie nie znajduje zastosowania.

Odnosząc się do wywodów zażalenia wskazać jeszcze trzeba, że jak wynika z protokołu rozprawy, mającego charakter dokumentu urzędowego, w rozumieniu i ze skutkiem o jakich mowa w art. 244 § 1 kpc, na rozprawie z dnia 4 września 2012 roku pozwani E. R. (1) i D. R. (1), zostali zobowiązani do osobistego stawiennictwa na kolejnej rozprawie - wyznaczonej właśnie na dzień 11 października 2012 roku, pod rygorem pominięcia dowodu z ich przesłuchania.

Skoro pozwani ci, podobnie jak i pozostali pozwani, nie stawili się na tej ostatniej rozprawie, to wyłącznie z przyczyn leżących po ich stronie i przez nich zawinionych, nie powzięli wiadomości o wydaniu w dniu 11 października 2012 roku wyroku oraz terminie i sposobie jego zaskarżenia.

Mając na uwadze wszystko powyższe, Sąd Okręgowy podzielił w całości stanowisko Sądu pierwszej instancji, iż brak było podstaw do przywrócenia pozwanym terminu do wniesienia apelacji, albowiem jego uchybienie nastąpiło z winy pozwanych, którzy nie dochowali należytej staranności i dbałości o swoje interesy.

Bezzasadność wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji, implikowała konieczność odrzucenia apelacji - jako spóźnionej, na podstawie art. 370 kpc. Termin do wniesienia apelacji od wyroku z dnia 11 października 2012 roku upłynął, bowiem bezskutecznie w dniu 2 listopada 2012 roku.

Reasumując na podstawie art. 385 kpc, w zw. z art. 397 § 2 kpc, orzeczono jak w pkt 2 sentencji postanowienia.

(...)

(...)

- (...)

(...)

- (...)