Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI Ka 305/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 czerwca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący sędzia Piotr Mika (spr.)

Sędziowie Marcin Schoenborn

del. Piotr Pawlik

Protokolant Natalia Skalik-Paś

przy udziale Adriana Piejko - Prokuratora Prokuratury Rejonowej G. w G.

po rozpoznaniu w dniu 8 czerwca 2021 r.

sprawy T. S. (S.) ur. (...) w G.,

syna T. i E.

skazanego w przedmiocie wydania wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 7 grudnia 2020 r. sygnatura akt IX K 1227/19

na mocy art. 437 k.p.k., art. 438 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k.

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  uchyla rozstrzygnięcie z punktu 1 i na mocy art. 85 § 1 k.k. art. 86 § 1 k.k. oraz art. 34 § 1a pkt 1) k.k. i art. 35 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 23 czerwca 2020 roku łączy:

- karę 8 miesięcy ograniczenia wolności orzeczoną wyrokiem Sąd Rejonowego w Gliwicach z dnia 11 grudnia 2019 roku, sygn. III K 1040/18 (pkt VI części wstępnej)

- karę 1 roku ograniczenia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 29 stycznia 2019 roku, sygn. III K 140/18 (pkt VII części wstępnej)

i w ich miejsce orzeka wobec skazanego karę łączną 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym;

b)  uchyla rozstrzygnięcie z punktu 2;

c)  na mocy art. 572 k.p.k. umarza postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego obejmującego karę orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 19 września 2019 roku, sygn. III K 531/19,

d)  w punkcie 4 uzupełnia rozstrzygnięcie poprzez wskazanie, że umorzenie postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego obejmującego kary orzeczone wyrokiem Sądu Rejonowego
w Gliwicach z dnia 29 stycznia 2019 roku, sygn. III K 140/18 dotyczy jedynie orzeczonej tym wyrokiem kary pozbawienia wolności;

2.  w pozostałym zakresie utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy;

3.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. Ż. kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 27, 60 zł (dwadzieścia siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za obronę skazanego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

4.  zwalnia skazanego od zapłaty wydatków postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 305/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 7 grudnia 2020 roku, sygn. IX K 1227/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

T. S.

prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 25 listopada 2020 roku, sygn. VII Kow 3945/20 skazanemu udzielono warunkowego przedterminowego zwolnienia z sumy kar pozbawienia wolności w sprawach Sądu Rejonowego w Gliwicach o sygn. III K 140/18, IX K 598/19 oraz III K 531/19

odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 25 listopada 2020 roku, sygn. VII Kow 3945/20

136

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

odpis postanowienia Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 25 listopada 2020 roku, sygn. VII Kow 3945/20

dokument nie budził jakichkolwiek zastrzeżeń co do jego zgodności z oryginałem

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

rozstrzygnięcie z punktu 3 wskazujące na odrębne wykonanie wyroków w zakresie, w jakim zawarte w nich rozstrzygnięcia nie zostały objęte karą łączną , umorzenie postępowania o wydanie wyroku łącznego obejmującego kary orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Gliwicach, sygn. III K 573/08, III K 141/15. III K 3/16, III K 366/18, III K 631/18 oraz IX K 598/19, a także karę pozbawienia wolności z wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach w sprawie III K 140/18 oraz rozstrzygnięcie o kosztach sądowych

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak uchybień wynikający w szczególności z faktu, że wszystkie kary pozbawienia wolności orzeczone powołanymi wyżej wyrokami zostały wykonane przed wydaniem zaskarżonego wyroku łącznego, a więc zgodnie z treścią art. 85 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 23 czerwca 2020 roku nie były karami podlegającymi wykonaniu, zaś kara grzywny z wyroku w sprawie III K 631/18 jest karę innego rodzaju w rozumieniu art. 85 § 1 k.k. niż kary pozbawienia wolności i kary ograniczenia wolności i nie podlega łączeniu z innymi rodzajowo karami, nawet w sytuacji gdy wykonywana jest w formie zastępczej kary pozbawienia wolności.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

uchylenie rozstrzygnięcia o wymierzeniu kary łącznej pozbawienia wolności obejmującej karę pozbawienia wolności w sprawie Sądu Rejonowego w Gliwicach, sygn. III K 531/19 oraz karę ograniczenia wolności w sprawie tego sądu sygn. III K 1040/18 i umorzenie postępowania o wydanie wyroku łącznego obejmującego karę pozbawienia wolności w sprawie sygn. III K 531/19

Zwięźle o powodach zmiany

Wobec faktu, że postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 25 listopada 2020 roku, sygn. VII Kow 3945/20 skazanemu udzielono warunkowego przedterminowego zwolnienia z sumy kar pozbawienia wolności w sprawach Sądu Rejonowego w Gliwicach o sygn. III K 140/18, IX K 598/19 oraz III K 531/19, kara pozbawienia wolności ze sprawy III K 531/19, stała karą, która nie podlega aktualnie wykonaniu. Stosownie do treści art. 85 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 23 czerwca 2020 roku nie może być więc objęta węzłem kary łącznej. Choć w judykaturze wyrażono pogląd, zgodnie z którym kara pozbawienia wolności z odbycia której skazany został warunkowo przedterminowo zwolniony na podstawie art. 77 § 1 KK, pozostaje nadal w całym okresie wskazanym w art. 82 § 1 KK karą, która w przyszłości może podlegać wykonaniu, w związku z czym może stanowić podstawę orzeczenia kary łącznej (tak: postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 17 września 2019 r. IV KK 399/19, OSNKW 2020 nr 9-10, poz. 46, str. 52, KZS 2020 nr 10, poz. 11), to jednak pogląd ten w ocenie Sądu odwoławczego jest błędny. Gdyby w istocie uznać za karę podlegająca wykonaniu w rozumieniu art. 85 § 2 k.k. w poprzednim brzmieniu także karę, która w przyszłości może podlegać wykonaniu po wydaniu w tym zakresie stosownego postanowienia sądu, to całkowicie zbędne byłoby umieszczanie w treści przepisu art. 85 § 2 k.k. zastrzeżenia dotyczącego art. 89 k.k. Także przecież kara pozbawienia wolności orzeczona z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jest karą, która w przyszłości może podlegać wykonaniu. Skoro z woli ustawodawcy łączenie kary pozbawienia wolności orzeczonej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania znajduje podstawę prawną nie w treści normy wynikającej z art. 85 § 2 k.k. a właśnie we wskazanym przepisie art. 89 k.k., to norma wynikająca z art. 85 § 2 k.k. nie może być odczytywana w sposób, który czyniłby całkowicie zbędnym zapis zastrzeżenia odnoszącego się do art. 89 k.k. Tym samym karą podlegającą wykonaniu w rozumieniu art. 85 § 2 k.k. może być jedynie kara pozbawienia wolności, dla wykonania której nie jest wymagane wydanie orzeczenia skutkującego zarówno zarządzeniem wykonania warunkowo zawieszonej kary, jak i odwołaniem warunkowego przedterminowego zwolnienia.

0.0.15.2.2.

Przedmiot i zakres zmiany

orzeczenie kary łącznej 1 roku i 4 miesięcy ograniczenia wolności obejmującej kary jednostkowe 8 miesięcy ograniczenia wolności z wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach w sprawie III K 1040/18 oraz kary 1 roku ograniczenia wolności z wyroku tego samego sądu w sprawie III K 140/19

Zwięźle o powodach zmiany

Obie wskazane wyżej kary są karami tego samego rodzaju i podlegają wykonaniu w rozumieniu art. 85 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 23 czerwca 2020 roku, tym samym obowiązkiem sądu było objęcie ich wyrokiem łącznym i orzeczenie w ich miejsce jednej kary łącznej. Nie zmienia tego okoliczność, iż jedna z kar ( w sprawie III K 140/18) była składnikiem kary orzeczonej w oparciu art. 37b k.k. Kara pozbawienia wolności oraz kara ograniczenia wolności orzeczona jako tak zwana kara mieszana na podstawie art. 37b KK nie jest innym rodzajem kary, niż kara pozbawienia wolności i kara ograniczenia wolności orzeczone jako kary samoistne za inne pozostające w zbiegu przestępstwa, zaś podstawą łączenia takich kar jest art. 87 § 1 KK. Przepis art. 87 § 2 KK nie jest również przeszkodą do połączenia kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności orzeczonych w ramach kary mieszanej z karą czy karami pozbawienia wolności i ograniczenia wolności orzeczonymi jako kary samoistne. Stanowi on bowiem jedynie, że jeżeli za zbiegające się przestępstwa wymierzono kary pozbawienia wolności oraz ograniczenia wolności i kara łączna pozbawienia wolności nie przekroczyłaby 6 miesięcy, a kara łączna ograniczenia wolności- 2 lat, sąd może orzec te kary łączne jednocześnie, jeżeli cele kary zostaną w ten sposób spełnione. Oznacza to, że możliwość połączenia przez sąd orzeczonych wobec skazanego kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności oraz wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności aktualizuje się dopiero wówczas, gdy nie zostaną spełnione formalne przesłanki wskazane w art. 87 § 2 KK, to jest jednoczesnego orzeczenia dwóch kar łącznych pozbawienia wolności i ograniczenia wolności, albo gdy- mimo spełnienia formalnych przesłanek do wymiaru sekwencji dwóch kar łącznych- sąd uzna, że orzeczenie takiej sekwencji kar łącznych nie spełniałoby wobec skazanego celów kary. (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - II Wydział Karny z dnia 14 listopada 2019 r. II AKa 476/19, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2019 r. V KK 173/18)

O wymiarze kary łącznej zdecydowały: względnie odległy związek podmiotowy i przedmioty przestępstw, za które orzeczono zbiegające się kary, wynikający z faktu, że przestępstwa te (z art. 209 § 1a k.k. i art. 279 § 1 k.k.) skierowane były przeciwko całkowicie odmiennym dobrom chronionym, a nadto ich popełnienie oddzielone było w czasie niespełna półrocznym odstępem (22 grudnia 2017 rok - 19 czerwca 2018 rok). Znaczenie dla wymiaru kary łącznej miały również względy związane z prewencją indywidualną, tj. pozytywnie ocenione zachowanie skazanego w czasie odbywania kary pozbawienie wolności oraz negatywnie ocenione: wielokrotna karalność skazanego oraz fakt, że uchylał się od wykonania jednej z podlegających połączeniu kar ograniczenia wolności ( III K 1040/18), co skutkowało jej zamianą na karę zastępczą pozbawienia wolności.

0.0.15.2.3.

Przedmiot i zakres zmiany

wskazanie, że umorzenie postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego obejmuje jedynie karę pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie III K 140/18, a nie jak orzekł sąd I instancji, obie kary tj. pozbawienia wolności i ograniczenia wolności orzeczone w oparciu o art. 37b k.k.

Zwięźle o powodach zmiany

Umorzenie było prawidłowe w odniesieniu jedynie do wykonanej już kary pozbawienia wolności, a brak było podstaw do umorzenia postępowania w zakresie podlegającej wykonaniu kary ograniczenia wolności, także z przyczyn wskazanych w sekcji 5.2.2

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Wobec wniosku obrońcy skazanego o zasądzenie na jego rzecz wynagrodzenia za obroną z urzędu w postępowaniu odwoławczym, jak też jego oświadczenia, że wynagrodzenie to nie zostało w żadnej części pokryte przez skazanego, zasądzono na rzecz adwokata J. Ż. kwotę wynagrodzenia w wysokości minimalnej stawki za obronę z urzędu w sprawie o wydanie wyroku łącznego, powiększając wysokość wynagrodzenia o podatek od towarów i usług, zgodnie z § 17 ust. 5 i § 4 ust. 3 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości Z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. 2019.18 j.t.)

4

Skazany przebywał w zakładzie karnym do 3 stycznia 2021 roku , odbywając od 3 grudnia 2020 roku zastępczą karę pozbawienie wolności za nieuiszczoną grzywnę. Jest nadto dłużnikiem alimentacyjnym. Wskazuje to jednoznacznie na sytuację materialną i rodzinną skazanego, w świetle której zapłata przez skazanego kosztów sądowych byłaby dla niego zbyt uciążliwa . W myśl art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono skazanego z obowiązku zapłaty tych kosztów i wydatkami postępowania odwoławczego obciążono Skarb Państwa.

1PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

skazany

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

orzeczenie kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze, który skutkuje koniecznością powrotu skazanego do zakładu karnego, z uwagi na objęcie karą łączną także kary ograniczenia wolności

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana