Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 320/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z 12 października 2021 r. sygn. III K 205/21.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ obrońca

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ w całości

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

0.11.4. Wnioski

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

Z. B.

Karalność oskarżonego

Karta karna

543-544

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Karta karna

Art. 424 § 1 kpk nie przewiduje wyjaśniania w uzasadnieniu powodów uznania dowodu.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

1

Obraza przepisów postępowania mająca istotny wpływ na treść wyroku, tj.

- art. 5 § 2 kpk poprzez jego niezastosowanie i zaniechanie rozstrzygnięcia na korzyść oskarżonego nie dających się usunąć wątpliwości, w szczególności iż to oskarżony dopuścił się zarzuconego mu przestępstwa,

- art. 7 kpk poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i jej dokonanie z naruszeniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego poprzez uznanie za wiarygodne zeznań świadka Ł. J., J. M. oraz K. G., mimo iż nie korespondują one z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym,

- art. 174 kpk w zw. z art. 244 kpk w zw. z art. 16 kpk poprzez błędną wykładnię art. 174 kpk oraz niezastosowanie art. 16 kpk w zw. z art. 244 § 3 kpk i w konsekwencji poczynienie ustaleń faktycznych na materiale dowodowym, na którtm takich ustaleń czynić nie było można, w szczególności na oświadczeniach oskarżonego złożonych po jego zatrzymaniu i kwalifikowanych jako rozpytanie, bez uprzedzenia go o prawie do milczenia przewidzianym w art. 244 kpk oraz utrwalonych w formie procesowej.

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za niezasadny

Zarzut w apelacji zapisany został jako drugi, ale zgodnie z zasadami oceniania zarzutów należy omówić go w pierwszej kolejności. Apelacja, wniesiona ewidentnie w ramach realizacji oczekiwań oskarżonego, podobnie jak te oczekiwania jest oderwana od realiów sprawy. Sprawa niniejsza jest zaś prosta dowodowo i nie sposób tego nie dostrzec.

Sąd Okręgowy nie dopuścił się obrazy art. 5 § 2 kpk z tej prostej przyczyny, że nie stwierdził w sprawie żadnych wątpliwości, które można byłoby rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego. Obrońca zadając serię retorycznych pytań w uzasadnieniu apelacji, dopomina się o dowody, których w sprawie nie ma i krytykuje fakt, że ich nie pozyskano, tymczasem istotne jest to, czy te dowody, które są, wystarczą do stwierdzenia, że czynu dopuścił się Z. B.. W szczególności podnosi skarżący brak dowodów o charakterze śladów biologicznych, które wcale nie były niezbędne do rozstrzygnięcia sprawy. Przy wyliczaniu dowodów, które przeprowadzono, obrońca nie jest w stanie wskazać, gdzie pojawiają się niemożliwe do usunięcia wątpliwości dowodowe. Ogranicza się do stwierdzenia, że są i że materiał dowodowy jest niedostateczny. Starannie pomija przy tym te dowody, które posłużyły do ustalenia winy oskarżonego, traktując je jak nieistniejące. Umieszczanie w uzasadnieniu apelacji dziesiątków retorycznych pytań nie jest w stanie uczynić nieistniejącym tego materiału dowodowego, który w sprawie jest.

Obraza art. 7 kpk również nie miała miejsca, przy czym skarżący skupia się, o czym wspomniano, na dowodach drugorzędnych, pomijając starannie te kluczowe. W niniejszej sprawie najważniejsze dowody zebrano natychmiast po zdarzeniu. Szczęśliwy przypadek zrządził, że gdy oskarżony po dokonaniu czynu zreflektował się i zaczął wołać, aby wezwać pogotowie, sąsiadem, który zareagował, był doświadczony policjant kryminalny Ł. J., który przedtem słyszał z domu L. G. głosy dwóch mężczyzn, w tym znanego mu pokrzywdzonego, a później, gdy po zdarzeniu miał do czynienia z oskarżonym, rozpoznał, że to do niego należał drugi głos. Zresztą to rozpoznanie jest dowodem drugorzędnym. Ważniejsze, że na miejscu zdarzenia Ł. J. nie ograniczył się do udzielania pomocy pokrzywdzonemu i wezwania patrolu policji, ale pomyślał o tym, aby skorzystać z faktu, że pokrzywdzony był przytomny i uzyskać od niego jasne oświadczenie, kto zadał mu uderzenia nożem, wiedząc, że będzie to bardzo ważny dowód. L. G. najpierw w obecności Ł. J., a potem również po przyjeździe na miejsce zdarzenia policjantów J. M. i K. G., oświadczył jednoznacznie, że obrażenia nożem zadał mu obecny na miejscu zdarzenia Z. B. i że chciał on od pokrzywdzonego pieniędzy, chociaż nie zdołał już opisać, czy chciał je po prostu zabrać, czy chodziło o coś w rodzaju pożyczki. Słyszał to i Ł. J. i J. M.. Ł. J. zorientował się też po wejściu, że oskarżony ma w kieszeni nóż, zwrócił uwagę, czy nie próbuje on czegokolwiek z tym nożem robić, a potem wskazał nóż przybyłym policjantom z patrolu, którzy go zabezpieczyli.

Oczywiste jest, że dążąc do uniewinnienia oskarżonego, obrońca usiłuje twierdzić, że zeznania świadków – funkcjonariuszy Policji są sprzeczne z „pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym”. Jednak nie potrafi wskazać żadnego materiału dowodowego, z którym zeznania te są sprzeczne. Fakt, że innym osobom L. G. nie powiedział, kto poranił go nożem, bądź też nie słyszały one tych wypowiedzi, w których padło nazwisko Z. B., nie świadczy o niczym, bo ciężko ranny pokrzywdzony nie był w takiej sytuacji, aby każdemu kolejno relacjonować przebieg zajścia, skoro nie było takiej potrzeby. Istotne było przekazanie tej informacji policjantom, a zdawali oni sobie przecież sprawę z wagi i znaczenia oświadczenia L. G., który, jak wiadomo, zeznań już przed śmiercią złożyć nie zdołał.

Nie dopuścił się również Sąd Okręgowy obrazy art. 174 kpk. Nie zastępował wyjaśnień oskarżonego treścią pism, zapisków ani notatek urzędowych. Przesłuchanie świadków opisujących zachowanie i wypowiedzi Z. B. po zdarzeniu to zupełnie coś innego. Jeżeli Z. B. po zdarzeniu, zwłaszcza w drodze do komendy policji, spontanicznie wypowiadał zwroty w rodzaju „zabiłem go”, a także pytał „czy zabiłem L., czy L. żyje” i świadkowie to słyszeli, to nie było to żadnym rozpytaniem czy próbą nieformalnego przesłuchania. Oskarżony mówił to, gdy był doprowadzany, nie zaś w czasie jakiegokolwiek rozpytania czy sporządzania notatek. Tzw. rozpytanie nie byłoby zresztą żadnym dowodem, wykonywane jest co najwyżej dla ustalenia, jakie czynności powinni podjąć policjanci. Protokół zatrzymania podejrzanego wskazuje, że został on zatrzymany na miejscu zdarzenia, około godziny 23.00. Oskarżony otrzymał przewidziane prawem pouczenie na piśmie i pokwitował jego otrzymanie z zapisaniem daty 16 marca 2020 r., czyli jeszcze przed północą. Jeżeli więc obrońca chciałby twierdzić, że oskarżonego nie pouczono o jego prawach zgodnie z art. 244 kpk, musiałby wykazać, że zarówno protokół zatrzymania, jak i pokwitowanie odbioru pouczeń są sfałszowane. Nie próbuje ani nie twierdzi tego. Jeśli oskarżony z powodu nietrzeźwości pouczenia nie przeczytał, albo stan nietrzeźwości sprawiał, że spontanicznie się wypowiadał bez zastanowienia, nie ma tu żadnego uchybienia procesowego.

W tej sytuacji nie widzi Sąd Apelacyjny żadnej ewentualności zastosowania w niniejszej sprawie art. 16 kpk – w szczególności poprzez uznanie, że funkcjonariusze organu procesowego, jakim w tym przypadku była Policja, nie dopełnili swoich obowiązków, naruszyli prawa oskarżonego i że z tego powodu jakiekolwiek zdarzenie zaistniałe w nocy z 16 na 17 marca 2020 r. wywołało ujemne skutki procesowe dla oskarżonego, mimo, że było zakazane prawem.

Tym samym nie potwierdził się żaden z postawionych wyrokowi zarzutów obrazy prawa procesowego.

Wniosek

O zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego, względnie o zmianę wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszej.

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za niezasadny.

Skoro nie miała miejsca obraza prawa procesowego, to nie wchodzi w grę uniewinnienie oskarżonego z tego powodu, że zaistniała. Kwestia kary omówiona będzie niżej.

Lp.

Zarzut

2

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę zaskarżonego wyroku, w następstwie błędnej oceny dowodów, mający istotny wpływ na jego treść, polegający na ustaleniu, iż oskarżony dopuścił się zarzuconego mu czynu i na dokonaniu ustaleń na materiale dowodowym, co do którego niedopuszczalne było czynienie ustaleń faktycznych.

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za niezasadny

Czynienie ustaleń faktycznych na podstawie materiału dowodowego, który jest prawnie niedopuszczalny, nie byłoby błędem w ustaleniach faktycznych, lecz obrazą prawa procesowego, niezależnie od treści art. 168a kpk, przepisu wątpliwego w świetle wiążących Polskę międzynarodowych uregulowań z zakresu praw człowieka. Obrońca więc powtarza w tym miejscu zarzut z opisanego wyżej punktu dotyczącego obrazy prawa procesowego. Rzecz w tym, że w niniejszej sprawie nie były przeprowadzone żadne dowody niedopuszczalne prawnie. Sprawa, jak zaznaczono, dowodowo jest prosta, a kluczowymi dowodami były wypowiedzi samego L. G. przekazane po zdarzeniu policjantom i zawarte w ich zeznaniach, a wskazujące jasno osobę sprawcy, oględziny, zatrzymany u oskarżonego nóż, dokumentacja medyczna z protokołem sekcji zwłok oraz ślady zebrane na miejscu zdarzenia i w mniejszym stopniu wypowiedzi oskarżonego po zatrzymaniu. Nie ma tu po prostu miejsca na jakikolwiek błąd co do osoby sprawcy.

Co do osoby P. J., który podał, że był w dniu zdarzenia u L. G., ale opuścił jego dom około 20.00 i pozostawił tam L. G. i Z. B., to jego zeznania są w pełni wiarygodne. Nie ma większego znaczenia, o której dokładnie godzinie P. J. wyszedł i na podstawie czego godzinę tę ustalił (było to zresztą na tyle długo przed zabójstwem, że nawet pomyłka rzędu wielu minut nie miałaby znaczenia). Nie sposób bowiem uznać na podstawie zasad logiki i doświadczenia życiowego, że gdyby zabójcą był P. J., to ciężko ranny L. G. oświadczyłby policjantom, że poranił go nożem Z. B., a słyszący to oskarżony nie oświadczyłby natychmiast, że to nie on, tylko P. J., który przed chwilą uciekł z miejsca zdarzenia (bo tak by musiało być). Próby sugestii, że czynu mógł dokonać P. J., nie mają szans powodzenia.

Wniosek

O zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego, względnie o zmianę wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszej.

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za niezasadny.

Również w tym przypadku nie ma żadnych podstaw do uznania zarzutów za zasadne. Wszystkie dowody winy Z. B. i wszystkie ustalenia faktyczne są nie do podważenia. Natomiast drugi z wniosków obrońcy, o złagodzenie kary, nie jest niczym uzasadniony ani nawet nie jest powiązany z żadnym zarzutem, bo przecież zarzutu rażącej niewspółmierności kary obrońca wyrokowi nie postawił. Co do wyrażenia skruchy przez oskarżonego w ostatnim słowie, to powołanie się na ten fakt zaprzecza totalnie całej treści apelacji i czyni ją nonsensowną. Zresztą trudno ocenić pod tym kątem postawę oskarżonego, który najpierw zaprzecza stanowczo swojej winie, a potem zdaje się w swoje zaprzeczenia wątpić, ale zaczyna zasłaniać się niepamięcią. Taka postawa jest po prostu realizacją nieudolnej i beznadziejnej w istocie linii obrony oskarżonego i w związku z tym nie jest ani okolicznością łagodzącą, ani obciążającą. Kara orzeczona przez Sąd Okręgowy nie budzi zaś żadnych zastrzeżeń Sądu Apelacyjnego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Nie było.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Całość wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec oczywistej bezzasadności apelacji i prawidłowości merytorycznych rozstrzygnięć Sądu Okręgowego utrzymanie wyroku w mocy było jedynym możliwym orzeczeniem.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Nie miała miejsca.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

Nie miało miejsca.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Nie było.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Koszty procesu za postępowanie na podstawie art. 636 § 1 kpk ponosi oskarżony, jako że wywiedziona w jego imieniu apelacja była oczywiście bezzasadna. Opłata za II instancję ustalona jest zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 8 ustawy o opłatach w sprawach karnych, przy czym należało ustalić też wysokość opłaty – taką samą – za I instancję, jako że Sąd Okręgowy dopuścił się tu zaniedbania i jej nie określił.

7.  PODPIS

SSO Maciej Strączyński SSA Maciej Żelazowski SSA Stanisław Kucharczyk

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ w całości

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

0.11.4. Wnioski

☒ zmiana