Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 108/21

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 października 2020 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w punkcie 1. zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) siedzibą w W. na rzecz Powoda (...) spółki jawnej z siedzib ą w Ł. kwotę 991,38 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2019 roku do dnia zapłaty, w punkcie 2. w pozostałym zakresie oddalił powództwo, zaś w punkcie 3. zasądził kwotę 387 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany , który zaskarżył wyrok w części- co do punktu 1 – w zakresie kwoty 991,38 zł oraz co do punktu 3. – orzeczenia o kosztach.

Skarżonemu orzeczeni zarzucił naruszenie:

- art. 233§1 k.p.c. w zw. z art. 245 k.p.c. w zw. z art., 278 § 1 k.p.c. poprzez uznanie , że powód za pomocą dowodu z prywatnych dokumentów oraz zeznań świadka udowodnił wysokość dochodzonego pozwem roszczenia , podczas gdy udowodnienie roszczenia wymagało wiadomości specjalnych ;

- art. 232 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, że ciężar dowodzenia nieprawidłowości wyliczenia przez powódkę wysokości należnego jej świadczenia spoczywa na pozwanym , podczas gdy powód powinien dowieść za pomocą dowodu z opinii biegłego, że zastosowane przez niego stawki za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych nie przekraczają średnich stawek stosowanych przez warsztaty posiadające autoryzację producenta danej marki;

- naruszenie art. 824§1 k.c. w zw. z par. 37 ust 2 OWU autocasco poprzez zasądzenie tytułem odszkodowania za szkodę na pojeździe kwoty wyższej aniżeli wynikająca z zawartej umowy ubezpieczenia autocasco.

Skarżący wnosił o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez oddalenie powództwa i ponowne rozstrzygniecie w przedmiocie zwrotu kosztów procesu. Ponadto skarżący wnosił o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest zasadna i podlega uwzględnieniu.

W pierwszej kolejności zaznaczyć trzeba, że niniejsza sprawa rozpoznana została w postępowaniu uproszczonym, to zaś determinuje konieczność zastosowania określonych dla tego rodzaju spraw regulacji szczególnych, zwłaszcza dyspozycji przepisu art. 505 13 § 2 k.p.c., zgodnie, z którym jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, to uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. W dalszej kolejności trzeba mieć także na uwadze, że w postępowaniu uproszczonym apelacja ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy mówiąc, apelacja ograniczona wiąże sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący. Wprowadzając apelację ograniczoną, ustawodawca jednocześnie określa zarzuty, jakimi może posługiwać się jej autor i zakazuje przytaczania dalszych zarzutów po upływie terminu do wniesienia apelacji – co w polskim porządku prawnym wynika z art. 505 9 § 11 i 2 k.p.c. (tak w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów SN z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC Nr 6 z 2008 r., poz. 55).

Sąd Okręgowy w znacznej części podzielił i przyjął za własne na podstawie art. 382 k.p.c. dokonane przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne, poza przyjętą wartością stawki za roboczogodzinę przy pracach blacharko - lakierniczych. Sąd Rejonowy zaskarżonym wyrokiem zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 991,38zł zł tytułem dalszego odszkodowania w związku z uszkodzeniem pojazdu będącego przedmiotem ubezpieczenia typu auto-casco, w wyniku kolizji drogowej z dnia 11 listopada 2018 roku, przy czym powód nabył od poszkodowanego właściciela pojazdu przedmiotową wierzytelność w drodze umowy przelewu. Sąd Rejonowy ostatecznie przyjął, że powód udowodnił za pomocą kalkulacji naprawy i faktury VAT o nr (...), że koszt naprawy pojazdu powinien wynieść kwotę 15154,65zł , przy przyjęciu stawki za roboczogodzinę za prace blacharsko- lakiernicze 200 zł netto, co stanowiło okoliczność sporną.

W ocenie Sądu Okręgowego argumentacja Sądu pierwszej instancji przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wyraźnie wskazuje na to, że Sąd Rejonowy uchybił w niniejszej sprawie dyspozycji przepisu art. 233 § 1 k.p.c., dokonując oceny zgromadzonego materiału dowodowego w sposób niewszechstronny, a nadto pozostający w sprzeczności z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym. Sąd Rejonowy dał wiarę twierdzeniom powoda, dotyczącym wysokości wartości prac blacharsko – lakierniczych na kwotę 200 zł netto i taką też wartość przyjął Sąd I instancji. Pominął przy tym fakt, iż powyższe twierdzenia nie są poparte żadnym wiarygodnym źródłem dowodowym, przy czym pozwany w odpowiedzi na apelację kwestionował zasadę swej odpowiedzialności jak i załączoną fakturę VAT, będącą podstawą dochodzonego roszczenia przez powoda. Ponadto pozwany ponosił, że wypłacił odszkodowanie J. W. w wysokości wynikającej z łacącej strony umowy ubezpieczenia autocasco. Rację ma skarżący, iż powód nie udowodnił wysokości roszczenia, bowiem opinia biegłego może jedynie określić wysokość średnich stawek za roboczogodzinę stosowanych przez warsztaty posiadające autoryzację producenta danej marki. Tym samym zarzut naruszenia art. 233§1 k.p.c. w zw. z art. 245 k.p.c. w zw. z art., 278 § 1 k.p.c. jest zasadny, bowiem udowodnienie roszczenia wymagało wiadomości specjalnych.

Również zasadnie skarżący podniósł, że Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie błędnie przypisał ciężar dowodowy stronie pozwanej. Jak wynika bowiem z akt przedmiotowej sprawy to na powodzie jako stronie inicjującej spór spoczywał ciężar udowodnienia swoich twierdzeń, a w tym przypadku wykazania wartości przyjętej przez niego przy naprawie pojazdu stawki za roboczogodzinę. Zgodnie bowiem z treścią art 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Zatem skoro powód kwestionował przyjęte w procesie likwidacyjnym stawki za roboczogodzinę , to winien udowodnić, że zachodzą przesłanki do przyjęcia stawek w innej wysokości. Tym samym wskazana przez powoda wartość stawek za roboczogodzinę w sporządzonej przez niego fakturze VAT nie może stanowić wiarygodnego źródła dowodowego i nie mogła być podstawą zasądzenia należnego powodowi odszkodowania.

Również zarzuty naruszenia art. art. 824§1 k.c. w zw. z par. 37 ust 2 OWU autocasco są zasadne. Należy wskazać, że pojęcie szkody w obu formach odpowiedzialności ubezpieczyciela (odpowiedzialności cywilnej, odpowiedzialności z autocasco) jest takie samo, to jednak odpowiedzialność ubezpieczyciela przedstawia się odmiennie. Ubezpieczenie AC (autocasco) jest dobrowolnym ubezpieczeniem komunikacyjnym. Zasady i zakres odszkodowania z ubezpieczenia mienia określa umowa ubezpieczenia, bliżej ogólne warunki ubezpieczenia (OWU) konkretnego zakładu ubezpieczeń, który ubezpieczający wybiera. Przy ubezpieczeniu autocasco to strony w umowie określają zasady ustalenia odszkodowania w sytuacji zajścia wypadku ubezpieczeniowego. Umowa ubezpieczenia może zawierać także postanowienia określające sposób liczenia szkody, ustalania wartości uszkodzonego lub zniszczonego mienia, podstawy do przyjęcia szkody całkowitej lub częściowej. Umowa ta jest dla stron wiążąca i znajduje zastosowanie w sytuacji odpowiedzialności ubezpieczyciela. Zaznaczyć trzeba, że zasada pełnego odszkodowania realizowana jest jedynie w obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym odpowiedzialności cywilnej. W pozostałych ubezpieczeniach kompensacja szkody jest dokonywana w granicach określonych warunkami ubezpieczeń (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 1981 r., IV CR 555/80, L.).

W przedmiotowej sprawie postanowienia OWU stosowane przez pozwanego mają taką formułę, że pozwalają określić zasady wyliczenia szkody. Rację ma skarżący, że w niniejszej sprawie nie ma zastosowania zasada pełnego odszkodowania i brak było podstaw w świetle zaprezentowanych przez powoda dowodów do zasądzania odszkodowania przy przyjęciu stawki za roboczogodzinę w kwocie 200 zł.

W efekcie przyjęcia stawki za roboczogodzinę na poziomie 200 zł doszło do zasądzenia na rzecz powoda nadmiernego odszkodowania.

W konsekwencji Sąd Okręgowy, uwzględniając apelację pozwanego na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddalił powództwo i orzekł o kosztach postępowania przed Sądem I instancji. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 k.p.c.) strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na skutek wydania wyroku reformatoryjnego pozwany wygrał sprawę i należało na jego rzecz zasądzić tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 287 zł. Na powyższą kwotę złożyła się kwota 270 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego została określona na podstawie § 2 pkt 2) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. 2018 r. poz. 265)

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy rozstrzygnął w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. w zw. 391 k.p.c. zasądzając od powoda na rzecz pozwanego, który wygrał postępowanie apelacyjne kwotę 235 zł, na którą złożyły się: kwota 135 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym oraz kwota 100 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od apelacji. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego została określona na podstawie § 2 pkt 2) oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. 2018 r. poz. 265).