Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. VIII GC 109/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2020r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

sędzia Elżbieta Kala

Protokolant

Emilia Topolska

po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2020r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) w C.

przeciwko: (...) w D.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 367.580,48 zł
(trzysta sześćdziesiąt siedem tysięcy pięćset osiemdziesiąt złotych czterdzieści osiem groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie
w transakcjach handlowych od dnia 9 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 29.697 zł (dwadzieścia dziewięć tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje zwrócić ze Skarbu Państwa – Oddziału Finansowego Sądu Okręgowego w Bydgoszczy:

a)  na rzecz powoda kwotę 1.000 zł (tysiąc złotych),

b)  na rzecz pozwanego kwotę 430 zł (czterysta trzydzieści złotych) tytułem niewykorzystanych zaliczek na wynagrodzenie biegłego.

Sygn. akt VIII GC 109/18

UZASADNIENIE

Powód (...) w C. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) w D. kwoty 377.580,48 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 9 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty. Powód domagał się także zasądzenia na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że strony prowadząc działalność gospodarczą pozostawały w przeszłości w relacjach gospodarczych.

Następnie powód wskazał, że pozwany złożył u powoda zamówienie, w następstwie czego strony zawarły umowę sprzedaży 579,2 t węgla kamiennego, za cenę w uzgodnionej przez siebie wysokości. Powód sprzedał i wydał pozwanemu przedmiot umowy, zgodnie z treścią swojego zobowiązania . W związku z wykonaniem umowy powód w dniu 11 listopada 2017 r. wystawił i doręczył pozwanemu fakturę Vat nr (...) na kwotę 377.580,48 zł z terminem zapłaty do dnia 8 grudnia 2017 r., wzywając do zapłaty przysługującej mu ceny.

Pozwany nie uiścił należności dokumentowanej doręczoną mu fakturą. Powód podjął próbę ugodowego rozwiązania sporu, wzywając pozwanego do dobrowolnej zapłaty i doręczając ponownie fakturę. Pozwany nie odpowiedział na to wezwanie i do dnia wytoczenia powództwa nie zapłacił zaległej kwoty.

Nakazem zapłaty z dnia 26 stycznia 2018 r., sygn. akt VIII GNc 15/18 Sąd Okręgowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany w złożonym sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany zakwestionował roszczenie pozwu zarówno co do zasady jak i co do wysokości. Pozwany podniósł, że strony nie uzgodniły ceny za dostarczony towar na kwotę 377.580 zł, a wskazana w pozwie cena jest zawyżoną. Pozwany wskazał, że cena za węgiel miała być ustalona w oparciu o ekspertyzę niezależnego akredytowanego laboratorium na podstawie średnich hurtowych cen rynkowych węgla frakcji 13-40 CN z uwzględnieniem jakości dostarczonego towaru.

W odpowiedzi na sprzeciw pozwanego, powód w piśmie procesowym z dnia 30.04.2018 r. podtrzymał w całości swoje dotychczasowe stanowisko. W uzasadnieniu podniósł, że strony rzeczywiście łączyła umowa nr (...) na sprzedaż węgla energetycznego zawarta w dniu 15.12.2016 r., jednakże w przypadku sprzedaży objętej niniejszym pozwem do jej zawarcia doszło w sytuacji kiedy pozwany potrzebował pilnej dostawy węgla do swojego konrahenta. Strony ustaliły więc, że powód przeznaczy część wagonów w liczbie 10 , ekspedionowanych do jednego ze swoich odbiorców w ramach realizowanego własnym taborem transportu klejowego, bezpośrednio dla pozwanego, celem przekazania przez pozwanego finalnemu kupującemu. Z uwagi na to, postanowiono, że termin zapłaty ceny sprzedaży będzie stosunkowo krótki, tj. do dnia 8.12.2017 r. Pozwany deklarował, że dotrzyma spełnienia tego terminu

Fakt wydania pozwanemu towaru został potwierdzony m.in. dokumentem WZ nr (...) z dn. 30.11.2017 r. oraz zestawieniem wyników ważeń z okresu od dnia 29.11.2017 r do dnia 30.11.2017 r. Następnie powód dodał, że w dniu 2.01.2018 r. prezes zarządu pozwanej spółki A. H. w treści korespondencji elektronicznej wysłanej do powoda uznała dług i roszczenie powoda oświadczając, że „płatność za ostatnią dostawę (faktura Vat nr (...)) zostanie zrealizowana zgodnie z zawartą umową”.

Ponadto, w dniu 10.01.2018 r. główna księgowa pozwanego K. L. uznała dług i roszczenie dochodzone w niniejszej sprawie oświadczając, że potwierdza zgodność salda z powodem. W treści potwierdzenia salda wskazano wysokość ceny sprzedaży węgla kamiennego .

Sąd ustalił, co następuje.

W dniu 15 grudnia 2016 r. strony zawarły umowę nr (...), której przedmiotem była sprzedaż i dostarczenie przez powoda na rzecz pozwanego węgla energetycznego pochodzącego z importu, na warunkach określonych w umowie. W § 6 umowy strony postanowiły, że cena przedmiotu umowy będzie każdorazowo ustalana na mocy postanowienia stron w formie pisemnego aneksu do umowy, natomiast w § 8, że ocena jakości sprzedanego węgla może wyłącznie opierać się na certyfikatach jakości sporządzonych na zlecenie jednej ze stron przez niezależne laboratorium lub producenta węgla.

dowód: umowa z dn. 15.12.2016 r. k-66-69

W listopadzie 2017 r., w trakcie podróży samochodowej prezes zarządu powoda K. D. (1) w rozmowie telefonicznej z D. C., działającym w imieniu pozwanego zawarli ustną umowę sprzedaży węgla frakcji 13-40 CN, w ilości 579,2 t za cenę 510 zł netto za tonę + 20 zł za transport, łącznie za cenę 377.580,48 zł.

dowód: zeznania świadka A. Ż. k-113; zeznania świadka A. D. k-114; zeznania prezesa zarządu powoda K. D. k-115-118

Pozwany odebrał zakupiony węgiel w ilości 579,2 t.

okoliczność bezsporna

W dnu 30.11.2017r. powód wystawił dokument WZ potwierdzający fakt wydania pozwanemu 579,2 t węgla frakcji 13-40 oraz zestawienie wyników ważeń tego węgla.

dowód: dokument WZ k-76; zestawienie wyników ważenia k-77

Z tytułu dokonanej transakcji sprzedaży węgla, powód wystawił fakturę vat nr (...) z dnia 30.11.2017 r. na kwotę 377.580,48 zł, z terminem płatności w dniu 8.12.2017 r.

Ponieważ pozwany nie dokonał zapłaty w terminie wskazanym w fakturze powód wezwał pozwanego do zapłaty pismem z dnia 21 grudnia 2017 r.

dowód: faktura vat nr (...) k-15; wezwanie do zapłaty z dn. 21.12.2017 r. k-17

W dniu 1 stycznia 2018 r. główna księgowa pozwanego wystawiła dokument potwierdzenia salda na dzień 30.11.2017 r., potwierdzające należność powoda na kwotę 377.580,48 zł wynikającą z faktury, a 2 stycznia 2018 r. powód otrzymał e-maila od prezesa zarządu pozwanej spółki A. H., która poinformowała powoda, że płatność za ostatnią dostawę (faktura (...)) zostanie zrealizowana zgodnie z zawartą umową .

dowód: potwierdzenie salda k-78 ; dowód: e-mali z dn. 14.03.2018 r. k-79

W dniu 16 lutego 2018 r. pozwany wpłacił kwotę 10.000 zł na poczet faktury (...).

dowód: polecenie przelewu k-80; zeznania świadka A. Ż. k-113; zeznania prezesa zarządu powoda K. D. k-117

Pozwany nigdy nie kwestionował jakości węgla zakupionego u powoda.

okoliczność bezsporna

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, których strony nie kwestionowały i które nie budziły wątpliwości Sądu co do ich prawdziwości.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków A. Ż., i A. D. jak również zeznaniom prezesa zarządu powoda K. D. albowiem były one spójne, logiczne i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd oddalił wniosek pozwanego o przeprowadzenie dowodu z zeznań prezesa zarządu pozwanego A. H., gdyż prawidłowo wezwana, bez usprawiedliwienia nieobecności nie stawiła się na rozprawie w dn. 8.02.2019 r. wyznaczonej w celu jej przesłuchania przez sąd wezwany – Sąd Rejonowy w Bielsku Białej. Tym samym, później składne wnioski o przesłuchanie A. H. należało uznać za niezasadne i spóźnione.

Sąd oddalił też pozostałe wnioski stron jako spóźnione i zbędne, przy czym szczegółowo kwestia ta zostanie omówiona w dalszej części uzasadnienia

W ocenie Sądu między stronami doszło w listopadzie 2017 r. do skutecznego zawarcia umowy sprzedaży 579,2 t węgla frakcji 13-40 CN za cenę 377.580,48 zł i była to odrębna umowa od pisemnej umowy z dnia 15.12.2016 jaka łączyła strony. Do zawarcia umowy doszło poprzez złożenie ustnych oświadczeń woli przez prezesa zarządu powodowej spółki K. D. i działającego w imieniu pozwanego D. C.. Istotne elementy umowy takie jak przedmiot umowy, cenę, ilość węgla, termin i miejsce dostawy strony ustaliły w trakcie rozmowy telefonicznej pomiędzy K. D. (1) i D. C..

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie zaprzeczył, że strony zawarły taką umowę, podniósł natomiast, że nie uzgodniły ceny na kwotę 377.580 zł. Pozwany nie wskazał jednocześnie czy i jaką strony ustaliły cenę i jaką cenę powinien w związku z tym zapłacić za dostarczony mu przez powoda towar. Pozwany nie zakwestionował bowiem ani tego że zamówiony węgiel w ilości wskazanej w fakturze odebrał, jak również nie zakwestionował jakości dostarczonego węgla. W sprzeciwie pozwany podniósł, że cena węgla miała być ustalona w oparciu o ekspertyzę niezależnego akredytowanego laboratorium na podstawie średnich hurtowych cen rynkowych węgla frakcji 13-40 CN, z uwzględnieniem jakości dostarczonego towaru, nie podał jednak na czym opiera to swoje twierdzenie.

Rzeczywiście, w umowie z dnia 15.12.2016 r. strony określiły, że ocena sprzedanego węgla może wyłącznie opierać się na certyfikatach jakości sporządzonych na zlecenie jednej ze stron przez niezależne laboratorium lub producenta węgla, jednakże zapis ten dotyczył oceny jakości węgla, a nie sposobu ustalania ceny. Ponadto, powód ani w pozwie ani w toku postępowania nie wskazywał, że w przypadku transakcji, której dotyczy niniejsze postępowanie, sprzedaż miała się odbyć na podstawie umowy z dnia 15.12.2016 r., dołączonej później przez powoda do akt sprawy. Co istotne, to właśnie powód, a nie pozwany dołączył tekst umowy do akt sprawy. Na rozprawie w dniu 6 czerwca 2018 r. pełn. powoda wyraźnie wskazał, że w przypadku zamówienia będącego przedmiotem niniejszego postępowania, strony nie określiły ceny w formie aneksu do umowy ramowej ale ustaliły ją w formie ustnej (k-85). Pełnomocnik pozwanego okoliczności tej nie zaprzeczył.

W ocenie sądu, jakkolwiek strony łączyła umowa ramowa z dn. 15.12.2016 r., w której strony postanowiły w § 6, że cena przedmiotu umowy będzie każdorazowo ustalana na mocy porozumienia stron w formie pisemnego aneksu do umowy, to jednak z załączonego przez powoda do akt sprawy aneksu nr (...) z dn. 15.12.2016 r. wynika, że strony określiły w nim sposób ustalania ceny w okresie od 15.12.2016 r. do 30.12.2016 r., natomiast sprzedaż objęta niniejszym postępowaniem miała miejsce w listopadzie 2017 r. i do zawarcia umowy sprzedaży doszło w ramach ustnych ustaleń stron. Należy więc stwierdzić, że do ustalenia ceny między stronami nie doszło w warunkach określonych w § 6 umowy z dn. 15.12.2016 r., w szczególności cena nie została ustalona na mocy porozumienia stron w formie pisemnego aneksu do umowy ale w wyniku ustnych pertraktacji prowadzonych pomiędzy prezesem zarządu powoda K. D. (1) a przedstawicielem pozwanego D. C., którego uprawnień w zakresie negocjowania warunków umowy pozwany nigdy nie zakwestionował.

Okoliczności zawarcia umowy sprzedaży węgla będącego przedmiotem niniejszej sprawy opisał w swoich zeznaniach prezes zarządu powoda K. D. (1). Zeznał, że w listopadzie 2017 r., w trakcie podróży służbowej zadzwonił do niego D. C., który w imieniu pozwanego poprosił aby powód dostarczył i sprzedał pozwanemu 10 wagonów węgla , gdyż pozwany ma podpisaną umowę z jakąś dużą siecią, a nie dysponuje węglem. W tym czasie, pociąg z węglem powoda jechał do kontrahenta powoda W. C. i K. D. (1) z samochodu wykonał do niego telefon z zapytaniem czy zgodzi się aby 10 wagonów węgla „odstąpić” pozwanemu. W. C. wyraził zgodę, a D. C. zapewnił, że zapłata za węgiel nastąpi w przyszłym tygodniu. Przedmiotem transakcji był węgiel kołmogorowski o rozmiarze 13-40 mm i K. D. (1) poinformował D. C., że jego cena musi być podwyższona o dodatkowy koszt transportu, jaki powód poniesie w związku z koniecznością dostarczenia tego węgla na stację kolejową w J.. D. C. wyraził na to zgodę i strony ustaliły cenę węgla na kwotę 510 zł netto za tonę plus 20 zł za transport. Ostatecznie cena została ustalona na kwotę 530 zł netto za tonę (k-116) K. D. (1) dodał, że ten sam węgiel był w tym samym czasie sprzedawany przez powoda W. C., przy czym w tym przypadku cena była nieco niższa z uwagi na brak kosztów transportu oraz na 2-3 % rabat, który miał W. C. u powoda. K. D. (1) dodał też, że cena 510 zł za tonę węgla była wówczas bardzo atrakcyjna. Zapewnił, że taką cenę ustalił z D. C.. Podkreślił, że pozwany nigdy nie kwestionował zasadności roszczenia powoda, a po wniesieniu pozwu D. C. dzwonił do powoda 2 lub 3-krotnie i deklarował zapłatę całej kwoty z faktury (k-116). Nie można też nie zauważyć, że w dniu 2 stycznia 2018 r. powód otrzymał e-maila od prezesa zarządu pozwanego A. H., która poinformowała powoda, że płatność za ostatnią dostawę (faktura (...)) zostanie zrealizowana zgodnie z zawartą umową (k-79). A. H. (1) w trakcie procesu nie zakwestionowała faktu wysłania tego e-maila do powoda. Pozwany zatem przyznał, że między stronami doszło do zawarcia umowy m.in. na warunkach wskazanych w fakturze w tym, co do ilości i ceny towaru.

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty podniósł zarzut, iż cena węgla wskazana przez powoda w pozwie jest zawyżona. W ocenie sądu zasadności tego zarzutu pozwany nie wykazał.

Powód w toku procesu przedłożył fakturę z 30.11.2017 r. nr (...) na potwierdzenie, iż w tym samym czasie, gdy sprzedał węgiel pozwanemu, sprzedał taki sam węgiel frakcji 13-40 W. C. i w przypadku tej sprzedaży cena węgla wynosiła 520 zł netto za tonę (k-144).

Również świadek A. Ż. (2), który zeznał, że umowa stron, której dotyczy niniejsze postępowanie była transakcją ustną a nie pisemną stwierdził jednocześnie, że ceny węgla są różne i zawsze były ustalane między stronami na daną chwilę i w przypadku tej konkretnej umowy rozmowy prowadził prezes powoda. Świadek dodał też, że ta dostawa została niejako przez pozwanego „wymuszona” , gdyż pociąg z węglem jechał już w tym czasie do innego klienta powoda i na skutek prośby pozwanego, 10 wagonów zostało skierowanych do odbiorcy pozwanego Świadek stwierdził przy tym, że ceny węgla za poszczególne dostawy były różne, bo węgiel sprzedaje się w różnych frakcjach ale dodał, że strony nigdy nie ustalały ceny węgla w oparciu o ekspertyzy niezależnych laboratoriów (k-113). Również świadek A. D. (2) potwierdziła w złożonych zeznaniach, że do zawarcia umowy sprzedaży węgla, którego dotyczy niniejsze postępowanie doszło w czasie gdy razem z mężem, prezesem zarządu powoda, jechała samochodem. Wówczas to, w trakcie rozmowy telefonicznej D. C. zwrócił się do prezesa zarządu powoda z prośbą o sprzedaż pozwanemu 10 wagonów węgla i zapewniał że zapłata nastąpi w następnym tygodniu po dostawie. Świadek dodała, że K. D. (1) zadzwonił do kontrahenta powoda pana C. z zapytaniem czy ten się zgodzi aby 10 wagonów które miały być przeznaczone dla niego „odstąpił” pozwanemu . Świadek zeznała też, że już po wniesieniu pozwu pan C. dzwonił do powoda i zapewniał, że wszystko zostanie zapłacone.

Pozwany w piśmie procesowym z dn. 12.12.2019 r. podniósł zarzut, że w okresie gdy strony zawierały umowę, węgiel, którego dotyczyła ta umowa sprzedawany był w cenach 330-350 zł netto za tonę i że powód w sposób jednostronny podwyższył cenę dostarczonego pozwanemu węgla, już po dokonaniu fizycznej dostawy. Pomijając, że zarzut ten został przez pozwanego podniesiony już na końcowym etapie postępowania, to jednocześnie pozwany nie wykazał, że jest on zasadny. Przede wszystkim, z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że strony ustaliły cenę węgla jeszcze przed dostawą w trakcie negocjacji prowadzonych przez K. D. (1) i D. C.. Potwierdzają to zeznania K. D. (1), jak i świadków A. Ż. (2) i A. D. (2). Poza tym, pozwany nigdy, do końcowego etapu postępowania takiego zarzutu nie podnosił, nie kwestionował ceny wskazanej na fakturze, a co więcej deklarował jej zapłatę i ostatecznie wpłacił na jej poczet kwotę 10.000 zł. Pozwany nie zaoferował też choćby dowodu z zeznań świadka D. C. lub strony pozwanej aby wykazać zasadność swojego zarzutu. Trudno zatem uznać, aby powód, tak jak twierdzi pozwany, w sposób jednostronny podwyższył cenę węgla, już po jego dostawie. Co istotne, pozwany poza kwotą 10.000 zł nie wpłacił powodowi żadnych innych pieniędzy na poczet ceny, choćby w takiej wysokości jaka zdaniem pozwanego powinna wynosić cenę za zakupiony u powoda węgiel.

Tymczasem zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Sformułowana w powołanym przepisie reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r. I CR 79/82 LEX nr 8416).

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego należy więc stwierdzić, że między stronami doszło w zgodny sposób do ustalenia ceny węgla.

Pozwany przy tym nigdy nie kwestionował uprawnień D. C. do zawierania z powodem umów sprzedaży węgla w imieniu pozwanego. K. D. (1) zeznał, że D. C. był pełnomocnikiem pozwanego, jego przedstawicielem, i kiedy pierwszy raz doszło do spotkania stron, ze strony pozwanej byli na nim obecni prezes zarządu A. H. (1) i D. C., którego A. H. (1) przedstawiła jako pełnomocnika i przedstawiciela pozwanego (k-118). Pozwany nigdy nie kwestionował umocowania D. C. do zawierania w jego imieniu umowy sprzedaży węgla, nie złożył też wniosku o przeprowadzenie dowodu z jego zeznań by okoliczności tej zaprzeczyć.

Jeszcze raz więc podkreślić należy, że pozwany, w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty wystosowane do niego przez powoda przed wniesieniem pozwu nie zakwestionował ceny węgla, nie zakwestionował faktury wystawionej przez powoda, a co więcej, przed wniesieniem pozwu deklarował jej spłatę i dokonał w dniu 16.02.2018 r. wpłaty kwoty 10.000 zł na poczet w/w faktury, co świadczy o uznaniu przez pozwanego długu wobec powoda wynikającego z faktury (...). Pozwany nie określił też jaka jego zdaniem powinna być właściwa cena za zakupiony u powoda towar, skoro cenę wskazaną w fakturze uznał za zawyżoną. Należy też zauważy, że pozwany ani w sprzeciwie ani w toku procesu nie podnosił, że przedmiotowa transakcja objęta była umową ramową stron i że cena powinna być ustalona zgodnie z § 6 tej umowy. Dodać przy tym należy, że z paragrafu tego nie wynika aby strony miały ustalać cenę węgla w oparciu o ekspertyzy niezależnych laboratoriów. Pozwany nie wskazał na jakiej podstawie oparł swoje twierdzenia w tym zakresie, a świadek A. Ż. (2) zeznał, że strony nigdy nie ustalały ceny węgla w oparciu o niezależne laboratoria (k-113). Okoliczność tę potwierdziła też świadek A. D. (2) (k-113)

Na marginesie wskazać też można, że w dnu 10.01.2018 r. główna księgowa pozwanego K. L. także uznała dług i roszczenie dochodzone w niniejszej sprawie oświadczając, że potwierdza zgodność salda z powodem.

Wobec uznania, że do ustalenia ceny węgla doszło między stronami w trakcie negocjowania warunków umowy, w ocenie sądu, zbędnym było przeprowadzanie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia średniej ceny rynkowej węgla kamiennego będącego przedmiotem umowy stron.

Zgodnie bowiem z treścią art. 353 1 k.c strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Dodatkowo, powód wykazał, że ustalona między stronami cena węgla nie była zawyżona, przedstawiając fakturę z 30.11.2017 r. nr (...) na potwierdzenie, iż w tym samym czasie, gdy sprzedał węgiel pozwanemu, sprzedał taki sam węgiel frakcji 13-40 W. C. i w przypadku tej sprzedaży cena węgla wynosiła 520 zł netto za tonę, z uwzględnieniem udzielonego przez powoda rabatu (k-144).

Dodatkowo, należy zauważyć, że to powód w odpowiedzi na zarzut pozwanego złożył wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w piśmie z dn. 30.04.2018 r. (k-65). , który jednak w piśmie z dn. 16.11.2018 r, cofnął (k-162). Pozwany wniosek o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego złożył dopiero w piśmie z dnia 6.12.2018 r. (k-165), w związku z czym wniosek ten był wnioskiem spóźnionym, tym bardziej, że wcześniej, postanowieniem z dn. 15.11.2018 r. sąd dopuścił już ten dowód zgodnie z wnioskiem powoda.

Mimo dopuszczenia dowodu z opinii biegłego na wniosek powoda, biegła R. P. zwróciła akta sprawy, wskazując, że ustalenie średniej ceny rynkowej – hurtowej na rynku krajowym węgla kamiennego na dzień zawarcia umowy przez strony nie jest możliwe. Pomimo tego, że biegła nie sporządziła opinii zgodnie z postanowieniem sądu i pomimo tego, ze sąd próbował znaleźć innego biegłego, który byłby w stanie taką opinię wykonać, ostatecznie sąd uznał, że dowód z opinii biegłego jest zbędny z uwagi na to, że fakt ustalenia ceny węgla między stronami powód wykazał innymi dowodami.

Wniosek pozwanego należało zaś uznać za spóźniony, gdyż moment złożenia takiego wniosku podlega ocenie sądu bez względu na to, czy tożsamy wniosek złożyła druga strona we właściwym czasie i bez względu na to jakie czynności procesowe podjął wcześniej sąd. Okoliczności te bowiem w żadnym razie nie powodują automatycznie eliminacji skutków wynikających z art. 207 § 6 k.p.c (w brzmieniu sprzed 7.11.2019 r., który zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ustawy z dn. 4.07.2019 r. o zmianie ustawy - kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz. U z 2019, poz. 1469 będzie miał zastosowanie w niniejszej sprawie ) i nie mogą przesądzać o tym, że sąd zobowiązany jest uznać taki wniosek za niespóźniony, W tym miejscu można odwołać się choćby do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uzasadnieniu wyroku z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie o sygn. II CSK 295/18, gdzie Sąd Najwyższy stwierdził, iż spóźnienie, o którym mowa w art. 207 § 6 k.p.c może wystąpić także wtedy, gdy strona powinna powołać twierdzenie lub dowód w pozwie lub odpowiedzi na pozew, a powołuje je dopiero w dalszym piśmie przygotowawczym, składanym wskutek zarządzenia przewodniczącego lub postanowienia sądu. Wnioski dowodowe złożone w wykonaniu zarządzenia sądu do złożenia dalszego pisma przygotowawczego, podlegają ocenie w świetle art. 207 § 6 k.p.c. Jeżeli zatem wnioski te mogły i powinny być (w świetle art. 6 § 2 k.p.c) zgłoszone wcześniej, przewidziany tam rygor ma do nich pełne zastosowanie.

Dodatkowo, jak już wyżej wskazano, przeprowadzenie tego dowodu było zbędne wobec wykazania przez powoda, że cenę węgla strony ustaliły w ramach realizacji zasady swobody umów.

Podobnie za nieistotne dla ustalenia wysokości ceny węgla należało uznać później składane przez obie strony dokumenty w celu wykazania cen węgla, w czasie zawarcia umowy stron, w związku z czym sąd wnioski o przeprowadzenie z nich dowodu oddalił jako zbędne i spóźnione (k-360).

Skoro zatem strony zawarły skutecznie umowę sprzedaży, zgodnie z którą powód wydał pozwanemu, a pozwany odebrał 579,2 t węgla – pozwany winien za towar ten zapłacić powodowi ustaloną między stronami cenę.

Zgodnie bowiem z treścią art. 535 § 1 k.c przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Tym samym, wobec wykazania przez powoda faktu wykonania zobowiązania na rzecz pozwanego, zważyć należało iż pozwany zobowiązany jest do zapłaty ceny za dostarczony mu przez powoda towar w wysokości dochodzonej pozwem.

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe okoliczności i dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w trybie art. 233 k.p.c., Sąd Okręgowy uznał, iż powództwo co do zasady zasługiwało na uwzględnienie, o czym orzeczono na podstawie art. 535 k.c. Ponieważ pozwany w trakcie procesu uiścił na rzecz powoda kwotę 10.000 zł, sąd w wyroku zasądził od pozwanego różnicę pomiędzy kwotą wskazaną w pozwie a kwotą 10.000 zł. Z uwagi na fakt, że powód w tej części pozwu nie cofnął – powództwo w tym zakresie podlegało oddaleniu

O odsetkach ustawowych za opóźnienie orzeczono zgodnie z art. 481 k.c.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 100 zdanie drugie k.p.c., w myśl którego sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jego przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Sąd miał przy tym na uwadze, że powód nie cofnął pozwu, w części w jakiej pozwany zaspokoił jego roszczenie w toku procesu, jedynie z ostrożności procesowej powołując się na treść uchwały Sądu Najwyższego z dnia 9.06.2017 r. (III CZP 118/16), zgodnie z którą cofnięcie pozwu w sytuacji, w której pozwany zaprzeczył zasadności powództwa, składając sprzeciw od nakazu zapłaty, skutkuje obowiązkiem zwrotu kosztów procesu pozwanemu (art. 203 § 2 zdanie drugie k.p.c) także wtedy, gdy dochodzone w pozwie świadczenie zostało wyegzekwowane.

Na koszty powoda złożyły się : kwota 18.880 zł z tytułu uiszczonej opłaty sądowej od pozwu, kwota 10.800 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, określonego zgodnie z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) i kwota 17 zł opłaty od pełnomocnictwa. W sumie koszty powoda wyniosły kwotę 29.697 zł, którą to kwotę sąd zasądził na jego rzecz od pozwanego.

Sąd zwrócił jednocześnie powodowi kwotę 1.000 zł, a pozwanemu kwotę 430 zł z tytułu niewykorzystanych zaliczek na poczet wynagrodzenia biegłego.

SSO Elżbieta Kala