Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 205/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2012 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Anna Staszkiewicz

Ławnicy E. B., W. W.

Protokolant Arkadiusz Orzechowski

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2012 r. w Jeleniej Górze

sprawy z powództwa U. C.

przeciwko Towarzystwu Budownictwa (...) Sp. z o.o. w K.

o odszkodowanie

I.  powództwo oddala,

II.  nie obciąża powódki kosztami zastępstwa procesowego strony pozwanej.

UZASADNIENIE

Powódka U. C. w pozwie wniesionym przeciwko Towarzystwu Budownictwa (...) Sp. z o.o. w K. domagała się zasądzenia na jej rzecz od strony pozwanej kwoty 7.400,22 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę. W uzasadnieniu powódka wskazała, że była zatrudniona u strony pozwanej na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 16 lutego 2007 r. na stanowisku Kierownika ds. inwestycji i remontów, za wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 2.466,74 zł netto. Pismem datowanym na dzień 27 lipca 2012 r. strona pozwana wypowiedziała powódce umowę o pracę wskazując jako przyczynę rozwiązania umowy przyczyny organizacyjno - ekonomiczne leżące po stronie pracodawcy. Powódka wskazała, że dokonane przez stronę pozwaną rozwiązanie umowy o pracę jest wadliwe. Przede wszystkim zarzuciła, że przyczyna wskazana w wypowiedzeniu jest przyczyną fikcyjną, nie pokrywającą się z prawdą i rzeczywistymi okolicznościami. W ocenie powódki, wymienione w piśmie okoliczności, w tym w szczególności rzekome zmniejszenie środków finansowych, którymi dysponuje spółka, a w związku z tym konieczność przeprowadzenia redukcji etatów, jest przyczyną nieprawdziwą. Powódka wskazała, że doskonale orientuje się w źródłach finansowania TBS, jak również w ilości realizowanych inwestycji niegdyś i obecnie, a także ilości planowanych projektów. Wedle powyższej wiedzy, w ocenie powódki, nie istnieją obecnie żadne okoliczności, które uzasadniałyby stwierdzenie, że spółka ma zmniejszone środki finansowe na swoją działalność oraz, aby jej działalność zmniejszyła się lub miała zmniejszyć swój zakres. K. będzie wręcz zaangażowanie i nakład pracy dodatkowych pracowników działu, w którym zatrudniona była powódka, w związku z tym dział ten winien ulec powiększeniu w ilości zatrudnionych w nim osób, nie zaś redukcji etatów. Ponadto spółka w ostatnim czasie uzyskała kredyty na sfinansowanie realizowanych inwestycji i nie sposób uznać, że jej kondycja uległa pogorszeniu. Powódka wskazała, że nawet gdyby przyjąć, że sytuacja spółki uległa pogorszeniu, to w niedalekim czasie strona pozwana zatrudniła na etat osobę, która do tej pory była stażystką. Osoba ta miała krótszy staż pracy niż powódka, a zatem nic nie stało na przeszkodzie, aby to ją zatrudnić w miejsce osoby odbywającej staż.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że powódka była zatrudniona u strony pozwanej od dnia 16 lutego 2007 r., ostatnio na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku Kierownika ds. inwestycji i remontów. Strona pozwana przyznała, iż pismem z dnia 27 lipca 2012 r. rozwiązała z powódką umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Przyczyną wypowiedzenia była przeprowadzona na skutek zarządzenia Prezesa Zarządu z dnia 25 lipca 2012 r. reorganizacja, w wyniku której likwidacji uległo stanowisko, na którym zatrudniona była powódka. Twierdzenie powódki o fikcyjności i nieprawdziwości przyczyny leżącej u podstaw wypowiedzenia jej umowy o pracę jest całkowicie bezpodstawne i niezasadne. Reorganizacja miała miejsce i podyktowana została przyczynami wskazanymi w wypowiedzeniu umowy o pracę. Na naradach, w których uczestniczyła powódka wraz z innymi pracownikami, już od roku czasu prezes zarządu informował na bieżąco, że jeśli spółka nie będzie miała nowych inwestycji, to konieczna będzie reorganizacja i nie będzie możliwości utrzymania w niezmienionym kształcie organizacyjnym całego działu inwestycji. Strona pozwana wskazała na przyczyny zmniejszenia skali inwestycji podejmowanych przez stronę pozwaną, tj. m.in. likwidację Krajowego Funduszu Mieszkaniowego, kryzys finansów publicznych, trudności w pozyskaniu środków oraz przedłużające sie procedury związane z zaciąganiem kredytów w Banku (...), zmniejszenie popytu na mieszkania w systemie towarzystw budownictwa społecznego. W związku z tymi czynnikami strona pozwana planuje zamknięcie inwestycji otwartych, nie mających zagwarantowanych źródeł finansowania, plany inwestycyjne spółki zostały zweryfikowane i ograniczone, a większy nacisk w działalności operacyjnej i strategicznej został położony na eksploatację posiadanego zasobu mieszkaniowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 grudnia 2008 r. U. C. została zatrudniona przez Towarzystwo Budownictwa (...) Sp. z o.o. w K., na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 01 stycznia 2009 r., na stanowisku Kierownika Inwestycji i Remontów, w pełnym wymiarze czasu pracy. Wcześniej U. C. była zatrudniona na tym samym stanowisku, na podstawie kolejnych umów o pracę zawartych na czas określony, w okresach od 16 lutego 2007 r. do 31 grudnia 2007 r. oraz od 01 stycznia 2008 r. do 31 grudnia 2008 r.

Dowód: umowy o pracę części B akt osobowych;

U. C. zajmowała stanowisko Kierownika ds. Inwestycji i Remontów. Jej zastępcą była M. M.. Trzecią osobą wykonującą zadania w dziale inwestycji był dyrektor R. L.. W dziale, którym kierowała U. C., nie pracowały poza tym inne osoby.

Dowód: zeznania przedstawiciela strony pozwanej W. N. k. 65v-66v,

zeznania powódki U. C. k. 65-65v;

Pismem z dnia 27 lipca 2012 r. Towarzystwo Budownictwa (...) Sp. z o.o. w K. rozwiązała z U. C. umowę o pracę z zachowaniem 3 – miesięcznego okresu wypowiedzenia. Jako przyczynę wypowiedzenia umowy wskazano przyczyny organizacyjno - ekonomiczne leżące po stronie pracodawcy. Wskazano dalej, że zarządzeniem z dnia 25 lipca 2012 r., od dnia 25 lipca 2012 r. Zarząd Towarzystwa Budownictwa (...) Sp. z o.o. w K. dokonał zmian w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa w pionie inwestycji i remontów. Na skutek dokonanych zmian w tym pionie zlikwidowane zostały stanowisko kierownika ds. inwestycji i remontów oraz stanowisko zastępcy kierownika ds. inwestycji i remontów, a w to miejsce utworzono jedno stanowisko - głównego specjalisty ds. inwestycji i remontów. Zmiany w strukturze organizacyjnej tego pionu wynikły z tego, że zmniejszone zostały środki finansowe o jakie może się ubiegać Towarzystwo na inwestycje w budownictwo mieszkaniowe i tym samym zmniejszyły się możliwości Towarzystwa w prowadzeniu nowych inwestycji. To spowodowało także potrzebę ograniczenia zatrudnienia, gdyż przy braku inwestycji nie ma potrzeby zatrudniania dotychczasowej ilości pracowników.

Dowód: kopia pisma z dnia 27 lipca 2012 r. k. 7-8;

Sytuacja finansowa spółki stawała się coraz trudniejsza z uwagi na problemy z pozyskiwaniem środków na realizację inwestycji. Miało to związek z likwidacją Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. W spółce są dwa piony, jeden związany z eksploatacją mieszkań, a drugi z realizacją inwestycji. Brak środków na realizację inwestycji powodował również brak środków na utrzymanie pracowników w dziale inwestycji. Dział inwestycji musiał być zmniejszony o jedną osobę. W związku z tym uchwałą nr 4/2012 z dnia 25 lipca 2012 r. Prezes Zarządu Towarzystwa Budownictwa Mieszkaniowego (...) Sp. z o.o. w K. dokonał zamian w strukturze organizacyjnej spółki poprzez zlikwidowanie stanowisk Kierownika ds. Inwestycji i Remontów oraz Zastępcy Kierownika ds. Inwestycji i Remontów i utworzenie w ich miejsce stanowiska Głównego Specjalisty ds. Inwestycji i Remontów.

Dowód: kopia uchwały wraz ze schematem organizacyjnym k. 29-30,

zeznania przedstawiciela strony pozwanej W. N. k. 65v-66v;

Po rozwiązaniu z U. C. umowy pracę, w dziale inwestycji i remontów pracują dwie osoby. Doszło do nowego rozdziału pracy pomiędzy M. M. i R. L.. Część obowiązków przejął dyrektor R. L., a część M. M.. Zmiany organizacyjne spowodowały obniżenie kosztów. M. M. zarabia mniej od U. C., a dyrektor R. L. zarabia tyle samo, ile zarabiał, nie otrzymał żadnej podwyżki w związku z przejęciem tych obowiązków.

Dowód: zeznania przedstawiciela strony pozwanej W. N. k. 65v-66v;

M. M. pracuje w Towarzystwie Budownictwa Mieszkaniowego (...) Sp. z o.o. w K. od dnia 16 sierpnia 2005 r. M. M. nadal się uczy, pogłębia swoją wiedzę, bardzo dobrze potrafi zajmować się rozliczaniem inwestycji i współpracować z Bankiem (...). M. M. sama jeździ samochodem. U. C. nie jest mobilna, bo pomimo tego, że ma prawo jazdy, to nie jeździ samochodem.

Dowód: zeznania powódki U. C. k. 66v,

zeznania przedstawiciela strony pozwanej W. N. k. 65v-66v;

Średnie miesięczne wynagrodzenie U. C. z ostatnich trzech miesięcy, liczone na zasadach ekwiwalentu za urlop, wynosiło 3.500 zł.

Dowód: zaświadczenie k. 27.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka oparła żądanie pozwu na treści art. 45 § 1 kodeksu pracy, który stanowi, że w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz odszkodowania w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia za pracę.

W ocenie Sądu, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, należało uznać, że wskazana powódce w wypowiedzeniu umowy o pracę przyczyna wypowiedzenia była rzeczywista. Jako przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę wskazano bowiem likwidację stanowiska pracy powódki oraz jej zastępcy i utworzenie w to miejsce jednego stanowiska, przy czym zmiany w strukturze organizacyjne pionu inwestycji i remontów wynikały z przyczyn ekonomicznych leżących po stronie pracodawcy, związanych ze zmniejszeniem środków finansowych.

W tym miejscu należy podkreślić, że zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa, kwestia, czy występuje potrzeba dokonania przez pracodawcę zmian organizacyjnych, w tym likwidacji stanowiska pracy, należy do autonomii zarządczej pracodawcy i nie podlega ocenie sądu. W szczególności zmniejszenie stanu zatrudnienia w zakładzie pracy stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia, a organ rozpatrujący spory pracownicze nie jest powołany do badania zasadności i celowości zmniejszenia stanu zatrudnienia. Sąd może jedynie badać, czy zmiana ta została faktycznie dokonana.

Jak wynika z ustaleń Sądu, w niniejszej sprawie stanowisko pracy powódki uległo likwidacji w wyniku zmian organizacyjnych w pionie inwestycji i remontów. Z wiarygodnych zeznań przedstawiciela strony pozwanej wynika jednoznacznie, że po rozwiązaniu z U. C. umowy pracę, w dziale inwestycji i remontów pracują dwie osoby. Doszło do nowego rozdziału pracy pomiędzy M. M. i R. L.. Część obowiązków przejął dyrektor R. L., a część M. M.. Zmiany organizacyjne spowodowały przy tym obniżenie kosztów. Sąd ocenił zatem, że wskazana przyczyna wypowiedzenia była rzeczywista i oparta o bezsporne okoliczności związane z reorganizacją w pionie inwestycji i remontów. Powódka co do zasady nie kwestionowała samego faktu przeprowadzenia tej reorganizacji, lecz negowała potrzebę takiej reorganizacji i zmniejszenia zatrudnienia w dziale przez nią kierowanym, przedstawiając odmienną ocenę sytuacji finansowej strony pozwanej.

Sąd ustalił zatem, że faktycznie doszło do likwidacji stanowiska pracy powódki w wyniku przeprowadzonej reorganizacji. Nie można zatem postawić zarzutu stronie pozwanej, że wskazana przyczyna rozwiązania stosunku pracy jest nierzeczywista.

Z uwagi na to, że strona pozwana dokonała wyboru spośród dwóch pracowników pionu inwestycji i remontów, zajmujących likwidowane stanowiska, Sąd musiał zająć się kryteriami doboru pracowników do zwolnienia.

Sąd podzielił przy tym stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 03 listopada 2010 r. (sygn. akt I PK 93/10, LEX nr 707852), że zasadniczo likwidacja konkretnego (jedynego danego rodzaju) stanowiska pracy, w której wyniku następuje zmiana struktury zakładu pracy powodująca zmniejszenie zatrudnienia, uzasadnia zwolnienie pracownika, który był zatrudniony na tym stanowisku pracy, bez potrzeby oceny przez pracodawcę kwalifikacji, stażu pracy itp. zwalnianego pracownika i porównywania go z pracownikami zatrudnionymi na stanowiskach innego rodzaju. Potrzeba porównania z innymi pracownikami powstaje wówczas, gdy następuje likwidacja jednego lub kilku spośród większej liczby jednakowych stanowisk i konieczne jest dokonanie wyboru pracowników, z którymi zostanie zakończony stosunek pracy.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że przy podejmowaniu decyzji o zwolnieniu brane były pod uwagę powódka oraz M. M.. O pozostawieniu w pracy M. M. zadecydowało to, że pracuje ona u strony pozwanej dłużej niż powódka, nadal się uczy i pogłębia swoją wiedzę, bardzo dobrze potrafi zajmować się rozliczaniem inwestycji i współpracować z Bankiem (...), a nadto jest mobilna i sama jeździ samochodem, co ma istotne znaczenie z punktu widzenia specyfiki tej pracy. Zastosowane kryteria nie budzą, zdaniem Sądu, zastrzeżeń. Prawem pracodawcy jest bowiem kształtowanie polityki zatrudnienia pod kątem sprawności realizacji powierzonych mu zadań, przy założeniu stosownie przejrzystych i obiektywnych kryteriów. Pracodawca jest zatem uprawniony do pozostawienia w zatrudnieniu pracownika o porównywalnych kwalifikacjach zawodowych, ale różniącego się oceną przydatności do pracy dokonaną przez przełożonych, z którymi będzie w przyszłości współpracować.

Z tych względów Sąd oddalił powództwo.

Z uwagi na trudną sytuację materialną powódki Sąd nie obciążył jej obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego strony pozwanej (art. 102 kpc).