Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt I C 80/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Hanna Daniel

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Kaczmarek

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2019 r. w Bydgoszczy

sprawy z powództwa R. K.

przeciwko Szpitalowi (...) im. dr A. J. w B.

o zapłatę, rentę i ustalenie

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 15.017 zł (piętnaście tysięcy siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  przyznaje ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Bydgoszczy na rzecz adwokata M. K. prowadzącego Kancelarię Adwokacką w B. kwotę 10.000 (dziesięć tysięcy) zł wraz z należnym podatkiem VAT tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu;

4.  kosztami sądowymi, od których zwolniony był powód obciąża Skarb Państwa.

SSO Hanna Daniel

Sygn. akt: I C 80/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 19 stycznia 2017 r. powód R. K. wnosił
o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kwoty 1.000.000 zł z odsetkami
w wysokości ustawowej od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, kwoty 1.750.000 zł
z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za uszkodzenie ciała i wywołanie rozstroju zdrowia, przyznanie renty w kwocie 15.000 zł miesięcznie płatnej do 10. dnia każdego miesiąca kalendarzowego z odsetkami w wysokości ustawowej
w przypadku opóźnienia, tytułem utraty zdolności do pracy zarobkowej oraz zwiększenia potrzeb i zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,
a także o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki błędnego leczenia, które mogą ujawnić się u powoda w przyszłości. Jednocześnie strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm prawem przepisanych i o przyznanie od Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika z urzędu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu w przedmiotowym postępowaniu według norm prawem przepisanych. Pełnomocnik powoda złożył oświadczenie, że koszty te nie zostały zapłacone ani w całości ani
w części. Ewentualnie wniósł o zasądzenie tych kosztów od strony pozwanej.

Strona powodowa wskazała, że w dniu 10 stycznia 2013 r. powód R. K. uległ wypadkowy w pracy. Doznał wówczas urazu kręgosłupa
i został zakwalifikowany do leczenia operacyjnego. Powód trafił do pozwanego szpitala w dniu 9 kwietnia 2013 r. Po przeprowadzonym zabiegu powoda wypisano do domu w pierwszej dobie po zabiegu z dalszymi zaleceniami. Początkowo powód odczuwał poprawę swojego stanu zdrowia, jednak po upływie miesiąca stan ten znów się pogorszył. Powód zaczął mieć trudności
z wykonywaniem podstawowych czynności życiowych. W dniu 16 grudnia 2013 r. przeprowadzono u powoda kolejny zabieg operacyjny. Po wybudzeniu powód stwierdził, że odczuwa ból oraz postępujący niedowład lewej nogi. Jednakże mimo zgłoszenia tego faktu personelowi szpitala, nie podjęto żadnych natychmiastowych działań. W godzinach wieczornych wykonano
u powoda dodatkowe badania, które potwierdziły konieczność wykonania kolejnej operacji. Po jej przeprowadzeniu okazało się, że niedowład nie został usunięty. W ocenie powoda nie było to możliwe z uwagi na zaniechania personelu pozwanego szpitala, który przez niemal 8 godzin nie reagował na zgłaszane przez powoda dolegliwości pooperacyjne. Powód podnosi, że niedowład w jego lewej nodze nadal występuje i to pomimo ciągłej rehabilitacji i fizykoterapii. Przedłużające się w związku z powyższym zwolnienie lekarskie skutkowało natomiast rozwiązaniem z powodem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. W konsekwencji powód pozostał bez środków utrzymania. Nie mógł zaspokajać potrzeb rodziny
i swoich. Z uwagi na wadliwie przeprowadzone u powoda operacje
i konieczność ciągłego leczenia powód załamał się psychicznie, musi więc korzystać z pomocy psychologów i psychiatrów.

Mając na uwadze powyższe powód twierdzi, że żądanie pozwu dotyczące kwoty 1.000.000 zł zadośćuczynienia odpowiada rozmiarowi jego krzywdy. Utrata zaś pracy spowodowała utratę prowizji za zainicjowaną przez niego transakcję sprzedaży nieruchomości, dlatego roszczenie o naprawienie tej szkody w kwocie 1.750.000 zł jest jego zdaniem również w pełni uzasadnione. Z uwagi na uzyskiwanie w poprzedniej pracy wysokich zarobków oraz prowizji za pozyskiwanych klientów, mając na względzie konieczność ponoszenia stałych wydatków na rehabilitację i niemożność zatrudnienia na poprzednim stanowisku, uzasadnione jest także jego zdaniem przyznanie od pozwanego szpitala renty w kwocie 15.000 zł miesięcznie, gdyż w takiej wysokości otrzymywał on wynagrodzenie przed operacją. Zdaniem strony powodowej roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość uzasadnione jest tym, że na chwilę obecną proces leczenia i rehabilitacji powoda nie został jeszcze zakończony i nie sposób przewidzieć, czy nie wystąpią dalsze negatywne konsekwencje działań lub zaniechań pozwanego.

W odpowiedzi na pozew datowanej na dzień 6 marca 2017 r. pozwany Szpital (...) im. dr A. J. (2) w B. wniósł o oddalenie powództwa jako bezzasadnego, o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, a także o nieobciążanie pozwanego kosztami postępowania na podstawie art. 102 k.p.c. z uwagi na trudną sytuację finansową, w której pozwany się znajduje. Wniósł także
o zawiadomienie o toczącym się postępowaniu i wezwanie do wzięcia w nim udziału (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
w W..

W uzasadnieniu pozwany szpital wskazał, co następuje. Zdaniem pozwanego całkowicie niezasadny jest wywód powoda, że początkiem jego problemów zdrowotnych jest wypadek przy pracy mający miejsce w dniu
10 stycznia 2013 r. Pozwany podnosi, że skierowanie do szpitala na leczenie operacyjne kręgozmyku powód otrzymał już w dniu 27 stycznia 2011 r. Powód został więc skierowany do szpitala na operację 2 lata przed wypadkiem, w związku z długotrwałą chorobą zwyrodnieniową. W ocenie pozwanego powód już dużo wcześniej leczył się zachowawczo. Pozwany podniósł także, że przy przyjęciu pacjent nie wspominał o zaistnieniu przedmiotowego wypadku. Choroba powoda nie ma żadnego związku
z wypadkiem, jednorazowy uraz mógł jedynie nasilić jej objawy.

Dalej strona pozwana wskazuje, że przebieg pierwszej operacji przeprowadzonej w pozwanym szpitalu nie budzi żadnych wątpliwości, co potwierdził również sam powód. Natomiast późniejsze pojawienie się dolegliwości bólowych wiązać należy z postępem choroby zwyrodnieniowej. Wobec powoda zastosowano w ocenie strony pozwanej adekwatne leczenie
i skierowano go ponownie do szpitala. Konieczne stało się podjęcie interwencji chirurgicznej. Po wybudzeniu, wbrew temu co twierdzi powód, po zasygnalizowaniu przez niego upośledzenia sprawności stopy, wykonano tomografię komputerową i niezwłocznie przygotowano pacjenta do kolejnej operacji. Powód został poddany reoperacji w trybie ostrego dyżuru. Nastąpiło to po kilku godzinach po zakończeniu pierwszej operacji, trudno więc
w ocenie strony pozwanej mówić o jakiejkolwiek zwłoce czy lekceważeniu niepokojących objawów. U powoda stwierdzono obecność skrzepów będących zwykłym powikłaniem pooperacyjnym, które mogły dawać ucisk na struktury nerwowe, innych zaś patologii nie stwierdzono. Pacjent został następnie poddany konsultacji rehabilitacyjnej i wdrożono rehabilitację, uzyskując stopniowe zmniejszanie deficytu neurologicznego, czemu dowodzą wpisy
w historii choroby powoda. Pozwany podnosi także, że przy wypisie ze szpitala w dniu 24 grudnia 2013 r. powód odmówił kontynuacji leczenia
w klinice rehabilitacji i na jego własne życzenie termin przyjęcia do kliniki został wyznaczony na późniejszą niż pierwotnie zakładano datę. Pozwany nie wyklucza, że wobec ustępującego niedowładu, przerwanie rehabilitacji na
3 tygodnie przyczyniło się do utrwalenia niedowładu, zamiast jego ustąpienia. Takie działanie powoda w ocenie pozwanego wpłynęło na jego stan w stopniu znacznym, o ile nie miało decydującego znaczenia dla obecnej niesprawności. Szpital podnosi, że zastosowane w przypadku powoda leczenie było prawidłowe i uzasadnione w świetle stanu zdrowia powoda
i wiedzy medycznej. Nie doszło do jakiegokolwiek błędu lub niedochowania należytej staranności w działaniach lekarzy pozwanego szpitala. Brak winy wyłącza natomiast jego odpowiedzialność odszkodowawczą.

Co do wysokości roszczeń powoda, to strona pozwana wskazywała, że całkowicie nieuzasadnione jest rozciąganie odpowiedzialności pozwanego szpitala na kwestie związane z rozwiązaniem umowy o pracę z powodem. Zgodnie z oświadczeniem pracodawcy nieobecność powoda w pracy rozpoczęła się w dniu 11 stycznia 2013 r., zatem jeszcze przed pierwszym jego przyjęciem do pozwanego szpitala. Niezdolność powoda do pracy,
w ocenie pozwanego, została wywołana przyczynami istniejącymi już wcześniej. Nie sposób również stwierdzić, że to niewłaściwe postępowanie personelu pozwanego spowodowało rozwiązanie z powodem umowy o pracę. Strona pozwana podnosi, że przyczyną niepełnosprawności powoda jest choroba psychiczna, co wynika również z przedstawionego przez niego orzeczenia o niepełnosprawności. Niewiarygodne w ocenie pozwanego są twierdzenia powoda, jakoby załamał się psychicznie na skutek niepowodzenia zabiegu leczniczego. Już w dokumentacji pielęgniarskiej pierwszej jego hospitalizacji znajduje się zebrana w toku wywiadu informacja o jego depresji i stanach lękowych. Niezależnie od powyższych wywodów pozwany podnosi, że żądane przez stronę powodową kwoty zadośćuczynienia, odszkodowania i miesięcznej renty są rażąco wygórowane, biorąc pod uwagę obecny stan zdrowia powoda, brak odpowiednich dowodów oraz brak jakichkolwiek wyliczeń.

Jednocześnie pozwany wskazał, że jego potencjalna odpowiedzialność w przedmiotowej sprawie była przedmiotem umowy ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej zawartej z (...) S.A., co uzasadnia wniosek o przypozwanie ubezpieczyciela w niniejszej sprawie.

Wniosek o nieobciążanie pozwanego kosztami procesu na podstawie art. 102 k.p.c. pozwany uzasadnił brakiem środków na ich uiszczenie, wskazując, iż pozwany znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej.

Postanowieniem z dnia 9 marca 2017 r. Sąd w trybie art. 84 k.p.c. zawiadomił o toczącym się postępowaniu (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W.. Podmiot ten nie przystąpił do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymywały swoje stanowiska wyrażone w pozwie i w odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 10 stycznia 2013 r. powód R. K. uległ wypadkowi przy pracy w postaci urazu kręgosłupa. Przed zdarzeniem powód leczył się już na kręgozmyk i zgłaszał wcześniej dolegliwości bólowe.

Dowód: protokół nr (...) ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy z dnia 22 stycznia 2013 r. /k. 14-17/,

informacja pracownika poszkodowanego na okoliczność wypadku /k. 18/,

informacja świadka na okoliczność wypadku z dnia 21 stycznia 2013 r. /k. 19/,

zeznania świadka D. K. /k. 201-201v od 00:11:52 do 00:31:47/.

Powód stawił się w pozwanym Szpitalu (...) im. dr A. J. (2) w B. w dniu 8 kwietnia 2013 r. w trybie planowanym. Przy przyjęciu stwierdzono w wywiadzie wieloletnie dolegliwości bólowe kręgosłupa ze stopniowym nasileniem od 2010 r. z okresowym promieniowaniem do prawej kończyny dolnej (do palucha stopy prawej) oraz uczucia osłabienia prawej stopy. W badaniu kręgosłupa stwierdzono kręgozmyk oraz centralną wypuklinę krążka m-k L5-S1. W oparciu o wynik badania klinicznego oraz wynik badań obrazowych powoda zakwalifikowano do leczenia operacyjnego.

Zabieg przeprowadzono w dniu 9 kwietnia 2013 r. bez powikłań. Zabieg polegał na foraminotomii, odbarczeniu kanału kręgowego w odcinku piersiowo-lędźwiowym operacyjnie z dostępu tylnego, wszczepieniu międzykolczystego urządzenia do dekompresji wyrostka kolczystego. Po zabiegu powód zgłosił poprawę w zakresie odczuwanych dolegliwości. Zastosowano leczenie przeciwbólowe oraz płynoterapię. Uzyskano poprawę stanu ogólnego i neurologicznego.

Powoda wypisano w dniu 10 kwietnia 2013 r. do domu z zaleceniami usunięcia szwów w dniu 20 kwietnia 2013 r., kontroli w poradni neurochirurgicznej, codziennej pielęgnacji rany pooperacyjnej, przyjmowaniem leków, zakazem obciążania kręgosłupa (zakaz dźwigania
i przenoszenia ciężkich przedmiotów), kontrolę w poradni rehabilitacyjnej, oszczędzający tryb życia, siedzenie na ergonomicznych meblach, częste odpoczynki w pozycji leżącej oraz samodzielne ćwiczenia stabilizujące odcinek lędźwiowo-krzyżowy kręgosłupa.

Dowód: karta informacyjna ze Szpitala (...) im. dr A. J. (2) w B. z dnia 10 kwietnia 2013 r.
/k. 20-22/,

dokumentacja medyczna powoda z pozwanego szpitala /k. 110-110v, 113-181, 194-199/,

zeznania świadka D. K. /k. 201-201v od 00:11:52 do 00:31:47/,

zeznania świadka Z. S. /k. 251v-252 od 00:05:07 do 00:41:05/,

zeznania świadka M. S. /k. 259-259v od 00:05:25 do 00:11:48/.

Po chwilowej poprawie stanu zdrowia powoda i rozpoczęciu przez niego rehabilitacji, w około miesiąc po zabiegu powód zaczął ponownie odczuwać dolegliwości kręgosłupa. Powód zaczął mieć trudności z wykonywaniem niektórych czynności życia codziennego.

Powód został zakwalifikowany do kolejnej operacji, którą przeprowadzono w pozwanym szpitalu w dniu 16 grudnia 2013 r. Zabieg operacyjny polegał na: odbarczeniu kanału kręgowego, wprowadzeniu koszyczków między kręgami, rozpórek, gwintowanych bolców kostnych, spondylodezie lędźwiowej/lędźwiowo-krzyżowej z dostępu tylnego, wprowadzeniu innego urządzenia do kręgosłupa, profilaktycznej stabilizacji wewnętrznej kości oraz foraminotomii i laminektomii odbarczającej.

Po przeprowadzonym zabiegu i wybudzeniu powoda z narkozy odczuwał on ból i zgłosił niedowład lewej stopy. W trybie ostrego dyżuru wykonano badanie tomografii komputerowej kręgosłupa, które wykazało prawidłowe położenie stabilizacji i śrub oraz podejrzenie krwiaka w kanale kręgowym. Z tego powodu chorego reoperowano w trybie ostrodyżurowym. Po zabiegu u powoda wciąż utrzymywał się niedowład w lewej stopie.
W kolejnych dobach hospitalizacji zaobserwowano powolne wycofywanie się deficytu neurologicznego. Powoda wypisano do domu w dniu 24 grudnia 2013 r. w stanie ogólnym i miejscowym dobrym z cofającym się niedowładem z odpowiednimi zaleceniami.

Dowód: zaświadczenie o stanie zdrowia z dnia 27 czerwca 2013 r. /k. 23-24/,

karta informacyjna ze Szpitala (...) im. dr A. J. (2) w B. z dnia 11 lipca 2013 r. /k. 25/,

zaświadczenie o stanie zdrowia z dnia 16 sierpnia 2013 r. /k. 26-27/,

skierowanie na zabiegi rehabilitacyjne z dnia 22 maja 2013 r.
/k. 28-29/,

karta informacyjna ze Szpitala (...) im. dr A. J. (2) w B. z dnia 24 grudnia 2013 r.
/k. 30-32, 111-112/,

dokumentacja medyczna powoda z pozwanego szpitala /k. 110-110v, 113-181, 194-199/,

zeznania świadka D. K. /k. 201-201v od 00:11:52 do 00:31:47/,

zeznania świadka Z. S. /k. 251v-252 od 00:05:07 do 00:41:05/,

zeznania świadka M. S. /k. 259-259v od 00:05:25 do 00:11:48/.

Powód zgodnie z zaleceniami poddał się rehabilitacji, zabiegom fizjoterapeutycznym i stawiał się regularnie w pozwanym szpitalu na konsultacje neurochirurgiczne.

Dowód: skierowanie na zabiegi rehabilitacyjne z dnia 22 maja 2013 r.
/k. 28-29/,

skierowania na zabiegi fizjoterapeutyczne /k. 33-36, 38-41, 43-53, 61-71/,

karta informacyjna z dnia 30 stycznia 2014 r. /k. 37/,

karta informacyjna z dnia 29 maja 2014 r. /k. 42/,

historia wizyt pacjenta /k. 54-58/,

skierowanie do poradni specjalistycznej z dnia 23 lipca 2015 r. /k. 60/,

dokumentacja medyczna powoda z pozwanego szpitala /k. 110-110v, 113-181, 194-199/.

Przed zdarzeniem powód był zatrudniony od 26 października 2012 r.
w Przedsiębiorstwie (...) jako dyrektor handlowo-organizacyjny za miesięcznym wynagrodzeniem w kwocie 15.000 zł brutto miesięcznie. Otrzymywał również prowizję w wysokości 5% od każdej transakcji kupna i zbycia nieruchomości. Z powodu długotrwałego zwolnienia lekarskiego pracodawca rozwiązał z powodem umowę o pracę pismem z dnia 16 czerwca 2015 r.

Dowód: rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z dnia
16 czerwca 2015 r. /k. 72/,

świadectwo pracy z dnia 16 czerwca 2015 r. /k. 73-74/,

umowa o pracę z dnia 26 października 2012 r. /k. 76-77/,

informacja dla pracownika z dnia 26 października 2012 r.
/k. 78/,

zaświadczenie lekarskie z dnia 6 listopada 2012 r. /k. 79/,

zeznania świadka E. Ł. /k. 307-308 od 00:01:34 do 00:27:07/.

Orzeczeniem (...) ds. Orzekania
o Niepełnosprawności w B. z dnia 18 maja 2016 r. powód został zaliczony od dnia 5 maja 2016 r. do stopnia niepełnosprawności umiarkowanego. W decyzji wskazano, że powód wymaga zaopatrzenia
w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające funkcjonowanie oraz wymaga korzystana ze środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie
z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacji pozarządowych oraz innych placówek.

Dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 18 maja 2016 r. /k. 75/.

Powód załamał się i podupadł na zdrowiu psychicznym. Obecnie nie pracuje zawodowo. Odeszła od niego żona. Mieszka z siostrą. Powód cały czas pozostaje pod opieką rehabilitantów. Obecnie nie przypomina osoby sprzed operacji. Wcześniej był osobą towarzyską, teraz jest przybity, leczy się w poradni zdrowia psychicznego.

Dowód: dokumentacja z leczenia psychiatrycznego powoda /k. 440-456, 538-559/,

zeznania świadka D. K. /k. 201-201v od 00:11:52 do 00:31:47/,

zeznania świadka E. Ł. /k. 307-308 od 00:01:34 do 00:27:07/,

zeznania świadka A. G. /k. 308-309 od 00:27:07 do 00:41:51/.

Dla powoda doznany w pracy uraz kręgosłupa był kontynuacją załamującej się linii życiowej. Po okresie odnoszenia sukcesów zawodowych doświadczył szeregu kolejnych traum i porażek. Przedłużająca się niezdolność do pracy była dla niego frustrująca ze względu na problemy finansowe oraz narastające objawy nieradzenia sobie emocjonalnego. Rozmiar jego cierpienia był duży, ale nie tylko problemy zdrowotne były tego powodem, ale stosowane mechanizmy obronne typu różnych uzależnień tylko pogarszały jego sytuację życiową.

Powód ma tendencję do widzenia zaistniałej sytuacji zdrowotnej jako głównego powodu swoich życiowych niepowodzeń. Problemy psychiczne powoda nie pojawiły się po wypadku z dnia 10 stycznia 2013 r., ale istniały wcześniej, dlatego nie można mówić, że zaistniałe konsekwencje zastosowania konkretnych procedur medycznych czy zaniechań spowodowały problemy życiowe powoda. Mogły one jedynie przyczynić się do tego w pewnym stopniu. Brak jest związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy przeprowadzonymi w pozwanym szpitalu operacjami, a stanem psychicznym powoda, ponieważ powód wcześniej leczył się już psychiatrycznie, podejmował próby samobójcze, miał okresy depresyjne
i liczne uzależnienia.

Dowód: pisemna opinia biegłej sądowej z zakresu psychologii J. P. z dnia 19 kwietnia 2018 r. /k. 340-344/,

pisemna opinia uzupełniająca biegłej sądowej z zakresu psychologii J. P. z dnia 22 października 2018 r. /k. 414-415/,

pisemna opinia uzupełniająca biegłej sądowej z zakresu psychologii J. P. z dnia 18 marca 2019 r. /k. 482-483/.

W związku z operacją w pozwanym szpitalu, powód odczuwał przerażenie, miał widmo sparaliżowanego ojca. Jednocześnie niedowład
w kończynie dolnej spowodował u niego strach przed tym, że odejdzie od niego żona. Powód odczuwał również żal i smutek wynikające z ogólnej sytuacji życiowej, w jakiej się wówczas znajdował. Stan psychiczny powoda wynikał z konsekwencji wielu lat życia, w tym traumatycznych zdarzeń
w związku z własnymi chorobami oraz chorobą i śmiercią ojca. Zachowania powoda wynikały i wynikają z jego osobowości, która już od dzieciństwa nie kształtowała się prawidłowo. Powód nie potrafił racjonalnie radzić sobie
z problemami i obowiązkami. Miał skłonność do eksperymentowania. Chory nie wykazuje objawów typowych dla zespołu stresu pourazowego. Powód jest osobą inteligentną, umiejętnie wykorzystującą możliwości agrawacji (celowego wyolbrzymiania aspektów chorobowych celem uzyskania korzyści), czy symulacji.

Dowód: pisemna opinia biegłej sądowej z zakresu psychiatrii A. W. z dnia 19 kwietnia 2018 r. /k. 346-354/,

pisemna opinia uzupełniająca biegłej sądowej z zakresu psychiatrii A. W. z dnia 22 października 2018 r. /k. 416-419/,

pisemna opinia uzupełniająca biegłej sądowej z zakresu psychiatrii A. W. z dnia 6 maja 2019 r. /k. 504-507/,

pisemna opinia uzupełniająca biegłej sądowej z zakresu psychiatrii A. W. z dnia 5 sierpnia 2019 r. /k. 568-574/.

Postępowanie medyczne, diagnostyka oraz leczenie operacyjne
w pozwanym szpitalu w dniach 9 kwietnia 2013 r., 16 grudnia 2013 r. oraz 17 grudnia 2013 r., a także leczenie powikłań były prawidłowe i wykonane
w odpowiednim czasie. Zastosowano kontynuację leczenia w postaci rehabilitacji niedowładu stopy lewej, co zgodne jest z zasadami sztuki lekarskiej. W postępowaniu lekarzy pozwanego brak jest żadnych zaniedbań, a powikłania, które wystąpiły u powoda są związane z leczeniem operacyjnym, na które powód świadomie wyraził zgodę.

W związku z doznanymi urazami z punktu widzenia neurochirurgii
u powoda wystąpił łączny trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 10%.
U powoda wciąż utrzymuje się niedowład stopy lewej, jest to utrwalony ubytek neurologiczny, który nie rokuje poprawy. Metody operacyjne zastosowane u powoda były zgodne z wynikami badań obrazowych i stanem klinicznym pacjenta.

Dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii T. D. z dnia 23 kwietnia 2018 r. /k. 356-365/,

pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii T. D. z dnia 30 stycznia 2019 r.
/k. 465-467/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych przez strony w toku rozprawy, opinii biegłych sądowych z zakresu neurochirurgii, psychiatrii i psychologii, a także wiarygodnych zeznań świadków.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z dokumentów zebranych w sprawie, albowiem zostały sporządzone we właściwej formie, przewidzianej dla danego typu dokumentów. Ich autentyczność nie budziła wątpliwości Sądu ani stron postępowania. Szczególnie istotne znaczenie miała dokumentacja medyczna związana z leczeniem i rehabilitacją powoda.

Ze względu na okoliczności sprawy konieczne stało się zasięgnięcie przez Sąd wiadomości specjalnych. Wobec tego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych:

- z dziedziny neurochirurgii – na okoliczność oceny prawidłowości zastosowanych wobec powoda przez personel medyczny pozwanego szpitala procedur medycznych oraz oceny skutków ich działań i zaniechań, w tym uszczerbku na zdrowiu jakiego doznał powód i rokowań na przyszłość co do powrotu powoda do pełnej sprawności, a także w celu odpowiedzi na pytanie, czy zastosowana metoda leczenia była konieczna, czy też istniały alternatywne metody leczenia i czy powód został należycie poinformowany
o przewidzianej metodzie leczenia i jej następstwach oraz ewentualnych zagrożeniach z niej wynikających oraz czy został poinformowany
o alternatywnych metodach leczenia i ich następstwach oraz ewentualnych zagrożeniach wynikających z ich wyborem;

- z dziedziny psychologii i psychiatrii – na okoliczność rozmiaru cierpień powoda oraz doznanej krzywdy i wpływu traumatycznych przeżyć powoda związanych z konsekwencjami zastosowania błędnych procedur medycznych i zaniechań personelu pozwanego szpitala na zdrowie i życie powoda.

Sąd przychylił się do wniosków płynących z opinii głównych oraz opinii uzupełniających sporządzonych przez biegłych z zakresu psychologii J. P., z zakresu psychiatrii A. W. oraz z zakresu neurochirurgii T. D.. Wskazani biegli wykazali, że doznany uraz kręgosłupa nie był bezpośrednią przyczyną załamania się psychicznego powoda, lecz problemy psychiczne pojawiły się u powoda znacznie wcześniej. Biegli wskazali też, że zastosowane przez pozwany szpital procedury medyczne nie miały związku z problemami życiowymi powoda. Jednocześnie wskazano, że postępowanie medyczne wobec powoda było prawidłowe i wykonane
w odpowiednim czasie. Powstałe zaś powikłania związane były z zastosowaną metodą leczenia operacyjnego, a ich wystąpienie było możliwe. Jednocześnie biegli podnieśli, że przeprowadzono prawidłowy proces leczenia powikłań.
Z opinii biegłych jednoznacznie wynika, że aktualny stan zdrowia powoda nie wykazuje związku z decyzjami, działaniami czy zaniechaniami personelu pozwanego szpitala.

Sporządzone przez biegłych opinie, w tym opinie uzupełniające,
w których biegli odnieśli się do uwag i zastrzeżeń obu stron postępowania, cechowały się dużą rzetelnością, obiektywizmem i profesjonalizmem. Wnioski płynące z przedmiotowych opinii były logiczne i spójne. Ponadto korespondowały one z pozostałym materiałem dowodowym zebranym
w sprawie. Biegli wyczerpująco uzasadnili stawiane przez siebie tezy. Opinie uzupełniające odpowiadały natomiast w sposób szczegółowy na pytania stawiane przez strony postępowania, całościowo omawiając daną problematykę. Treść każdej opinii wynikała z gruntownej analizy akt sprawy i badania powoda R. K.. Wnioski końcowe są zgodne z zasadami fachowej wiedzy i doświadczenia.

Sąd dał również wiarę zeznaniom przesłuchanych w sprawie świadków: D. K., Z. S., M. S., E. Ł. i A. G.. Zeznania świadków były wiarygodne
i logiczne, a także wypowiedziane w sposób spontaniczny i szczery. Korespondowały one ze sobą wzajemnie oraz z pozostałym materiałem zebranym w sprawie. Świadek D. K. wskazała, że powód już od 2010 r. zgłaszał dolegliwości bólowe związane z kręgosłupem, a na zabieg został zakwalifikowany na rok 2013. Zeznała ona również, ze powód podupadł psychicznie na zdrowiu. Operujący powoda lekarze zeznali natomiast, że powód cierpiał na kręgozmyk. O przeprowadzonym zabiegu w trybie planowanym powód został szczegółowo poinformowany, wszystkie działania w toku operacji przeprowadzane były bez zbędnej zwłoki. Były pracodawca powoda E. Ł. wyjaśnił, że powód był u niego zatrudniony przez krótki okres i pobierał wynagrodzenie w kwocie 15 tys. zł miesięcznie. Świadek wskazał, że ewentualna prowizja dotycząca nieruchomości, o której wspominał powód nie mogła być mu wypłacona, albowiem w transakcji tej to świadek przeprowadził jej znaczną część. Świadek potwierdził również, że powód z uwagi na stan zdrowia i przedłużającą się nieobecność w pracy został przez niego zwolniony. Świadek A. G. pracująca wcześniej wraz z powodem wskazała zaś, że powód skarżył się na swój stan zdrowia i załamanie życia osobistego.

Zeznania świadków K. W. oraz K. K. nie były przydatne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Świadek K. W. przyznała, że nie kojarzy osoby powoda i jest rezydentem pozwanego szpitala od 2012 r., nie zapoznawała się z dokumentacją leczenia powoda i nie pamięta tego leczenia. Świadek K. K. wskazał natomiast, że nie wie o co toczy się spór w niniejszej sprawie, a nadto nie kojarzy osoby powoda i nie pamięta żadnej okoliczności związanej z jego leczeniem.

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom powoda R. K..
W ocenie Sądu, idąc za wnioskami biegłych psychologów i psychiatrów, powód jest osobą ze skłonnością do agrawacji i będąc jednocześnie osobą inteligentną wykorzystuje to do zmieniania wersji wydarzeń w zależności od potrzeby procesowej. Uznać więc należało, że nie wykazał w sposób przekonujący podstawy swoich roszczeń. Jego wyjaśnienia nie były wiarygodne, rozmijały się z zeznaniami lekarzy operujących powoda oraz stały w sprzeczności z dokumentacją medyczną i opiniami biegłych. Powód przejawiał tendencję do wyolbrzymiania swoich dolegliwości, a w wielu miejscach kluczył w zeznaniach. Ponadto nie wykazane zostały w toku postępowania jego twierdzenia o utraconym zarobku (prowizji) i wysokości żądanego odszkodowania. Z wyjaśnień powoda nie dało się wysnuć wniosku o faktycznie doznanej krzywdzie w związku z przeprowadzonym w pozwanym szpitalu leczeniem.

Sąd oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego psychiatry. W ocenie Sądu poprzednie opinie biegłej z zakresu psychiatrii były w pełni wiarygodne, spójne, logiczne i precyzyjnie uzasadnione. Biegła wyjaśniła wszelkie wątpliwości strony powodowej,
a wnioski wynikające z jej opinii spójne były z resztą materiału dowodowego. Ewentualne dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z tej samej dziedziny w ocenie Sądu potwierdziłoby jedynie postawione dotychczas tezy, byłoby to więc niecelowe przez wzgląd na sprawność postępowania i prawo strony do rozpatrzenia jej sprawy bez zbędnej zwłoki.

Sąd zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie powód R. K. wnosił o zasądzenie od pozwanego szpitala na jego rzecz kwoty 1.000.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę, kwoty 1.750.000 zł tytułem odszkodowania oraz miesięcznej renty w kwocie 15.000 zł. Żądał on również ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki przedmiotowego zdarzenia.

Roszczenia powoda znajdują swoje oparcie w treści art. 444 § 1 i 2, art. 445 § 1 k.c. oraz art. 189 k.p.c.

W toku postępowania powód nie wykazał, aby pozwany szpital ponosił odpowiedzialność za jakiekolwiek negatywne skutki zdrowotne występujące
u powoda. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że już
w 2010 r. powód R. K. leczył się na kręgozmyk. Skierowanie na leczenie operacyjne kręgozmyku powód otrzymał już w dniu 27 stycznia 2011r.

Przeprowadzony w dniu 9 kwietnia 2013 r. zabieg nie był w żaden sposób związany z przebytym w dniu 10 stycznia 2013 r. urazem kręgosłupa, któremu powód uległ podczas pracy. Zabieg ten przeprowadzono w trybie planowym. Powoda - po prawidłowo wykonanym i niepowikłanym zabiegu - wypisano do domu już w pierwszej dobie z odpowiednimi zaleceniami.
Z uwagi na nieustępujące dolegliwości, które powróciły w kilka miesięcy po zabiegu, lekarze pozwanego szpitala przeprowadzili w dniu 16 grudnia 2013 r. kolejny zabieg. Bezpośrednio po zabiegu wystąpiło powikłanie w postaci niedowładu nogi lewej. Personel pozwanego szpitala przeprowadził
u pozwanego tak szybko jak było to możliwe kolejną operację. Po zabiegu powód musiał poddać się odpowiedniej rehabilitacji i odbyć liczne konsultacje lekarskie.

Z całokształtu materiału dowodowego, w tym z opinii biegłych sądowych, wynika, że choroba zwyrodnieniowa powoda była prawdziwą przyczyną pierwszej hospitalizacji powoda w Szpitalu (...) im. dr J., nie zaś - jak wskazywał na to na początku powód - wypadek przy pracy. Ponadto przebieg operacyjny podczas pierwszej hospitalizacji w dniu 9 kwietnia 2013 r. był całkowicie prawidłowy i bez powikłań. Z uwagi na dalszy rozwój choroby zwyrodnieniowej konieczne stało się zastosowanie innej, bardziej agresywnej metody chirurgicznej, którą zaplanowano już podczas drugiej hospitalizacji. Z uwagi na wystąpienie klasycznego powikłania podjęto natychmiastową reoperację. Z opinii wynika, że zastosowane leczenie w obu przypadkach było prawidłowe, zgodne z zasadami wiedzy medycznej i miało na celu powrót pacjenta do zdrowia. Postępowanie personelu szpitala nacechowane było dużą starannością oraz terminowością, uwzględniając ówczesny stan zdrowia powoda.

Powód podnosił jednocześnie w dalszym toku postępowania, że na kwestionariuszu zabiegu z dnia 9 kwietnia 2013 r. brak jest jego podpisu, co oznacza, że powód został poddany zabiegowi bez jego zgody. Z dokumentu tego wynika niezbicie, że lekarz K. W. przedstawiła powodowi proponowaną metodę leczenia i zapoznała z wymaganiami dotyczącymi jego zgody. Jednocześnie w toku postępowania świadkowie wskazali, że powód został poinformowany o przedmiotowym zabiegu. W ocenie Sądu z uwagi na brak podpisu nie można wysnuwać daleko idącego wniosku, że zabieg został przeprowadzony wbrew woli powoda. Przeczą temu nie tylko zeznania świadków oraz pozostały materiał dowodowy, ale także zasady logiki
i doświadczenia życiowego. Na marginesie zauważyć należy również, że brak pisemnej zgody osoby uprawnionej nie oznacza jeszcze automatycznie, że czynności lekarza podjęte po uzyskaniu zgody w innej formie będą bezprawne. Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty nie zastrzega bowiem dla wyrażenia zgody formy pisemnej pod rygorem nieważności. Skutkiem więc braku takiej zgody na piśmie będzie, zgodnie z art. 74 k.c., to, że w sporze niedopuszczalny jest dowód z zeznań świadków czy dowód
z przesłuchania strona na fakt dokonania tej czynności. Wbrew zarzutowi strony pozwanej, że sąd przeprowadził takie dowody, należy wskazać, że zgodnie z tezą dowodową świadkowie zeznawali jedynie na okoliczność informowania powoda o zabiegu, jego konsekwencjach oraz dorozumianym wyrażeniu przez niego zgody na proponowane leczenie, a także na okoliczność braku podpisu pomimo udzielenia przez powoda tej zgody (por. Kopeć Marcina (red.), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, WK 2016).

Zdaniem Sądu, ewentualne zaś stwierdzenie braku zgody pochodzącej od powoda i tak nie ma znaczenia dla przedmiotowej sprawy z dwóch powodów. Po pierwsze bowiem warunkiem przyjęcia, że powodowi przysługują roszczenia o odszkodowanie i zadośćuczynienie od pozwanego jest ustalenie, że doszło do błędu medycznego, a przyjęcie takiej okoliczności jest możliwe jedynie wówczas, gdy ustalone zostanie, że postępowanie personelu medycznego było obiektywnie niezgodne ze wskazaniami współczesnej wiedzy medycznej oraz miało charakter zawiniony, a takim okolicznościom przeczą sporządzone na potrzeby niniejszej sprawy opinie biegłych. Błąd w sztuce medycznej powinien więc polegać na przeprowadzeniu operacji niezgodnie z zasadami wiedzy medycznej, które powoduje zawiniony błąd, polegający na zachowaniu odbiegającym od ustalonego wzorca (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 września 2015 r., I ACa 321/15, LEX nr 1808681).

Zgodnie z innym stanowiskiem, obowiązek zachowania formy pisemnej dotyczy jedynie zgody pacjenta na wykonanie zabiegu operacyjnego stwarzającego podwyższone ryzyko dla pacjenta. W innych zaś sytuacjach zgoda pacjenta może być wyrażona nawet ustnie lub przez takie zachowanie, które w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje na wolę poddania się proponowanym przez lekarza czynnościom medycznym (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 25 marca 2014 r., I ACa 142/14, LEX nr 1454593). Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie biorąc pod rozwagę tryb przyjęcia pacjenta do szpitala i wcześniejsze leczenie zachowawcze. Z zeznań świadków wynika nadto, że powód był przygotowywany do operacji od dłuższego czasu, a lekarz prowadzący rozmawiał z nim wcześniej kilkukrotnie o przebiegu i ewentualnych konsekwencjach zabiegu.

Przede wszystkim zaś zgoda na zabieg z dnia 9 kwietnia 2013 r. nie ma żadnego znaczenia dla przedmiotowej sprawy i zgłoszonych przez stronę powodową roszczeń, albowiem to ze skutków zabiegu z dnia 16 grudnia 2013 r. i reoperacji z dnia 17 grudnia 2013 r. powód wywodzi swoje żądania. Wówczas to powód doznał powikłania w postaci niedowładu kończyny dolnej i to – w jego ocenie – z tego powodu nastąpiły kolejne negatywne konsekwencje dla jego zdrowia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego

W toku procesu powód nie wykazał więc, aby po stronie pozwanego szpitala istniała jakakolwiek odpowiedzialność za szkodę lub krzywdę wyrządzoną powodowi. Jednocześnie powód nie wykazał również wysokości żądanych przez siebie kwot tytułem odszkodowania, zadośćuczynienia, czy miesięcznej renty. Powód wykazał co prawda, że do dnia zwolnienia przez uprzedniego pracodawcę pobierał miesięczne wynagrodzenie w kwocie 15.000 zł miesięcznie brutto, a w skład jego wynagrodzenia mogła również wchodzić stosowna prowizja, jednakże z uwagi na krótki okres zatrudnienia nie jest pewne, że powód cały czas pozostawałby zatrudniony u pana E. Ł. i pobierał wskazane wynagrodzenie. Ponadto powód nie wykazał, że na pewno uzyskałby prowizję od przeprowadzonej transakcji tj. czy w ogóle doszłaby ona do skutku, gdyby to powód odpowiadał w dalszym ciągu za jej przeprowadzenie. Wskazana kwota jest kwotą brutto. Brak szczegółowego wyliczenia szkody poniesionej lub prawdopodobnego do uzyskania wynagrodzenia netto przez powoda, powoduje całkowitą bezzasadność roszczenia o rentę.

Wskazane przez powoda kwoty odszkodowania i zadośćuczynienia zostały znacznie zawyżone, mając na względzie ogólnie przyjęte w tym zakresie standardy. Ponadto powód nie wykazał aby jego krzywda i problemy psychiczne związane były z załamaniem się stanu jego zdrowia, a co za tym idzie z utratą pracy zarobkowej. Biegli psycholog i psychiatra jednoznacznie wskazali, że problemy powoda mają swoje źródło w zdarzeniach czasowo znacznie poprzedzających przebyte zabiegi operacyjne w latach 2013-2014. Powód już wcześniej leczył się na kręgozmyk, a jego problemy psychiczne wynikają z trudnych doświadczeń życiowych. Niektóre z nich miały swój początek już w latach dziecięcych, a ich konsekwencje trwają z uszczerbkiem dla zdrowia powoda do dnia dzisiejszego.

W ocenie Sądu powód nie wykazał związku przyczynowego pomiędzy działaniami czy zaniechaniami personelu pozwanego szpitala a odczuwaną przez niego krzywdą i ewentualnie poniesioną szkodą. Jednocześnie powód nie wykazał wysokości żadnego ze swoich żądań. Z uwagi na brak w tym zakresie jakichkolwiek przesłanek, bez znaczenia było również rozpoznawanie żądania powoda ustalenia odpowiedzialności na przyszłość na podstawie art. 189 k.p.c., które zaktualizowałoby się jedynie w przypadku pozytywnego rozpoznania pozostałych żądań strony powodowej.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd na mocy art. 444 § 1 i 2 k.c., art. 445 § 1 k.c. oraz art. 189 k.p.c. a contrario, oddalił powództwo (punkt 1 wyroku).

Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Powód przegrał niniejszą sprawę w całości. Mając na uwadze powyższe oraz treść
§ 2 pkt 8 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804), Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 15.017 zł (15.000 tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa) tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt 2 wyroku).

Powód korzystał z przywileju w postaci pomocy ustanowionego na jego rzecz pełnomocnika z urzędu. Z uwagi na powyższe, na podstawie § 2, § 4 ust. 1 i 3 oraz § 8 pkt 8 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2016 r., poz. 1715), Sąd przyznał ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Bydgoszczy na rzecz adwokata M. K., prowadzącego Kancelarię Adwokacką w B., kwotę 10.000 zł wraz
z należnym podatkiem VAT, tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu (punkt 3 wyroku).

Z uwagi na zwolnienie powoda od kosztów sądowych w całości, na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 623 t.j.), kosztami sądowymi, od których zwolniony był powód Sąd obciążył Skarb Państwa (punkt 4 wyroku).

SSO Hanna Daniel