Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V P 20/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

2 lipca 2021 roku

Sąd Rejonowy / Okręgowy w Rybniku V Wydział

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sonia Lasota-Zawisza

Sędziowie

Ławnicy: --------------

Protokolant: osobiście

przy udziale ./.

po rozpoznaniu 2 lipca 2021 roku w Rybniku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. H.

przeciwko K. K.

o wynagrodzenie

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda M. H. na rzecz pozwanego K. K. kwotę 2700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V P 20/19

UZASADNIENIE

Powód M. H. złożył przeciwko pozwanemu K. K. w R. pozew o zapłatę kwoty 29.148,92 zł netto tytułem niewypłaconej części wynagrodzenia za okres od września do grudnia 2018 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot i dat wskazanych w pozwie. W uzasadnieniu podał, że 1 września 2018 roku wypowiedział łączącą go z pozwanym umowę o pracę za 3 miesięcznym okresem wypowiedzenia, który upłynął 31 grudnia 2018 roku. Zaznaczył, że w 2016 roku podwyższył mnożnik z 0,02 do 0,025 w stosunku do osiąganego obrotu ze sprzedaży. Wskazał, że za okres od września do grudnia 2018 roku otrzymał przelew wynikający z umowy o pracę, a nie otrzymał dodatkowego wynagrodzenia wynikającego z wysokości wypracowanego obrotu firmy wypłacanego tzn. „wynagrodzenia netto w kopercie” po 7.287,23 zł netto miesięcznie (=7.287,23 zł netto x 4 miesiące). (vide k. 3-8, k. 21)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Kwestionował powództwo co do zasady i co do wysokości. Wskazał, że powód nie udowodnił swojego żądania, a przedłożone do pozwu wydruki były jedynie tabelami sporządzonymi w edytorze tekstu niepodpisanymi przez pozwanego, czy księgową. Zaprzeczył, aby kiedykolwiek wyraził zgodę na wyliczenie wynagrodzenia w oparciu o osiągnięty obrót ze sprzedaży. Nie zgodził się, że w trakcie współpracy z powodem wypłacał mu część wynagrodzenia bezpośrednio do rąk. Ponadto według pozwanego wysokość żądania pozwu różni się od kwot wskazanych w wezwaniach do zapłaty. (vide k. 31-38)

Sąd ustalił:

M. H. był zatrudniony u K. K. w R. od 31 sierpnia 1996 roku. Od 19 października 2009 roku powód awansował i obejmował stanowisko dyrektora. Aneksem do umowy o pracę z 1 lutego 2018 roku wynagrodzenie powoda wynosiło 3.300,00 zł brutto.

1 września 2018 roku powód wypowiedział łączącą go z pozwanym umowę o pracę za 3 miesięcznym okresem wypowiedzenia, który upłynął 31 grudnia 2018 roku.

10 września 2018 roku pozwany zwolnił powoda z obowiązku świadczenia pracy w okresie od 11 września 2018 roku do 31 grudnia 2018 roku z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Od 11 września 2018 roku do 26 września 2018 roku pozwany udzielił powodowi urlopu wypoczynkowego.

W okresie od września do grudnia 2018 roku powód uzyskał przeciętne miesięczne wynagrodzenie (obliczane jako ekwiwalent za urlop) w wysokości 3.300,00 zł brutto.

Dowód: umowa o pracę k. 9, pismo dotyczące awansu k. 10, aneks do umowy k. 79, wypowiedzenie k. 113, zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy k. 114, świadectwo pracy k. 115, lista płac od września do grudnia 2018 roku wraz z potwierdzeniem przelewów k. 117-128, zaświadczenie k. 129, korekta urlopów k. 130

W firmie u pozwanego w stosunku do pracowników występowała zasada podwójnej wypłaty wynagrodzenia, tj. część przelewem, a część w kopercie wypłacana bezpośrednio do rąk pracownika. Pracownicy nie podpisywali odbioru otrzymanych pieniędzy w kopertach. Przelewami zajmował się pozwany K. K., który wykonywał przelewy wynagrodzeń dla pracowników przy czym na przelewach były kwoty wynikające z listy płac, które były zgodne z umowami o pracę i aneksami. W chwili objęcia przez powoda stanowiska dyrektora, w firmie pojawiły się dodatkowe pensje dla pracowników. Pracownicy otrzymywali kwotę, która wynikała z przemnożenia faktycznie przepracowanej liczby godzin przez ustaloną stawkę godzinową. W kopercie znajdowała się różnica między kwotą wynikającą z przemnożenia faktycznie przepracowanej liczby godzin przez stawkę godzinową, a otrzymanym przelewem. Powód otrzymywał wypłatę zgodnie z zawartą umową o pracę oraz wynagrodzenie „w kopercie”. Powód sam sobie ustalał wysokość wypłaconego drugiego wynagrodzenia tzn. „w kopercie”, sam sobie też takie wynagrodzenie rozliczał i wypłacał. Nie informował i nie zgłaszał pozwanemu przyznanie i wypłacenie drugiego wynagrodzenia liczonego od uzyskanego przychodu firmy.

Dowód: zeznania świadka S. H. k. 179v-180v, M. P. k. 181-181v, przesłuchanie powoda k. 203v-204, przesłuchanie pozwanego k. 204-205

Pismem z 12 października 2018 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 5.373,72 zł tytułem drugiej części wynagrodzenia, tzn. „wynagrodzenia netto w kopercie”.

Pismem z 6 grudnia 2018 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 24.758,52 zł tytułem zapłaty zaległego należnego wynagrodzenia oraz wypłaty należnego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.

Pozwany odmówił wypłaty powyższych kwot.

Dowód: wezwanie do zapłaty z 12.10.2018r. k. 40, pismo pozwanego z 29.10.2018r. k. 41, wezwanie do zapłaty z 06.12.2018 r. k. 42-45, tabelki k. 46-47, pismo pozwanego z 14.12.2018 r. k. 48-49

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów ze wskazanych wyżej dokumentów, ale częściowo z przedłożonych przez powoda tabelek, dowodów z zeznań świadków oraz na podstawie dowodu z przesłuchania powoda i pozwanego, które korelując ze sobą tworzyły spójny i logiczny obraz sprawy.

Sąd nie dał wiary dokumentom znajdującym się na k. 12-16, k. 207-218 w postaci tabelek, kserokopii zeszytu księgowego, prywatnych zapisków i wyliczeń, itp., gdyż nie stanowiły one rzetelnego dowodu w niniejszej sprawie. Wyliczenia w arkuszu kalkulacyjnym nie posiadają informacji źródłowych, które mogłyby pełnić funkcję podstawy faktycznych wyliczeń. Zaś przedstawione wartości nie wskazują w jaki sposób zostały wyliczone i czego dotyczą. Dołączone kserokopie zeszytu księgowego są nieczytelne i niewyraźne. Ponadto dowody te nie zostały podpisane i nie mogą stanowić dowodu z dokumentu prywatnego w brzmieniu art. 245 k.p.c. nie wiadomym jest przez kogo zostały sporządzone te dokumenty.

Sąd zważył:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na podstawie art. 36 § 1 ust. 3 k.p. ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku (Dz.U.2020.0.1320 t.j.) okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

W związku z wypowiedzeniem umowy o pracę pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia (art. 36 2 k.p.).

Na podstawie z art. 86 § 3 k.p. wypłata wynagrodzenia jest dokonywana na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy, chyba że pracownik złożył w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych.

W niniejszej sprawie bezspornym było, że powód był zatrudniony u pozwanego na stanowisku dyrektora, otrzymywał na rachunek płatniczy wynagrodzenie za pracę w wysokości 3.300,00 zł brutto, a także złożył wypowiedzenie z zachowaniem 3 miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął 31 grudnia 2018 roku. Spór w niniejszej sprawie dotyczył zasadności i wysokości wypłaty wynagrodzenia bezpośrednio do rąk za okres od września do grudnia 2018 roku.

U pozwanego panowała zasada wypłaty podwójnych wynagrodzeń za pracę dla pracowników, częściowo przelewem w wysokości zgodnej z umową o pracę i częściowo do rąk pracownika. Rozliczeniem i wypłatą dla pracowników zajmował się powód piastujący stanowisko dyrektora. Powód otrzymywał wynagrodzenie za pracę w wysokości 3.300,00 zł brutto, co wynikało z umowy o pracę i aneksów do niej. Wynagrodzenie otrzymywał na konto bankowe.

Jak stanowi przepis art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Na podstawie art. 232 zd. 1 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (por. wyrok Sądu Najwyższego I PKN 660/00 z 22 listopada 2001 r.). ​Strony postępowania obciążone są obowiązkiem wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, zaś sąd może jedynie wyjątkowo dopuścić dowód niewskazany przez stronę (por. uchwała Sądu Najwyższego (7) z 19 maja 2000 r., III CZP 4/00).

Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar przedstawiania materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 k.p.c., art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Artykuł 6 k.c. określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, przy czym sąd nie ma obowiązku dążenia do wszechstronnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy oraz nie jest zobowiązany do zarządzania dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Nie ma też obowiązku przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na tej stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (wyrok SA w Białymstoku z 05.02.2021 r., sygn. akt I ACa 220/2020).

W niniejszej sprawie ciężar wykazania, iż powodowi należało się wynagrodzenie wyższe niż wynikające z umowy o pracę i późniejszych aneksów zarówno co do zasady jak i co do wysokości spoczywał na stronie powodowej.

Powód nie zdołał udowodnić, że powinien otrzymać wyższe wynagrodzenie niż wynikające z umowy o pracę. Nie wykazał też wysokości dochodzonego wynagrodzenia. Zeznania powoda nie zostały poparte żadnymi dowodami, czy to z zeznań świadków czy z dokumentów w rozumieniu art. 245 kpc. Przedłożone przez niego dokumenty (w rozumieniu potocznym) nie mogły stanowić rzetelnego i wiarygodnego dowodu w niniejszej sprawie, gdyż nie były opatrzone żadnym podpisami osób upoważnionych. Co więcej zostały zakwestionowane przez stronę pozwaną. Żona powoda S. H. (słuchana w charakterze świadka) oraz świadek M. P. nie mieli wiedzy w jakich wysokościach powód otrzymywał drugie wynagrodzenie za pracę wypłacane bezpośrednio do ręki.

W niniejszej sprawie przedłożone dokumenty, zapiski, tabele i zeznania świadków nie potwierdziły, że powód otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 7.287,23 zł netto jak twierdził powód, tym bardziej, że powód sam sobie ustalał i wypłacał to wynagrodzenie jak zeznał i nie informował o tym prawcodawcy. Powód jako profesjonalista pełniący stanowisko dyrektora, do którego obowiązków należało m.in. przyznawanie i wypłacanie wynagrodzenia za pracę, powinien zadbać by w prawidłowy sposób udokumentować wysokość dodatkowego wynagrodzenia, co stanowiłoby źródło dowodu w sprawie oraz poinformować o tym fakcie pozwanego.

W świetle powyższego z uwago na brak przesłanek z ww. przepisów Sąd oddalił powództwo.

O kosztach procesu orzeczono na mocy art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, a także na podstawie § 9 ust. 1 pkt 2) w zw. z § 2 pkt 5) oraz § 15 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.) zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.700,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Rybnik, dnia 4 sierpnia 2021 roku Sędzia Sonia Lasota - Zawisza