Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X GC 15/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 kwietnia 2022 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, X Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Radosław Ochał

Protokolant: Dorota Paś

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2022 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w P.

przeciwko A. S.

o zapłatę

I. Zasądza od pozwanej A. S. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w P. kwotę 4.460,10 (cztery tysiące czterysta sześćdziesiąt 10/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od poniższych kwot i dat do dnia zapłaty:

- 1.476 (jeden tysiąc dwieście) złotych od dnia 21 kwietnia 2021 r.

- 1.328,40 (jeden tysiąc trzysta dwadzieścia osiem 40/100) złotych od dnia 19 maja 2021 r.,

- 1.107 (jeden tysiąc sto siedem) złotych od dnia 16 czerwca 2021 r.

- 548 (pięćset czterdzieści osiem) złotych od dnia 13 sierpnia 2021 r.

II. Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III. Zasądza od pozwanej A. S. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w P. kwotę 1.158,5 (jeden tysiąc sto pięćdziesiąt osiem) złotych tytułem kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej A. S. kwoty 8.872,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od poniższych kwot i dat do dnia zapłaty:

- 1.486,70 zł od dnia 17 września 2021 r.

- 1.439,10 zł od dnia 18 sierpnia 2021 r.

- 1.486,70 zł od dnia 22 lipca 2021 r.

- 1.486,70 zł od dnia 16 czerwca 2021 r.

- 1.486,70 zł od dnia 19 maja 2021 r.

- 1.486,70 zł od dnia 21 kwietnia 2021 r.

Nadto wniosła o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. Uzasadnienie zgłoszonego żądania zawarte jest na k. 4-6 akt sprawy.

Nakazem zapłaty wydanym w sprawie X GNc 2197/21 Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie w całości uwzględnił roszczenia powódki.

Nakaz ów został w całości zaskarżony przez pozwaną, która w sprzeciwie wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki kosztów procesu. Uzasadnienie stanowiska pozwanej zawarte jest na k. 46 akt sprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka jest właścicielem nieruchomości zabudowanej położonej przy ul. (...) w P., na której posadowiona jest hala magazynowa o powierzchni 90 m 2, oznaczona nr 5/10.

W dniu 22 lipca 2020 r. powódka zawarła z pozwaną, prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...), umowę najmu w/w hali magazynowej, na cele tejże działalności gospodarczej.

Umowę zawarto na czas nieokreślony. Strony zastrzegły możliwość jej rozwiązania z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia. Nadto powódka zastrzegła sobie prawo do rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia m.in. w przyadku, gdyby pozwana nie dokonała płatności czynszu najmu lub innej płatności wynikającej z umowy w terminie jej wymagalności za co najmniej pełny okres rozliczeniowy.

Wysokość czynszu określono na kwotę 900 zł netto. Do niego miała zostać doliczona równowartość podatku vat. Nadto pozwana miała obowiązek uiszczania na rzecz powódki miesięcznej opłaty za usługi dozoru (90 zł netto) oraz równowartości podatku od nieruchomości (180 zł netto). Wartość czynszu i opłat eksploatacyjnych podlegać miała corocznej waloryzacji zgodnie z rocznym wskaźnikiem wzrostu cen i usług konsumpcyjnych publikowanym przez Prezesa GUS za rok poprzedni.

W przypadku rozwiązania umowy najmu pozwana zobowiązała się do opuszczenia i wydania powódce przedmiotu najmu w stanie niepogorszonym ponad normalne zużycie w ostatnim dniu najmu. Za każdy dzień opóźnienia w opuszczeniu przedmiotu najmu po rozwiązaniu umowy pozwana zobowiązała się do zapłacenia na rzecz powódki wynagrodzenia za każdy dzień bezumownego korzystania z przedmiotu najmu w kwocie równej 1/15 czynszu najmu należnego za ostatni miesiąc okresu najmu. Należność ta miała stanowić rekompensatę za szkody, które powódka mogła ponieść na skutek nieopuszczenia przez pozwaną przedmiotu najmu w uzgodnionym terminie.

Dowód:

- wydruk z księgi wieczystej k. 11-15

- umowa najmu k. 16-19

- uchwała nr XXIV/235/2020 k. 20-20v

W dniu 15 stycznia 2021 r. pozwana skierowała do G. K. – prezesa zarządu pozwanej, wiadomość elektroniczną, w której zadeklarowała spłatę zadłużenia do 30 stycznia 2021 r. Poprosiła też o „wydłużenie okresu wypowiedzenia” właśnie do tego dnia.

G. K. jeszcze tego samego dnia odpowiedział pozwanej, że „trzyma za słowo i wyraża zgodę na wydłużenie wypowiedzenia do 31 stycznia 2021 r.

Dowód:

- wydruki wiadomości k. 29-29v

Pismem z dnia 12 stycznia 2021 r. doręczonym pozwanej 21 stycznia 2021 r. powódka rozwiązała umowę najmu zawartą z pozwaną bez zachowania okresu wypowiedzenia. Przyczyną rozwiązania był fakt zalegania przez pozwaną w zapłacie czynszu i opłat eksploatacyjnych za okres od września 2020 r. do końca grudnia 2020 r. Nadto pozwaną wezwano do zwrotu przedmiotu najmu oraz do zapłaty należności z tytułu najmu hali magazynowej za miesiące wrzesień-grudzień 2020 r. w łącznej wysokości 5.756,40 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności.

Dowód:

- pismo z 12.01.21 r. k. 27-27v

- potwierdzenie odbioru k. 28

Pozwana opróżniła przedmiot najmu w czerwcu 2021 r.

Dowód:

- pismo z 13.07.21 r. k. 30, 51

W odpowiedzi pozwana wskazała, że umowa została rozwiązana bez zachowania okresu wypowiedzenia i nie ma możliwości wystawienia faktur za trzymiesięczny okres wypowiedzenia. Nadto w maju 2021 r. zakończyła prowadzenie działalności gospodarczej i nie jest już płatnikiem vat. Opróżniła halę jeszcze w czerwcu 2021 r. i odmawia uregulowania wystawionych faktur za wyjątkiem obejmującej czerwiec 2021 r.

Dowód:

- pismo z 13.07.21 r. k. 30

- wydruk wiadomości k. 31, 51

W piśmie do pozwanej z 5 sierpnia 2021 r. powódka wyraziła stanowisko, iż przedmiot najmu nie został dotychczas zwrócony jeszcze 25 czerwca 2021 r. znajdowały się tam jej rzeczy. Nie sporządzono też protokołu zdawczo odbiorczego.

Dowód:

- pismo z 05.08.21 r. k. 33-33v

Prawomocnym nakazem zapłaty w postepowaniu upominawczym w sprawie XI GNc 808/21 Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie uwzględnił roszczenie powódki wobec pozwanej o zapłatę należności z tytułu korzystania z przedmiotu najmu w okresie od 1 września 2020 r. do 28 lutego 2021 r.

Dowód:

- nakaz zapłaty k. 34-35

W dniu 6 kwietnia 2021 r. powódka wystawiła pozwanej fakturę vat nr (...) na kwotę 1.486,70 zł z terminem płatności przypadającym 20 kwietnia 2021 r. Obejmowała ona czynsz najmu za halę, opłatę za dozór i równowartość podatku od nieruchomości za marzec 2021 r.

Za kolejne okresy rozliczeniowe powódka wystawiła następujące faktury:

- nr (...) z dnia 4 maja 2021 r. na kwotę 1.486,70 zł z terminem płatności przypadającym 18 maja 2021 r.

- nr (...) z dnia 1 czerwca 2021 r. na kwotę 1.486,70 zł z terminem płatności przypadającym 15 czerwca 2021 r.

- nr (...) z dnia 7 lipca 2021 r. na kwotę 1.486,70 zł z terminem płatności przypadającym 21 lipca 2021 r.

- nr (...) z dnia 3 sierpnia 2021 r. na kwotę 1.439,10 zł z terminem płatności przypadającym 17 sierpnia 2021 r.

Należności z nich wynikające nie zostały zaspokojone przez pozwaną.

Dowód:

- faktury vat k. 22-26

- wezwanie do zapłaty k. 36-37

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w sprawie ustalony został w oparciu o dowody z dokumentów przedłożonych przez strony. Ich walor dowodowy nie był kwestionowany przez same strony. Również Sąd nie dopatrzył się okoliczności podważających ich wartość dowodową.

Sąd pominął dowód z przesłuchania G. K. w charakterze strony, albowiem nie stawił się on na rozprawie. Wprawdzie chciał swoją nieobecność usprawiedliwić „korzystaniem z wcześniej zaplanowanego urlopu wypoczynkowego”. Jednak Sąd ustalił, że został on wezwany do stawienia się na rozprawie w dniu 18 stycznia 2022 r. Tymczasem wycieczkę zagraniczną, na której przebywał w dacie rozprawy, zarezerwował 12 marca 2022 r., czyli blisko dwa miesiące po otrzymaniu wezwania.

Podstawy prawnej żądania powódki należało upatrywać w § 10 ust. 4 umowy najmu z dnia 22 lipca 2020 r. Stanowi on, iż za każdy dzień opóźnienia w opuszczeniu przedmiotu najmu po rozwiązaniu umowy, pozwana zapłaci na rzecz powódki wynagrodzenie za każdy dzień bezumownego korzystania z przedmiotu najmu w kwocie równej 1/15 czynszu najmu należnego za ostatni miesiąc okresu najmu. Należność ta stanowi rekompensatę za szkody, które powódka mogła ponieść na skutek nieopuszczenia przez pozwaną przedmiotu najmu w uzgodnionym terminie.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, iż pozwana od września 2020 r. zalegała z zapłatą czynszu, opłaty za dozór obiektu oraz równowartości podatku od nieruchomości. Stwarzało to po stronie powodowej możliwość rozwiązania umowy najmu bez wypowiedzenia już w październiku 2020 r. Jednak zdecydowała się na to dopiero w styczniu 2021 r. Oświadczenie o rozwiązaniu umowy najmu zawarła w piśmie datowanym na 12 stycznia 2021 r. Zostało ono doręczone na adres pozwanej 21 stycznia 2021 r. Informacja o rozwiązaniu musiała dotrzeć do pozwanej najpóźniej 15 stycznia 2021 r. To właśnie tego dnia pozwana napisała do prezesa zarządu powódki – G. K., wiadomość elektroniczną, w której zadeklarowała spłatę zadłużenia i poprosiła o „wydłużenie wypowiedzenia do dnia 30 stycznia 2021 r.”. G. K. wyraził zgodę na tę propozycję.

Tym samym między stronami umowy najmu doszło do zawarcia porozumienia w przedmiocie daty rozwiązania umowy. Do takiego wniosku prowadzi literalna interpretacja wiadomości pozwanej i G. K..

Korzystanie z przedmiotu najmu przez pozwaną po 31 stycznia 2021 r. miało charakter bezumowny. Nie doszło bowiem do cofnięcia przez powódkę oświadczenia woli w przedmiocie rozwiązania umowy i wyrażenia woli kontynuowania jej także w lutym 2021 r. oraz w następnych miesiącach. Strony nie zawarły też nowej umowy najmu hali magazynowej. W szczególności do wniosku takiego nie może prowadzić sama okoliczność dalszego korzystania przez pozwaną z przedmiotu najmu. Jak już wspomniano, od 1 lutego 2021 r. zmienił się jedynie charakter tego korzystania z umownego na bezumowny.

Wprawdzie strona powodowa w pozwie powoływała się na to, że na skutek wymiany wiadomości elektronicznych między pozwaną i G. K. w dniu 15 stycznia 2021 r. doszło do cofnięcia oświadczenia woli powódki o rozwiązaniu umowy najmu bez wypowiedzenia. Sąd jednak nie dopatrzył się w ich korespondencji tak cofnięcia oświadczenia o rozwiązaniu umowy, jak i zgody pozwanej na to cofnięcie. Dlatego też twierdzenia powódki należało uznać za niewykazane.

Ta sama ocena dotyczyła twierdzenia powódki, iż to pozwana 23 czerwca 2021 r. drogą elektroniczną wypowiedziała umowę najmu. Nie zostało ono potwierdzone jakimkolwiek dowodem.

W dalszej konsekwencji pozwana od w/w dnia nie była zobowiązana do zapłaty czynszu najmu i innych opłat przewidzianych w okresie obowiązywania umowy. W to miejsce powinna była regulować wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy (art. 225 w zw. z art. 224 § 2 k.c.). Do tej właśnie kwestii odnosi się § 10 ust. 4 umowy najmu.

Przedmiotem niniejszego postepowania było roszczenie związane z korzystaniem przez pozwaną z przedmiotu najmu od 1 kwietnia 2021 r. do 30 września 2021

Zgodnie z zapisem § 10 ust. 4 umowy najmu wartość czynszu na ostatni miesiąc najmu wynosiła 1.107 zł brutto (900 zł x 1,23). Pozwana za każdy dzień bezumownego korzystania miała zapłacić 1/15 tej kwoty, czyli 73,80 zł.

Zatem za m-c kwiecień 2021 r. powódka mogła domagać się wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z hali w wysokości 2.214 zł (73,80 zł x 30 dni). Za m-c maj 2021 r. mogła domagać się kwoty 2.287,80 zł (73,80 zł x 31 dni), a za czerwiec 2021 r. ponownie kwoty 2.214 zł (73,80 zł x 30 dni).

Łączna wartość wynagrodzenia za te miesiące to 6.715,80 zł, ale strona powodowa domagała się wyłącznie kwoty 4.460,10 zł (3 x 1.486,70 zł). Z uwagi na regulację zawartą w art. 321 § 1 k.p.c., Sąd mógł uwzględnić roszczenia powódki tylko do wskazanych przez nią kwot.

Jednocześnie Sąd nie był związany zapatrywaniami prawnymi powódki co do podstawy prawnej jej roszczeń, a wyłącznie okolicznościami faktycznymi. Tym samym mógł uwzględnić powództwo w ramach innej podstawy prawnej, aniżeli wskazana przez stronę.

W konsekwencji w pkt I wyroku Sąd udzielił ochrony prawnej roszczeniu powódki uznając, iż stanowi ono w istocie wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z hali magazynowej przy ul. (...) w P.. Było ono uzasadnione wyłącznie w odniesieniu do należności za miesiące: kwiecień, maj i czerwiec 2021 r., co dało łącznie 4.460,10 zł.

Częściowemu uwzględnieniu podlegało także roszczenie odsetkowe od wynagrodzenia za poszczególne miesiące. Jego podstawę stanowił art. 481 § 1 i 2 k.c. Zgodnie z tym przepisem wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Domaganie się odsetek jest dopuszczalne także wówczas, gdy wierzyciel nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Strony nie określiły terminu zapłaty wynagrodzenia, o którym mowa w art. 10 ust. 4 umowy najmu, toteż zastosowanie miała tu regulacja zawarta w art. 455 k.c., który stanowi, że jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Sąd uznał, iż faktury wystawiane przez powódkę za poszczególne miesiące korzystania przez pozwaną z hali magazynowej stanowią wezwanie do zapłaty w rozumieniu art. 455 k.c. Jednakże powódka kierowała je do pozwanej przed upływem miesiąca kalendarzowego, którego dotyczyły. Skoro dany miesiąc w całości nie upłynął, to powódka mogła domagać się wynagrodzenia tylko za poszczególne jego dni, w których pozwana korzystała z hali.

Jak wynika z faktury nr (...), wynagrodzenie za kwiecień 2021 r. w wysokości 1.486,70 zł miało być płatne 20 kwietnia 2021 r. Tyle, że na ten dzień wymagalna była tylko jego część w wysokości 1.476 zł (73,80 zł x 20dni). W konsekwencji odsetki ustawowe za opóźnienie mogły zostać zasądzone tylko od tej kwoty.

Wynagrodzenie za maj 2021 r. w wysokości 1.486,70 zł miało być płatne 18 maja 2021 r. Jednakże na ten dzień wymagalna była tylko jego część w wysokości 1.328,40 zł (73,80 zł x 18 dni). W konsekwencji odsetki ustawowe za opóźnienie mogły zostać zasądzone tylko od tej kwoty.

Analogicznie wynagrodzenie za czerwiec w wysokości 1.486,70 zł miało być płatne 15 czerwca 2021 r. Na ten dzień wymagalna była tylko kwota 1.107 zł (73,80 zł x 15 dni) i to od niej zasądzono odsetki.

Odsetki od pozostałych kwot, tj. od 10 zł tytułem wynagrodzenia za kwiecień 2021 r. (1.486,70 zł - 1.476 zł), 158,30 zł tytułem wynagrodzenia za maj 2021 r. (1.486,70 zł - 1.328,40 zł) i 379,70 zł tytułem wynagrodzenia za czerwiec 2021 r. (1.486,70 zł - 1.107zł), zostały zasądzone od 13 sierpnia 2021 r. od kwoty 548 zł (10+158,30+379,70).

Wynikało to stąd, iż w piśmie z 5 sierpnia 2021 r. powódka m.in. wezwała pozwaną do zapłaty należności wynikających z wystawionych faktur zakreślając jej siedmiodniowy termin. Na tamten moment roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie w m-ach kwiecień-czerwiec 2021 r. było już w całości wymagalne.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu jako bezzasadne, czemu Sąd dał wyraz w pkt II wyroku.

Jak wynika z ustaleń Sądu, pozwana opróżniła halę pozwanej w czerwcu 2021. Sąd nie ustalił konkretnej daty, ale sama pozwana w korespondencji kierowanej do pozwanej nie kwestionowała zasadności obciążenia jej należnościami za cały czerwiec 2021 r. Dlatego też od lipca 2021 r. powódka nie miała podstaw do naliczania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z hali magazynowej.

W pkt II wyroku zawarte zostało orzeczenie o kosztach procesu. Zapadło ono w oparciu o przepis art. 100 k.p.c. Powództwo uwzględnione zostało w 50%. Na koszty powódki składało się: wynagrodzenie pełnomocnika (1.800 zł) ustalone zgodnie z regulacją zawartą w § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, opłata od pełnomocnictwa (17 zł) oraz opłata od pozwu (500 zł) ustalona zgodnie z treścią art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 755). Zwrotowi z tego podlegała połowa poniesionych kosztów, czyli 1.158,50 zł.