Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący:SSO Izabela Głowacka-Damaszko

Protokolant:Kalina Tanaś

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 stycznia 2013 r. w J.

odwołania W. I.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 25.04.2012r., znak: (...)

oraz z dnia 08.06.2012r., znak: (...)

w sprawie W. I.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o prawo do emerytury

I.  zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.z dnia 08.06.2012r., znak: (...) w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy W. I.prawo do emerytury od dnia 01.11.2012r. w związku z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych,

II.  dalej idące odwołania oddala,

III.  nie obciąża strony pozwanej kosztami zastępstwa procesowego na rzecz wnioskodawcy.

sygn. akt: VII U 738/12

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 25.04.2012r., odmówił wnioskodawcy W. I. prawa do emerytury, na podstawie przepisu art. 184 w powiązaniu z art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. tekst jedn. z 2009 Nr 153 poz. 1227 ze zm.), z powodu braku wykazania co najmniej 15-letniego okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy kolejną decyzją z dnia 08.06.2012r. ponownie odmówił prawa do żądanego świadczenia emerytalnego z tych samych przyczyn tj. braku wykazania co najmniej 15 lat wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Wnioskodawca odwołał się od powyższych decyzji, domagając się ich zmiany poprzez przyznanie prawa do świadczenia emerytalnego. Uzasadniając podnosił, że posiada ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych, wliczając okres zatrudnienia w Zakładach (...) od 12.08.1975r. do 25.03.1976r. oraz w Zakładach (...) w B. od 01.11.1987r. do 31. (...).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.wnosił o ich oddalenie wskazując, że wnioskodawca na wymagane co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych, wykazał jedynie 11 lat, 11 miesięcy i 4 dni. Jednocześnie nie uwzględnił okresów pracy od 12.08.1975r. do 25.03.1976r. w Zakładach (...), ponieważ z świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 07.05.2012r. nie określono w jakich okresach pracował na stanowisku formowacza (...)a w jakich ustawiacza (...). Nie uwzględniono również okresu od 01.11.1987r. do 31.12.1998r. w Zakładach (...)w B., twierdząc, że z przedłożonej charakterystyki stanowisk pracy nie wynika, aby pracował stale i w pełnym wymiarze w tych samych warunkach, co podlegli mu pracownicy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. I. urodzony (...), nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego. Wykazał łącznie 27 lat okresów składkowych i nieskładkowych w tym 11 lat, 11 miesięcy i 4 dni okresów wykonywania pracy w warunkach szczególnych, które nie były kwestionowane przez organ rentowy. [k. 19 akt ZUS tom I]. Do pracy w warunkach szczególnych uwzględniono pracę od 22.01.1974r. do 21.06.1974r. w Zakładach (...)w B.na stanowisku formowacza (...)oraz od 28.04.1976r. do 31.10.1987r. w Zakładach (...)w B.na stanowiskach piecowego (...), aparatowego oraz mistrza [k. 9 akt ZUS tom I].

/bezsporne/

Sąd ustalił, że ubezpieczony od 12.08.1975r. do 25.03.1976r. [7 miesięcy i 13 dni] pracował w Zakładach (...)na stanowiskach ustawiacza (...). Stanowisko wyładowywacz (...)odpowiada charakterowi pracy na stanowisku ustawiacz (...)i rozładunku (...)wymienionym w wykazie A dział V poz. 11 pkt 10 załącznika nr 4 do Zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 07.07.1987r. Zmiana nazewnictwa stanowiska pracy wynikała z obowiązującego taryfikatora kwalifikacyjnego. Praca ta odbywała się w szkodliwych warunkach związanych z wydobywającymi się oparami z pieca, wysoką temperaturą, oraz koniecznością przenoszenia każdego dnia po ok. 65 ton (...) przemysłowej.

Dowód:

akta ZUS:

świadectwo pracy z dnia 28.04.1976r. –k. 9 akt ZUS tom II,

akta sprawy:

świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 18.06.2012r. –k. 23 akt, zeznanie wnioskodawcy – k. 34 akt, e-protokół (...):01:03 i nast.

Ubezpieczony w okresie od 28.04.1976r. do 30.06.2008r. był zatrudniony w Zakładach (...)w B.. W okresie od 01.11.1987r. do 31.01.1991r. [3 lata i 3 miesiące] stale i w pełnym wymiarze pracował na stanowisku kierownika (...)Zakład pracy zajmował bardzo dużą powierzchnię wynoszącą ok. 100ha, było tam wiele linii (...)oraz (...). Wnioskodawca świadczył pracę na terenie całego zakładu bezpośrednio przy liniach (...)Podlegało mu 10 (...), 10 (...), 5 (...), 15 osób zatrudnionych jako mechanicy i grupa (...)wykonująca naprawy (...)i remonty (...). Zajmował się bezpośrednim nadzorem ruchu (...), z kolei brygadzista zajmował się grupami remontowymi.

Dowód:

akta ZUS:

świadectwo pracy z dnia 30.06.2008r. –k. 8 akt ZUS, świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych –k. 9-10 akt ZUS,

akta sprawy:

zakres czynności kierownika działu (...)–k. 15 akt, zeznanie świadka Z. B.– k. 33 akt, e-protokół (...):17:47 i nast., zeznanie świadka S. T.– k. 34 akt, e-protokół (...):38:48 i nast., zeznanie wnioskodawcy – k. 34 akt, e-protokół (...):01:03 i nast., zdjęcia zakładu pracy –k. 35 akt.

akta pracownicze:

angaże, kwalifikacje kadry kierowniczej (...), zakres obowiązków, świadectwo pracy, regulamin transportu (...) (...),

Ubezpieczony w dniu 02.04.2012r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o przyznanie prawa do emerytury, który zaskarżoną decyzją z dnia 25.04.2012r. został rozpoznany odmownie, w uwagi na niewykazanie co najmniej 15 lat wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Po przedłożeniu przez wnioskodawcę nowych dokumentów, organ rentowy ponownie odmówił prawa do świadczenia emerytalnego decyzją z dnia 08.06.2012r.

Dowód: wniosek z dnia 02.04.2012r. –k. 1 akt ZUS tom I, decyzja dnia 25.04.2012r. –k.20 akt ZUS tom I, decyzja z dnia 08.06.2012r. –k. 27 akt ZUS tom I.

Wnioskodawca był zatrudniony w (...) Sp. z o.o. w B. do dnia 31.10.2012r.

Dowód: świadectwo pracy –k. 44 akt.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy zasługiwało na uwzględnienie. Zgodnie z treścią art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych [Dz. U. z 2009r., nr 153, poz. 1227] ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Z kolei ust. 2 stanowi, iż emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Przy ustalaniu prawa do tzw. „wcześniejszej emerytury” stosuje się w dalszym ciągu przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze [Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.]. W myśl § 1 wskazywanego rozporządzenia pracownikami wykonującymi prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, są pracownicy wykonujący prace wymienione w § 4-15 oraz w wykazach stanowiących załączniki do rozporządzenia. Zgodnie z § 2 okresami pracy uprawniającymi do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Stosownie natomiast do § 4 ww. rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Bezspornie wnioskodawca urodzony (...), wykazał łącznie ponad 25 okresów składkowych i nieskładkowych oraz nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego.

Spór między stronami sprowadzał się do kwestii dotyczącej rozwiązania stosunku pracy oraz, czy wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze pracował co najmniej 15 lat w warunkach szczególnych w okresie do 31.12.1998r.

Sąd zważył, iż w dacie zaskarżonych decyzji z dnia 25.04.2012r. i z dnia 08.06.2012r. były one wydane prawidłowo, ponieważ wnioskodawca pozostawał w zatrudnieniu. Dopiero w toku toczącego się postępowania przed Sądem nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy z dniem 31.10.2012r., tym samym ustała jedna z podstawowych przesłanek uniemożliwiających przyznanie prawa do świadczenia emerytalnego przy obniżonym wieku emerytalnym, wynikająca z przepisu art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej.

Sąd dodatkowo przeprowadził postępowanie dowodowe na okoliczność ustalenia, czy wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach szczególnych przez okres przekraczający wymagane 15 lat. Bezspornie organ rentowy uwzględnił wnioskodawcy 11 lat, 11 miesięcy i 4 dni okresów wykonywania pracy w warunkach szczególnych, od 22.01.1974r. do 21.06.1974r. w Zakładach (...)w B.na stanowisku formowacza (...)oraz od 28.04.1976r. do 31.10.1987r. w Zakładach (...)w B.na stanowiskach piecowego w (...), aparatowego oraz mistrza. Sąd ustalił, że wnioskodawcy w dalszym ciągu brakowały jeszcze 3 lata oraz 26 dni. Sporne pozostawały dwa okresy tj. od 12.08.1975r. do 25.03.1976r. [7 miesięcy i 13 dni] w Zakładach (...)oraz od 01.11.1987r. do 31.01.1991r. [3 lata i 3 miesiące] w Zakładach (...)w B..

Sąd zważył, iż w pierwszym spornym okresie, pomimo rozbieżności w nazewnictwie stanowiska, na jakim pracował wnioskodawca, ostatecznie możliwe było ustalenie, że był on ustawiaczem (...)i rozładunku po wypale. Stanowisko wyładowywacza (...)z pieca odpowiada charakterowi pracy na stanowisku ustawiacza (...)do wypału w piecach i rozładunku po wypale wymienionym w wykazie A dział V poz. 11 pkt 10 załącznika nr 4 do Zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 07.07.1987r. Zmiana nazewnictwa stanowiska pracy wynikała z obowiązującego taryfikatora kwalifikacyjnego. Powyższe ustalenie możliwe było na podstawie oryginalnego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych wystawione w dniu 05.07.2012r. przez uprawnionego do tego pracodawcę. Sąd dopuścił również uzupełniająco zeznania wnioskodawcy, który sprecyzował na czym polegała jego praca, wskazywał, że ta odbywała się w szkodliwych warunkach związanych z wydobywającymi się oparami z pieca, wysoką temperaturą oraz koniecznością przenoszenia każdego dnia po ok. 65 ton (...) przemysłowej. Sąd dał wiarę jego relacji, ponieważ korelowała z danymi wynikającymi ze świadectwa pracy oraz świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Tym samym uwzględnił wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okres od

od 12.08.1975r. do 25.03.1976r. [7 miesięcy i 13 dni].

Kolejny sporny okres dotyczył pracy od 01.11.1987r. do 31.01.1991r. [3 lata i 3 miesiące] w Zakładach (...)w B.na stanowisku kierownika (...). Organ rentowy zakwestionował ten okres twierdząc, że z charakterystyki stanowiska pracy nie wynikało, że wnioskodawca pracował w tych samych warunkach, co odlegli mu pracownicy. Sąd biorąc pod uwagę zebrany w sprawie materiał dowodowy nie podzielił stanowiska organu rentowego. Zakłady (...)w B.były zakładem rozmieszczonym na bardzo dużej powierzchni, ok. 100ha., co znalazło potwierdzenie w przestawionych przez wnioskodawcę zdjęciach terenu. Sam zakład był oznaczony jako niezależna bocznica (...)zwana ,,bocznicą (...), co wynikało z regulaminu transportu (...) (...). Poszczególne hale produkcyjne oraz oddziały były połączone ze sobą trakcją (...)Z uwagi na specyfikę transportu wewnątrz zakładu oraz transportu produkcji na zewnątrz, było wymagane utworzenie oddzielnej komórki zajmującej się ogółem czynności związanych z utrzymaniem ruchu (...). Wnioskodawca będąc kierownikiem (...)był odpowiedzialny za całość. Podlegało mu 10 (...), 10 (...), 5(...), 15 osób zatrudnionych jako mechanicy i grupa (...)wykonująca naprawy (...)i remonty (...). Praca na wszystkich powyższych stanowiskach jest uznawana za prace w warunkach szczególnych na podstawie wykazu A dział VIII poz. 13 tj. prace zakładowych służb (...)bezpośrednio związanych z utrzymaniem ruchu (...).

Z zeznań słuchanych w sprawie świadków wynikało, że wnioskodawca był bezpośrednio odpowiedzialny za całość nadzoru ruchu (...), świadczył pracę na terenie całego zakładu bezpośrednio przy liniach (...). Oczywiście Sąd z doświadczenia życiowego wie, że będąc na stanowisku kierowniczym musiał wykonywać również tzw. prace papierowe w biurze, jednak z uwagi na charakter wykonywanych czynności były one nierozerwalnie związane z pracą przy nadzorze ruchu (...) a zatem nie naruszały warunku pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu. Inna interpretacja prowadziłaby do sprzeczności przepisów dotyczących pracy w pełnym wymiarze czasu wynikających z §2 cytowanego zarządzenia, z pracą przy bezpośrednim nadzorze pracowników wykonywujących pracę w warunkach szczególnych, o których mowa w wykazie A dział XIV, pkt 24 tego rozporządzenia. Za takim stanowiskiem przemawia orzecznictwo Sądów, w tym Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu vide: wyrok z dnia 22.02.2012, sygn.. III AU a (...), jak również Sądu Najwyższego z dnia 11.03.2009r. II UK 243/08. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą czynności obejmujące sporządzenie dokumentacji związanej z dozorem stanowią integralną część sprawowanego dozoru. Nie ma zatem podstaw do ich wyłączania i traktowania odrębnie. W sytuacji, gdy dozór inżynieryjno-techniczny jest pracą w szczególnych warunkach i praca polegająca na dozorze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie ma żadnej potrzeby ustalania, ile czasu pracownik poświęcał na bezpośredni nadzór nad pracownikami, a ile na inne czynności, które również były związane z tym dozorem. Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podzielił powyższy pogląd.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, ponieważ ich relacja znajdowała potwierdzenie w zachowanej dokumentacji pracowniczej, w tym w zakresie obowiązków, regulaminie transportu (...) (...), kwalifikacjach kadry kierowniczej transportu (...) oraz w angażach. Zdaniem Sądu powyższe upoważniało do uznania pracy w spornym okresie od 01.11.1987r. do 31.01.1991r. za pracę wykonywaną w warunkach szczególnych.

Suma okresów uwzględnionych przez organ rentowy w wymiarze 11 lat, 11 miesięcy i 4 dni oraz udowodnionych przed Sądem w wymiarze 7 miesięcy i 13 dni oraz 3 lat i 3 miesięcy, przekraczała wymagane 15 lat. Tym samym wnioskodawca spełnił ostatnią sporną przesłankę wynikającą z przepisu art. 184 w powiązaniu z art. 32 ustawy o emeryturach rentach.

Mając powyższe na uwadze, uznając odwołanie ubezpieczonego za zasadne, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia 01.11.2012r. tj. od pierwszego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy.

W dalszej części odwołanie podlegało oddaleniu na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., ponieważ przed datą 01.11.2012r. wnioskodawca pozostawał w zatrudnieniu, tym samym nie miał prawa do żądanego świadczenia emerytalnego.

W pkt III wyroku Sąd nie obciążył organu rentowego kosztami zastępstwa procesowego na rzecz wnioskodawcy na podstawie art. 102 k.p.c. Pomimo częściowo pozytywnego rozstrzygnięcia dla ubezpieczonego, pozostawał on w zatrudnieniu w dacie wydawania zaskarżonych decyzji. Tym samym niezasadne byłoby obciążanie kosztami strony pozwanej.

(...)

(...) ……………………………

(...)........................................