Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: IV RC 108/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2021r.

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Jerzy Cisowski

Protokolant: Marzena Papiernik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 marca 2021r. w R.

sprawy z powództwa R. R. działającej przez matkę B. A.

przeciwko O. R.

o podwyższenie alimentów

1)  zasądza od O. R. podwyższone alimenty na rzecz jego córki R. B. R. – po 850 zł (osiemset pięćdziesiąt) miesięcznie płatne począwszy od 1 września 2020 roku z góry do 10- tego dnia miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi do rąk B. A. zamiast dotychczasowych alimentów po 370zł miesięcznie ustalonych ugodą 17 sierpnia 2008 roku w sprawie IV RC 433/08 tutejszego Sądu;

2)  nadaje rygor natychmiastowej wykonalności, wyrokowi w punkcie 1;

3)  pobiera od O. R. 590 zł (pięćset dziewięćdziesiąt) kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa;

4)  zasądza od O. R. na rzecz B. A. 1800zł (tysiąc osiemset) jej kosztów procesu.

Sygn. akt IV RC 108/20

UZASADNIENIE

Małoletnia R. R. działająca przez matkę B. A. domagała się podwyższenia alimentów od pozwanego O. R. ustalonych na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Rybniku dnia 17 sierpnia 2008r. w sprawie sygn. akt IV RC 433/08 z kwoty po 370 zł miesięcznie do kwoty po 850 zł miesięcznie począwszy od dnia wytoczenia powództwa.

W uzasadnieniu żądania podano, że w dacie ustalenia ostatnich alimentów małoletnia powódka miała 3 lata, a koszty jej utrzymania kształtowały się na poziomie 700 zł. Obecnie małoletnia ma 15 lat, znajduje się w okresie dojrzewania, co wiąże się ze zwiększonymi wydatkami zarówno na wyżywienie, odzież, środki czystości oraz środki higieniczne. (...) małoletniej, wyjazdy wakacyjne oraz wydatki na rozrywkę również generują wyższe koszty niż to miało miejsce 12 lat temu. Małoletnia we wrześniu 2019r. rozpoczęła naukę w szkole średniej. Powódka choruje na atopowe zapalenie skóry z alergią pokarmową, wymaga leczenia oraz diety eliminacyjnej. Ponadto wymaga okresowych wizyt u stomatologa oraz okulisty. Podniesiono, że pozwany nie uczestniczy w wychowaniu córki, ograniczając się do przesłania pierwotnie ustalonej kwoty alimentów. Nie interesuje się edukacją córki ani jej stanem zdrowia i leczeniem. Do listopada 2019r. utrzymywał sporadyczny kontakt z małoletnią. Wszystkie obowiązki wychowawcze spoczywają na matce małoletniej. Aktualne koszty utrzymania powódki wskazano na poziomie 1696,37 zł miesięcznie. Matka powódki pracuje jako nastawniczy w (...) S.A. i osiąga wynagrodzenie w wysokości 3294,56 zł. (k. 3-6).

Pozwany w odpowiedzi na pozew uznał powództwo do kwoty po 550 zł miesięcznie wnosząc o oddalenie w pozostałym zakresie. Zakwestionował twierdzenia strony powodowej jakoby utrzymywał sporadyczny kontakt z córką i nie uczestniczył aktywnie w jej wychowaniu. Małoletnia do czasu wytoczenia powództwa o podwyższenie alimentów spędzała z pozwanym dni wolne od nauki. Od urodzenia powódki uczestniczył w jej wychowaniu zarówno emocjonalnie jak i finansowo. Organizował małoletniej atrakcje oraz zabierał na zakupy, dodatkowo partycypując w jej kosztach utrzymania w granicach ok. 200 zł. Podniósł, że jego miesięczne wynagrodzenie wynosi 3882,51 zł, a jego miesięczne koszty utrzymania kształtują się na poziomie 3690 zł. Nadto pozwany zakwestionował koszty utrzymania małoletniej wskazując, że są zawyżone i nie odpowiadają kosztom utrzymania dziecka w wieku powódki. Wskazał również, że rokrocznie ponosił połowę kosztów wyprawki szkolnej małoletniej. (k. 61-64).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Powódka R. R. urodzona (...) pochodzi z nieformalnego związku (...) z pozwanym.

Dotychczasowe alimenty zostały ustalone na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Rybniku 17 lipca 2008r. w sprawie sygn. akt IV RC 433/08 na kwotę 370 zł miesięcznie.

W dacie ustalania ostatnich alimentów koszty utrzymania małoletniej kształtowały się na poziomie 600 zł. Małoletnia była alergiczką, miała skazę białkową i wymagała specjalnej diety. Małoletnia mieszkała wraz z matką i dziadkami macierzystymi, a koszty mieszkaniowe obciążające stronę powodową wynosiły 400 zł. Matka powódki pracowała w banku (...) i otrzymywała miesięczne wynagrodzenie w wysokości 1700 zł. Pozwany wówczas pracował na Elektrowni (...) jako elektroenergetyk otrzymując wynagrodzenie rzędu 2100 zł Leczył się na cukrzycę. Mieszkał wraz z matką, a koszty mieszkaniowe wynosiły 1000 zł.

( dowód: akta IV RC 433/08)

Powódka ma obecnie 16 lat, kontynuuje naukę w Technikum nr 2 w Zespole Szkół (...) w R. na kierunku technik teleinformatyk. Choruje na atopowe zapalenie skóry, ma dietę eliminacyjną.

Na koszty miesięcznego utrzymania powódki składają się: odzież i obuwie – 150 zł, wyżywienie - 550 zł, środki kosmetyczno – higieniczne 80 zł, maści i tabletki 60 zł, soczewki 40 zł, leczenie stomatologiczne 50 zł, koszty edukacyjne 60 zł, wyjazdy 100 zł, bilet autobusowy 50 zł, zajęcia cross fit 150 zł. Łącznie 1340 zł.

Powódka mieszka wraz z matką w mieszkaniu własnościowym, zakupionym na kredyt przez matkę powódki. Koszty mieszkaniowe przedstawiają się następująco: czynsz 650 zł miesięcznie, prąd 70 zł miesięcznie, gaz 45 zł miesięcznie, Internet 30 zł, łącznie 795 zł. Co w przeliczeniu na jedną osobę daje kwotę 397,50 zł miesięcznie.

Matka małoletniej powódki ma 44 lata, posiada wyższe wykształcenie. Pracuje jako starszy nastawniczy w (...), a jej miesięczne wynagrodzenie wynosi 3294,56 zł. Spłaca kredyt zaciągnięty na zakup mieszkania, którego miesięczna rata wynosi 390,53 zł.

( dowód: zeznania matki powódki k.119v.-120, akt urodzenia k. 7, ugoda k. 8, zaświadczenie Technikum nr 2 k. 9, zaświadczenie lekarskie k. 10, pismo banku k.11, rachunki i potwierdzenia płatności k. 12-34, 37, zaświadczenie o zarobkach k, 38 )

Pozwany obecnie ma 46 lat, zdiagnozowano u niego torbiel R., tj. wstępną fazę gruczolaka mózgu. Nadto choruje na cukrzycę typu II, insulino odporną. Pracuje jako specjalista ds. rozliczeń i analiz ekonomicznych w (...) S.A. Oddział Elektrownia w R. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, a jego miesięczne wynagrodzenie wynosi 3882,51 zł.

Miesięczne koszty pozwanego przedstawiają się następująco: odzież i obuwie 100 zł, wyżywienie 600 zł, Internet 40 zł, prąd 150 zł, ogrzewanie 250 zł, środki czystości 80 zł, wizyty lekarskie oraz leki 200 zł, telefon 80 zł, woda 120zł, paliwo 250 zł, podatek od nieruchomości 37 zł, Łącznie: 1907 zł.

Pozwany zakupił część domu jednorodzinnego, zaciągając na ten cel kredyt. Miesięczna rata kredytu wynosi 1200 zł. Obecnie jest właścicielem strychu w tym domu, który zamieszkuje oraz mieszkania na parterze o powierzchni 140 m2.

Pozwany posiada samochód p. (...) rocznik 1983. Pozwany zakupił powyższy samochód za kwotę 500 zł. Samochód został wyremontowany przez pozwanego, który nie jest w stanie wskazać przeznaczonej na remont kwoty.

(dowód: zeznania pozwanego k. 120-121, zaświadczenie o zarobkach k. 65, dokumentacja medyczna k. 67-68, 11-115 zestawienie operacji bankowych k. 68-82, harmonogram spłat kredytu k. 83-90, rachunki k. 91-93, ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań stron oraz w oparciu o zebrane w sprawie dokumenty, szczegółowo powyżej opisane. Podawane w czasie zeznań dane w szerokim zakresie znajdowały potwierdzenie w dokumentach, których strony wzajemnie nie kwestionowały. Dlatego też Sąd ocenił materiał dowodowy jako spójny, logiczny i wzajemnie się uzupełniający. Sąd zmiarkował niektóre z kosztów przedstawionych zarówno przez stronę powodową jak i pozwanego, takich jak koszty zakupy odzieży i obuwia czy też wyżywienia, uznając je za zawyżone. Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a Sąd uznał przeprowadzone postępowanie dowodowe za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia.

Sąd zważył co następuje.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, każdy z rodziców obowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych ustawodawca określił w art. 135 § 1 kro, uzależniając go od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć potrzeby, których zaspokojenie zapewni podmiotowi uprawnionemu do alimentów odpowiedni rozwój fizyczny i duchowy. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można przy tym - co wskazano w orzecznictwie Sądu Najwyższego - odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te (usprawiedliwione potrzeby uprawnionego i możliwości majątkowe oraz zarobkowe zobowiązanego) w praktyce pozostają bowiem we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustaleniu przez sąd wysokości alimentów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 r., III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15).

Przy ocenie zakresu obowiązku alimentacyjnego należy brać pod uwagę także usprawiedliwione potrzeby własne zobowiązanego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 1975 r., III CRN 330/75, LEX nr 7777).

Zgodnie z treścią art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przy czym chodzi tu o zmianę istotną bądź to w obszarze usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź też możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego, czy też na obu tych płaszczyznach. (uchwała Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1987 roku III CZP 91/86).

Ustalenie czy nastąpiła zmiana stosunków następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi podczas ustalania wysokości poprzednich alimentów.

Wysokość dotychczasowego świadczenia alimentacyjnego została ustalona ponad 12 lat temu. Przeprowadzone postępowanie wykazało przy tym istotną zmianę stosunków pomiędzy stronami, odnotowaną w płaszczyźnie uzasadnionych kosztów utrzymania uprawnionej jak i możliwości majątkowych pozwanego. Niewątpliwie, koszty utrzymania małoletniej powódki od ostatniego rozstrzygnięcia wzrosły, z uwagi na jej naturalny rozwój, jak również ogólny wzrost cen towarów i usług (jako okoliczność niezależna od stron). Małoletnia w dacie ustalenia ostatnich alimentów była trzyletnim dzieckiem, obecnie ma 16 lat, uczęszcza do szkoły średniej i pozostaje w fazie intensywnego wzrostu, co dodatkowo determinuje częstszą wymianę garderoby Wydatki związane z utrzymaniem małoletniej to kwota około 1700 zł miesięcznie.

Istotną niezmienną jest to, że powódka, uczęszczająca do szkoły nie posiada własnych możliwości zarobkowych, aby utrzymać się samodzielnie. Nie dysponuje także majątkiem, który mógłby stanowić jej źródło utrzymania.

Łączna kwota potrzeb uprawnionej sięgająca ok. 1700 zł nie stanowi przejawu jej zbytku. Powódka nie domagała się markowej odzieży, kosztownej rozrywki, ani zagranicznych wyjazdów wakacyjnych. Jednostkowe kwoty odpowiadają przy tym wydatkom dzieci w wieku powódki. Nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia był również fakt, że dotychczasowe alimenty są na bardzo niskim poziomie, niepozwalającym na zaspokojenie nawet połowy podstawowych potrzeb małoletniej powódki. W pozostałym zakresie powódka pozostaje na utrzymaniu matki.

Nadto pozwany poza przekazywaną kwotą alimentów nie partycypuje w żadnym zakresie w kosztach utrzymania córki. Kwota raty alimentacyjnej w wysokości 850 zł w obecnych warunkach ekonomicznych jest kwotą niewygórowaną. Dziecko ma prawo do równiej stopy życiowej z rodzicem, a rodzic jest zobowiązany dzielić się z dzieckiem nawet najskromniejszym dochodem.

Sytuacja majątkowa i zarobkowa pozwanego na przestrzeni tych 12 lat także uległa zmianie. Wynagrodzenie za pracę pozwanego wzrosło do kwoty ponad 3800 zł. Nadto pozwany posiada dwa własnościowe mieszkania, samochód p., które świadczą o tym, że standard życia pozwanego nie należy do przeciętnych. Pozwany uznał żądanie pozwu do kwoty po 550 zł miesięcznie, w toku postępowania w trakcie zeznań wskazał, że ostatecznie mógłby zgodzić się na kwotę 650 zł miesięcznie. W ocenie Sądu pozwany posiada możliwości zarobkowe na partycypowanie w kosztach utrzymania córki w większym zakresie. Rata alimentacyjna w wysokości 850 zł miesięcznie bezsprzecznie mieści się w możliwościach finansowych pozwanego. Na marginesie należy wskazać, że Sąd ustalając wysokość miesięcznych alimentów na rzecz powódki nie brał pod uwagę wysokości raty kredytu płaconej przez pozwanego. Podkreślić należy, iż żadne z zobowiązań finansowych nie wyprzedza w swej doniosłości obowiązku alimentacyjnego i nie może negatywnie rzutować na zasadność zgłoszonego w sprawie powództwa.

Datę powstania nowego obowiązku alimentacyjnego ustalono od pierwszego dnia miesiąca następującego po dacie doręczenia odpisu pozwu i złożenia odpowiedzi na pozew.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji w oparciu o przepis art. 138 kro. Podwyższona kwota alimentów, jak również udział finansowy matki małoletniej, zdaniem Sądu, pozwolą zabezpieczyć aktualne potrzeby uprawnionej.

O odsetkach na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych orzeczono w myśl przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c., natomiast o natychmiastowej wykonalności punktu 1 wyroku Sąd orzekł na mocy art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

Na podstawie art. 98 kpc. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu oraz § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) zasądzono od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 1800 zł tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 590 zł , na którą złożyła się opłata od pozwu w kwocie 400 zł oraz koszty postępowania mediacyjnego w kwocie 190 zł.