Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 kwietnia 2022 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Marek Jasiński

po rozpoznaniu w dniu 22 kwietnia 2022 r. w Gdańsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa: Z. R.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  Zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz Z. R. kwotę 9.600 zł (dziewięć tysięcy sześćset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 stycznia 2020 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz Z. R. kwotę 2.317 zł (dwa tysiące trzysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1147/21

UZASADNIENIE

Powód Z. R. pozwem z dnia 19 kwietnia 2021 r, sprecyzowanym w piśmie procesowym z dnia 25 maja 2021 r., wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 9.600 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 stycznia 2020 r. do dnia zapłaty, a nadto zasądzenia od pozwanego kosztów procesu.

Uzasadniając swoje stanowisko powód wskazał, że jest nabywcą wierzytelności w związku ze szkodą z dnia 1 grudnia 2019 r., w wyniku której uszkodzeniu uległ należący do niego pojazd marki T. (...) o nr rej (...). Wskazał, że sprawca kolizji ubezpieczony był w pozwanym Towarzystwie (...), które w ramach prowadzonego postępowania likwidacyjnego, ustalając, iż w pojeździe poszkodowanego doszło do wystąpienia szkody całkowitej, ustalił przysługujące mu odszkodowanie na kwotę 9.600 zł., a następnie odmówił wypłaty wskazanej kwoty wskazując, iż brak jest wyroku sądowego potwierdzającego winę ubezpieczonego.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 31 maja 2021 r. w sprawie I Nc 970/21 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Gdańsk – Północ w Gdańsku orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty (...) S.A. w S. wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, iż nie ponosi odpowiedzialności za szkodę z uwagi na brak winy kierującego pojazdem ubezpieczonym u pozwanego. Podniósł, iż do zdarzenia doszło w wyniku wystąpienia u kierującego niedowładu połowicznego lewostronnego, a zatem nagłego pogorszenia się stanu zdrowia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 grudnia 2019 r. doszło do zdarzenia, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność J. P.. Pojazd sprawcy – K. A. – w momencie zdarzenia objęty był ubezpieczeniem w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A. z siedzibą w S..

Do zdarzenia doszło wskutek wystąpienia u kierującego pojazdem marki S. o nr (...) niedowładu połowiczego lewostronnego.

/bezsporne; nadto dowód: akta szkody – płyta – k. 46; dokumentacja z postępowania (...) – k.72; dokumentacja medyczna – k. 75-151/

Umową cesji wierzytelności poszkodowany J. P. przeniósł na powoda Z. R. wszelkie wierzytelności w związku ze szkodą.

/bezsporne; nadto dowód: umowa cesji – k. 10/

W ramach prowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwany uznając, że w pojeździe poszkodowanego doszło do wystąpienia szkody całkowitej, ustalił, że należne odszkodowanie winno wynosić 9.600 zł. W decyzji z dnia 28 lutego 2020 r. pozwany odmówił wypłaty odszkodowania wskazując, że ostateczne stanowisko zostanie wydane po otrzymaniu prawomocnego wyroku lub innego dokumentu wskazującego jako sprawcę zdarzenia ubezpieczonego w zakresie OC u pozwanego.

/bezsporne; nadto dowód: decyzja pozwanego z 19 grudnia 2019 r. – k. 17-17 verte, decyzja pozwanego z 28 lutego 2020 r. – k. 21-21 verte/

W dniu 13 listopada 2020 r. K. A. zmarł.

/bezsporne; nadto dowód: kserokopia aktu zgonu – k. 40/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Dokonując ustaleń w sprawie Sąd oparł się na dokumentach przywołanych w części uzasadnienia ustalającej stan faktyczny, w tym zawartych w aktach szkody pozwanego. Treść i prawdziwość tych dowodów nie budziła wątpliwości Sądu, ani nie była przez strony kwestionowana, dlatego sąd uznał je za wiarygodne dowody w sprawie.

Sąd – działając na podstawie art. 235 ² § 1 pkt. 2 k.p.c. pominął dowód z opinii biegłego ds. rekonstrukcji wypadków komunikacyjnych oraz z opinii biegłego neurologa, albowiem pomiędzy stronami nie było sporu co do tego, że do wypadku doszło na skutek niedowładu połowicznego lewostronnego, który wystąpił u kierującego pojazdem marki S..

Podkreślenia wymaga, iż stan faktyczny w sprawie w zasadzie nie był sporny. Pozwany nie kwestionował faktu, iż pojazd stanowiący własność K. A. posiadał ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A., jak również nie kwestionował wysokości żądania objętego pozwem. Spór sprowadzał się do ustalenia, czy fakt doznania przez kierującego niedowładu połowicznego lewostronnego, stanowi siłę wyższą, a w konsekwencji, czy w związku z tym pozwany – jako ubezpieczyciel pojazdu stanowiącego własność K. A. – ponosi odpowiedzialność za zdarzenie z dnia 1 grudnia 2019 r., w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd T. (...).

Zgodnie z treścią art. 822 §1, 2 i 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Podstawą odpowiedzialności cywilnej posiadacza mechanicznego środka komunikacji za szkody wyrządzone ruchem takiego pojazdu jest przepis art. 436 § 1 k.c., statuujący – przy zastosowaniu art. 435 § 1 k.c. – odpowiedzialność opartą na zasadzie ryzyka. Istota zasady ryzyka sprowadza się do nałożenia na dłużnika odpowiedzialności odszkodowawczej niezależnej od istnienia po jego stronie winy i bezprawności, co oznacza, że dowód braku winy (ekskulpacja) nie zwalnia go z odpowiedzialności. Równocześnie drugą cechą odpowiedzialności na zasadzie ryzyka, wskazywaną w piśmiennictwie, jest jej wyłączenie w ustawowo wymienionych przypadkach, określanych mianem okoliczności egzoneracyjnych. Triada takich okoliczności wymieniona jest w art. 435 k.c., gdzie wyłączono odpowiedzialność w przypadku powstania szkody wskutek: 1) działania siły wyższej, 2) wyłącznie z winy poszkodowanego, 3) wyłącznie z winy osoby trzeciej. W myśl zasady ryzyka posiadacz mechanicznego środka komunikacji odpowiada za szkody wyrządzone ruchem pojazdu nawet wówczas, gdy nie ponosi winy za spowodowanie wypadku. Jednocześnie użyty w art. 435 § 1 k.c. zwrot „wyłącznie z winy” odnosi się do przyczyny, a nie do winy, gdyż konstrukcja przepisów art. 435 i 436 k.c. została oparta na przeciwstawieniu przyczyny powstania szkody w płaszczyźnie przyczyny, a nie winy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 7 maja 1996 r., III CKN 60/95, LEX nr 1087226).

Równocześnie, jeszcze na gruncie kodeksu zobowiązań Sąd Najwyższy zasadnie przyjął, że atak epilepsji, któremu uległ kierowca w czasie prowadzenia pojazdu mechanicznego nie może być uznany za siłę wyższą uzasadniającą uwolnienie właściciela samochodu od odpowiedzialności za powstałą szkodę nawet wówczas, gdy dotychczasowy stan zdrowia i wyniki badań lekarskich nie pozwalały przewidywać możliwości wystąpienia tego rodzaju choroby (por. wyrok Sądu Najwyższego z 9 lipca 1962 r., I CR 54/62, OSNC 1963, nr 12, poz. 262). Jak wskazał Sąd Najwyższy w prawie polskim przyjmuje się siłę wyższą w rozumieniu teorii obiektywnej, a więc jako zdarzenie pochodzące z zewnątrz i nie dające się przewidzieć. Jeżeli więc takie zdarzenie powodujące szkodę nie pochodzi z zewnątrz, nie może być ono uznane za siłę wyższą, choćby nie dało się go przewidzieć, ani uniknąć. Tym samym okoliczności o których mowa w art. 425 k.c., a dotyczące prowadzącego pojazd mechaniczny pozostają prawnie irrelewantne dla jego odpowiedzialności z art. 436 k.c. Przedstawione wyżej stanowisko Sądu Najwyższego pozostaje aktualne również na gruncie kodeksu cywilnego, czego przykładem są wyroki z 11 stycznia 2001 r., IV CKN 150/00 (OSNC 2001, nr 10, poz. 153), z 16 stycznia 2002 r., IV CKN 629/00 (LEX nr 54332), czy uchwała z 13 grudnia 2007 r., III CZP 100/07 (OSNC 2008, nr 12, poz. 139).

Mając na uwadze powyższe, jak również fakt, że strona pozwana nie kwestionowała wysokości roszczenia objętego pozwem, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9.600 zł, o czym orzekł w punkcie I wyroku.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c., zgodnie, z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, choćby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Termin spełnienia świadczenia przez dłużnika, którym jest zakład ubezpieczeń, w ramach ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, oznaczony jest przez przepis 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...)i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, według którego, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, mając na uwadze, iż pozwany w decyzji z dnia 19 grudnia 2019 r. ustalił należne powodowi odszkodowanie na kwotę 9.600 zł, niewątpliwie w dniu 3 stycznia 2020 r. pozostawał już w opóźnieniu względem powoda.

O kosztach sądowych Sąd orzekł w punkcie II wyroku, na mocy art. 98 k.p.c. obciążając nimi w całości pozwanego, jako stronę przegrywającą niniejsze postępowanie w całości.

Koszty strony powodowej stanowiły: opłata od pozwu – 500 zł, wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika będącego radcą prawnym, zgodnie z § 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – 1.800 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł., łącznie 2.317 zł.

Sygn. akt I C 1147/21

ZARZĄDZENIE

Dnia 13 maja 2022 r.

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

Sędzia Marek Jasiński