Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VUa 33/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 stycznia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Słupsku V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Tamara Kulczewska- Miszczak

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2022 r. w Słupsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.,

z dnia 29 .04.2020, znak: 370000/RW/00032644

o zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

od wyroku Sądu Rejonowego w Słupsku, V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w S.

z dnia 26 lipca 2021r , w sprawie VU 47/20

oddala apelację

SSO Tamara Kulczewska- Miszczak

Sygn. akt V Ua 33/21

UZASADNIENIE

Ubezpieczony M. K. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 29 kwietnia 2020 r., znak: 370000/RW/00032644 domagając się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do zasiłku chorobowego za okres od 24 września 2019 r. do 7 stycznia 2020 r. w wysokości 100% podstawy wymiaru tj. z ubezpieczenia wypadkowego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych wskazując, że nie uznał zdarzenia z dnia 23 września 2019 r. za wypadek przy pracy, gdyż nie spełnia on definicji wypadku przy pracy z powodu braku urazu, a obrażenie powstało w wyniku utrwalonego przez dniem 23 września 2019 r. stanu zdrowia ubezpieczonego.

Sąd Rejonowy w Słupsku Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 26 lipca 2021 r.,wydanym w sprawieza sygn.. akt V U 47/20 zmienił w całości zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu M. K. prawo do zasiłku chorobowego w związku z wypadkiem przy pracy za okres od 24 września 2019 r. do 7 stycznia 2020 r. w wysokości 100% podstawy wymiaru.

Apelację od wskazanego wyroku wywiódł Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S..

Wyrok zaskarżył w całości i zarzucił mu:

- naruszenie prawa materialnego, w szczególności art. 3 ust. 1 w zw. z art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeni społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że zdarzenie z dnia 23 września 2019 r. jest wypadkiem przy pracy.

Wskazując na powyższe organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania ewentualnie

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji. Ponadto wniósł o zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa prawnego za obie instancje według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie.

Apelujący w wywiedzionej apelacji zarzucił Sądowi Rejonowemu błędną wykładnię art. 3 ust. 1 w zw. z art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 20 października 2020 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1205) a po przez to przyjęcie, że zdarzenie z 23 września 2019 r. jest wypadkiem przy pracy.

W ocenie Sądu Okręgowego podniesiony w apelacji zarzut uznać należy za niezasadny.

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 wskazanej ustawy za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych

2.podczes lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia

3.w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązków wynikających ze stosunku pracy.

Zatem definicja wypadku przy pracy zawiera cztery elementy, według których za wypadek przy pracy można uznać jedynie nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć jeśli nastąpiło w związku z pracą.

Natomiast „uraz” został zdefiniowany w art. 2 pkt 13 ustawy wypadkowej jako uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego.

Uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka w pojęciu urazu należy rozumieć szeroko, a więc jako wszelkie zmiany w organizmie - nie tylko te o charakterze anatomicznym, ale także te, które wywołały zaburzenia czynnościowe organizmu.

Uzasadnieniem takiego poglądu jest wykładnia funkcjonalna definicji urazu, który powinien obejmować wszelkie zmiany w stanie zdrowia wywołujące upośledzenie czynności organizmu i powstałe w związku z pracą. W rozważaniach nad definicją urazu należy także odnieść się do pojęcia ciężkiego wypadku przy pracy.

Zgodnie z art. 3 ust. 5 ustawy wypadkowej, ciężki wypadek przy pracy to taki, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, np. utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej, lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

Z literalnej wykładni art. 3 ust. 5 ustawy wynika, że rozstrój zdrowia może być samodzielnym następstwem wypadku przy pracy. Prowadzi to do wniosku, iż wywołanie przez czynnik zewnętrzny tylko zaburzeń o charakterze czynnościowym, umożliwia kwalifikację takiego zdarzenia jako ciężkiego wypadku przy pracy. Jest to także argument za tym, aby pojęciem urazu obejmować nie tylko zmiany anatomiczne, ale i czynnościowe.

Oczywiście nie można mówić o urazie, jeśli miałby on polegać jedynie na ujawnieniu się schorzenia samoistnego, bez wpływu warunków pracy na powstanie lub przyspieszenie procesu chorobowego. Sytuacje takie nigdy nie były uznawane za wypadki przy pracy.

Natomiast dla stwierdzenia wypadku przy pracy konieczne jest, by nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną i pozostające w związku z pracą w istotny sposób przyspieszyło lub pogorszyło tego rodzaju stan chorobowy (vide: wyroki Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2006 r., II UK 152/05, niepublikowany i z dnia 9 czerwca 2009 r., II UK 318/08, L.). Wprowadzenie do definicji wypadku przy pracy przesłanki urazu nie oznacza wykluczenia zakwalifikowania istotnego pogorszenia stanu zdrowia jako wypadku przy pracy.

Jak zauważył Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 7 czerwca 2011 r., II PK 311/10 (Monitor Prawa Pracy 2011 nr 11, s. 605 - 607), słowo "uszkodzenie" w definicji urazu nie ma jednego znaczenia (desygnatu) w języku polskim, nawet gdy odnosi się do tkanki lub narządu ciała. Przecież uszkodzenie to również nadwyrężenie lub naruszenie tkanki rozumiane jako pogorszenie stanu zdrowia pracownika.

Wykładnia gramatyczna (literalna) pojęcia "uraz" nie pozwala na zawężenie znaczenia słowa "uszkodzenie" tylko do fizycznego (anatomicznego) zniszczenia tkanki ciała. Uraz nie powinien być redukowany tylko do zmian anatomicznych, co może sugerować słowo "uszkodzenie" (tkanki lub narządu), gdyż nie są wykluczone zaburzenia lub zmiany czynnościowe u pracownika spowodowane wypadkiem przy pracy, które nie będą polegały na zmianach anatomicznych (np. psychiczne).

O ile można się zgodzić, że odczuwany w trakcie zdarzenia ból nie stanowi urazu, gdyż raczej uznawany jest za jego objaw, to inaczej jest w przypadku pogorszenia stanu zdrowia, zwłaszcza zaostrzenia w istotnym stopniu dolegliwości samoistnej istniejącej przed wypadkiem.

Nie można więc traktować rozłącznie (albo/albo) urazu i pogorszenia stanu zdrowia. Taki kierunek wykładni może spowodować, że pracownicy dotknięci samoistną chorobą, nigdy nie będą mogli ustalić wypadku przy pracy, jeżeli od razu nie ujawni się "uszkodzenie tkanki lub narządu ciała".

Stwierdzenie, czy u ubezpieczonego wystąpił „uraz” w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy wypadkowej poprzedzone być musi szczegółowym ustaleniami faktycznymi.

Ich dokonanie, jako, że wymaga specjalistycznej wiedzy medycznej, musi zostać dokonane przez biegłych lekarzy.

W niniejszej sprawie dowód z opinii biegłego ortopedy został przeprowadzony.

Wynika z opinii biegłego w sposób niezbity, że u ubezpieczonego wskutek zdarzenia z 23 września 2019 r wystąpił uraz skrętny kolana prawego, który wywołany był wyłącznie przyczynami zewnętrznymi. Ubezpieczony pchając taczkę przewrócił się i doznał skręcenia kolana.

Biegły wskazał, że ubezpieczony w przebiegu choroby samoistnej, po wykonaniu artroskopii i wyczerpaniu ówczesnego zasiłku chorobowego powrócił do pełnej sprawności, czuł się dobrze i przez 2 lata do chwili wypadku nie miał żadnych dolegliwości. Ubezpieczony przez 2 lata nie leczył się ortopedycznie

W ocenie Sądu Okręgowego wnioski wydanej w sprawie opinii biegłego ortopedy nie pozostawiają wątpliwości, że w dniu 23 września 2019 r. nie doszło jedynie do ujawnienia się istniejącego już wcześniej schorzenia, charakteryzowanego jako schorzenie samoistne, a doszło do powstania urazu skretnego

Specyfika dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej.

Kryteria oceny tego rodzaju dowodu stanowią również poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych tez. Jak wskazał Sąd Najwyższy, opinia biegłego podlega ocenie zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów, jednak z uwagi na specyficzny charakter dowodu z opinii biegłego ocena ta jest o tyle ograniczona, że nie może wkraczać w zakres wymagający wiedzy specjalnej. Sąd nie może orzekać wbrew opinii biegłych sądowych – wprawdzie w ramach przyznanej sądowi swobody w ocenie dowodów może on i powinien poddać opinie biegłych stosownej weryfikacji dla uznania ich za przekonujące bądź podlegające zdyskwalifikowaniu, jednakże nie może opierać się wyłącznie na własnej wiedzy, oderwanej od specjalistycznej wiedzy medycznej.

W tym zakresie Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu Rejonowego, że oceniając opinie sporządzone w niniejszej sprawie według powyższych kryteriów, nie sposób odmówić im wiarygodności.

Wobec uznania, że zdarzenie z 23 września 2019 r. jest wypadkiem przy pracy, zasadnie Sad Rejonowy w oparciu o treść art. 7 i art. 9 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych przyznał ubezpieczonemu za sporny okres od 24 września 2019 r. do 7 stycznia 2020 r. zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.