Pełny tekst orzeczenia

Sygn. Akt XVII AmE 280/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2021 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Jolanta Stasińska

Protokolant: sekretarz sądowy Wioleta Banaszek

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2021 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) – Spółdzielczy (...) z siedzibą w N.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) – Spółdzielczy (...) z siedzibą w N. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 3 lipca 2019 2018 roku, Nr (...) (...)

1.  uchyla zaskarżoną decyzję,

2.  zasądza od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz (...) – Spółdzielczy (...) z siedzibą w N. kwotę 837,00 zł (osiemset trzydzieści siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Jolanta Stasińska

Sygn. akt XVII AmE 280/19

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 3 lipca 2019 roku numer (...) (...), na podstawie art. 56 ust. 2 i art. 56 ust. 1 pkt 3a i art. 56 ust. 6 i 6a w związku z art. 11 i art. 11d ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2018 r., poz. 755, 650, 685 i 771). w związku z § 5 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Dz. U. z 2007 r., Nr 133, poz. 924), oraz na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 1257 ze zm.) w związku z art. 30 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu w dniu 6 marca 2019 r. na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 3a ustawy - Prawo energetyczne, postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia podmiotowi działającemu pod nazwą (...) – Spółdzielczy (...) (poprzednio: Spółdzielnia (...)) z siedzibą w miejscowości N., NIP: (...) kary pieniężnej za niestosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzonych w dniach 10-31 sierpnia 2015 r., orzekł, co następuje:

1. (...) – Spółdzielczy (...) w dniu 10-12 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego pod adresem: ul. (...), (...)-(...) N. naruszył obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11d ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy,

2. za działanie wymienione w punkcie 1 wymierzam (...) – Spółdzielczy (...) karę pieniężną w kwocie 6.765,00 zł (słownie: sześć tysięcy siedemset sześćdziesiąt pięć złotych).

Od wyżej wymienionej decyzji powód (...) – Spółdzielczy (...) z siedzibą w N. złożył odwołanie, zaskarżając ją w całości.

Zaskarżonej decyzji zarzucił:

naruszenie prawa materialnego, tj. art. 56 ust. 1 pkt 3a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne w zw. z § 6 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybów ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła, poprzez uznanie, że powód nie podlega ochronie przed wprowadzonymi ograniczeniami w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej.

Mając powyższe na względzie wniósł o:

1.  uchylenie zaskarżonej decyzji w całości,

ewentualnie

2.  zmianę zaskarżonej decyzji i orzeczenie, że powód nie naruszył obowiązku stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w dniach 10-31 sierpnia 2015 r., wynikającego z art. 11 i 11d ust. 3 ustawy Prawo energetycznej

3.  o zasądzenie od Prezesa URE na rzecz powoda kosztów postępowania według norm przepisanych,

4.  wezwanie do udziału w postępowaniu Spółki (...) S.A z siedzibą w G..

Pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o:

1.  oddalenie odwołania,

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany podtrzymał stanowisko zawarte w treści decyzji.

W dniu 10 stycznia 2020 roku (...) S.A z siedzibą w G. złożył wniosek o wezwanie go do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanego.

Postanowieniem z dnia 27 lutego 2020 r. Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów odmówił (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w G. wezwania do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanego.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Odbiorca (...) – Spółdzielczy (...) z siedzibą w N. zawarł z (...) umowę nr (...) o świadczenie usługi kompleksowej z dnia 15 września 2008 r. wraz z aneksami. (k. 19-25, 26-28, 29, 30-32, 33-35, 36-38, 39-42, 43-44, 45-48 akt adm.) W dniu 7 sierpnia 2014 roku Odbiorca (...) – Spółdzielczy (...) z siedzibą w N. zawarł z (...) umowę nr (...) o świadczenie usługi kompleksowej. (k. 49-54, 55-58 akt adm.)

Informacje o wielkości danych dotyczących Odbiorcy wynikające z Planu wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które dotyczyły Odbiorcy w okresie od 10 do 31 sierpnia 2015 r., zostały przekazane Odbiorcy przez (...) pismem z dnia 28 sierpnia 2014 r. (k. 59 akt adm.)

(...) S.A. w dniu 10 sierpnia 2015 roku wydały komunikat, iż w związku z obniżeniem dostępnych rezerw zdolności wytwórczych poniżej niezbędnych wielkości, spowodowanych m. in. wyjątkowo wysokimi temperaturami i niskimi stanami wód w zbiornikach wodnych i rzekach, stwierdziły wystąpienie zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w rozumieniu postanowień art. 3 pkt 16d ustawy - Prawo energetyczne wprowadzając, na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 tej ustawy, od godz. 10:00 dnia 10 sierpnia 2015 r, ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. Jednocześnie, w dniu 10 sierpnia 2015 r. (...) S.A., działając na podstawie art. lic ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, powiadomiły Ministra Gospodarki (obecnie: Minister Energii) i Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: „Prezes URE") o wystąpieniu zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, podjętych działaniach i środkach w celu usunięcia tego zagrożenia i zapobieżenia jego negatywnym skutkom oraz zgłosiły Ministrowi Gospodarki konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust. 7 ustawy - Prawo energetyczne, tj. w trybie wydania przez Radę Ministrów rozporządzenia o wprowadzeniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej do dnia 31 sierpnia 2015 r. Rada Ministrów w dniu 11 sierpnia 2015 r. wydała Rozporządzenie w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw pod poz. 1136 i wprowadziło te ograniczenia w okresie od dnia 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 do dnia 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24:00. (okoliczności bezsporne)

W czasie wprowadzonych ograniczeń odbiorca podejmował próby dostosowania się do ograniczeń. Okazało się to jednak niemożliwe, z uwagi na brak możliwości korzystania z agregatu przez okres dłuższy niż czas około 5-6 godzin oraz z uwagi na profil działalności spółdzielni, tj. mleczarni. Przetwarzanie surowca w postaci mleka nie jest możliwe bez korzystania w szczególności z urządzeń chłodniczych, natomiast wylanie mleka do ścieków skutkowałoby skażeniem środowiska. (zeznania świadka P. Ż. – k. 99v-100, zeznania M. G. w charakterze strony powodowej – k. 100-100v).

Na wezwanie Prezesa URE (...) S.A (dalej: (...)), do której sieci (...) – Spółdzielczy (...) z siedzibą w N. (dalej: „Odbiorca”) jest przyłączone, pismem z dnia 10 maja 2016 r., przedstawił zbiorcze dane wskazujące na stopień niedostosowania się odbiorców ujętych w Planie wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej obowiązującym w dniach od 10 do 31 sierpnia 2015 r. do wprowadzonych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. Na podstawie powyższych danych zostały wygenerowane informacje wskazujące na stopień niedostosowania się Odbiorcy do wprowadzonych w dniach 10-31 sierpnia 2015 r. ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w odniesieniu do punktu poboru energii elektrycznej zlokalizowanego w N. przy ul. (...). Z powyższych informacji wynika, że Odbiorca przekroczył ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w następujący sposób:

1.  10 sierpnia 2015 r. łącznie 0,8389400 (MW w godzinie);

2.  11 sierpnia 2015 r. łącznie 1,2449800 (MW w godzinie);

3.  12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,1711600 (MW w godzinie);

Łącznie dla wyżej wymienionego okresu Odbiorca przekroczył 2,2550800 MW w godzinie.

(k. 3-4 akt adm.)

Pismem z dnia 23 września 2015 roku Odbiorca zwrócił się do (...) o całkowite odstąpienie od stosowania ograniczeń względem spółdzielni, jako podmiot wyłączony zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 roku. (k. 61-62 akt adm., zeznania świadka P. Ż. – k. 99v-100, zeznania M. G. w charakterze strony powodowej – k. 100-100v).

Pismem z dnia 2 października 2015 roku (...) poinformował, że na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Dz. U. z 2007 r., Nr 133, poz. 924), a w szczególności § 6.1 ust. 6 „(…) Państwa firma nie podlega ograniczeniom w poborze energii elektrycznej. W związku z tym nie ma również potrzeby przygotowywania i corocznej aktualizacji planów ograniczeń w poborze energii elektrycznej ”. (k. 63 akt adm., zeznania świadka A. L. k. 99v)

Pismem z dnia 6 marca 2019 r. Prezes URE zawiadomił Odbiorcę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej, wzywając go jednocześnie do zajęcia stanowiska w sprawie, tj. w szczególności do złożenia wyjaśnień dotyczących powodów niedostosowania się przez Odbiorcę do wprowadzonych ograniczeń, a także nadesłania kopii wszelkich dokumentów mogących stanowić dowód w sprawie. W szczególności Odbiorca został wezwany do ustosunkowania się do przekazanych jemu informacji otrzymanych przez Prezesa URE od (...), wskazujących na stopień niedostosowania się Odbiorcy do wprowadzonych w dniach 10 - 31 sierpnia 2015. r. ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. (k. 1-2 akt adm.)

Pismem z dnia 14 marca 2019 r. Odbiorca przedstawił Prezesowi URE swoje stanowisko w sprawie wskazując m.in., że jest podmiotem, który nie podlega ograniczeniom, zgodnie z § 6.1 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów oraz wniósł o umorzenie postępowania.

(k. 10-14 akt adm.)

W trakcie postępowania administracyjnego Prezes URE wzywał Odbiorcę oraz (...) do nadesłania dodatkowych informacji i dokumentów zmierzających do wyjaśnienia sprawy a w szczególności do weryfikacji przedstawionych Prezesowi URE przez (...) danych dotyczących stopnia niedostosowania się Odbiorcy do wprowadzonych ograniczeń. (k. 65, 66, 67-75, 76-84, 85-86, 87, 89-92 akt adm.)

Pismem z dnia 24 czerwca 2019 r. zawiadomiono Odbiorcę o zakończeniu postępowania dowodowego w niniejszej sprawie i poinformowano o możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym w terminie 5 dni od dnia doręczenia tego pisma z jednoczesnym pouczeniem, że niezapoznanie się w powyższym terminie z aktami sprawy zostanie uznane za rezygnację z możliwości wypowiedzenia się w sprawie zgromadzonego materiału dowodowego. (k. 93, 96 akt adm.)

W wyznaczonym terminie Odbiorca nie zapoznał się ze zgromadzonym w sprawie materiałem. (okoliczność bezsporna.)

Odbiorca w 2018 roku osiągnął przychód (...) (k. 60 akt adm.)

W dniu 3 lipca 2019 roku Prezes URE wydał decyzję Nr (...) (...) (k. 97-103 akt adm.)

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków: P. Ż. i A. L. oraz zeznaniom M. G. w charakterze strony, z uwagi na ich spójność i zbieżność z treścią dokumentów znajdujących się w aktach postępowania administracyjnego.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Powód podniósł, że należy do kręgu podmiotów, które w myśl § 6.1 ust. 6 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Dz.U. Nr 133, poz. 924, dalej: „rozporządzenie”), podlegają ochronie przed wprowadzanymi ograniczeniami.

Zgodnie z treścią § 6 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia, ochronie przed wprowadzanymi ograniczeniami podlegają odbiorcy energii elektrycznej w ciągu całego roku, dla których wielkość mocy umownej określonej w umowach, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 ustawy, ustalona została poniżej 300 kW, oraz obiekty dysponujące środkami technicznymi służącymi zapobieganiu lub ograniczaniu emisji, negatywnie oddziaływujących na środowisko.

Pozwany w zaskarżonej decyzji, jak również w treści odwołania podnosił konsekwentnie, że powód nie podlega wyłączeniu podmiotowemu, o którym mowa § 6 ust. 1 rozporządzenia, a skoro tak, powinien był się dostosować się do wyprowadzonych ograniczeń w dniach od 10 do 31 sierpnia 2015 roku według wartości wskazanych w planie ograniczeń z dnia 28 sierpnia 2014 roku. Pozwany podniósł również, że prowadzenie przez powoda działalności polegającej na produkcji serów i przetwarzaniu mleka, co jest potencjalnie niebezpieczne dla środowiska w przypadku braku możliwości schłodzenia czy przetworzenia mleka, gdyż ulega ono zepsuciu stanowiąc odpad niebezpieczny (z uwagi na ładunek (...)) mogący doprowadzić do zniszczenia instalacji oczyszczalni, nie stanowi przesłanki decydującej o tym, że powód ulega wyłączeniu podmiotowemu określonemu w § 6 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia. Pozwany wskazał jednoznacznie, że użyty w powyższym przepisie zwrot „obiekty dysponujące środkami technicznymi służącymi zapobieganiu lub ograniczaniu emisji, negatywnie oddziałujących na środowisko” nie odnosi się do działalności prowadzonej przez powoda polegającej na produkcji serów oraz przetwarzania mleka.

Przede wszystkim, powyższa konstatacja pozwanego pozostaje w ewidentnej sprzeczności z oceną powyższych okoliczności dokonaną przez (...). W piśmie z dnia 2 października 2015 roku skierowanym do powoda zostało bowiem wskazane wprost, że na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Dz. U. z 2007 r., Nr 133, poz. 924), a w szczególności § 6.1 ust. 6 „(…) Państwa firma nie podlega ograniczeniom w poborze energii elektrycznej. W związku z tym nie ma również potrzeby przygotowywania i corocznej aktualizacji planów ograniczeń w poborze energii elektrycznej”. Należy tu zauważyć, że pismo pochodzi z tego samego roku, w którym zostały wprowadzone przedmiotowe ograniczenia, tj. 2015 roku oraz zostało sporządzone przez (...) po upływie zaledwie około 1 miesiąca od zakończenia przedmiotowych ograniczeń. Ponadto, jak wynika z korespondencji e-mail z dnia 13 marca 2019 roku (k. 64), w kolejnym okresie 2015-2016 powód również zostałby ujęty, jako podmiot wobec którego miał być tworzony plan ograniczeń, jednak wskutek pisma powoda z 2015 roku, powód został wyłączony z procesu ograniczeń. Wbrew twierdzeniom pozwanego nie można przyjąć, że powyższe świadczy o tym, iż powód został uznany za podmiot podlegający wyłączeniu jedynie w odniesieniu do okresu przyszłego, tj. dotyczącego kolejnego okresu 2015/2016. We wspomnianym piśmie z dnia 2 października 2015 roku użyto bowiem czasu teraźniejszego, a nie przyszłego. Ponadto, że z treści zeznań strony powodowej nie wynika, aby doszło do zmiany profilu działalności powoda. Jedyne zachodzące zmiany na przestrzeni lat związane były z potrzebą bieżącej modernizacji. Z treści powyższej korespondencji e - mail z dnia 13 marca 2019 roku wynika, że przyczyną braku sporządzenia kolejnego planu ograniczeń nie była zmiana charakteru działalności powoda, czy dysponowanie innego rodzaju obiektami, lecz jedynie wystąpienie przez powoda z kolejnym pismem w październiku 2015 roku. Gdyby zaś do tego nie doszło, zostałby ponownie sporządzony kolejny plan ograniczeń. Powyższe świadczy ewidentnie o tym, że powód podlegał ochronie przed ograniczeniami w poborze energii już w okresie 2014/2015 oraz, że został włączony do procesu ograniczeń w okresie 2014/2015 omyłkowo, tak samo jak miałoby to miejsce w przypadku kolejnego okresu 2015/2016. Z przyczyn wyżej wskazanych nie można zatem przyjąć, jak chciałby tego pozwany, że wyłączenie powoda dotyczy jedynie okresu przyszłego, tj. po dniu 31 sierpnia 2015 roku. W niniejszej sprawie nie sposób też przyjąć, aby (...) sporządzając plan ograniczeń na okres 2014/2015 nie posiadał wiedzy, jakiego rodzaju działalność prowadzi powód, ani też jakiego rodzaju obiektami dysponuje (jak wskazał (...) w piśmie z dnia 5 kwietnia 2019 roku –k. 76 akt adm.), skoro (...) zawarł umowy kompleksowe z powodem jako Spółdzielnią (...).

Tym samym przyjąć należało, że zgodnie z treścią § 6 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia, powód podlegał ochronie przed wprowadzanymi ograniczeniami w okresie od dnia 10 do 31 sierpnia 2015 roku. Należy tu zauważyć, że redakcja powyższego przepisu nie uzależnia tej ochrony od tego, czy podmiot został objęty planem ograniczeń, lecz od zaistnienia wskazanych wyżej przesłanek wymienionych w sposób enumeratywny. W konsekwencji, brak było podstaw do nałożenia na powoda kary pieniężnej, wskazanej w punkcie 2 decyzji z tytułu popełnienia deliktu administracyjnego, o którym mowa w art. 56 ust. 3a ustawy – Prawo energetyczne.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 479 53 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżoną decyzję.

O kosztach procesu, Sąd orzekł stosownie do wyników postępowania na podstawie art. 98 k.p.c. Na koszty procesu po stronie powoda złożyły się: opłata od odwołania w wysokości 100,00 zł, koszt zastępstwa procesowego w wysokości 720,00 zł oraz koszt opłaty skarbowej od dokumentu pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

Sędzia SO Jolanta Stasińska