Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

K. P. (1) działając w imieniu małoletniego syna I. G. wystąpiła do tut. Sądu z pozwem przeciwko S. G. o podwyższenie alimentów. W pozwie domaga się podwyższenia alimentów od pozwanego na rzecz tego małoletniego syna z kwoty po 350 zł miesięcznie zasądzonej wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Brodnicy z dnia 29 września 2015r., sygn. akt III RC 171/15 do kwoty po 900 zł miesięcznie, płatnej z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca poczynając od dnia wniesienia pozwu z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat.

W toku postępowania nie zdołano ustalić miejsca zamieszkania - miejsca pobytu pozwanego S. G., dlatego też ustanowiony został kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego w osobie radcy prawnego K. G. celem reprezentowania pozwanego w tej sprawie. Kurator ten wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił, co następuje:

Matka małoletniego powoda - K. P. (1) i pozwany S. G. nie są i nie byli małżeństwem, natomiast w przeszłości pozostawali w nieformalnym związku, z którego (...) urodził się ich małoletni syn I. G.. Pozwany uznał ojcostwo tego małoletniego dziecka w USC i małoletni nosi nazwisko ojca - G.. Przez 1.5 roku wychowywali oni syna wspólnie, natomiast po tym czasie rozstali się i małoletni I. pozostał pod opieką matki. Wtedy to zostały od ojca zasądzone na rzecz tego małoletniego alimenty w kwocie po 350 zł miesięcznie, co nastąpiło wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Brodnicy z dnia 29 września 2015r., sygn. akt III RC 171/15. W tamtym czasie sytuacja małoletniego powoda i jego rodziców przedstawiała się następująco: małoletni I. G. miał wówczas niespełna 2 lata. Jego matka wskazywała, że wówczas średni miesięczny koszt utrzymania tego małoletniego wynosił 800 zł, na co składała się kwota 200 zł na zakup pampersów, kwota 250 zł na zakup odzieży, kwota 100 zł na środki higieny a pozostała część to na wyżywienie dziecka. K. P. (1) oprócz tego małoletniego syna miała jeszcze na utrzymaniu starszą córką ze związku z byłym mężem, na którą otrzymywała alimenty w kwocie 500 zł miesięcznie. W tamtym czasie nie pracowała ona zawodowo i zajmowała się opieką nad dziećmi. Wcześniej natomiast miała założoną działalność w zawodzie fryzjera. W tamtym czasie matka otrzymywała na dzieci zasiłki rodzinne.

Odnośnie sytuacji pozwanego informacje pochodziły jedynie od matki małoletniego powoda, bowiem nie stawił się on na rozprawę, nie złożył odpowiedzi na pozew i wydany został co do niego wyrok zaoczny. K. P. (1) odnośnie pozwanego wskazała, że po wielu konfliktach i po interwencji Policji opuścił on zajmowane wraz z nią miejsce zamieszkania i ona nie posiadała wiedzy co on robi i czy gdzieś jest zatrudniony. Podała natomiast, że w czasie kiedy zamieszkiwali oni jeszcze razem, to pracował on w Firmie (...) w B..

Dowód: zeznania matki małoletniego powoda K. P. (1) k. 207v-209v akt przedmiotowej sprawy oraz akta sprawy III RC 171/15 Sądu Rejonowego w Brodnicy (k. 2-3 i 10-11).

Od czasu ustalenia dotychczasowej wysokości alimentów na rzecz małoletniego I. G. minęło ponad 6 lat. Aktualna sytuacja stron przedstawia się jak poniżej.

Matka małoletniego powoda K. P. (1) ma obecnie 38 lat z zawodu jest fryzjerką, zamieszkuje ona wraz z dziećmi w miejscowości N.. Małoletni powód I. G. obecnie ma skończone 8 lat i matka w dalszym ciągu wychowuje go samotnie. Poza tym synem ma ona jeszcze starszą 17 - letnią córkę z małżeństwa z byłym mężem. Na córkę ma zasądzone alimenty w kwocie 500 zł miesięcznie. Były mąż - poza tymi alimentami - przekazuje jej jeszcze dodatkowo 500 zł miesięcznie na córkę. Małoletni syn I. chodzi do II klasy szkoły podstawowej. Syn choruje na dychawicę oskrzelową i to się ujawniło jak skończył on 3 lata. Kiedy były na niego zasądzane po raz pierwszy alimenty od jego ojca to wtedy jeszcze ta choroba się nie ujawniła u dziecka. K. P. (1) podjęła pracę zawodową od września 2019r. i nadal pracuje. Obecnie jest ona zatrudniona jako opiekunka osób starszych w Gminie B.. Wcześniej pracowała w tym samym charakterze, ale na umowę zlecenie i wtedy zarabiała bardzo mało, ponieważ dopiero była wdrażana w tę pracę i miałam też krótszy wymiar czasu pracy. Obecną umowę o pracę na ½ etatu ma od 2020r. i zarabia 1650 zł brutto tj. na rękę 1300 zł miesięcznie. To jest jej jedyne źródło dochodu. Nie podejmuje ona innej dorywczej pracy. Na syna I. otrzymuje świadczenie wychowawcze w kwocie 500 zł miesięcznie i tak samo na córkę U. G.. Ponadto otrzymuje ona zasiłki rodzinne w łącznej kwocie 361 zł miesięcznie na tę dwójkę dzieci. Od czasu zasądzenia poprzednich alimentów od pozwanego na rzecz małoletniego powoda I. G. zaszły następujące zmiany:

- K. P. (1) chodzi z synem do psychologa od listopada 2021r., są to prywatne wizyty raz w miesiącu i płaci za nie 100 zł. Udała się ona z synem do psychologa po rozmowie z jego wychowawczynią, ponieważ syn ma problemy z emocjami. Wizyty u psychologa są prywatne - na kasę chorych nie było możliwości, bo matka chodzi do pracy, syn do szkoły i do tego jeszcze były to odległe terminy.

- U małoletniego I. G. ujawniła się dychawica oskrzelowa i matka leczy go na kasę chorych, jednakże są to wyjazdy do G., zwykle raz na 3 miesiące. Wiąże się z tym koszt dojazdu samochodem i taki wyjazd to jest koszt 100 zł i do tego małoletni ma zalecone leki i koszt wykupu tych leków to 100 zł miesięcznie.

- Ponadto K. P. (1) jeździ z synem do lekarza pediatry do B., który ewentualnie przepisuje leki na receptę dla syna, ale to wtedy jak jest długi czas oczekiwania na wizytę do G.. Koszt miesięczny wyjazdów do lekarza do B. to około 50 zł;

- Wzrosły koszty utrzymania syna, sam koszt jego wyżywienia obecnie wynosi 600 - 650 zł miesięcznie, opłaty przeliczne na osobę i na syna to: za gaz 30zł miesięcznie, za prąd 60 zł miesięcznie, za wodę ścieki 33 zł miesięcznie, podatek od nieruchomości na 12 miesięcy na osobę 12 zł, wywóz śmieci 32 zł na osobę miesięcznie.

- Doszły opłaty za samochód: OC, paliwo to jest 120 zł miesięcznie a tego wydatku nie miała matka małoletniego w 2015r., bo w ogóle nie miała wtedy samochodu.

- M. typu TV, telefony, Internet dla dzieci to jest kwota 130 zł miesięcznie liczona na trzy osoby, w tym zakresie wzrosły opłaty w stosunku do 2015r. - w tamtym czasie opłata za TV była niższa, ponadto dzieci nie miały telefonów i Internetu.

- Nastąpił wzrost kosztów opału z uwagi na ogólny wzrost cen - obecnie na opał matka małoletniego powoda rocznie potrzebuję 6 000zł rocznie (3 tony węgla), posiada ona mieszkanie wydzielone po starej szkole i jest przy mieszkaniu odrębna kotłownia - tj. 170 zł średnio-miesięcznie na osobę, ponieważ latem pali też w kotłowni celem grzania wody.

- Małoletni I. szybko wyrasta z ubrań i butów - stąd wzrost kosztów z tego tytułu (średnio miesięcznie 300 zł),

- Matka małoletniego powoda poniosła wydatek związany z zakupem roweru, sprzętu z mikrofonem do karaoke, bo małoletni lubi śpiewać.

- Rozrywka to średnio koszt 200 zł miesięcznie tj. weekendowe wyjazdy z dzieckiem w tym też gdy jest zapraszany do innych dzieci na urodziny to zakup prezentu; zakup specjalnych książeczek dla syna, które zaleca psycholog np. książeczka z tabliczką mnożenia, która poprzez czytanie uczy itp.

- Doszły stałe koszty i opłaty związane z uczęszczaniem do szkoły tj. komitet rodzicielski, składki, ubrania na w-f, kredki, modeliny, plasteliny itp .

K. P. (1) wskazała, że cały miesięczny dochód, jaki ma na rodzinę to kwota 5100 zł i nie wystarcza jej to w utrzymaniu siebie i dzieci i w pozostałym zakresie pomagają jej rodzice np. dając pieniądze na życie, na dzieci - ona im pomaga wraz z dziećmi np. przy pracach w ogrodzie a oni za to im coś kupują. Ta pomoc z ich strony ma wymierną wartość 700 -1000 zł miesięcznie. K. P. (1) określiła swoje miesięczne koszty utrzymania na kwotę 1900 zł wskazując, że na podobnym poziomie są koszty utrzymania syna I. G. jak i starszej córki, która niedługo skończy 18 lat i uczy się w Techniku Ż. w B., jest w bursie szkolnej przy Caritas B., gdzie opłata wynosi 380 zł miesięcznie.

Odnośnie aktualnej sytuacji pozwanego S. K. P. wskazała, że wie jedynie, że przebywa on gdzieś za granicą, ale nie wiem gdzie dokładnie. Nie ma z nim kontaktu, on się z nią nie kontaktuje nawet poprzez media społecznościowe. Ona śledzi to i wie z tych mediów, że pozwany pracuje, bo wstawia zdjęcia np. że jest w pracy, wystawia on zdjęcia, że jest w roboczych ciuchach i wskazują one na fizyczną pracę. Na tej podstawie K. P. (1) uważa, że pozwanemu się dobrze powodzi. S. G. poza małoletnim synem I. G. miał jeszcze córkę z wcześniejszego związku. K. P. (1) znała tę jego córkę i wie, że jest ona już pełnoletnia. Nie jest jej wiadome czy po narodzeniu ich syna I. - pozwanemu urodziły się jeszcze jakieś dzieci. Nie wiem też czy się teraz ożenił, czy ma żonę i inne dzieci, ze zdjęć, które wstawia to nie wynika. Jak byli oni w związku to pozwany był kawalerem i tylko miał tą starszą córkę. Od czasu rozstania z K. P. (1) pozwany od razu wyjechał za granicę, początkowo próbował mieć kontakty z synem jak czasem przyjechał do Polski i w takich sytuacjach - jeśli był w Polsce to ona umożliwiała jemu kontakt z synem. Ostatnio prawdopodobnie był w 2016r. Po wniesieniu tej sprawy o podwyższenie alimentów - od września 2019r. pozwany nie pojawił się. W toku obecnej sprawy K. P. (1) wskazała, że pozwany S. G. był spawaczem, „miał papiery na spawacza”, w Polsce pracował na dachach. Mieszkali oni razem prawie 4 lata, a jak się rozstali to ich synek miał niecała 2 lata. Gdy mieszkali jeszcze razem to pozwany pracował cały czas, zarabiał pieniądze i przynosił K. P. (1). On nie chorował przewlekle na nic. Pomagał jej w utrzymaniu domu, dziecka i na swoje utrzymanie też dawał. Według K. P. (1) - gdyby pozwany chciał pracować, to by zarabiał z 6000 zł na dachach a jeżeli pracuje teraz za granicą, to może zarabiać (...)-20000 zł. K. P. (1) nie ma kontaktu z jego rodziną, dziadkowie ze strony ojca - właściwie to tylko mama była ze strony S. G., ale nie utrzymuje kontaktu z wnukiem. K. P. (1) nie ma też kontaktu z jego starszą córką, wie jedynie, że mieszka ona w W., ale nie wie pod jakim adresem.

Dowód: zeznania matki małoletniego powoda K. P. (1) k. 207v-209v, dowody z dokumentów na k. 2-15, 23-25, 50, 52, 56, 58, 68-75, 96, 98, 112-114, 144-204 akt przedmiotowej sprawy; ponadto dowód z akt sprawy III RC 171/15 Sądu Rejonowego w Brodnicy.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania matki małoletniego powoda - K. P. (2) w zakresie, w jakim znajdują one odzwierciedlenie w dokonanych powyżej ustaleniach faktycznych, bowiem w tym zakresie są one przekonujące i nie pozostają w sprzeczności z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Generalnie zeznania matki małoletniego powoda zmierzają do wykazania zasadności żądania pozwu, jednakże rozstrzygnięcie tej kwestii jest obowiązkiem Sądu i jest dokonywane w oparciu o cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy.

Odnośnie dowodów z dokumentów wskazanych wyżej Sąd nie dopatrzył się okoliczności mogących budzić wątpliwości co do ich prawdziwości.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania
i wychowania. Przepis art. 135 § 1 kro stanowi, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. W myśl paragrafu 2 tego artykułu wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Natomiast zgodnie z przepisem art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany umowy bądź orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy Sąd uznał, że zawarte w pozwie żądanie podwyższenia alimentów od pozwanego na rzecz małoletniego powoda zasługuje na uwzględnienie w części tj. do kwoty po 500 zł miesięcznie i to poczynając od dnia 1 listopada 2021r. Od czasu ustalenia dotychczasowej wysokości alimentów na rzecz małoletniego powoda minęło ponad 6 lat. Od tego czasu niewątpliwie wzrosły koszty utrzymania tego małoletniego dziecka, bowiem - okolicznością bezsporną jest, że w tym okresie a szczególnie w ostatnim czasie wzrosły ceny produktów i usług. Małoletni I. G. jest też starszy, obecnie chodzi już do szkoły podstawowej i z tego względu również jego koszty utrzymania wzrosły. Od czasu ustalenia alimentów od jego ojca w dotychczasowej wysokości zaszły też dodatkowe okoliczności takie jak ujawnienie się choroby u dziecka - dychawicy oskrzelowej. Matka jeździ z chłopcem regularnie do lekarza specjalisty do G.. Wprawdzie leczenie to prowadzonej jest na kasę chorych, jednakże matka musi ponosić koszt dojazdów do lekarza i koszt zakupu leków, które są zapisane dziecku. Do tego uczęszcza ona raz w miesiącu z dzieckiem do psychologa prywatnie, co również generuje dodatkowe koszty. Chłopiec wszedł w okres intensywnego wzrostu i szybko wyrasta z ubrań i butów a to generuje dodatkowe zwiększone koszty, co przy ogólnym wzroście cen towarów i usług w ostatnim czasie jest niewątpliwie znacznym obciążeniem dla matki chłopca. Z drugiej strony zaszły też takie zmiany, że obecnie matka małoletniego powoda otrzymuje świadczenie wychowawcze zarówno na małoletniego syna jak i na starszą córkę z poprzedniego związku małżeńskiego w kwotach po 500 zł miesięcznie. Wcześniej natomiast takie świadczenia nie były wypłacane na dzieci. Wypłata tego świadczenia nie zwalnia pozwanego z obowiązku alimentacyjnego, jednakże faktem jest, że dzięki temu świadczeniu zaspokajana jest znaczna część potrzeb dziecka. Na starszą córkę, która niedługo skończy 18 lat K. P. (1) ma zasądzone alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie od jej ojca, przy czym poza alimentami przekazuje on jeszcze dodatkowe pieniądze na tę córkę.

Obecna sytuacja rodzinna i majątkowa pozwanego S. G. nie jest znana z uwagi na to, że miejsce jego pobytu nie jest znane i w celu reprezentowania go w tej sprawie ustanowiony został kurator dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego. Sytuacja jest o tyle trudna, że przy ustalaniu po raz pierwszy alimentów od niego na rzecz małoletniego powoda wydany został wyrok zaoczny jedynie w oparciu o informacje pochodzące od matki tego małoletniego - K. P. (1) i to informacje niezbyt obszerne. Nie wskazywała ona wtedy, ile pozwany zarabiał pracując w firmie (...) w B., można więc przyjąć, że mógł zarabiać najniższą krajową. Poza małoletnim synem I. G. miał on wtedy starszą córką z innego związku. Odnośnie obecnej jego sytuacji rodzinnej, zawodowej i majątkowej wiadomo właściwie jeszcze mniej, bo są to jedynie przypuszczenia K. P. (1), która śledzi zdjęcia, jakie wstawia on na portalu społecznościom. W ciągu tych 6 lat od rozstania rodziców małoletniego I. G. mogły też zajść zmiany w jego sytuacji rodzinnej, mógł się ożenić lub z kimś związać. Nie można wykluczyć, że ma on jeszcze inne młodsze od I. dzieci, skoro nie wykazuje on zainteresowania tym synem, co miało jeszcze miejsce w jakiś czas po rozstaniu z jego matką, gdy przyjeżdżał do Polski. Prawdopodobnie pozwany mieszka obecnie za granicą, jednakże nie udało się ustalić jego adresu zamieszkania ani też nie udało się ustalić w jakim kraju za granicą mieszka. Nie udało się ustalić, w jakim dokładnie charakterze pracuje i ile zarabia. Samo przyjęcie, że zarobki uzyskiwane przez niego za granicą mogą być wyższe aniżeli te, jakie osiągnąłby w Polsce musi pociągać za sobą też konsekwencję w postaci wyższych aniżeli w Polsce kosztów utrzymania za granicą.

Wobec tych wszystkich okoliczności Sąd uznał, że alimenty zasądzone dotychczas od pozwanego S. G. na rzecz małoletniego I. G. w kwocie 350 zł powinny być podwyższone, jednakże jedynie do kwoty po 500 zł miesięcznie - poczynając od dnia 1 listopada 2021r. tj. od pierwszego dnia miesiąca następującego po doręczeniu odpisu pozwu kuratorowi dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego.

Ponadto w ocenie Sądu - kwota 500 zł miesięcznie, do której podwyższone zostały alimenty na rzecz małoletniego I. G. - jest kwotą która mieścić się będzie w granicach możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego, które mogą być ustalone jedynie hipotetycznie wobec braku bliższych informacji co do tych kwestii a równocześnie służyć ona będzie zaspokojeniu uzasadnionych potrzeb małoletniego powoda, na którego matka otrzymuje obecnie świadczenie wychowawcze w kwocie 500 zł miesięcznie. Poza tym matka małoletniego powoda też obecnie podejmuje zatrudnienie i uzyskuje określone wynagrodzenie a jako drugi rodzic również winna mieć finansowy udział w kosztach utrzymania tego dziecka i to niezależnie od osobistych stań w jego wychowanie i utrzymanie.

Reasumując - ocena tych wszystkich okoliczności wynikających z przeprowadzonego postępowania dowodowego, na które wskazano wyżej skłoniła Sąd do rozstrzygnięć znajdujących odzwierciedlenie w wyroku. I tak Sąd w punkcie 1) wyroku podwyższył rentę alimentacyjną należną od pozwanego S. G. na rzecz małoletniego powoda I. G. z kwoty po 350 zł (trzysta pięćdziesiąt złotych) miesięcznie zasądzonej wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Brodnicy z dnia 29 września 2015r. w sprawie III RC 171/15 do kwoty po 500 zł (pięćset złotych) miesięcznie płatną z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca do rąk matki małoletniego powoda - K. P. (1) z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat - poczynając od dnia 1 listopada 2021r., przy czym termin płatności wyrównania alimentów za okres od 1 listopada 2021r. do 28 lutego 2022r. ustalono na dzień 15 kwietnia 2022r.

Z kolei w punkcie 2) wyroku Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie - uznając je w tym zakresie za niezasadne z uwagi na okoliczności szczegółowo wskazane wyżej.

W punkcie 3) wyroku Sąd zwolnił pozwanego od ponoszenia kosztów sądowych przejmując je na rzecz Skarbu Państwa.

W punkcie 4) wyroku Sąd przyznał radcy prawnemu K. G. - kuratorowi dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego S. G. wynagrodzenie w kwocie 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) wraz z należną stawką podatku VAT nakazując jego wypłacenie ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Brodnicy. O powyższym orzeczono stosownie do Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 9.03.2018r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej w zw. z § 9. 1. 4) i § 4. 2. 1) i § 4.3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.

W punkcie 5) wyroku Sąd zasądził od Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Brodnicy na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. A. K. kwotę 1800 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) wraz z należną stawką podatku VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej małoletniemu powodowi z urzędu. O powyższym orzeczono po myśli § 9. 1. 4) i § 4. 2. 1) i § 4.3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono w punkcie 6) wyroku - po myśli art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność

Kierownik sekretariatu

III Wydziału Rodzinnego i Nieletnich

mgr K. J.