Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2861/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 sierpnia 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. stwierdził, że I. K. jako pracownik u płatnika składek (...) D. K. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od 14 maja 2020 r. Decyzja zawierała pouczenie o możliwości odwołania się do właściwego Sądu w terminie miesiąca od doręczenia decyzji.

/decyzja – k. 80 – 85 akt ZUS/

Organ rentowy wysłał decyzję na adres domowy wnioskodawczyni.

Powyższą decyzję odebrała osobiście I. K. w dniu 27 sierpnia 2020 r. .

/zwrotne potwierdzenie odbioru – k. 88 akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji w dniu 2 listopada 2020 r. złożyła wnioskodawczyni I. K.. Ubezpieczona w treści odwołania nie zawarła wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania ani nie wskazała przyczyn złożenia odwołania po terminie. W odwołaniu wskazywała jedynie zarzuty merytoryczne do treści decyzji wskazując, jako główny argument fakt, że organ rentowy przez wiele lat nie kwestionował jej ubezpieczenia jako pracownik w firmie męża.

/odwołanie – k. 3 – 4/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o odrzucenie odwołania, jako wniesionego po terminie. Natomiast w dalszej części odpowiedzi na odwołanie organ rentowy przedstawił merytoryczne stanowisko w sprawie wskazując, że nie ma żadnych dowodów na świadczenia pracy przez wnioskodawczynię u jej męża.

/odpowiedź na odwołanie – k. 6 – 10 /

Na rozprawie w dniu 26 maja 2021 r. pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o przywrócenie terminu do złożenia odwołania przez wnioskodawczynię wskazując jako przyczynę uchybienia terminowi leczenie się na depresję i nasilenie się jej objawów w spornym okresie.

/Protokół rozprawy z dnia 26 maja 2021 r. – 00:05:15 – 00:12:00, płyta CD – k. 23/

W piśmie procesowym z dnia 28 maja 2021r. pełnomocnik wnioskodawczyni wskazywał pogorszenie się stanu zdrowia psychicznego skarżącej w okresie od sierpnia do października 2020r. wskazując jej jako przyczynę opóźnienia w złożeniu odwołania wskazując ponadto, że wnioskodawczyni o uchybieniu terminu dowiedziała się dopiero na rozprawie w dniu 26 maja 2021r. i dlatego zdaniem pełnomocnika 7-dniowy termin do złożenia wniosku o przywrócenie terminu został zachowany. Do pisma załączono zaświadczenie od lekarza psychiatry, że w okresie od sierpnia do października 2020r. stan psychiczny wnioskodawczyni uległ pogorszeniu, oraz orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

/pismo k. 24-26, zaświadczenie k.27, orzeczenie k.28/

Na rozprawie w dniu 27 czerwca 2022 r. pełnomocnicy stron podtrzymali stanowiska procesowe. Pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie i wniósł o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. Pełnomocnik ZUS wniósł o odrzucenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Protokół rozprawy z dnia 13 czerwca 2022 r. – 00:11:28 – 00:15:04, 00:02:31 – płyta CD – k. 35/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni I. K. została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 10 listopada 2008 r. jako pracownik u płatnika składek (...) D. K. za wynagrodzeniem po kolejnych aneksach w kwocie 4.500zł miesięcznie . Z tego tytułu korzystała ze świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego zasiłku chorobowego i zasiłku macierzyńskiego. W dniu 27 czerwca 2009r. D. K. zawarł związek małżeński z I. K..

/niesporne/

Płatnik składek od miesiąca lipca 2010r. nie rozliczał składek na ubezpieczenia zarówno za siebie jak i zgłoszonego pracownika z wyjątkiem miesięcy od stycznia do lipca 2014r.. W raporcie (...) za maj 2010r. złożony 9 lipca 2010r. stanowiącym o przerwach w opłacaniu składek płatnik wykazał za I. K. zasiłek macierzyński do 13 maja 2010r. Z uwagi na brak dokumentów pozwany ZUS w dniu 19 grudnia 2019r. wygenerował z urzędu wyrejestrowanie z ubezpieczeń I. K. od 14 maja 2010r. i wyzerowano raporty składkowe za maj i czerwiec 2010r. oraz za rok 2014r. O sporządzonych dokumentach poinformowano płatnika.

/niesporne – akta ZUS/

Po uzyskaniu zlecenia z Wydziału Zasiłków w sprawie ubezpieczenia I. K. zostało wszczęte postępowanie wyjaśniające w dniu 30 czerwca 2020r, o czym poinformowano ubezpieczoną i płatnika.

/niesporne k.16-17, 19-20 akt ZUS/

W toku postepowania przed organem rentowym strony nie przedstawiły żadnych materialnych ani osobowych dowodów na faktyczne świadczenie pracy przez odwołującą powołując się na (...). Organ rentowy ustalił inne tytuły podlegania ubezpieczeniom w spornym okresie takie jak zgłoszenie u innego płatnika, własną działalność gospodarczą czy zgłoszenie do ubezpieczeń zdrowotnych przez MOPS jako świadczeniobiorcy, gdzie wnioskodawczyni nie zgłosiła faktu, że pozostaje w stosunku pracy.

/opis postepowania wyjaśniającego k.73-75 akt ZUS, pismo z MOPS-u k.72 akt ZUS/

Pismem z dnia 3 sierpnia 2021r. pozwany ZUS powiadomił wnioskodawczynię o zakończeniu postępowania.

/ pismo k.76 akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 20 sierpnia 2021r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. stwierdził, że I. K. jako pracownik u płatnika składek (...) D. K. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od 14 maja 2020 r. Decyzja zawierała pouczenie o możliwości odwołania się do właściwego Sądu w terminie miesiąca od doręczenia decyzji.

/decyzja – k. 80 – 85 akt ZUS/

Organ rentowy wysłał decyzję na adres domowy wnioskodawczyni.

Powyższą decyzję odebrała osobiście I. K. w dniu 27 sierpnia 2020 r. .

/zwrotne potwierdzenie odbioru – k. 88 akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji w dniu 2 listopada 2020 r. złożyła wnioskodawczyni I. K.. Ubezpieczona w treści odwołania nie zawarła wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania ani nie wskazała przyczyn złożenia odwołania po terminie. W odwołaniu wskazywała jedynie zarzuty merytoryczne do treści decyzji wskazując, jako główny argument fakt, że organ rentowy przez wiele lat nie kwestionował jej ubezpieczenia jako pracownik w firmie męża.

/odwołanie – k. 3 – 4/

Na rozprawie w dniu 26 maja 2022r. pełnomocnik wnioskodawczyni złożył w jej imieniu wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania wskazując jako przyczynę uchybienia terminowi leczenie się na depresję i nasilenie się jej objawów w spornym okresie.

/Protokół rozprawy z dnia 26 maja 2021 r. – 00:05:15 – 00:12:00, płyta CD – k. 23/

W piśmie procesowym z dnia 28 maja 2021r. pełnomocnik wnioskodawczyni wskazywał pogorszenie się stanu zdrowia psychicznego skarżącej w okresie od sierpnia do października 2020r. wskazując jej jako przyczynę opóźnienia w złożeniu odwołania wskazując ponadto, że wnioskodawczyni o uchybieniu terminu dowiedziała się dopiero na rozprawie w dniu 26 maja 2021r. i dlatego zdaniem pełnomocnika 7-dniowy termin do złożenia wniosku o przywrócenie terminu został zachowany. Do pisma załączono zaświadczenie od lekarza psychiatry, że w okresie od sierpnia do października 2020r. stan psychiczny wnioskodawczyni uległ pogorszeniu, oraz orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

/pismo k. 24-26, zaświadczenie k.27, orzeczenie k.28/

Sąd odmówił mocy dowodowej zaświadczeniu ( k. 27) o rzekomym pogorszeniu się stanu zdrowia psychicznego wnioskodawczyni w okresie od sierpnia do października 2020r. oraz nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni w tym przedmiocie. W ocenie Sądu ta przesłanka jako powód nie złożenia odwołania w terminie została wskazana na potrzeby sprawy dopiero po zauważeniu faktu nie odwołania się w terminie od spornaej decyzji organu rentowego. Ze złożonej przez pełnomocnika wnioskodawczyni kserokopii historii choroby od lekarza psychiatry wystawiającego wskazane wyżej zaświadczenie wynika, ze w 2020r. ostatnia wizyta I. K. miała miejsce 11 marca 2020r.

/ dokumentacja lekarska k.41-55/

Sąd uznał również za niewiarygodne twierdzenia wnioskodawczyni, iż dowiedziała się o przekroczeniu terminu do wniesienia odwołania na rozprawie w dniu 26 maja 2021 roku, podczas gdy już 30 kwietnia 2021r. wraz z zawiadomieniem o rozprawie doręczono jej odpowiedź organu rentowego na odwołania gdzie zarzut złożenia odwołania po terminie był przedstawiony na początku pisma.

/dowód doręczenia k.19/

Sąd zważył, co następuje:

Na mocy art. 477 9 § 1 i 3 k.p.c., odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.

Powyższe oznacza, że wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego z uchybieniem miesięcznego terminu powoduje, iż ubezpieczony zostaje pozbawiony prawa do merytorycznego rozpoznania zarzutów co do istoty sprawy, podniesionych w odwołaniu. Dlatego też Sąd stosując art. 477 9 § 3 k.p.c., musi ocenić całokształt okoliczności, które spowodowały przekroczenie terminu do wniesienia odwołania, a przede wszystkim aspekt zawinienia składającego odwołanie (choć nie wskazano przesłanki winy jako wykluczającej odwołanie po terminie) oraz ewentualnych przyczyn od niego niezależnych. Ocena, czy przekroczenie terminu było nadmierne oraz czy nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się, jest pozostawione ocenie sądu. Sąd ma możliwość potraktowania spóźnionego odwołania tak, jakby zostało wniesione w terminie, przy czym niezbędne jest jednoczesne spełnienie się obu warunków: przekroczenie terminu nie może być nadmierne, zaś jego przyczyna musi być niezależna od odwołującego się (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2006 r., III UK 168/05, Lex nr 277825).

Przesłanki upoważniające sąd do nieuwzględnienia przekroczenia terminu muszą zachodzić kumulatywnie; mają one charakter ocenny i zależą od całokształtu okoliczności sprawy, w związku z czym nie dadzą się uogólnić.

Podkreślenia wymaga też fakt, iż wobec treści art. 477 9 § 3 k.p.c. postępowanie szczególne regulowane przepisami art. 477 8 k.p.c. i następne, nie zna instytucji przywrócenia terminu w rozumieniu art. 168 i nast. (tak wyr. SA w Rzeszowie z 6.12.1994 r., III AUr 344/94, OSA 1995, Nr 1, poz. 9, post. SA w G. z 6.6.1994 r., III AUz 61/94, PP 1995, Nr 5, s. 46).

W świetle okoliczności sprawy uznać należy, że wnioskodawczyni przedstawiła niewiarygodną wersje powodu nie złożenia odwołania w terminie. W szczególności wskazywała jako powód niezłożenia odwołania w terminie fakt, że pogorszył się jej stan zdrowia psychicznego co nie znalazło potwierdzenia w historii choroby z poradni psychiatrycznej. Również fakt nie odbierania wezwania z Sądu o nadesłanie tej dokumentacji przez lekarza leczącego mimo ukarania grzywną świadczy o braku rzetelności zaświadczenia wystawionego 28 maja 2021r..

Odnosząc się do argumentów odwołującej się, w pierwszej kolejności wskazać należy, iż brak jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że odwołanie nie zostało złożone w terminie z przyczyn niezależnych od ubezpieczonej. W ocenie Sądu Okręgowego wysuwane argumenty w tym zakresie, stanowiły jedynie próbę obrony stanowiska procesowego strony.

Należy wskazać, że wnioskodawczyni w niniejszej sprawie brała w ograniczonym zakresie udział w postępowaniu administracyjnym pomimo powiadomienia od organu rentowego zarówno o wszczęciu jak i zakończeniu tego postępowania. Zarówno I. K. jak i płatnik jej mąż na wezwanie do przedstawienia osobowych źródeł dowodowych zasłaniali się ochroną danych osobowych (...) co w ocenie Sądu świadczy o barku takich dowodów na potwierdzenie pracy wnioskodawczyni u płatnika. Ponadto na marginesie należy zauważyć, ze korzystała ze świadczeń z MOPS-u, gdzie mimo takiego obowiązku prawnego nie zgłosiła faktu zatrudnienia u płatnika co świadczy, ze wszelkie jej działania ukierunkowane były na korzystanie z różnego rodzaju świadczeń kosztem innych ubezpieczonych. Brak jest również jakiegokolwiek potwierdzenia, że przyczyny zdrowotne czy przyjmowanie leków antydepresyjnych było powodem opóźnienia w terminie do złożenia odwołania od zaskarżonej decyzji.

W ocenie Sądu ubezpieczona, który nie jest osobą nieporadną procesowo, dbając należycie o własne interesy, mogła złożyć odwołanie w zakreślonym terminie.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie co prawda opóźnienie nie jest nadmierne, ale podnoszone przez wnioskodawczynię okoliczności nie uzasadniają przyjęcia, że złożenie odwołania po terminie nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonej.

Mając wszystko powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 9 § 3 k.p.c. odrzucił odwołanie w pkt 1 sentencji.

W przedmiocie kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w pkt 2 wyroku. Sąd Okręgowy zasądził od ubezpieczonej składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

Zarządzenie: odpis postanowienia

z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi w-czyni przez P.I.