Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 336/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

27 lipca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Matusiak

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lipca 2022 roku w Sieradzu

odwołania B. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z 25 maja 2022 r. Nr (...)

w sprawie B. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o wysokość emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 336/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 25.05.2022r., na podstawie art. 114 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2022.504 t.j.), ZUS odmówił B. S. ponownego ustalenia wysokości emerytury.

Nie podzielając powyższej decyzji ubezpieczona złożyła odwołanie. Wnosiła o ponowne przeliczenie świadczenia z uwzględnieniem zarobków z okresu zatrudnienia w (...) Zakładach (...) od 1.01.1977 – 18.08.1979, (...)Szkole (...) w O. od 1.11.1975 – 31.03.1976, Zespole (...) od 19.10.1976 – 31.12.1976, a nie jak ustalił organ rentowy, przyjmując za ww. okresy zatrudnienia najniższe wynagrodzenia, zaliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia w: Zakładach (...) w W. od 1.01.1999 – 31.03.2002, Agencji (...) w W. od 10.09.2007 – 15.02.2008 oraz zaliczenia jako nieskładkowego, okresu sprawowania opieki pielęgnacyjnej nad ojcem, który był inwalidą wojennym ze znacznym stopniem niepełnosprawności od 1.02.2010 – 8.03.2013, stażu w Urzędzie (...) w W. od 10.03.2014 – 9.09.2014.

W odpowiedzi na odwołanie, ZUS wnosił o jego oddalenie oraz dopuszczenie jako dowodu w sprawie akt IV U 601/20.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

B. S., ur. ur. (...)

Decyzją z 27.10.2016r. ZUS ponownie ustalił B. S. kapitał początkowy na dzień 1.01.1999r. w wysokości 110.604,89zł. Do ustalenia wartości kapitału początkowego przyjęto 22 lata, 3 miesiące i 3 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc, 25 dni okresów nieskładkowych. Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego uwzględniono wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. z lat 1986 - 1995 ze wskaźnikiem wysokości wynoszącym 81,91%. Za okresy zatrudnienia od 1.11.1975 - 31.03.1976 przyjęto minimalne wynagrodzenie w j.g.u. Do stażu pracy przyjęto okresy zatrudnienia: 1.11.1975 - 31.03.1976, 19.10.1976 - 31.12.1976, 1.01.1977 - 18.08.1979, 6.11.1979 – 31.12.1998, 21.04.1992 – 24.04.1992, 13.05.1992 – 15.05.1992, 11.05.1994 – 20.05.1994, 18.04.1996 – 20.04.1996, 28.09.1998 – 2.11.1998 (decyzja z załącznikiem k. 19 - 22/akta kapitałowe).

Decyzją z 29.11.2016r., ZUS przyznał odwołującej emeryturę od 23.11.2016r., tj. od osiągnięcia wieku. Łącznie emerytura z FUS oraz okresowa emerytura kapitałowa wyniosła 1606,62zł. (decyzja k. 14 – 15/akta ZUS).

W dniu 6.07.2020r., B. S. złożyła w ZUS wniosek o ponowne obliczenie świadczenia, załączając zaświadczenie Rp – 7 z okresu zatrudnienia od 1.01.1977 – 18.08.1979, kserokopię umowy o pracę z 25.10.1976r. z okresu zatrudnienia od 19.10.1976 – 31.12.1976 (k. 22 – 24/akta ZUS).

Decyzją z 9.07.2020r., ZUS odmówił B. S. ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r., ponieważ przedłożone dowody nie powodują zmiany wartości kapitału początkowego. Do podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto zarobki ubezpieczonej z okresu zatrudnienia w Przedszkolu (...) od 19.10.1976 r. do 31.12.1976 r. (notatka kolegialna k.24, decyzja k. 28/akta kapitałowe).

Decyzją z 20.07.2020r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił B. S. prawa do przeliczenia emerytury; po uwzględnieniu w ustalaniu kapitału początkowego wynagrodzeń za okres zatrudnienia w (...) Zakładach (...) w W. od 1.01.1977 – 18.08.1979, umowy o pracę w Urzędzie (...) w W. za okres od 9.10. – 31.12.1976 oraz za okres od 1.11.1975 – 31.03.1976 kwot minimalnego wynagrodzenia proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy jej wykonywania, nadal korzystniejszy jest wskaźnik 81,91% z okresu od 1.01.1986 – 31.12.1995; wartość kp nie uległa zmianie (decyzja k. 25/akta ZUS).

Nie podzielając decyzji z 20.07.2020r., wnioskodawczyni złożyła odwołanie, wnosząc o ponowne przeliczenie świadczenia z uwzględnieniem rzeczywistego stażu pracy, wynikającego ze złożonych świadectw pracy oraz zaświadczeń o zatrudnieniu i wynagrodzeniu i przeliczenie kapitału początkowego z uwzględnieniem wynagrodzeń z okresu zatrudnienia w (...) Zakładach (...) od 1.01.1977 – 18.08.1979, zatrudnienia w (...) Szkole (...) w O. od 1.11.1975 – 31.03.1976, zatrudnienia od 19.10.1976 – 31.12.1976 w Zespole (...), zatrudnienia od 1.01.1977 – 18.08.1979 w (...) Zakładach (...), zatrudnienia od 10.09.2007 – 15.02.2008 w Agencji (...) oraz uwzględnienia okresu sprawowania opieki pielęgnacyjnej nad ojcem, który był inwalidą wojennym. W uzupełnieniu odwołania, wnioskodawczyni nadesłała zaświadczenie z Miejsko – Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w W. z 18.08.2020r. informujące, że w okresie od 1.02.2010 – 8.03.2013, była uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego i odprowadzanych za B. S. składkach na ubezpieczenie zdrowotne w tym okresie. Wyrokiem z 3.11.2020r., sygn. akt IV U 601/20, tut. Sąd Okręgowy oddalił odwołanie. Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z 9.09.2021r. w sprawie III AUa 2122/20 oddalił apelację wnioskodawczyni (akta IV U 601/20).

Decyzją z 13.10.2021r., ZUS przyznał B. S. zaliczkę na poczet przysługującej emerytury docelowej od 1.07.2021r.; średnie dalsze trwanie życia ustalono dla wieku wnioskodawczyni, osiągniętego w dniu zgłoszenia wniosku, tj. 65 lat 8 miesięcy i wyniosło 198,80 miesięcy - podstawa prawna (decyzja k. 65-66/akta ZUS).

Decyzją z 2.12.2021r., ZUS przyznał B. S. emeryturę docelową od 1.07.2021r., a na wysokość emerytury miało wpływ miedzy innymi średnie dalsze trwanie życia wynoszące 198,80 miesięcy (decyzja k. 73-75/akta ZUS).

W dniu 25.04.2022r., B. S. złożyła w ZUS wniosek o ponowne obliczenie emerytury, załączając kserokopie: RP-7 i świadectwa pracy z okresu zatrudnienia od 1.01.1977 – 18.08.1979, zaświadczenia o odbyciu stażu w okresie od 10.03.2014 – 9.09.2014, zaświadczenia z MGOPS z 18.08.2020r., umowy o pracę z 25.10.1976r., świadectwa pracy z okresu zatrudnienia od 10.09.2007 – 15.02.2008 (k. 27 – 38/akta ZUS).

Decyzją z 25.05.2022r., na podstawie art. 114 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2022.504 t.j.), ZUS odmówił B. S. ponownego ustalenia wysokości emerytury (decyzja k. 41/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął także akta tut. Sądu o sygn. IV U 601/20.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 26 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U.2022.504 t.j.), emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

2. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach.

3. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach.

4. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2.

5. Tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6.

6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Jak wynika z przepisu art. 114 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość. Wzruszenie prawomocnej decyzji może nastąpić tylko w przypadku spełnienia przesłanek określonych w art. 114 ust. 1 ustawy emerytalno-rentowej, który stanowi, że prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Zatem skutkiem prawomocności decyzji organu rentowego jest niedopuszczalność ponownego ustalania przez ZUS prawa do świadczenia i jego wysokości - z urzędu lub na wniosek strony - chyba, że stosownie do przepisu art. 114 ust. 1 ustawy emerytalno-rentowej, zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do tego świadczenia lub jego wysokość. Sformułowane w art. 114 ust. 1 ustawy emerytalno-rentowej, na zasadzie alternatywy nierozłącznej, przesłanki wznowienia postępowania to przedłożenie nowych dowodów lub ujawnienie okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń bądź ich wysokość. Z treści powołanego przepisu można wyprowadzić wniosek, że hipotezą omawianej normy prawnej objęte są tylko okoliczności nieznane organowi rentowemu, ale istniejące przed wydaniem decyzji, bowiem z użytego w tym przepisie sformułowania "ujawniono" wynika, że chodzi w nim o okoliczności nieznane organowi rentowemu w chwili rozstrzygania o prawie do świadczenia. Do wniosku z dnia 25.04.2022r., w następstwie którego wydano zaskarżoną decyzję, ubezpieczona nie załączyła żadnych dokumentów ponad te, które były już znane i ocenione przez organ rentowy przy rozpoznawaniu poprzednich wniosków.

W ocenie Sądu zaskarżona decyzja odpowiada prawu. Złożone przez odwołującą przy wniosku z dnia 25.04.2022r. o przeliczenie emerytury dokumenty, nie powodują zmian w stażu pracy i podstawie wymiaru kapitału początkowego. Okoliczność, że po uzyskaniu uprawnień do emerytury odwołująca nie podlegała ubezpieczeniu społecznemu skutkuje brakiem możliwości przeliczenia jej emerytury.

Należy także dodać, że okresy pobierania przez wnioskodawczynię zasiłku stałego oraz świadczenia pielęgnacyjnego, nie mają wpływu na wysokość świadczenia emerytalnego, bowiem za B. S. były odprowadzone składki na ubezpieczenie zdrowotne. Osoba pobierająca zasiłek stały, podlega z mocy prawa obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne ww. osób i opłacającym jest ośrodek pomocy społecznej. Kwestie ubezpieczenia zdrowotnego osób pobierających zasiłek zostały uregulowane w ustawie z 27.08.2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2018r., poz. 1510 j.t.). W przepisach brak jest natomiast podstaw prawnych, umożliwiających opłacanie składek emerytalno – rentowych za osobę pobierającą zasiłek stały (por. wyrok WSA w Olsztynie z 12.02.2019r., II SA/OI 804/18, wyrok WSA w Gdańsku z 7.02.2018r., I SA/Gd 1737/17).

Zaznaczyć także należy, że do stażu pracy przyjęto podnoszony okres zatrudnienia od 1.11.1975 – 31.03.1976, 19.10.1976 – 31.12.1976, 1.01.1977 – 18.08.1979. Okres zatrudnienia od 10.09.2007 – 15.02.2008 nie mógł zostać uwzględniony, bowiem wybiega poza 31.12.1998r. Za okres zatrudnienia od 1.11.1975 – 31.03.1976, przyjęto zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy emerytalno – rentowej minimalne wynagrodzenie w j.g.u. W okresie, w którym wnioskodawczyni pozostawała w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjęto sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu - zgodnie z art. 174 ust. 3b.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 14 §1 kpc, orzeczono jak w sentencji.