Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 czerwca 2022 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Rosłan-Karasińska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 8 czerwca 2022 r. w Warszawie

sprawy G. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o wysokość zadłużenia z tytułu składek

na skutek odwołania G. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 30 września 2021 r. znak (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od odwołującego się G. K. na rzecz organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. kwotę 1.800, 00 zł (jeden tysiąc osiemset) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VII U 1736/21

UZASADNIENIE

G. K. w dniu 18 listopada 2021 r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 30 września 2021 r., znak (...), zaskarżył ją w całości i wniósł o jej zmianę i umorzenie postępowania w sprawie.

Odwołujący zarzucił zaskarżonej decyzji brak jakiegokolwiek uzasadnienia w zakresie wskazania czy w spornym okresie następowały wpłaty ze strony płatnika, a jeżeli tak, to w jakiej wysokości. Zdaniem odwołującego organ rentowy nie wskazał żadnych okoliczności wskazujących na podstawę rozstrzygnięcia (odwołanie, k. 3 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania.

Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie organ rentowy wskazał, że w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą płatnik zobowiązany był do opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne za każdy miesiąc prowadzenia działalności gospodarczej bez uprzedniego wezwania, w obowiązującym terminie i odpowiedniej wysokości. Organ rentowy dokonał rozliczenia konta płatnika, w wyniku którego stwierdzono zaległości. Na podstawie rozliczenia konta płatnika składek organ rentowy stwierdził wysokość zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 1/2020 do 04/2021 w kwocie 5.875,32 zł wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 341,00 zł. Odwołujący nie wywiązywał się z swoich obowiązków, zatem wydana decyzja w ocenie organu rentowego jest zasadna (odpowiedź na odwołanie, k. 5-6 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. K. prowadzi własną działalność gospodarczą o numerze (...) i REGON (...) (bezsporne).

Pismem z dnia 31 maja 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. zawiadomił G. K. o wszczęciu z urzędu postepowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne (zawiadomienie z 31 maja 2021 r. – a.r.).

Po zakończeniu postepowania dowodowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 30 września 2021 r. wydał decyzję znak: (...), w której stwierdził, że G. K. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od stycznia 2020 r. do kwietnia 2021 r. w kwocie należności głównej 5.875,32 zł wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 341,00 zł (decyzja ZUS z 30 września 2021 r., - a.r.).

Od decyzji organu rentowego z 30 września 2021 r. G. K. złożył odwołanie (odwołanie, k. 3 a.s.).

G. K. posiada następujące zaległości z tytułu składek:

Odwołujący dokonał na rzecz ZUS wpłaty kwoty 333,41 zł w dniu 8 listopada 2021 r. oraz kwoty 337,81 zł w dniu 8 grudnia 2021 r. Należności te zostały zaliczone w dniu 8 listopada 2021 r. w kwocie 333,41 zł i w dniu 8 grudnia 2021 r. w kwocie 28,93 zł na poczet składki za miesiąc styczeń 2020 r. oraz w dniu 8 grudnia 2021 r. w kwocie 308,88 zł na poczet składki za miesiąc luty 2020 r. (raport rozliczenia zobowiązań i tabela kwot należności, k. 17-19 a.s., załącznik do decyzji z dnia 30 września 2021 r., - a.r.).

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentacji dołączonej do akt sprawy, obejmującej przede wszystkim dokumenty zgromadzone w aktach rentowych. Załączone do akt sprawy dokumenty stanowiły podstawę ustaleń stanu faktycznego sprawy w przeważającej większości. Dokumenty obejmujące raporty rozliczeń z należności z tytułu składek oraz inne dokumenty korzystały z domniemania prawdziwości wynikającej z art. 244 i nast. k.p.c., a ich wiarygodność nie została zakwestionowana ani obalona przez żadną ze stron.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie G. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 30 września 2021 r., znak: (...), podlegało oddaleniu.

Przedmiotem ww. decyzji z dnia 30 września 2021 r. było stwierdzenie, że G. K. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od stycznia 2020 r. do kwietnia 2021 r. Odwołujący zaskarżył ww. decyzję w całości nie zgadzając się co do zasady z wysokością wskazanego zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r.
o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Jednocześnie zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 4 tej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą – od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Ponadto zgodnie treścią art. 36 wskazanej ustawy, każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych, natomiast osoba, w stosunku do której wygasł tytuł do ubezpieczeń, podlega wyrejestrowaniu z tych ubezpieczeń. Zgłoszenie do ubezpieczeń oraz zgłoszenie wyrejestrowania płatnika składek jest zobowiązany złożyć w terminie 7 dni od daty zaistnienia tego faktu.

Okoliczność dotycząca okresów podlegania ubezpieczeniom nie była przez odwołującego kwestionowana, wobec tego skoro okoliczność ta była bezsporna, to Sąd przyjął, że G. K. podlegał ubezpieczeniom w okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji.

Konsekwencją podlegania ubezpieczeniom społecznym jest obowiązek opłacania składek, co reguluje art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wskazując, że płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Nadto, stosownie do treści art. 47 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, nie później niż:

1)  do 10 dnia następnego miesiąca – dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie,

2)  do 5 dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych,

3)  do 15 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników.

Od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonej w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021r. poz. 1540). Składki oraz odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata zwane dalej „należnościami z tytułu składek” nieopłacone w terminie podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej (art. 24 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Stosownie zaś do treści art. 32 w/w ustawy,
do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
i Fundusz Emerytury Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców, ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne.

Istota sporu w rozpoznawanej sprawie koncentrowała się wokół ustalenia stanu zadłużenia G. K., jak również ustalenia, czy stan
ten prowadzi do stwierdzenia, że ubezpieczony w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności posiada w stosunku do organu rentowego niezrealizowane zobowiązania w postaci zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne we wskazanym przez organ rentowy w skarżonej decyzji wymiarze, czy też nie.

Mając na uwadze konieczność ustalenia, czy ubezpieczony dokonał jakichkolwiek wpłat tytułem uregulowania spornych zaległości, Sąd zobowiązał organ rentowy do przedstawienia informacji o kwotach należnych z tytułu składek za poszczególne miesiące w spornym okresie oraz tych, które zostały wpłacone przez odwołującego i sposobie ich rozliczenia. Z zestawienia sporządzonego przez organ rentowy wynika, że kwoty składek na ubezpieczenie zdrowotne nie zostały opłacone w terminie za sporny okres od stycznia 2020 r. do kwietnia 2021 r. Pierwszej wpłaty z tego tytułu G. K. dokonał dopiero w dniu 8 listopada 2021r., a więc po dacie wydania zaskarżonej decyzji z dnia 30 września 2021 r. Pismo wraz z zestawieniem sporządzonym przez organ rentowy zostało doręczone odwołującemu celem ustosunkowania się. Odwołujący nie zakwestionował ani okresu zadłużenia przedstawionego przez organ rentowy, ani stanu zadłużenia przedstawionego przez organ rentowy. Wobec powyższego należało uznać, że odwołujący zgodził się więc z przedstawionym przez organ rentowy zestawieniem przedstawiającym wysokość jego zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne, a zatem należało przyjąć, że ostatecznie odwołujący nie kwestionował wskazanej decyzji, co do wysokości zadłużenia.

Konkludując, zdaniem Sądu, zarówno sam tytuł podlegania ubezpieczeniom i obowiązek odwołującego opłacania składek w okresie od stycznia 2020 r. do kwietnia 2021 r. w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej, jak i wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne zostały ustalone przez organ rentowy prawidłowo.

Wskazać należy, że to na odwołującym ciążył obowiązek wykazania, że stan zadłużenia jest inny niż wskazany w zaskarżonej decyzji zgodnie z treścią art. 6 k.c. w związku z art. 232 k.p.c. Zgodnie z art. 46 u.s.u.s., płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Zatem odwołujący kwestionując wysokość należności, co organ rentowy wykazał dokumentami rozliczeniowymi, winien te okoliczności udowodnić, zgodnie z obowiązkiem wynikającym z art. 232 k.p.c. oraz z regułą z art. 6 k.c., iż ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Odwołujący nie zajął jednak stanowiska co do wyjaśnień organu rentowego przedstawionych w toku postępowania, a ponadto nie złożył żadnych wniosków dowodowych mogących wzruszyć prawidłowość przyjętych przez organ rentowy wyliczeń zaległości.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy stwierdził, że skoro odwołujący nie przedstawił realnej inicjatywy co do zakwestionowania wysokości zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek, jak również nie wykazał aktywności procesowej w zakresie ustalenia rzekomo błędnie dokonanych przez organ rentowy obliczeń kwot należności składających się na jego zadłużenie, to w konsekwencji nie udowodnił podniesionych przez siebie twierdzeń w granicach zaskarżenia kwestionowanej decyzji organu rentowego. Okoliczność ta, wobec przedstawienia przez organ rentowy wyjaśnień wyliczeń oraz zestawień należności wymaganych od odwołującego prowadziła do uznania odwołania G. K. za niezasadne i skutkowała jego oddaleniem na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., o czym Sąd orzekł w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł w pkt 2 sentencji wyroku na podstawie art. 99 k.p.c. w zw. art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając od odwołującego – jako strony przegrywającej – na rzecz organu rentowego zwrot kosztów zastępstwa procesowego. Ustalając wysokość tych kosztów Sąd miał na względzie, że postępowanie w niniejszej sprawie dotyczyło zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek i w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 265), koszty zastępstwa procesowego powinny zostać ustalone według stawek liczonych od wartości przedmiotu sporu (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2019 r., III UZP 9/19). Wartość przedmiotu sporu obejmująca należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne wyniosła łącznie 5 875,32 zł (art. 126 ¹ § 3 k.p.c.), co uzasadniało zasądzenie od odwołującego się na rzecz organu rentowego kwotę 1 800 zł określoną w § 2 pkt 4 ww. rozporządzenia.