Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 11 lutego 2013r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu IV Wydział Odwoławczy we W. w składzie:

Przewodniczący SSO Grzegorz Szepelak

Sędziowie SSO Anna Bałazińska-Goliszewska

SSO Jerzy Menzel (spr)

Protokolant: Aneta Malewska

przy udziale M. J. Prokuratora Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu

w sprawie G. G.

oskarżonego o przestępstwo z art.286§1kk

zażalenia wniesionego przez obrońcę oskarżonego

na postanowienie Sądu Rejonowego w Oleśnicy

z dnia 19 listopada 2012r.

w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia

na podstawie art.437§1 kpk

postanawia

utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie

UZASADNIENIE

Nieprawomocnym wyrokiem z dnia 8.05.2012 roku Sąd Rejonowy w Oleśnicy skazał G. G. za czyn z art.286§1kk na karę jednego roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz zobowiązał oskarżonego na podstawie art.72§2kk do naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych w kwocie 60.000 złotych.

Postanowieniem z dnia 19.11.2012r. Sąd Rejonowy zabezpieczył roszczenie pokrzywdzonych o naprawienie szkody poprzez wpisanie w Księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Oleśnicy nr (...) zakazu zbywania i obciążania udziałów w nieruchomości położonej w O. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Oleśnicy prowadzi Księgę wieczystą nr (...).

Na postanowienie w dniu 3.12.2012 roku zażalenie złożył obrońca oskarżonego zarzucając, że podstawa rozstrzygnięcia jest niezasadna z uwagi na brak pokrzywdzonych, bowiem kwoty wpłacone przez pokrzywdzonych zostały zapłacone na poczet ceny nieruchomości, co do której strony zawarły umowę przedwstępną i wniósł o uchylenie postanowienia.

Zażalenie jest niezasadne.

Na wstępie należy zaznaczyć, że bez znaczenia dla oceny prawidłowości zaskarżonego postanowienia jest fakt, że wymieniony na wstępie nieprawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Oleśnicy został przez Sąd Okręgowy uchylony, a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania. Zabezpieczenie majątkowe określone w art.291§1kpk może zostać zastosowane w razie popełnienia przestępstwa, za które może między innymi zostać orzeczony obowiązek naprawienia szkody. Z istoty zabezpieczenia majątkowego wynika, że może być ono zastosowane przed wydaniem prawomocnego wyroku, a zatem także po wydaniu nieprawomocnego wyroku, który następnie został uchylony. Aktualna sytuacja procesowa nie stanowi przeszkody do utrzymania w mocy zaskarżonej decyzji. Z kolei wnosząc o zabezpieczenie obowiązku naprawienia szkody mieć należy na uwadze, że zabezpieczenie majątkowe może nastąpić w przypadku, gdy oskarżonemu zarzuca się popełnienie przestępstwa, za które może zostać orzeczony środek karny z art.46kk lub obowiązek obok kary ograniczenia wolności, czy też jako środek probacyjny na podstawie art.67§3kk lub 72§2kk. W tym znaczeniu, skoro oskarżonemu zarzucono czyn z art.286§1kk, którym miał wyrządzić pokrzywdzonym szkodę w wysokości 60.000 złotych, zastosowanie zabezpieczenia majątkowego jest w pełni uzasadnione.

Konstrukcja zarzutu powołanego w zażaleniu zmierza do podważenia decyzji Sądu Rejonowego z tego powodu, że pokrzywdzeni nie doznali szkody i nie są w rozumieniu prawa pokrzywdzonymi, bowiem zawarli umowę przedwstępną dotyczącą spornej nieruchomości, w której kwotę 60.000 złotych objętą zarzutem rozliczyli jako zadatek.

Zgłoszony zarzut jest rzeczywiście bezzasadny.

Po pierwsze zdaje się zupełnie nie dostrzegać skarżący, że w rozumieniu art.49kpk pokrzywdzonym jest ta osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo. W tym znaczeniu niezależne od przedsiębranych czynności, które mogą zmierzać do naprawienia szkody, status osób pokrzywdzonych nie uległ żadnej zmianie.

Odnosząc się do drugiego z przedstawionych argumentów, nie sposób podzielić stanowiska, że przez fakt zawarcia umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości i zadatkowania na poczet zawarcia umowy przyrzeczonej szkoda została naprawiona. W przedstawionej wraz z zażaleniem umowie przedwstępnej w jej §4 dokonano zapisu, że M. W. uiścił tytułem zadatku kwotę 60.000 złotych.

Z treści umowy nie wynika jednak czy jest to kwota ponownie wpłacona przez pokrzywdzonego, czy też strony miały na uwadze tę samą wpłatę, która stanowi przedmiot zarzutu. Niezależnie jednak od sytuacji stron zwrócić wypada uwagę, że zawarcie umowy przedwstępnej nie rodzi skutku w postaci przeniesienia własności nieruchomości, a tylko taka sytuacja mogłaby prowadzić wprost do rozliczenia stron i uznania, że szkoda została naprawiona. Inaczej niż chce to widzieć skarżący, zadatek udzielony w ramach zawieranej umowy przedwstępnej nie pełni funkcji kompensacyjnej lecz gwarancyjną i to wyłącznie w zakresie obowiązku zawarcia umowy przyrzeczonej.

Dlatego w ustalonym stanie rzeczy nie sposób podzielić poglądu, że brak występowania szkody stanowi ujemną przesłankę do zastosowania instytucji z art.291§1kpk, tym bardziej że z treści oprotestowanej decyzji wynika skutek w postaci czasowego ograniczenia rozporządzania nieruchomością lub jej udziałami.

Z tych powodów orzeczono jak na wstępie.