Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IX Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2014 r. w Olsztynie na rozprawie

sprawy z powództwa T. O.

przeciwko A. N.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie VI Zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w Piszu z dnia 17 września 2013 r., sygn. akt VI C 405/13,

I.  oddala apelację,

II.  nie obciąża powoda kosztami procesu na rzecz pozwanego za instancję odwoławczą.

Sygn. akt IX Ca 952/13

UZASADNIENIE

Powód T. O. wniósł o zasądzenie od pozwanego, którego określił jako Starosta Powiatu P. A. N., kwoty 3 726,93 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 14 listopada 2012r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu wskazał, że wydał M. T. (1) towar z marketu budowlanego powoda, natomiast faktura za ten towar została przesłana do Starostwa Powiatowego w P.. Starostwo odmówiło zapłaty twierdząc, że sprawa należy do (...) Centrum Pomocy (...). Do pozwu powód dołączył umowę z dnia 24 września 2012 r. zawartą między Starostą Powiatu P. A. N. a M. T. (1), której przedmiotem było dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przystosowania łazienki do osoby niepełnosprawnej poprzez likwidację barier architektonicznych. W § 3 umowy stwierdzono, iż przekazanie środków finansowych nastąpi przelewem na wskazany rachunek bankowy sprzedawcy urządzenia lub wykonawcy po spełnieniu określonych w umowie warunków.

Zarządzeniem z dnia 21 czerwca 2013 r. powód został wezwany do sprecyzowania strony pozwanej, czy pozywa A. N., czy też inny podmiot, pod rygorem uznania, że pozwanym jest A. N.. Powód nie wykonał zarządzenia.

Odpowiedź na pozew złożył Starosta Powiatu P. A. N. wnosząc o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu podniósł, iż nie zawierał z powodem żadnej umowy tylko z M. T. (1). Wypłata środków miała nastąpić po spełnieniu określonych umową warunków, które nie zostały spełnione. W związku z tym pozwany rozwiązał przedmiotową umowę ze skutkiem natychmiastowym.

Wyrokiem z dnia 17 września 2013 r. Sąd Rejonowy w Szczytnie VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Piszu oddalił powództwo. Zasądził do powoda T. O.na rzecz pozwanego A. N.kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że Starosta Powiatu P. A. N. 24 września 2012 r. zawarł z M. T. (1) umowę na dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych likwidacji barier architektonicznych w celu przystosowania łazienki do osoby niepełnosprawnej.

M. T. (1) 11 października 2012 r. odebrał od powoda materiały, które miały posłużyć do przystosowania łazienki dla osoby niepełnosprawnej.

Powód 30 października 2012 r. wystawił fakturę dokumentującą sprzedaż z 11 października 2012 r. materiałów M. T. (1) na kwotę 3726,93 zł. M. T. (1) podpisał fakturę.

Pismem z 5 marca 2013 r. powód wezwał Starostwo Powiatowe w P. do zapłaty kwoty 3726,93 zł wraz z ustawowymi odsetkami w wysokości 147,34 zł.

W odpowiedzi na wezwanie Starostwo Powiatowe w P. poinformowało powoda, iż nie zamierza czynić zadość żądaniu, ponieważ jest ono bezpodstawne.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że Starosta Powiatu nie ma zdolności sądowej. Starosta reprezentuje Starostwo Powiatowe i to ono ma zdolność sądową. W związku z tym, stwierdzając takie oznaczenie strony pozwanej Sąd odrzuca pozew, ponieważ starosta powiatu nigdy nie uzyska zdolności sądowej. Nie uczynił tego jednak przyjmując, iż pozwanym w sprawie jest osoba fizyczna A. N., zgodnie ze wskazaniem powoda. Sąd Rejonowy podkreślił, że powoda nie łączyła z pozwanym jakakolwiek umowa na mocy której A. N. byłby zobowiązany do świadczenia na jego rzecz. Z wystawionej faktury wynika, że nabywcą towarów był M. T. (2).

O kosztach procesu Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zarzucając:

1.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez ustalenie, że powoda z pozwanym A. N. nie łączyła umowa, w sytuacji, gdy pozwany A. N. zawarł z M. T. (1) umowę na podstawie której A. N. zobowiązał się przekazać środki finansowe na rzecz sprzedawcy urządzeń przysługujących mu z tytułu dofinansowania, tj. przejął dług M. T. (1);

2.  naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na treść wyroku, tj. art. 233 § 1 i 2 k.p.c. poprzez nie wzięcie pod uwagę całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a w szczególności umowy A. N. z M. T. (1) i faktury stwierdzającej nabycie urządzeń;

3.  naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w szczególności:

a)  przepisu art. 385 k.c. co polegało na całkowicie dowolnej ocenie postanowień umowy z 24 września 2012r., w sytuacji, gdy ocena ta powinna uwzględniać to, że pozwany przejął dług i wstąpił w miejsce dłużnika,

b)  przepisu art. 519 k.c., co polegało na pominięciu tego przepisu w sytuacji, gdy A. N. wstąpił w miejsce dłużnika i przejął jego dług, co wprost wynika z zawartej umowy,

c)  przepisu art. 6 k.c. przez błędne przyjęcie, że powód nie udowodnił, że pozwany zobowiązany jest do świadczenia na jego rzecz, w sytuacji gdy w aktach znajduje się umowa na podstawie której A. N. przejął dług i zobowiązał się świadczyć na rzecz sprzedawcy,

d)  przepisu art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym przez ich zastosowanie i przyjęcie, że pozwanym w sprawie może być jedynie powiat (...), w sytuacji gdy z treści przedmiotowej umowy nic takiego nie wynika, a bezspornym się wydaje, że A. N. nie występuje jako reprezentant powiatu (...), ale jako osoba fizyczna, przejmująca dług M. T. (1) i zwalniająca go z tego długu.

Z uwagi na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości, przy uwzględnieniu kosztów procesu na rzecz powoda za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację pozwany A. N. wniósł o jej oddalenie, wskazując w uzasadnieniu na trafność orzeczenia Sądu Rejonowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Zdaniem Sądu Okręgowego, powód nie zakwestionował skutecznie ani oceny dowodów dokonanej przez Sąd Rejonowy i jego ustaleń faktycznych, ani oceny prawnej, a jej zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego i procesowego są chybione. Sąd II instancji dokonując we własnym zakresie oceny materiału dowodowego nie znalazł przyczyn i podstaw uzasadniających poczynienie ustaleń odmiennych, niż poczynione przez Sąd I instancji. Zarzuty apelacji sprowadzają się, co do zasady, do odmiennej, aniżeli dokonał tego Sąd Rejonowy, oceny przeprowadzonych w sprawie dowodów.

Przede wszystkim należy wskazać, iż umowa z dnia 24 września 2012 r. o dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych likwidacji barier architektonicznych została zawarta przez M. T. (1) ze Starostą Powiatu P. działającym jako przedstawiciel Starostwa Powiatowego. Okoliczność ta wynika wprost z treści samej umowy. W § 1 i 9 przedmiotowa umowa odsyłała do przepisów ustawy z 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 25 czerwca 2002r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Tym samym, mając na uwadze zgodny zamiar stron i cel przedmiotowej umowy, stanowisko powoda zawarte w apelacji, że umowę z 24 wrześnią 2012r. zawarł A. N., jako osoba fizyczna, a nie reprezentant Powiatu P., należy uznać za całkowicie chybione (należy przy tym zauważyć, że powód w apelacji konsekwentnie wskazuje jako pozwanego A. Z., a nie N., Sąd jednak uznał powyższe za omyłkę pisarską). W związku z powyższym skierowanie powództwa przeciwko A. N. nie mogło być już tylko z tego względu skuteczne.

Ponadto treść rzeczonej umowy nie wskazuje by Starosta lub osobiście A. N. przejęli dług M. T. (1). Umowa ta w § 3 określała warunki jakie musiały być spełnione by nastąpiła zapłata na rzecz sprzedawcy lub wykonawcy usługi. Wnioskodawca został zobowiązany do dostarczenia dokumentów określonych umową, na ich podstawie Centrum Pomocy (...) miało dokonać rozliczenia zadania oraz przeprowadzić kontrolę wykonania zadania w miejscu jego realizacji. Jak wynika z niekwestionowanych ustaleń faktycznych, M. T. (1) nie wywiązał się z tej umowy. W tej sytuacji Starostwo prawnie wstrzymało się z przekazaniem środków finansowych.

Nie sposób zgodzić się z powodem, że z umowy z 24 września 2012r. wprost wynika, że pozwany A. N. wstąpił w miejsce dłużnika M. T. (1) i przejął jego dług. Zgodnie z art. 519 § 2 k.c. przejęcie długu może nastąpić przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika, bądź też przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela. Umowa z 24 września 2012r. została zawarta przez M. T. (1) i Starostę Powiatu P., jako reprezentanta samorządu powiatowego, zaś umowa sprzedaży została zawarta przez powoda i M. T. (1). Brak jest umowy o przejęcie długu wynikającego z faktury z 11 października 2012r. nr (...), która zgodnie z art. 522 k.c., pod rygorem nieważności powinna być zawarta na piśmie oraz oświadczeń wierzyciela, bądź dłużnika dotyczących wyrażenia zgody na przejęcie (oświadczenie wierzyciela również powinno być zawarte na piśmie pod rygorem nieważności). Do uznania umowy za umowę o przejęciu długu konieczne jest istnienie zgodnej woli stron co do przejęcia długu przez osobę trzecią ze skutkiem w postaci zwolnienia dotychczasowego dłużnika z długu. Wszelkie wątpliwości co do woli osoby trzeciej i wierzyciela w przedmiocie wstąpienia osoby trzeciej w miejsce dłużnika ze skutkiem w postaci zwolnienia go z długu wykluczają kwalifikację umowy jako przejęcia długu (por. wyrok Sądu Najwyższego z 05.09.2002r., II CKN 832/00).

W świetle powyższego prawidłowe jest stanowisko Sądu I instancji o niezasadności dochodzonego pozwem roszczenia.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 385 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji wyroku.

O kosztach procesu za instancję odwoławczą orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c. nie obciążając powoda kosztami na rzecz pozwanego za instancję odwoławczą. W sprawie zachodzi bowiem wypadek szczególny polegający na usprawiedliwionym okolicznościami subiektywnym przekonaniu powoda o zasadności roszczenia.