Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący

SSA Marek Charuza (spr.)

Sędziowie

SSA Gwidon Jaworski

SSA Piotr Pośpiech

Protokolant

Agnieszka Przewoźnik

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 587/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 30 lipca 2019 r. sygn. akt XVI K 25/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzuty obrazy prawa materialnego oraz obrazy prawa procesowego podniesione w apelacji prokuratora

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Prokurator zasadnie zwrócił uwagę na zaistniałą obrazę prawa materialnego w zakresie podstawy wymiaru kary łącznej grzywny za przestępstwa i przestępstwa skarbowe – pkt III zaskarżonego wyroku.

Sąd orzekający łącząc kary grzywny orzeczone za przestępstwa i przestępstwa skarbowe wyrokami Sądu Rejonowego w Nowym Targu z dnia: 8 grudnia 2000 r., 12 grudnia 2001 r. i 9 listopada 2006 r. oraz wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 6 marca 2015 r., pominął w podstawie prawnej kary łącznej grzywny przepis art. 39 § 2 k.k.s. w zw. z art. 39 § 1 k.k.s., a nadto przepis art. 85 § 1 i 2 k.k. w związku z art. 20 § 2 k.k.s. – por. wyrok SA w Katowicach z dnia 12 lipca 2018 r., sygn. akt II AKa 18/2018 LEX nr 2533633.

Odnośnie zarzutu obrazy prawa procesowego w zakresie określenia połączonych kar jednostkowych z wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi z dnia 26 czerwca 2017 r., wbrew zdaniu skarżącego sąd orzekający wskazał te kary właściwie – wyrokiem łącznym objęto w sumie 145 kar po 6 miesięcy pozbawienia wolności (pkt 3 i 4 wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi – k. 125).

Wniosek zawarty w pisemnej apelacji, a skorygowany na rozprawie odwoławczej

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ponieważ sytuacja prawna skazanego nie uległaby zmianie pomimo zaistniałej obrazy prawa materialnego w zakresie podstawy prawnej rozstrzygnięcia o karze łącznej grzywny za przestępstwa i przestępstwa skarbowe, wyrok Sądu Okręgowego w przedmiotowym zakresie nie podlegał korekcie (art. 438 pkt 1a k.p.k. w brzmieniu po nowelizacji z dnia 19 lipca 2019 r.), na co słusznie zwrócił uwagę prokurator na rozprawie odwoławczej

Lp.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary łącznej pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnośnie tej części zaskarżonego wyroku łącznego, która dotyczyła kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności wymierzonej na podstawie kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokami:

- Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 29 maja 2015 r. za czyn z 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. ( kara 2 lat pozbawienia wolności objęta wymierzoną tymże wyrokiem karą łączną 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat),

- Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi z dnia 26 czerwca 2017 r. (kara łączna 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat),

- Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 14 lipca 2017 r. ( kara 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności odbyta w całości do dnia 2 września 2019 r.),

pkt I zaskarżonego wyroku uchylono i umorzono postępowanie w zakresie kary łącznej pozbawienia wolności obejmującej wymienione wyżej skazania na kary pozbawienia wolności ( art. 572 k.p.k.).

W toku postępowania odwoławczego należało bowiem uwzględnić nową okoliczność (trafnie podniesioną w apelacji obrońcy oskarżonego), dotyczącą odbycia przez skazanego w całości w dniu 2 września 2019 r. kary 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności wymierzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 14 lipca 2017 r. sygn. akt VI 45/17

- por. uchwała SN z dnia 28 czerwca 2018 r., I KZP 3/18, OSNK 2018/8/55; wyrok SN z dnia 27 czerwca 2019 r., V KK 235/18, LEX nr 2687768.

Ponieważ wszystkie pozostałe kary pozbawienia wolności objęte zaskarżoną karą łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności wymierzone zostały z warunkowym zawieszeniem ich wykonania - przy czym nie zarządzono wykonania żadnej z tych kar, a w przypadku kary orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 29 maja 2015 r. upłynął już okres próby - brak jest obecnie podstaw do wymierzenia skazanemu kary łącznej pozbawienia wolności obejmującej wykonaną już karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności wymierzoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z 14 lipca 2017 r.

W związku z tym, stosując wobec skazanego co do reguł orzekania kar łącznych art. 85 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2015 r. umożliwiającym łączenie jedynie kar podlegających wykonaniu (jednocześnie nie znajdując w tym zakresie warunków do zastosowania reguły z art. 4 § 1 k.k. albowiem poprzednie unormowania nie są korzystniejsze dla skazanego), w odpowiedniej części umorzono postępowanie w przedmiocie kary łącznej.

Zaznaczyć wypada, że w odniesieniu do przestępstw rozpatrywanych w kontekście możliwości orzeczenia kary łącznej obejmującej owe określone przestępstwa, mając na względzie intertemporalną zasadę stosowania jednej ustawy, umorzono postępowanie nadto w odniesieniu do kary łącznej grzywny wymierzonej na podstawie kar grzywny orzeczonych wyrokami:

- Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim z dnia 4 lutego 2016 r. sygn. akt II K 773/15,

- Sądu Rejonowego w Łodzi dla Łodzi Śródmieście z dnia 26 czerwca 2017 r. sygn. akt VI K 1593/16.

Jak to wyżej wskazano, wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi z dnia 26 czerwca 2017 r. sygn. akt VI K 1593/16 był już podstawą orzeczenia o karze łącznej pozbawienia wolności w zakresie której, stosując obecnie obowiązujące unormowania, konieczne stało się umorzenie postępowania.

Tymczasem orzekając o karze łącznej grzywny obejmującej powyższe skazania, sąd I instancji, przy wykorzystaniu reguły z art. 4 § 1 k.k., zastosował art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca 2015 r.

Skoro jednak nie jest możliwe w odniesieniu do tych samych przestępstw stosowanie kilku ustaw jako podstawy rozstrzygnięcia, uwzględniając wskazane wyżej okoliczności zaistniałe na etapie postępowania odwoławczego, umorzono postępowanie w zakresie kary łącznej grzywny mającej obejmować grzywny orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim i Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi ( pkt V zaskarżonego wyroku).

Odmienna sytuacja zachodzi w przypadku kary łącznej grzywny obejmującej grzywny orzeczone za przestępstwa i przestępstwa skarbowe wyrokami Sądu Rejonowego w Nowym Targu z dnia 8 grudnia 2000 r., 12 grudnia 2001 r. i 9 listopada 2006 r. oraz wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 6 marca 2015 r. ( pkt III zaskarżonego wyroku).

W zakresie wszystkich przestępstw objętych powyższymi wyrokami orzeczono jedynie karę łączną grzywny, a w toku postępowania odwoławczego nie ujawniły się w tym zakresie żadne okoliczności, które wskazywałyby na potrzebę uwzględnienia innych reguł orzekania kary łącznej niźli wskazane przez orzekający przepisy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Umorzenie postępowania w przedmiocie kary łącznej pozbawienia wolności uczyniło bezprzedmiotowym wniosek skarżącego o zaostrzenie wymierzonej zaskarżonym wyrokiem kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

4.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Orzeczenia o karze łącznej grzywny zawarte w pkt III zaskarżonego wyroku oraz o umorzeniu postępowania w przedmiocie kary łącznej – pkt VI zaskarżonego wyroku .

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok łączny należało utrzymać w mocy w części dotyczącej kary łącznej grzywny obejmującej grzywny za przestępstwa i przestępstwa skarbowe wymierzone wyrokami Sądu Rejonowego w Nowym Targu z dnia 8 grudnia 2000 r., 12 grudnia 2001 r. i 9 listopada 2006 r. oraz wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 6 marca 2015 r.

W zakresie wszystkich przestępstw objętych powyższymi wyrokami orzeczono jedynie karę łączną grzywny, a w toku postępowania odwoławczego nie ujawniły się w tym zakresie żadne okoliczności, które wskazywałyby na potrzebę uwzględnienia innych reguł orzekania kary łącznej niźli wskazane przez sąd orzekający przepisy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności oraz karze łącznej grzywny ( pkt I,II oraz V zaskarżonego wyroku) – umorzenie postępowania na zasadzie art. 572 k.p.k.

Zwięźle o powodach zmiany

Wskazana wyżej konieczność zastosowania ustawy obowiązującej w czasie orzekania, spowodowała potrzebę umorzenia postępowania w zakresie kary łącznej pozbawienia wolności.

W odniesieniu do przestępstw rozpatrywanych w kontekście możliwości orzeczenia kary łącznej, mając na względzie intertemporalną zasadę stosowania jednej ustawy, umorzono postępowanie i w odniesieniu do kary łącznej grzywny wymierzonej na podstawie kar grzywny orzeczonych wyrokami:

- Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim z dnia 4 lutego 2016 r. sygn. akt II K 773/15,

- Sądu Rejonowego w Łodzi dla Łodzi Śródmieście z dnia 26 czerwca 2017 r. sygn. akt VI K 1593/16.

Jak to wyżej wskazano, wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi z dnia 26 czerwca 2017 r. sygn. akt VI K 1593/16 był już podstawą orzeczenia o karze łącznej pozbawienia wolności w zakresie której, stosując obecnie obowiązujące unormowania, konieczne stało się umorzenie postępowania.

Jednakże orzekając co do kary łącznej grzywny obejmującej powyższe skazania, sąd orzekający przy wykorzystaniu reguły z art. 4 § 1 k.k. zastosował art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca 2015 r.

Skoro nie jest możliwe w odniesieniu do tych samych przestępstw stosowanie kilku ustaw jako podstawy rozstrzygnięcia, biorąc pod uwagę okoliczności zaistniałe na etapie postępowania odwoławczego, umorzono postępowanie w zakresie kary łącznej grzywny mającej obejmować grzywny orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim i Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Ponieważ zarzuty apelacji prokuratora zasadniczo oceniono jako bezzasadne, a z kolei w przeważającej mierze trafne okazały się zarzuty apelacji obrońcy skazanego, kosztami sądowymi postępowania odwoławczego obciążono Skarb Państwa zwalniając od nich skazanego W. K.

7.  PODPIS

SSA Piotr Pośpiech SSA Marek Charuza SSA Gwidon Jaworski

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 30 lipca 2019 r. sygn. akt XVI K 25/19

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca skazanego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia

30 lipca 2019 r. sygn. akt XVI K 25/19

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana