Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 154/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

S. S.

I. w dniu 29 czerwca 2021 roku w T., usiłował doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) Sp. z o.o. z/s w W., w ten sposób, że działając w celu osiągnięcia korzy­ści majątkowej wprowadził w błąd (...) Sp. z o.o. z/s w W. co do miejsca zatrudnienia i osiąganych dochodów, jednak zamierzonego celu nie osiągnął ze względu na odmowę udzielenia pożyczki po odrzuceniu wniosku i nie wygenerowaniu oferty pożyczki przez system, czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o. z/w W.

II. w dniu 9 maja 2016 roku w T., doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem(...) w Ś., w ten sposób, że działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadził w błąd pracownika (...) w Ś. co do miejsca zatrudnienia i osiąganych dochodów, na podstawie czego udzielono mu pożyczki gotówkowej w kwocie 872 zł, czym działał na szkodę(...)w Ś.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 9 maja 2016 roku S. S. w swoim miejscu zamieszkania zawarł z (...). w Ś. za pośrednictwem S. Ł. (1) umowę pożyczki gotówkowej w kwocie 872 zł, która miała być spłacana przez okres 25 tygodni. Na potrzeby sporządzenia wniosku o udzielenie pożyczki S. S. zadeklarował, że był zatrudniony jako sprzedawca w sklepie (...) przy ul. (...) w T., co nie polegało na prawdzie. S. S. dokonał łącznej spłaty kwoty 218 zł, a następnie zaprzestał wpłacać raty pożyczki.

W dniu 29 czerwca 2021 roku S. S. złożył elektroniczny wniosek o udzielenie mu pożyczki przez (...) Sp. z o.o. z/s w W., w którym zadeklarował niezgodnie z prawdą, iż osiąga dochód w wysokości 5600 zł z tytułu zatrudnienia w (...). Powyższy wniosek został odrzuconym, zaś pożyczka nie została wypłacona.

Częściowe wyjaśnienia S. S.

46,91-91v.

zeznania A. R.

6-7

zeznania B. S.

28-29

zeznania S. Ł.

91-92, 108

zeznanie M. S.

109

informacja z (...)

24-25

wydruk dot. spłat rat pożyczki

30

informacja z B. P.

34, 76-88,97-103

umowa pożyczki nr (...)

98-103

informacja dot. wniosku z (...) Sp. z o.o.

13

S. S. nie był dotychczas karany sądownie.

inf. dot. karalności

41

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

S. S. nie był dotychczas karany sądownie.

Sąd uznał, że wyjaśnienia oskarżonego są wiarygodne w zakresie, w którym potwierdził okoliczności ustalone przez Sąd na podstawie innych, polegających na prawdzie dowodów. Wyjaśnienia oskarżonego są wyrazem przyjętej przez oskarżonego linii obrony i w sposób konsekwentny zmierzają do uniknięcia odpowiedzialności karnej. Wyjaśnienia oskarżonego pozostają w sprzeczności z dokumentami zgromadzonymi w przedmiotowej sprawie, z których jednoznacznie wynika, że oskarżony nie był zatrudniony w sklepie (...) (zarzut I) oraz w (...) gdzie miałby otrzymywać wynagrodzenie w wysokości wskazanej we wniosku o pożyczkę.

zeznania A. R., B. S.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków, którzy jako pracownicy instytucji parabankowych przedstawili okoliczności związane z umowami zawieranymi przez oskarżonego. Sad nie znalazł podstaw do kwestionowania tych zeznań.

zeznania S. Ł.

Sąd pozytywnie zweryfikował zeznania świadka S. Ł. (1). Świadek w sposób możliwie dokładny przedstawiła okoliczności związane z udzieleniem pożyczki oskarżonemu oraz procedurę udzielania takich pożyczek. Z uwagi na upływ czasu nie pamiętała jednak pewnych okoliczności, np. czy telefonicznie potwierdzała fakt zatrudnienia oskarżonego u pracodawcy wskazanego w oświadczeniu. Świadek potwierdziła natomiast, że oskarżony mówił, że pracuje w Ż..

zeznanie M. S.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka, która potwierdziła fakt znajomości z oskarżonym. Świadek wskazała jednak, że S. S. nie był zatrudniony w jej sklepie (...) na umowę o pracę a pracował tylko przez bardzo krótki czas, prawdopodobnie na umowę zlecenie. Świadek wskazała również, że być może ktoś dzwonił do niej z pytaniem czy oskarżony u niej pracuje o ona mogła to potwierdzić. Zdaniem Sądu brak jest podstaw do kwestionowania zeznań tego świadka.

inf. dot. karalności, informacje z instytucji parabankowych, informacje ZUS

Sąd dał wiarę wszelkim przeprowadzonym w sprawie dowodom z dokumentów, w szczególności danych o karalności oraz pozostałym dowodom zawnioskowanym do ujawnienia w akcie oskarżenia oraz dołączonym w toku postępowania sądowego. Wszelkie dokumenty zostały pozyskane, sporządzone i przeprowadzone zgodnie z wymogami procedury karnej, a żadna ze stron nie zakwestionowała ich rzetelności ani prawdziwości. Również Sąd nie miał podstaw aby podważyć ich wiarygodność.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I,II

S. S.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Przedmiotem ochrony przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k. jest mienie rozumiane szeroko jako ogół praw majątkowych przysługujących określonemu podmiotowi. Karalne zachowanie polega w tym przypadku na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem. Jednym ze wskazanych w art. 286 § 1 k.k. sposobów zachowania sprawcy jest wprowadzenie innej osoby w błąd, przez który należy rozumieć rozbieżność między obiektywną rzeczywistością, a jej odbiciem w świadomości człowieka. Istotne jest przy tym, by wprowadzenie pokrzywdzonego w błąd dotyczyło istotnych okoliczności danej sprawy. W przedmiotowym stanie faktycznym bez wątpienia doszło do realizacji powyższego znamienia, ponieważ oskarżony składając oświadczenie o zatrudnieniu i wysokości osiąganych zarobków wywołał u występującej w imieniu banku pracownicy fałszywe wyobrażenie co do okoliczności, która miała istotny wpływ na podjęcie przez nią decyzji dotyczącej rozporządzenia mieniem w imieniu jej pracodawcy.

Przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. ma charakter materialny, do jego znamion zalicza się bowiem zaistnienie skutku w postaci niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Znamię to obejmuje wszelkie czynności prowadzące do negatywnej z punktu widzenia interesów pokrzywdzonego zmiany jego stanu majątkowego. W literaturze wskazuje się, iż istotnym elementem oszustwa jest dobrowolność tego rozporządzenia, przez którą należy rozumieć podjęcie przez pokrzywdzonego swobodnej decyzji woli w oparciu o przesłanki, co do których pozostaje w błędzie. W analizowanym stanie faktycznym przedstawiciel S. (...), pozostając w mylnym przekonaniu co do faktu zatrudnienia i osiąganego wynagrodzenia, podjął samodzielnie i bez przymusu ze strony oskarżonego decyzję o zawarciu z nim umowy kredytu. Analizując stronę podmiotową przestępstwa z art. 286 § k.k. należy wskazać, iż jest ono przestępstwem umyślnym kierunkowym, sprawca działa bowiem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Znamię korzyści majątkowej należy rozumieć szeroko jako uzyskanie przez sprawcę zysku albo pomniejszenie jego pasywów. Biorąc pod uwagę dyspozycję art. 115 § 4 k.k. dążenie sprawcy może obejmować zarówno korzyść dla siebie jak i dla innej osoby.

Bezpośredni i kierunkowy zamiar sprawcy powinien obejmować zarówno cel jego działania jak i sposób, przy pomocy którego zamierza on cel ten osiągnąć. W orzecznictwie (wyrok SA w Poznaniu z 15.03.1995 r. Prok. i Pr. 11/1996, poz. 20) wskazuje się przy tym, iż w przypadku zaciągnięcia pożyczki należy wykazać, iż już w chwili wystąpienia o udzielenie tego świadczenia sprawca działał z zamiarem jego niespłacenia.

Na gruncie przedmiotowej sprawy na istnienie tego rodzaju zamiaru po stronie oskarżonego S. S. mogą wskazywać okoliczności popełnionego przez niego czynu, a przede wszystkim to, iż chcąc uzyskać pożyczki gotówkowe złożył nieprawdziwe oświadczenie o zatrudnieniu i uzyskiwanym wynagrodzeniu. Gdyby pożyczkodawca znał rzeczywistą sytuację finansową oskarżonego na pewno nie podjąłby decyzji o przyznaniu mu takiej formy wsparcia finansowego. O wystąpieniu po stronie S. S. zamiaru niespłacenia zaciągniętej przez niego pożyczki (zarzut I) przesądza również całokształt pozostałych okoliczności w sprawie, jak choćby to, iż po zawarciu umowy podjął się spłaty tylko dwóch rat a potem przestał je regulować.

Reasumując, analiza powyższych znamion pozwala na stwierdzenie, iż oskarżony S. S. dopuścił się przestępstw z art. 286 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk. Jednocześnie Sąd uznał, że oba czyny należy zakwalifikować jako wypadek mniejszej wagi określony w art. 286 § 3 kk. Istota wypadku mniejszej wagi sprowadza się do szczególnej charakterystyki zachowania, realizującego wszystkie znamiona przestępstwa określone w typie podstawowym, która sprawia, że taki czyn sprawcy stanowi przestępstwo zasługujące na łagodniejsze potraktowanie (łagodniejszą karę). Wypadek mniejszej wagi zachodzi wówczas, gdy okoliczności popełnienia czynu zabronionego wskazują, że z jednej strony sam czyn charakteryzuje się niewielkim stopniem społecznej szkodliwości, z drugiej zaś jego sprawca nie jest na tyle niebezpieczny dla społeczeństwa, aby stosować w stosunku do niego zwykłą karę przewidzianą za zrealizowane przez niego przestępstwo (por. J. Makarewicz, Kodeks karny z komentarzem, s. 446-447; orzeczenie SN z 7 lutego 1935 r., Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego. Orzeczenia Izby Karnej 1935, poz. 388). O przyjęciu wypadku mniejszej wagi decydują przedmiotowe i podmiotowe znamiona czynu, ze szczególnym uwzględnieniem tych elementów, które są charakterystyczne dla danego rodzaju przestępstw (por. wyrok SN z 9 października 1996 r., V KKN 79/96, OSNKW 1997, nr 3-4, poz. 27). Wśród znamion strony przedmiotowej istotne znaczenie mają w szczególności: rodzaj dobra, w które godzi przestępstwo; zachowanie się i sposób działania sprawcy; użyte środki; charakter i rozmiar szkody wyrządzonej lub grożącej dobru chronionemu prawem; czas, miejsce i inne okoliczności popełnienia czynu oraz odczucie szkody przez pokrzywdzonego. W przedmiotowej sprawie wartość szkody ustalono na kwotę 872 złotych. Wśród elementów strony podmiotowej istotne są: stopień zawinienia oraz motywacja i cel działania sprawcy. Jak podkreśla SN, uwzględniać także należy odcienie umyślności, premedytację, dokładność w przygotowaniu przestępstwa, upór w dążeniu do osiągnięcia przestępnego celu, przypadkowość, wpływ innej osoby, obawę przed skutkami działania (por. wyrok SN z 9 października 1996 r., V KKN 79/96, OSNKW 1997, nr 3-4, poz. 27).

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

Zdaniem Sądu wymierzone oskarżonemu za poszczególne czyny kary jednostkowe 5 i 7 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym oraz kara łączna w wymiarze 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym jest odpowiednia do stopnia społecznego niebezpieczeństwa czynów oskarżonego a przede wszystkim spełni swą rolę w zakresie prewencji ogólnej i indywidualnej. Sąd uznał, że charakter czynów uzasadniał wymierzenie oskarżonemu właśnie kary ograniczenia wolności.

W przekonaniu Sądu wymierzona kara łączna jest w tym wypadku dostatecznie dolegliwa i wystarczająca dla osiągnięcia celów kary, zarówno w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, jak i wpłynie zapobiegawczo i wychowawczo wobec oskarżonego na przyszłość. Inkryminowane zachowanie stanowiło przykład lekceważącego stosunku do przepisów obowiązującego prawa. Dlatego takie zachowanie oskarżonego spotkać się musi z odpowiednią reakcją, mieszczącą się przy tym w granicach wyznaczonych przez stopień winy sprawcy.
Wymierzając karę Sąd nie tracił z pola widzenia okoliczności wpływających na jej wymiar. Do okoliczności obciążających zaliczono lekceważący stosunek do obowiązujących przepisów. Do okoliczności łagodzących zaliczono uprzednią niekaralność oskarżonego.

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Aktualnie oskarżony nie pracuje, pozostając na utrzymaniu partnera, dlatego też Sąd, na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego od obowiązku uiszczenia opłaty a wydatkami poniesionymi od chwili wszczęcia postępowania obciąża Skarb Państwa, bowiem nie byłby w stanie pokryć powyższych należności.

7.  Podpis

Sędzia SR Marcin Czarciński