Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

16 sierpnia 2021 roku

Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie w I Wydziale Cywilnym w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Janicki

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 16 sierpnia 2021 roku w W.

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki 400 (czterysta) euro z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 19 listopada 2020 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki 1 117 (tysiąc sto siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

I. Stanowiska stron i przebieg post ępowania

(...) S.A. z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od (...) S.A. z siedzibą w W. 400 euro z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 19 listopada 2020 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Wskazała, że dochodzi zryczałtowanego odszkodowania za odwołanie lotu na podstawie art. 7 ust. 1 rozporządzenia (WE) 261/2004, które to roszczenie nabyła w drodze przelewu od pasażera, którego lot został odwołany (pozew k. 2-4).

Pozwana wniosła o odrzucenie pozwu z uwagi na brak jurysdykcji sądów polskich wynikający z zawartej z pasażerem umowy jurysdykcyjnej. Na wypadek nieuwzględnienia tego zarzutu wniosła o oddalenie powództwa. W zakresie istoty sprawy podniosła jedynie zarzut braku legitymacji czynnej powódki oparty na poglądzie, że roszczenie o zryczałtowane odszkodowanie za odwołanie lotu z art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 261/2004 jest niezbywalne (sprzeciw od nakazu zapłaty k. 26-30).

Sąd odmówił odrzucenia pozwu postanowieniem z 15 lipca 2021 r. (k. 48). Z uwagi na ugruntowaną linię orzeczniczą w zakresie podnoszonego przez pozwaną linię lotniczą zarzutu braku jurysdykcji, sąd nie uznał za celowe wstrzymywać biegu sprawy do czasu uprawomocnienia się tego postanowienia, mając na uwadze że wstrzymanie takie w świetle art. 222 k.p.c. jest fakultatywne, a przy wykładni tego przepisu należy mieć na uwadze prawo stron do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie, o którym mowa w art. 6 ust. 1 EKPCz oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji RP.

Pozwana wezwana do złożenia pisma przygotowawczego z podaniem wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy twierdzeń i dowodów (k. 47) poprzestała na podtrzymaniu dotychczasowego stanowiska (k. 56).

W tej sytuacji, ponieważ żadna ze stron nie wniosła o przeprowadzenie rozprawy, sąd uznał za zasadne wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym.

II. Bezsporny mi ędzy stronami stan faktyczny – nie wymaga postępowania dowodowego (art. 230 k.p.c. w zw. z art. 229 k.p.c.)

J. K. 23 lipca 2020 r. miał opłaconą rezerwację na obsługiwany przez pozwaną rejs z W. do P..

Odległość po ortodromie między ww. punktami wynosi ok. 2 145 km.

Lot został odwołany.

29 września 2020 r. J. K. zawarł z powódką umowę przelewu wierzytelności roszczenia o zryczałtowane odszkodowanie za odwołanie ww. lotu.

5 października 2020 r. powódka wystąpiła z reklamacją do pozwanej.

III. Ocena prawna

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie (było też dopuszczalne – nie jest jednak celowe ponowne uzasadnianie w tym miejscu, dlaczego zarzut braku jurysdykcji nie był zasadny).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. c rozporządzenia nr 261/2004 pasażerowie, których lot został odwołany, mają prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego. Ewentualne przesłanki zwalniające („chyba że”) musiałby wykazać przewoźnik (art. 6 k.c.).

Odszkodowanie to w przypadku lotu o długości między 1 500 km a 3 500 km wynosi 400 euro (art. 7 ust. 1 lit. b).

Do przedmiotowego lotu pasażera, ponieważ startował z W., a pasażer miał rezerwację, ma zastosowanie rozporządzenie nr 261/2004 (art. 3 ust. 1 lit. a oraz art. 3 ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 261/2004).

R. powyższe rozważania, J. K. przysługiwało w stosunku do pozwanej roszczenie o zapłatę 400 euro. Zresztą rzecz ta nie była przez pozwaną kwestionowana.

Spór dotyczył wyłącznie legitymacji czynnej powódki, będącej cesjonariuszem pasażera. Pozwana wskazywała, że cesja nie była skuteczna, bowiem roszczenie o zryczałtowane odszkodowanie za odwołanie lotu jest niezbywalne. Zarzut ten był niezasadny.

Rozważania pozwanej na ten temat są w znacznej części nieadekwatne do przedmiotu postępowania. W szczególności wywód o innych niż zmiana wierzyciela zmianach w stosunku zobowiązaniowym (akapit drugi uzasadnienia zarzutu w sprzeciwie) abstrahuje od realiów niniejszej sprawy, gdzie cesja doprowadziła wyłącznie do zmiany wierzyciela z pasażera na powódkę. Wskazywanie na niezbywalność roszczeń o zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych również nie ma przełożenia na niniejszą sprawę, bowiem nie można każdego roszczenia o naprawienie szkody o charakterze niemajątkowym zrównywać z roszczeniem o ochronę dóbr osobistych, a więc fundamentalnych, o wiele silniej chronionych wartości w systemie prawa, związanych z samą istotą człowieczeństwa (zob. na ten temat szerokie wywody z uchwały Sądu Najwyższego z 19 listopada 2010 r., III CZP 79/10 dot. porównywalnej do „straty czasu” czy „niedogodności w podróży” wartości w postaci „niezakłóconego wypoczynku”).

Pozwana abstrahuje również w swoich wywodach od orzecznictwa (...), w którym explicite wskazano, że cesjonariusz konsumenta zasługuje na ochronę taką, jak miał konsument-cedent (wyrok C-519/19). Głębiej wchodząc w ten temat, nie sposób nie dostrzec, że o ile pasażerowie (i inni konsumenci) korzystający z usług firm windykacyjnych oddają im w formie prowizji (albo dyskonta) niebagatelną część przysługującej im wierzytelności, gdyby nie te firmy, w zdecydowanej większości w ogóle nie uzyskaliby żadnej kwoty od przedsiębiorcy, niejednokrotnie nawet nie będąc świadomymi, że jakieś roszczenie im z mocy prawa przysługuje.

Problem ten widać doskonale na przykładzie niniejszego postępowania – pozwana kwestionując umowę cesji, nie wykazuje jednakże, jakoby skoro cesja jest nieważna, to wypłaciła należne odszkodowanie bezpośrednio pasażerowi. Pokazuje to instrumentalne traktowanie przez pozwaną podnoszonego (rzekomo w interesie pasażerów) zarzutu.

Mając powyższe na uwadze, sąd uznał, że powódka skutecznie nabyła roszczenie od pasażera i zasądził dochodzoną kwotę na rzecz powódki. Odsetki zostały zasądzone na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. z uwzględnieniem 30-dniowego terminu na rozpatrzenie reklamacji przez pozwaną.

IV. Koszty procesu

Pozwana jako przegrywająca zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. obowiązana jest zwrócić powódce poniesione koszty procesu, na które złożyły się: opłata od pozwu (200 zł), opłata skarbowa od złożonego dokumentu pełnomocnictwa (17 zł) oraz wynagrodzenie adwokata w wysokości wynikającej z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (900 zł).