Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 290/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Wolsztynie z dnia 17 grudnia 2021 r., sygn. akt II K 189/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Rażąca niewspółmierność kary orzeczonej w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności, gdy prawidłowa ocena okoliczności dotyczących jej wymiaru uzasadnia orzeczenie jej w niższej wysokości, tj. w granicach dolnego zagrożenia ustawowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Orzeczona przez Sąd Rejonowy kara zasadnicza, wbrew stanowisku obrońcy oskarżonego, nie mogła zostać uznana za niewspółmierną do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu jakiego w dniach 13 i 17 sierpnia 2020 r. dopuścił się J. P.. Oceniając współmierność orzeczonej kary Sąd Rejonowy zwrócił uwagę na wszystkie okoliczności obciążające oraz łagodzące występujące w tej sprawie. Prawidłowe były także rozważania dotyczące stopnia winy i społecznej szkodliwości osądzanego zachowania. Apelujący starał się podważyć słuszność stanowiska organu meriti co do określenia stopnia społecznej szkodliwości czynu, jednakże nie przyniosło to oczekiwanego rezultatu. Kwota 12.492,20 zł, na jaką został oszukany właściciel firmy Serwis Koło z siedzibą w K. L. M., wbrew odmiennej ocenie skarżącego, nie była niska, co miało znaczący wpływ wraz z pozostałymi kwantyfikatorami wynikającymi z art. 115 § 2 kk na stopień społecznej szkodliwości osądzanego zachowania. Rację miał obrońca podkreślając, że podstawowym dobrem chronionym prawem jest życie i zdrowie. Niemniej jednak mienie choć znajduje się niżej w tej hierarchii to nadal jest ono ważnym dobrem chronionym prawem. A w transakcjach handlowych między podmiotami gospodarczymi sfera finansowa jest na pierwszym planie. Warto jeszcze podkreślić, że granice wymiaru kary za przestępstwo oszustwa ustawodawca wyznaczył od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności. Ta sankcja karna też obrazuje, że tego typu przestępstw nie sposób bagatelizować.

Ponadto Sąd Okręgowy stwierdził, że apelujący skupił się jedynie na wyliczaniu okoliczności korzystnych dla swojego klienta, jednocześnie nie dostrzegając tych z nich, które przemawiały za określeniem znaczącego stopnia społecznej szkodliwości czynu, a tym samym stanowiły asumpt dla Sądu Rejonowego aby sięgnąć po odpowiednio surową karę. J. P. przy popełnieniu przypisanego mu przestępstwa działał nie tylko umyślnie, ale wręcz z premedytacją wykorzystując sytuację zaistniałą w firmie pokrzywdzonego w stosunku do niego jako nowego klienta. Oskarżony pobrał bowiem od pokrzywdzonego opony aż dwukrotnie każdorazowo prosząc o odroczony termin płatności za towar, przy czym przy drugiej transakcji wykorzystał brak odpowiedniego obiegu informacji, który spowodował, że pracownik wydający mu towar za drugim razem nie wiedział o nieuregulowaniu płatności za pierwszą transakcję. Po tym jak J. P. pobrał kolejne opony, co miało miejsce w dniu 17 sierpnia 2020 r. do chwili wyrokowania nie zapłacił za towar, podając pokrzywdzonemu przeróżne usprawiedliwienia. Również przed Sądem I instancji oskarżony przeciągał sprawę, wnioskując o odroczenie rozprawy celem naprawienia szkody, co nie nastąpiło. Oskarżony jak widać nie zmienił swojej postawy życiowej. Nie można też zapominać, że dopuścił się popełnienia przypisanego mu czynu w warunkach czynu ciągłego z art. 12 § 1 kk, jak i recydywy z art. 64 § 1 kk, które stanowią okoliczności obciążające. Co więcej z uwagi na brzmienie art. 57b kk kara orzekana za przestępstwo będące czynem ciągłym jest obligatoryjnie obostrzona powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, czyli w tym wypadku ustawowe minimum to kara 7 miesięcy pozbawienia wolności.

Skarżący przekonywał jeszcze, że Sąd I instancji zbyt małe znaczenie przypisał przyznaniu się przez oskarżonego do popełnienia zarzucanego mu czynu. Organ odwoławczy nie dostrzegł podstaw by zgodzić się w tej kwestii z obrońcą. J. P. przyznał się do zarzucanego mu czynu, co trafnie zostało ocenione przez organ meriti jako okoliczność łagodząca, która w zestawieniu z szeregiem okoliczności obciążających omówionych wcześniej nie miała decydującego znaczenia i nie mogła samodzielnie determinować wymierzenia oskarżonemu kary w łagodniejszym wymiarze. Obrońca podsądnego zapewniał jeszcze, że oskarżony żałuje swojego dotychczasowego trybu życia, jest świadomy naganności swojego postępowania, nie ma zamiaru powracać do przestępczej działalności i pragnie prowadzić normalne życie. Niestety deklaracje te były gołosłowne i nie znajdują potwierdzenia w dokumentacji zgromadzonej w toku przedmiotowego postępowania. J. P. jest wielokrotnym sprawcą przestępstw (łącznie 20 skazań), w tym większość to czyny z art. 286 § 1 kk. Mimo uprzedniej karalności i odbycia kary w warunkach izolacji (koniec kary sierpień 2019 r.) oskarżony nie zaprzestał popełniania czynów zabronionych, czego dowodem jest niniejsza sprawa. Ponadto podsądny, jak słusznie zauważył organ I instancji, nie wyraził żalu ani nie swego krytycznego stosunku do popełnionego przestępstwa. Nie wykazał bowiem aby czynił jakiekolwiek starania o naprawienie wyrządzonej pokrzywdzonemu szkody w mieniu. Natomiast wtedy kiedy L. M. wielokrotnie chciał skontaktować się z J. P. by wyjaśnić kwestie niezapłaconych faktur, ten albo nie odbierał połączeń lub nie odpisywał na wiadomości tekstowe lub też wymyślał kolejne historie by pokrzywdzony zaprzestał chociażby na jakiś czas domagać się dokonania zapłaty. Znamienne jest i to, że oskarżony w kontaktach z pokrzywdzonym uaktywnił się gdy ten złożył do prokuratury zawiadomienie o oszustwie.

Wszystkie powyższe okoliczności wymagały uwzględnienia w wymiarze kary tak by spełniła ona stawiane jej cele szczególno i ogólnoprewencyjne. Uwzględniwszy występujące w tej sprawie nieliczne okoliczności łagodzące i szereg okoliczności obciążających, Sąd Rejonowy słusznie przyjął, że adekwatną w tej sytuacji karą dla oskarżonego będzie kara 1 roku pozbawienia wolności. Jak już wyżej wskazano J. P. dopuścił się tego czynu w warunkach czynu ciągłego z art. 12 § 1 kk, co powodowało, że Sąd Rejonowy mógł mu wymierzyć karę od 7 miesięcy pozbawienia wolności aż do 12 lat pozbawienia wolności (z powodu działania w warunkach recydywy z art. 64 § 1 kk sąd mógł wymierzyć w górnej granicy karę podwyższoną o połowę od ustawowej wysokości). Ilość i znaczenie występujących w tej sprawie okoliczności obciążających znacznie przewyższały okoliczności łagodzące (głównie przyznanie się do winy) i w związku z tym nie sposób uznać za skarżącym by orzeczona kara 1 roku pozbawienia wolności była rażąco surową reakcją ze strony organu wymiaru sprawiedliwości na przypisane oskarżonemu zachowania. Wręcz przeciwnie, jest to kara słuszna i sprawiedliwa, a jej wyraźne złagodzenie o co wnioskował apelujący byłaby nieuzasadnionym pobłażaniem dla tego typu szkodliwych społecznie czynów i nie zrealizowałaby wszystkich oczekiwanych od kary celów zapobiegawczych i wychowawczych.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie kary i wymierzenie jej w granicach dolnego zagrożenia ustawowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia wniosku z uwagi na niezasadność omówionego zarzutu. Kara zasadnicza wymierzona oskarżonemu przez Sąd Rejonowy nie była, wbrew stanowisku apelującego, niewspółmierna i nie było żadnych powodów by ingerować w jej wymiar.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

2.

Przedmiot utrzymania w mocy

Poza zmianą opisaną w pkt 5.2. wyrok Sądu I instancji w pozostałej części utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy (poza zmianą opisaną w pkt 5.2.) była całkowita niezasadność zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego, jak też brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zaskarżony wyrok został zmieniony w ten sposób, że w opisie czynu zarzucanego, do spełnionych warunków powrotu do przestępstwa dodano, że odbywane przez oskarżonego kary łączne pozbawienia wolności objęte wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 18 lipca 2019 r. w sprawie o sygn. akt IV K 110/19 obejmowały skazania za umyślne przestępstwa podobne.

Zwięźle o powodach zmiany

Niezbędne dla uznania danego czynu za popełniony w warunkach recydywy, o której mowa w art. 64 § 1 kk jest by kara co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności odbyta przez skazanego została wymierzona za umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które wymierzana jest kara kwalifikowana jako popełniona w warunkach określonych w art. 64 § 1 kk. W przypadku kiedy taka kara została wymierzona za czyn nie należący do kategorii „umyślnego przestępstwa podobnego” nie można uznać, że zostały spełnione wszystkie wymogi z art. 64 § 1 kk. Analiza akt przedmiotowej sprawy prowadzi do wniosku, że kary łączne pozbawienia wolności objęte wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 18 lipca 2019 r. ze sprawy IV K 110/19 obejmowały skazania za umyślne przestępstwa podobne (odpis wyroku k. 39-40. Ponadto J. P. odbył karę co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności i w ciągu 5 lat od zakończenia odbywania tej kary popełnił kolejne umyślne przestępstwo podobne. Zostały spełnione wszystkie warunki niezbędne dla uznania jego czynu za popełniony w warunkach recydywy podstawowej. Przyjęta kwalifikacja prawna czynu była więc prawidłowa. Sąd Rejonowy zaakceptował opis recydywy z aktu oskarżenia, gdzie nie został wprost wskazany element w postaci podobieństwa i umyślności uprzednich skazań J. P.. Zgodnie z art. 413 § 2 pkt 1 kpk w wyroku ma się znajdować dokładne określenie przypisanego oskarżonemu czynu. Dlatego też, Sąd II instancji ze względów procesowych, aby opis czynu J. P. oddawał wszystkie spełnione warunki z art. 64 § 1 kk, uznał, że wymagało to zmiany zaskarżonego wyroku. Umożliwił ją środek odwoławczy obrońcy oskarżonego. Modyfikacja zaskarżonego orzeczenia nie czyniła orzeczenia mniej korzystnym dla oskarżonego, dlatego Sąd Okręgowy zdecydował się na jej wprowadzenie do wyroku, choć tego zagadnienia apelacja obrońcy nie poruszała.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Zgodnie z art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżonego ma on obowiązek ponieść koszty procesu. Koszty te zgodnie z art. 616 § 1 kpk obejmują: koszty sądowe na które składają się wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postepowania oraz opłaty.

Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w kwocie 50 zł, na którą składał się ryczałt za doręczenie wezwań i innych pism (§ 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2013, poz. 663 ze zm.) oraz opłata za kartę karną uzyskaną w toku postępowania odwoławczego z Krajowego Rejestru Karnego. Natomiast na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) wymierzył mu opłatę za II instancję w kwocie 180 zł. Sąd Okręgowy nie znalazł żadnych podstaw z art. 624 § 1 kpk, uzasadniających zwolnienie oskarżonego z obowiązku ponoszenia całości kosztów sądowych wygenerowanych w postępowaniu apelacyjnym.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak