Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 maja 2014 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Załęska (spr.)

Sędziowie: SO Sławomir Górny

SR (del.) Sławomir Matusiak

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie

w dniu 15 maja 2014 roku w Sieradzu

sprawy z odwołania W. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 3 kwietnia 2012 roku Nr (...)

o odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 30.12.2013 r. sygn. akt IV U 81/12

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 i podwyższa wnioskodawcy uszczerbek na zdrowiu o 61 % (łącznie 63 %),

2.  nakazuje pobrać od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu na rzecz Radcy Prawnego E. K. prowadzącej Kancelarię Radcy Prawnego w B. kwotę 73,80 (siedemdziesiąt trzy 80/100) złotych w tym podatek VAT 13,80 (trzynaście 80/100) złotych.

Sygn. akt IV Ua 6 /14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 03.04.2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. przyznał wnioskodawcy W. M. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu, będącego następstwem wypadku w pracy, jakiemu uległ wnioskodawca w dniu 7.01.2009 r. , w wysokości 10 % uszczerbku na zdrowiu.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył wnioskodawca, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie wyższego stałego uszczerbku na zdrowiu.

Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z 30 grudnia 2013r. Sąd Rejonowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Sieradzu zmienił zaskarżoną decyzję, przyznając prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy jakiemu uległ W. M. ,,o kolejne” 63% - łącznie w wysokości 73% .

Wyrok zapadł po ustaleniu , że W. M. uległ wypadkowi w pracy 7.01.2009r. Komisja Lekarska organu rentowego przyznała wnioskodawcy 10 % uszczerbek na zdrowiu, tj. 8% wg.poz. 10A i2%wg.poz. 20a tabeli do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej 18 grudnia 2002 r. (Dz. U. z 2002 r., nr 234, poz. 1974).

Badaniem biegłego neurologa u wnioskodawcy rozpoznano stan po urazie twarzoczaszki, bez ewidentnych cech uszkodzenia układu mózgu i innych części układu nerwowego, bez cech uszkodzenia tkanki mózgowej w badaniu CT głowy oraz organiczne zaburzenia urojeniowe (podobne do schizofrenii). W ocenie biegłego neurologa odwołujący nie poniósł uszczerbku na zdrowiu.

Biegła psychiatra rozpoznała u wnioskodawcy zaburzenia urojeniowe w związku z wypadkiem, oceniając uszczerbek na zdrowiu w wysokości 50% wg. pozycji 10b tabeli, bowiem 3 - krotna hospitalizacja wnioskodawcy w oddziale psychiatrycznym, w tym ostatnia w maju 2012 r. potwierdziły organiczne zaburzenia urojeniowe. Biegła oceniła stan psychiczny ubezpieczonego jako niewyrównany - wypowiedzi skąpe, afekt stępiony, spowolniały psychoruchowo, nieufny, podejrzliwy,występowanie omamów słuchowych przykrej treści, imperatywnych, krytycyzm niepełny. Należy zatem przyjąć, iż przebyty wypadek w pracy spowodował ujawnienie się psychozy, co powoduje długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 50 %.

Z kolei biegły chirurg rozpoznał u wnioskodawcy stan po urazie czaszki, szpecącą bliznę twarzy i ustalił dodatkowo 3 % uszczerbek na zdrowiu według pozycji 19a tabeli, nieuwzględniony w orzeczeniu ZUS.

Badaniem przez biegłego laryngologa u wnioskodawcy rozpoznano pourazowe skrzywienie lewoboczne przegrody nosa z perforacją przegrody, szpecącą bliznę na grzbiecie nosa, przedsionka nosa i wargi górnej, przebyty uraz twarzoczaszki z utratą przytomności i złamaniem kości nosa w wypadku w pracy 7.01.2009r. W następstwie doznanych obrażeń powypadkowych wnioskodawca doznał trwałego długotrwałego uszczerbku na zdrowiu - 10% według pozycji 20a tabeli.

Powyższych ustaleń stanu faktycznego Sąd Rejonowy dokonał na podstawie akt rentowych i opinii w.w biegłych, uznając je za prawidłowe, obiektywne, rzeczowe, odpowiadające specjalizacji poszczególnych biegłych .

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd I instancji uwzględnił odwołanie ubezpieczonego i jako podstawę wyrokowania wskazał na art. 11 ust. 1 - 4 i art. 16 ustawy z dnia 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r., nr 167, poz. 1322 z późn. zm.)

W ocenie sądu meriti organ rentowy nieprawidłowo ocenił procentowy uszczerbek na zdrowiu w związku z wypadkiem w pracy z 7.01.20009r. , jakiemu uległ W. M..

Powołując się na rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (Dz. U. z 2002 r., nr 234, poz. 1974) i zgodnie z opiniami biegłych sądowych, Sąd Rejonowy przyjął uszczerbek na zdrowiu : z przyczyn psychiatrycznych wg. pozycji 10a i 10b Tabeli łącznie 60%, z przyczyn chirurgicznych dodatkowo 3 %, z powodów laryngologicznych zwiększył do 10 % . Tym samym w ocenie Sądu Rejonowego oprócz przyznanych przez ZUS 10%, należało zwiększyć W. M. procentowy uszczerbek o kolejne 63 % , czyli łącznie 73 %.

Apelację od wyroku wywiódł organ rentowy, zaskarżając powyższy wyrok w części dotyczącej procentowego uszczerbku na zdrowiu, przez łączne przyjęcie punktu l0a i 10b tabeli.

Wyrokowi zarzucono naruszenie prawa materialnego - art. 11 ust. 1-4 uw związku z art. 16 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009r. Nr 167, poz. 1322 ze zm.) , przez nieuzasadnione przyjęcie, iż wnioskodawca ma prawo do podwyższonego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy o kolejne 63 % uszczerbku na zdrowiu mimo, że z zebranego w sprawie materiału dowodowego nie wynika ta okoliczność.

Wskazując na powyższe apelujący wnosił o zmianę i oddalenie odwołania wnioskodawcy w tym zakresie.

Apelujący argumentował, że wnioskodawca w wyniku wypadku w pracy doznał urazu twarzoczaszki, krótkotrwale stracił tez przytomność, w następstwie którego doszło do uszkodzenia nosa i wytworzenia blizny na twarzy. W ciągu kilku miesięcy po urazie wnioskodawca zaczął się leczyć psychiatrycznie, początkowo postawiono rozpoznanie zespołu po wstrząśnieniu mózgu i zaburzeń adaptacyjnych, czyli objawów o charakterze czynnościowym. W związku z takim rozpoznaniem lekarze orzekający w ZUS ustalili uszczerbek na zdrowiu z punktu tabeli l0 a (utrwalone nerwice związane z urazem czaszkowo-mózgowym). Jednak w trakcie dalszej obserwacji psychiatrycznej potwierdzono organiczne tło uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (a nie tylko czynnościowe zmiany jak to ma miejsce w nerwicach), co więcej rozwinął się obraz pełnoobjawowej psychozy urojeniowej na podłożu organicznego uszkodzenia OUN. W sierpniu 2012r takie właśnie rozpoznanie psychiatryczne stało się podstawą do orzeczenia u wnioskodawcy niezdolności do pracy w związku z wypadkiem. Dalsza obserwacja i leczenie w PZP potwierdziło to rozpoznanie i również biegła psychiatra w trakcie procesu takie rozpoznanie postawiła (organiczne zaburzenia urojeniowe), ustalając uszczerbek na zdrowiu w wysokości 50% z punktu tabeli l0b - „ujawnienie się psychozy w następstwie ciężkiego stresu".

Zdaniem apelanta tym samym biegła psychiatra nie stwierdziła zasadności ustalenia uszczerbku z punktu l0a, tak jak to uczyniła komisja lekarska ZUS. Uszczerbek z przyczyn psychiatrycznych jest bowiem związany z cechami organicznego uszkodzenia OUN (co obejmuje punkt l0b), a nie z powodu objawów czynnościowych, nerwicowych, jak pierwotnie przypuszczano. Niezasadne jest więc zdaniem apelującego łączne przyjęcie punktu 10 a i 10b jako podstawy uszczerbku , gdyż zastosowanie punktu 10b w wysokości 50% uszczerbku wyklucza jednocześnie ustalenie 10% uszczerbku z punktu 10a. To z kolei oznacza, że wskazany przez Sąd uszczerbek na zdrowiu łącznie 73% , jest zawyżony z przyczyn psychiatrycznych o 10% .

W odpowiedzi na apelację ustanowiony dla odwołującego pełnomocnik z urzędu wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik z urzędu podzielił ustalenia sądu meriti w zakresie rozmiaru uszczerbku na zdrowiu i jego wysokości, jako zgodnego z przywoływanymi przez Sąd Rejonowy przepisami prawa.

SĄD OKRĘGOWY ZWAŻYŁ:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie, jednakże jej zarzuty dotyczące naruszenia wskazanych przepisów prawa materialnego nie są trafne.

Apelujący nie kwestionuje bowiem, że odwołującemu przysługuje prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu oraz że uszczerbek ten pozostaje w związku przyczynowo - skutkowym z wypadkiem w pracy z 7.01.2009r., czemu dał zresztą wyraz w zaskarżonej decyzji, wydanej właśnie na podstawie przepisów art. 11 ust.1-4 w związku z art. 16 ust.1i 2 ustawy z dnia 30.10.2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r., nr 167, poz. 1322 z późn. zm.). Skoro okoliczności wskazane w tych przepisach co do zasady nie są w sprawie sporne , to zarzut apelacji o ich naruszeniu przez Sąd Rejonowy należało uznać za niezasadny.

Spór natomiast sprowadza się wyłącznie do wysokości uszczerbku na zdrowiu, mającego w konsekwencji znaczenie dla wysokość jednorazowego odszkodowania.

W związku z tym podlegał rozpoznaniu w aspekcie art. 11 ust.5 cyt. ustawy, na który apelacja się nie powołuje. Wobec tego , że sąd II instancji nie jest związany zarzutami prawa materialnego, dlatego też złożona apelacja podlegała rozpoznaniu w aspekcie w.w przepisu. Stanowi on, że właściwy minister d.s zabezpieczenia społecznego określi w drodze rozporządzenie szczegółowe zasady orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu oraz tryb postępowania przy przy ustalaniu tego uszczerbku i wypłacaniu jednorazowego odszkodowania.

Szczegółowe zaś zasady orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002r. (Dz. U. z 2002 r., nr 234, poz. 1974), wydane na podstawie delegacji ustawowej zawartej w treści art. 11 ust. 5 w/w ustawy oraz załącznik do tegoż rozporządzenia dot. oceny procentowej stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Jak wynika z uzasadnienia apelacji, sporną jest jedynie ocena % uszczerbku na zdrowiu W. M. z przyczyn psychiatrycznych. Apelujący nie kwestionuje przy tym, że w trakcie dalszej obserwacji psychiatrycznej odwołującego, potwierdzono organiczne tło uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (a nie tylko czynnościowe zmiany jak przyjął to ZUS) oraz że obraz pełnoobjawowej psychozy urojeniowej na podłożu organicznego uszkodzenia OUN rozwinął się u W. M.. Apelujący nie kwestionuje także ustaleń Sądu Rejonowego opartych na opinii biegłej psychiatry, że wg. punktu l0b tabeli - „ujawnienie się psychozy w następstwie ciężkiego stresu", uszczerbek na zdrowiu u W. M. wynosi 50% . Kwestionuje natomiast zsumowanie przez sąd meriti poz. 10a i 10 b tabeli, co w ocenie apelującego było niedopuszczalne. Ten zarzut Sąd Okręgowy w pełni podzielił, bowiem istotnie, dokonane przez sąd meriti zsumowanie poz. 10a i 10b było nieuprawnione. Jak wynika z uzupełniającej opinii biegłej psychiatry, którą Sąd Okręgowy podzielił (k. 184), poz. 10a tabeli dotyczy zaburzeń czynnościowych , psychogennych , w których nie ma tła organicznego. Tymczasem wszelkie dolegliwości i ograniczenia funkcjonowania u W. M. są wynikiem rozpoznanych organicznych zaburzeń urojeniowych i winny być oceniane z poz. 10b tabeli jako dotyczącej schorzeń z istniejącym organicznym uszkodzeniem CUN , a nie wg. poz.10a tabeli.

Zatem wobec nieuprawnionego przyjęcia przez Sąd Rejonowy 10% uszczerbku na zdrowiu z poz. 10a tabeli i 50% z poz. 10b tabeli , rację ma apelujący , że łączny % uszczerbek na zdrowiu winien ulec obniżeniu o 10 %.

Wobec niekwestionowania przez ZUS pozostałej oceny % uszczerbku na zdrowiu, tj. laryngologicznej i chirurgicznej, należało przyjąć, że łączny uszczerbek u W. M. jako następstwo wypadku w pracy z 7.01.2009r. wynosi 63 % , na który składa się: z poz. 20a – 10% , poz. 19a - 3% i poz. 10b - 50%.

Uznając ostatecznie apelację za uzasadnioną, wyrok Sądu Rejonowego podlegał zmianie, o czym orzeczono na podstawie art. 386 §1 kpc.

O kosztach pomocy prawnej udzielonej W. M. z urzędu orzeczono na podstawie §19 i 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn.
z 2013 roku, poz. 490)., a ich wysokość na podstawie § 12 ust. 1 pkt 1 w związku z § 11 ust. 1 rozporządzenia.