Sygnatura akt IV Ka 653/22
1.
2.WYROK
2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 sierpnia 2022 r.
4.Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
1.Przewodnicząca: |
1.SSO Agnieszka Połyniak |
1.Protokolant: |
1. Ewa Ślemp |
przy udziale Julity Podlewskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej,
po rozpoznaniu w dniu 18 sierpnia 2022 r.
6.sprawy S. K.
7.syna M. i Z. z domu G.
8.urodzonego (...) w T.
9.oskarżonego z art. 209 § 1 a kk
10.na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
11.od wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu
12.z dnia 8 czerwca 2022 r. sygnatura akt III K 435/22
14.uchyla zaskarżony wyroku i sprawę przekazuje Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 653/22 |
||||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
|||||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
wyrok Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 8 czerwca 2022r. sygn. akt III K 435/22 |
||||||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||||
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||||
☐ obrońca |
||||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||||
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
|||||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||||
☒ |
||||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
|||||||||||||||||||
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
||||||||||||||||||||||
1.5. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||||
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||||
2.1.1.1. |
S. K. |
uprzednia karalność oskarżonego |
karta karna |
206 |
||||||||||||||||||
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||||
2.1.2.1. |
||||||||||||||||||||||
1.6. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||||
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||||
2.1.1.1 |
karta karna |
dokument niekwestionowany w zakresie treści, wydany przez uprawniony podmiot |
||||||||||||||||||||
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||||
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||||
3.1. |
Prokuratora zarzuciła na podstawie art. 439 pkt 5 k.p.k. i art. 438 pkt 2 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, mająca istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 343§7 k.p.k. polegająca na zmodyfikowaniu wniosku prokuratora skierowanego w trybie art. 335§1 k.p.k., który zawierał uprzednio uzgodniony z oskarżonym wniosek o wymierzenie kary 7 miesięcy pozbawienia wolności o dodatkową karę orku ograniczenia wolności, co doprowadziło do orzeczenia kary nieznanej ustawie |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||||
Prokuratora ma oczywiście rację, iż Sąd Rejonowy procedując w niniejszej sprawie choć postanowił uwzględnić wniosek prokuratora i wydać wyrok skazujący zgodnie z ustaleniami poczynionymi przez prokuratora z oskarżonym, to w istocie wymierzył S. K.karę inną aniżeli ta ustalona, a także nieznaną ustawie. Jak wynika z treści zaskarżonego wyroku wymierzył oskarżonemu karę roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 7 miesięcy pozbawienia wolności. Nie jest to więc żadna z kar zasadniczych przewidziana w art. 32 pkt 1 - 5 k.k., czy nawet kara tzw. sekwencyjna (art. 37b k.k.). Już tylko z tego powodu zgodzić się należy, iż wniesienie apelacji było konieczne, a Sąd meriti faktycznie dopuścił się obrazy art. 343§7 k.p.k.(jeżeli wniosku z jakiś powodów nie zamierzał uwzględnić), bądź też art. 343§3 k.p.k.(o ile jego wolą było orzeczenia kary innej aniżeli ustalona), w konsekwencji czego wymierzył S. K.karę nieznaną ustawie, której w obowiązującym systemie prawnym nie sposób wykonać. Niemniej kontrola instancyjna ujawniła kolejne uchybienia Sądu Rejonowego, które także obligowały do uchylenia wyroku, gdyż: - S. K.na przesłuchanie w toku postępowania przygotowawczego doprowadzony został z Zakładu Karnego w K., gdzie przebywa od 9 października 2020r. (przewidywany koniec kary to 9 lipca 2022r. - k. 59) i podając swoje dane jako, w miejsce aktualnego pobytu oraz adres dla korespondencji wskazał właśnie Zakład Karny w K. (k. 62). Prokurator, choć w akcie oskarżenia zawarł informację, że oskarżony jest osadzony w ZK K.(k.72), to w załączniku adresowym wskazał jako adres dla doręczeń S. K. W. ul. (...) i to na ten adres kierowana była cała korespondencja sądowa, w tym zawiadomienie o terminie posiedzenia (k. 83).Wobec powyższego w żadnym razie nie można zgodzić się, że oskarżony został prawidłowo zawiadomiony o terminie posiedzenia, bowiem korespondencja wysłana na adres w W. nie została (bo nie mogła być) podjęta, pomimo dwukrotnego awizo. Już tylko z tego powodu przeprowadzenie posiedzenia i wydanie wyroku nastąpiło z rażącym pogwałceniem prawa do obrony S. K.. Nadto Sąd odwoławczy stwierdził, iż poza uwagą nie tylko prokuratora, ale przede wszystkim Sądu I instancji pozostała informacja, iż oskarżony od 9 października 2020r. jest pozbawiony wolności (k. 59), zaś zarzucono mu, że w okresie od 20 lutego 2021r. do 16 lipca 2021r. uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego, powodując powstanie zaległości odpowiadającej co najmniej 3 świadczeniom okresowym. Prawdą przy tym jest, że oskarżony przyznał ten fakt, lecz nie skorzystał z prawa do złożenia wyjaśnień. Ani prokurator, ani Sąd meriti nie analizowali sytuacji oskarżonego oraz tego, czy obiektywnie w zaistniałych okolicznościach miał możliwość spełnić obowiązek alimentacyjny. Nie ulega przecież wątpliwości, że "uchylanie się od obowiązku łożenia na utrzymanie osoby uprawnionej do alimentacji" - w ujęciu art. 209 § 1 k.k. - zachodzi wtedy, gdy zobowiązany, mając obiektywną możliwość wykonania tego obowiązku, nie dopełnia go ze złej woli. W pojęciu tym zawarty jest zawsze negatywny stosunek psychiczny osoby zobowiązanej do świadczenia - sprawca obowiązku tego nie wypełnia, gdyż go wypełnić nie chce lub lekceważy ten obowiązek. Musi to więc być zachowanie umyślne, w którym wyraża się szczególne nastawienie psychiczne sprawcy (element subiektywny), a z drugiej strony - stan uchylania się trwający przez określony dłuższy czas (element obiektywny). Dowodów, której by uprawniały do ustaleń w tym zakresie w aktach sprawy próżno szukać. |
||||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||||
o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||||
Z przyczyn wskazanych powyżej w żadnym razie nie można zgodzić się z Sądem Rejonowym, że prawidłowo rozpoznał wniosek prokuratora złożony w trybie art. 335§2 k.p.k. (a nie jak błędnie wskazała autorka apelacji - art. 335§1 k.p.k.) oraz, że wydał wyrok zgodnie z ustaleniami poczynionymi pomiędzy prokuratorem a oskarżonym, pod uwagę należy wziąć również to, że w toku rozpoznania tego wniosku doszło do oczywistego naruszenia prawa do obrony oskarżonego, którego w ogóle nie powiadomiono o wniesieniu wniosku i aktu oskarżenia, ani też o terminie rozpoznania tego wniosku. Kiedy nadto uwzględni się jawiące się wątpliwości odnośnie kompletności materiału dowodowego oraz wniosków, jaki można na tej podstawie wyprowadzić, to o uchylenie wyroku jest jedynie dopuszczalną decyzją. |
||||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||||
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||||
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||||
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.1.1. |
wymierzona została kara nieznana ustawie |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||||
Sąd wymierzył oskarżonemu karę roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 7 miesięcy pozbawienia wolności, a w sytuacji kiedy nadto doszło do rażącego naruszenia prawa do obrony oskarżonego, którego nie zawiadomiono ani o wniesieniu aktu oskarżenia i wniosku, ani też o terminie posiedzenia, na którym ów wniosek został rozpoznany, jak też bez głębszej analizy akt sprawy i podstaw uzasadniających zarzut oraz wniosek o skazanie, uchylenie wyroku i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania jawi się jako jedynie dopuszczalne. |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.4.1. |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||||
Rzeczą Sądu Rejonowego przy ponownym rozpoznaniu sprawy (wniosek o skazanie dołączony został do aktu oskarżenia - art. 335§2 k.p.k.) zgodnie z wymogami art. 343§7 k.p.k. będzie zagwarantowanie, by S. K.został prawidłowo zawiadomiony o skierowaniu przeciwko niemu aktu oskarżenia, jak też o terminie rozprawy, a następnie - uwzględniając z jednej strony treść zarzutu, z drugiej zaś fakt, że oskarżony od 9 października 2020r. (k. 59 i 70) przebywa w Zakładzie Karnym w K., dokonanie oceny, czy wyczerpał swoim zachowaniem ustawowe znamiona zarzucanego mu występku, tj. "uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego", bo to, że żadnych kwot nie przekazywał, jest poza sporem i tego on sam nie neguje. |
||||||||||||||||||||||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||||
SSO Agnieszka Połyniak |
1.11. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Prokurator Prokuratury Rejonowej w Wałbrzychu |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
zmodyfikowanie wniosku prokuratora skierowanego w trybie art. 335§1 k.p.k. i wymierzenie kary innej aniżeli uzgodniona |
||||
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☒ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
0.1.1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |