Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2022 r. Sąd Rejonowy w Grudziądzu oddalił w niniejszej sprawie wniosek powoda o podjęcie zawieszonego postępowania i umorzył postępowanie.

W uzasadnieniu powyższego postanowienia Sąd Rejonowy wskazał, że strona powodowa została zobowiązana do doręczenia pozwanej odpisu pozwu za pośrednictwem komornika i złożenia do akt sądowych potwierdzenia doręczenia pisma pozwanej za pośrednictwem komornika w terminie dwóch miesięcy pod rygorem zawieszenia postępowania.

Strona powodowa złożyła następnie wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania wskazując, że komornik ustalił inny adres pozwanej, wnosząc o doręczenie korespondencji pod tym nowym adresem. Korespondencja skierowana na podany we wniosku adres pozwanej nie została podjęta i po dwukrotnym awizowaniu została zwrócona do sądu. Sąd Rejonowy stwierdził zatem, że okoliczność, że podany adres pozwanej figuruje w bazie danych ZUS i Urzędu Skarbowego nie oznacza, że faktycznie pozwana pod tym adresem zamieszkuje. Tym samym nie zaktualizowały się przesłanki do podjęcia postępowania, zaś z uwagi na to, że w terminie trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu nie zgłoszono skutecznego wniosku o podjęcie postępowania, podlegało ono umorzeniu.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył powód zaskarżając je w części dotyczącej umorzenia postępowania i zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania:

a)  art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 139 ¹ § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, iż postępowanie podlegało umorzeniu, pomimo to, iż w niniejszej sprawie nie wystąpiły przesłanki do umorzenia, ze względu na niepodjęcie przez Sąd Rejonowy dalszych kroków zmierzających do skutecznego doręczenia stronie pozwanej pozwu, tj. braku zawiadomienia strony powodowej o nieskutecznym doręczeniu pisma oraz zobowiązaniu jej do doręczenia w/w pisma pozwanej za pośrednictwem komornika, po podwójnej awizacji korespondencji przesłanej na nowy adres zamieszkania strony pozwanej, ustalony przez Komornika Sądowego na podstawie wniosku strony powodowej o podjęcie czynności zmierzających do ustalenia aktualnego adresu zamieszkania pozwanej w związku z bezskutecznym doręczeniem komorniczym pozwu na adres w nim wskazany;

b)  art. 139 ¹ § 1 k.p.c. w zw. z art. 3b ustawy o Komornikach Sądowych poprzez niepodjęcie przez Sąd Rejonowy dalszych kroków zmierzających do skutecznego doręczenia stronie pozwanej pisma, pomimo to, że w świetle w/w przepisów powinien, po podwójnej awizacji korespondencji doręczonej na nowy adres ustalony przez Komornika Sądowego na podstawie art. 3b ustawy o komornikach sądowych, zgodnie z art. 139 ¹ § 1 k.p.c. zawiadomić o tym powoda, przesyłając mu przy tym odpis pisma dla pozwanego i zobowiązując go do doręczenia tego pisma za pośrednictwem komornika sądowego, tym razem na adres ustalony przez komornika sądowego na podstawie art. 3b ustawy o komornikach sądowych;

W związku z zarzutami skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia o umorzeniu postepowania, a także zawiadomienie strony powodowej o braku skutecznego doręczenia pisma, przesłanie jej odpisu pisma dla pozwanej i zobowiązanie do doręczenia tego pisma pozwanej za pośrednictwem komornika oraz o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym, według norm przepisanych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie jest niezasadne.

Powód w trzymiesięcznym terminie o którym mowa w art. 181 § 1 pkt 1 k.p.c. powinien albo dostarczyć Sądowi potwierdzenie doręczenia korespondencji pozwanej za pośrednictwem komornika, albo wskazać w tym terminie adres, pod którym pozwany zamieszkuje, albo też z uwagi na wyczerpanie procedury z art. 139 ¹ k.p.c. oraz bezskutecznej próby ustalenia aktualnego adresu zamieszkania pozwanego przez komornika (art. 3b ustawy o komornikach), złożyć wniosek o ustanowienie kuratora dla dłużnika nieznanego z miejsca pobytu.
W zakreślonym terminie strona powodowa nie wykonał skutecznie żadnej z w/w czynności.

Odnosząc się do złożonego przez powoda wniosku o podjęcie postepowania, to zarówno z niego, jak i załączonych do niego dokumentów, nie wynika, aby komornik ustalił aktualny adres zamieszkania pozwanej. W treści wniosku powód wskazał, że z informacji uzyskanej od ZUS wynika, że pozwany zamieszkuje pod szczegółowo podanym adresem. Z dołączonych do wniosku dokumentów wynika natomiast, że komornik ustalił dwa adresy – nie wskazał przy tym, aby którykolwiek z nich był adresem zamieszkania, jednocześnie strona nie może posiadać dwóch adresów zamieszkania (art. 25 k.c.). Również z załączonego do wniosku protokołu nie wynika, aby komornik ustalił adres zamieszkania pozwanej – jego treść w ogóle nie odnosi się do czynności podjętych w związku z ustaleniem aktualnego adresu zamieszkania pozwanej. Nie wiadomo zatem, na jakiej podstawie powód przyjął, że aktualnym adresem zamieszkania jest adres podany we wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania – nie wynika to bowiem w żaden sposób z załączonych do wniosku dokumentów.

Nie ulega przy tym wątpliwości, że sam fakt figurowania określonego adresu pozwanego w bazie danego podmiotu, nie przesądza o tym, że jest to jej aktualny adres zamieszkania. Tego rodzaju ustalenie mógłby poczynić komornik w oparciu o całokształt dokonywanych w ramach zleconych mu czynności ustalenia adresu – nie miało to jednak miejsca w niniejszej sprawie. Komornik w żadnym z załączonych do wniosku o podjęcie postępowania pism nie wskazał bowiem, aby ustalił aktualne miejsce zamieszkania pozwanej. Tego rodzaju ustalenia nie stanowi w szczególności wskazanie dwóch adresów widniejących w bazach ZUS i US, tym bardziej, że pozwana nie może posiadać dwóch adresów zamieszkania (komornik nie wskazał zresztą, aby były to adresy zamieszkania).

Dlatego też nie jest możliwe w niniejszej sprawie uznanie za doręczony pozwu, który został dwukrotnie awizowany pod adresem podanym we wniosku o podjęcie postępowania jako adres zamieszkania pozwanej – byłoby to bowiem niezgodne z jednoznacznym brzmieniem w/w przepisu. Pozwana może bowiem podawać różne adresy zamieszkania, różnym instytucjom i w oczywisty sposób nie determinuje to tego, że faktycznie tam mieszka, podczas gdy celem tego przepisu było ustalenie na potrzeby doręczenia pierwszego pisma w sprawie rzeczywistego adresu zamieszkania pozwanej.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić trzeba, że stanu niepewności, co do miejsca zamieszkania pozwanej, nie likwiduje także wskazanie przez powoda sądowi innego od podanego w pozwie adresu pozwanej, w sytuacji gdy okazuje się, że ten kolejny adres będzie również nieprawidłowy. Ponieważ w przepisie art. 139 ¹ k.p.c. jest mowa o „aktualnym” adresie, wskazanie przez powoda kolejnego nieaktualnego adresu pozwanej nie będzie prawidłowym wykonaniem obowiązku, o którym mowa w 139 ¹ § 2 k.p.c., a w konsekwencji nie uchroni powoda przed zawieszeniem postępowania.

Jednocześnie brak jest podstaw dla podzielenia prezentowanego w uzasadnieniu zażalenia stanowiska, zgodnie z którym Sąd Rejonowy, po wskazaniu przez powoda w odpowiedzi na wezwanie Sądu kolejnego adresu zamieszkania pozwanej, powinien ponownie zobowiązać go do doręczenia korespondencji pozwanej przez komornika, zamiast zawieszać postępowanie, w sytuacji, gdy korespondencja wysłana na ten adres przez Sąd nie została skutecznie doręczona . Stanowisko to prowadziłoby do tego, że powód mógłby bez ograniczeń wskazywać kolejne, rzekome adresy zamieszkania pozwanej, a Sąd – po kolejnych, nieskutecznych doręczeniach – powinien każdorazowo ponownie zobowiązywać go do doręczenia korespondencji na podany adres za pośrednictwem komornika. Skutkowałoby to możliwością nieograniczonego przedłużania postępowania, stanowiąc wyraz obstrukcji procesowej.

Odmienny pogląd mógłby być uprawniony jedynie w sytuacji, gdyby wskazany przez powoda adres zamieszkania pozwanej znajdował oparcie w konkretnych ustaleniach komornika, który jednoznacznie wskazał na ustalony przez siebie, aktualny adres zamieszkania pozwanej, a ustalenia te znajdowałyby oparcie w poddających się weryfikacji i ocenie czynnościach komornika, które powinny znaleźć odzwierciedlenie w sporządzonym przez niego protokole. Samo tylko ogólnikowe odwołanie się do adresów, którymi dysponują określone instytucje, bez sprecyzowania, który z nich jest adresem zamieszkania pozwanej, w oczywisty sposób nie stanowi przesłanki do powtórzenia procedury z art. 139 ¹ k.p.c.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił zażalenie jako niezasadne, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c.