Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ns 718/19

UZASADNIENIE

Bank (...) S.A. w W. wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po G. N., zmarłym w dniu 14 października 2016 r. W uzasadnieniu wskazał, że zmarły był dłużnikiem wnioskodawcy z tytułu nakazu zapłaty wydanego w dniu 4 marca 2005 r. w sprawie o sygn. akt VI Nc 967/05.

Dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika M. N. (1) ustanowiono kuratora (art. 510 § 2 kpc).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Sąd Rejonowy w Mikołowie w dniu 4 marca 2005r. w sprawie o sygn. akt VI Nc 967/05 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym nakazał G. N. uiścić na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. M. K. w O. kwotę 2.475,77 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości 28 % w stosunku rocznym od dnia 17 lutego 2005 r. oraz kwotę 49,60 zł tytułem zwrotu kosztów.

Bank (...) S.A. w W. na mocy decyzji z dnia 5 grudnia 2014r. przejął Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo – Kredytową im. M. K. w O..

Dowód:

-

nakaz zapłaty – k. 2;

-

decyzja Komisji nadzoru Finansowego – k. 8-10 odwrót;

Spadkodawca G. N. zmarł w dniu 14 października 2016 r. w

miejscowości G., tam też ostatnio stale zamieszkiwał. W chwili śmierci był rozwiedziony. Pozostawił po sobie troje dzieci: M. N. (2), M. J. i M. N. (1).

M. N. (2) w dniu 27 grudnia 2016r. odrzucił spadek pozostawiając małoletniego syna M. N. (3).

M. J. w dniu 28 listopada 2016r. odrzuciła spadek po swoim ojcu, jako osoba bezdzietna.

Dowód:

-

odpis skrócony aktu zgonu – k. 3;

-

oświadczenie o odrzuceniu spadku w aktach I Ns 2943/16;

-

oświadczenie o odrzuceniu spadku w aktach I N 574/20;

-

oświadczenie o odrzuceniu spadku w aktach I Ns 2746/16.

Przedstawicielka ustawowa małoletniego M. N. (3) – matka I. K. w dniu 25.03.2020r. złożyła przed notariuszem oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego syna, po uzyskaniu zgody Sądu Rejonowego w Kłodzku na mocy postanowienia z dnia 14.01.2020r., sygn. akt III Nsm 1207/19. O tytule powołania do spadku (a także o śmierci spadkodawcy) dowiedziała się z postanowienia tut. Sądu z dnia 14.10.2019r. o wezwaniu M. N. (3) do udziału w sprawie w charakterze uczestnika postępowania, doręczonego jej w dniu 22.10.2019r. (k-46v.). Ojciec małoletniego uczestnika M. N. (2) nie utrzymuje kontaktów z synem ani jego matką, wobec czego nie wiedzieli oni wcześniej o śmierci spadkodawcy, jak również o odrzuceniu spadku przez M. N. (2). W dniu 23.11.2019r. matka małoletniego uczestnika złożyła wniosek do Sądu Rejonowego w Kłodzku w Wydziale Rodzinnym i Nieletnich o zgodę na odrzucenie spadku w imieniu syna. W dniu 14.01.2020r. Sąd Rejonowy w Kłodzku w sprawie o sygn. akt III Nsm 1207/19 wydał zgodę na odrzucenie spadku po zmarłym G. N. w imieniu małoletniego M. N. (3). Orzeczenie uprawomocniło się w dniu 22 stycznia 2020r., zaś odpis prawomocnego postanowienia doręczono pełnomocnikowi przedstawicielki ustawowej małoletniego w dniu 26 lutego 2020r.

Dowód:

- oświadczenie o odrzuceniu spadku w aktach I N 574/20;

- akta tut. Sądu sygn. III Nsm 1207/19

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd zważył:

Wnioskodawca – Bank (...) S.A. w W. posiada interes prawny w celu ustalenia kręgu spadkobierców zmarłego G. N., bowiem jest jego wierzycielem z tytułu roszczenia wynikającego z prawomocnego nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanym przez Sąd Rejonowy w Mikołowie w dniu 4 marca 2005 r. w sprawie o sygn. akt VI Nc 967/05.

Wynika to z faktu, że na mocy decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 5 grudnia 2014 r. wskazany w tytule wierzyciel tj. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa im. M. K. w O. została przejęta przez Bank (...) S.A. w W., który wszedł w prawa i obowiązki tego wierzyciela.

Zgodnie z przepisem art. 922 § 1 kc, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów księgi IV kodeksu cywilnego. Otwarcie spadku następuje zawsze w chwili śmierci osoby fizycznej (art. 924 kc), z tą też chwilą spadkobierca nabywa spadek (art. 925 kc). Z chwilą otwarcia spadku określone prawa i obowiązki wchodzą do majątku spadkobierców, stając się prawami i obowiązkami tych osób. W myśl przepisu art. 926 § 1 kc, powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (§ 2). Za dowód, że nie ma innych spadkobierców, może być przyjęte zapewnienie złożone przez zgłaszającego się spadkobiercę (art. 671§ 1 kpc). Wniosek kuratora, ustanowionego dla nieznanego z miejsca pobytu uczestnika M. N. (4), o odebranie zapewnienia spadkowego od M. J. podlegał oddaleniu, bowiem nie była ona zgłaszającym się spadkobiercą, skutecznie odrzuciła spadek, wobec czego nie była zainteresowaną, której dotyczył wynik postępowania i nie było konieczności ani potrzeby wzywania jej do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika, a w konsekwencji brak było podstawy do przesłuchania jej w takim charakterze (art. 510 § 1 i 2 kpc). Krąg spadkobierców ustawowych Sąd ustalił w oparciu o oświadczenia zstępnych spadkodawcy złożone w protokołach przyjęcia przez notariusza oświadczeń o odrzucenia spadku.

Zgodnie z przepisami art. 931 kc, w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku (§ 1). Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadł, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych (§ 2). Zgodnie z art. 1015 § 1 kc, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku (art. 1020 kc).

Spadkodawca zmarł jako rozwiedziony, pozostawił po sobie troje zstępnych – dwoje z nich: M. J. i M. N. (2) odrzucili spadek - M. J., jako osoba bezdzietna, M. N. (2) pozostawiając małoletniego syna M. N. (3), w którego imieniu spadek odrzuciła matka E. K.. Sąd uznał, że odrzucenie spadku w imieniu M. N. (3) – co miało miejsce w dniu 25 marca 2020r. - nastąpiło w terminie, wynikającym z powołanego przepisu art. 1015 § 1 kc, skoro przedstawicielka ustawowa małoletniego dowiedziała się o tytule powołania do spadku z postanowienia tut. Sądu z dnia 14 października 2019r. o wezwaniu M. N. (3) do udziału w sprawie w charakterze uczestnika postępowania, doręczonego jej w dniu 22 października 2019r. (k-46v.). Ojciec małoletniego uczestnika M. N. (2) nie utrzymywał kontaktów z synem ani jego matką, wobec czego nie wiedzieli oni wcześniej o śmierci spadkodawcy, jak również o odrzuceniu spadku przez M. N. (2).

Żadnych oświadczeń w przedmiocie przyjęcia lub odrzucenia spadku nie złożył syn spadkodawcy M. N. (1), co jest równoznaczne z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza (art. 1015§ 2 kc).