Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II Ko 62/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Monika Niedziałkowska - Stępnowska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Joanna Kulesza

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Alicji Ruszczyk

przy udziale Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prokuratora Rejonowego Olsztyn – Południe w Olsztynie: ---

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 października 2022 r., 06 grudnia 2022 r.

sprawy T. B. syna A. i D. z domu K.

ur. (...) w I.

z wniosku wymienionego o zadośćuczynienie za niewątpliwie niesłuszne zatrzymanie w dniu 22 grudnia 2020 r. od godz. 10:54 do godz. 16:05 do sprawy Prokuratury Rejonowej O. (...)o sygn. akt: 2 Ds. 503.2020 (ostatecznie prowadzonej po połączeniu do łącznego rozpoznania przez Prokuraturę Rejonową w L. W. pod numerem 1 Ds. 166.2021)

orzeka:

I. oddala wniosek w całości;

II. ustala, że koszty sądowe ponosi Skarb Państwa

UZASADNIENIE

Formularz UWO

Sygnatura akt

II Ko 62/22

WNIOSKODAWCA

T. B.

ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA

1.

Odszkodowanie (kwota główna)

Odsetki

---

---

2.

Zadośćuczynienie (kwota główna)

Odsetki

W dniu 14 marca 2022 r. T. B. wniósł o zasądzenie na jego rzecz kwoty 25 000,00 zł. tytułem zadośćuczynienia z powodu niesłusznego zatrzymania w dniu 22 grudnia 2020 r. do sprawy Prokuratury Rejonowej O. (...)prowadzonej pod sygn. akt: PR 2 Ds. 503/2020 (finalnie sprawa Prokuratury Rejonowej w L. (...) o sygn. akt: PR 1 Ds. 166/2021)

nie żądano

3.

Inne

brak

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

3.1.1.

T. B. jest (...). Do listopada 2020 r. prowadził (...) pod adresem O., ul. (...), lokal nr (...). Aktualnie siedziba (...)mieści się pod adresem O., ul. (...)(...).

W dniu 16 czerwca 2020 r., w sprawie o sygn. akt: PR 2 Ds. 503.2020, nadzorowanej przez Prokuraturę Rejonową O. (...) w O. (...), wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów T. B. odnośnie zaistniałego w okresie od 24 października 2019 r. do 14 lutego 2020 r. w O., w warunkach czynu ciągłego, podczas rozprawy przed Sądem Rejonowym w O. (...)pomówienia prokurator(...) o celowe działanie na szkodę uczestnika postępowania przygotowawczego, ukrywanie dowodów, zacieranie śladów przestępstwa, bezpodstawne inicjowanie postępowań przygotowawczych, co mogło narazić ją na utratę zaufania potrzebnego dla wykonywania zawodu prokuratora w sprawie o sygn. akt: PR 2 Ds. 503.2020 tj. popełnienia czynu z art. 212 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk.

W dniu 20 listopada 2020 r. Prokurator Rejonowy O. (...), w przedmiotowej sprawie, w myśl art. 247 § 1 pkt 1 kpk - wobec niemożności ogłoszenia postanowienia o przedstawieniu zarzutów i przesłuchania T. B. w charakterze podejrzanego - postanowił zatrzymać podejrzanego i przymusowo doprowadzić go na miejsce czynności do Wydziału d/w z Przestępczością przeciwko Życiu i Zdrowiu Komendy Miejskiej Policji w O. (...). Wykonanie decyzji o zatrzymaniu zlecono funkcjonariuszom Komendy Miejskiej Policji w O. (...).

dokumenty z akt sprawy Prokuratury Rejonowej w L. (...) o sygn. akt: PR 1 Ds. 166.2021

250 - 273

3.1.2.

W dniu 22 grudnia 2020 r., o godz. 10:54 T. B. został zatrzymany przez umundurowanych funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w O. w lokalu (...)w O. przy (...). Zastosowano wobec wymienionego środki przymusu bezpośredniego w postaci kajdanek założonych z przodu. Zatrzymany został przewieziony do budynku Komendy Miejskiej Policji w O. przy ul. (...), gdzie odbyło się jego przesłuchanie jako podejrzanego po uprzednim ogłoszeniu zarzutu. Po przesłuchaniu trwającym od godz. 11:55 do godz. 16:05 T. B. został zwolniony.

dokumenty z akt sprawy Prokuratury Rejonowej w L. (...)o sygn. akt: PR 1 Ds. 166.2021

274 - 282

częściowo zeznania T. B.

556

3.1.3.

Postanowieniem z dnia 29 czerwca 2021 r. w sprawie o sygn. akt: PR 1 Ds. 166/2021 (sprawa Prokuratury Rejonowej O. (...) pod sygn. akt: 2 Ds. 503.2020 po podjęciu zawieszonego dochodzenia, toczyła się pod sygn. akt: PR 2 Ds. 666.2021, finalnie - po połączeniu z wcześniej wszczętym śledztwem toczącym się przed Prokuraturą Rejonową w L. (...) za sygn. akt: PR 1 Ds. 166.2021 – pod sygn. akt: PR 1 Ds. 166.2021) Prokurator del. do Prokuratury Rejonowej w L. (...)umorzył śledztwo przeciwko T. B. m.in. w sprawie o czyn z art. 212 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk na podstawie art. 322 § 1 kpk w zw. z art. 60 § 1 kpk wobec braku interesu społecznego w objęciu ściganiem z urzędu czynu prywatnoskargowego.

kserokopia postanowienia

283 - 295

3.1.4.

T. B., mimo zapoczątkowanego w sierpniu 2017 r. leczenia psychiatrycznego w związku z problemami natury osobistej (z przerwą na leczenie specjalistyczne w okresie od maja 2018 r. do 06 grudnia 2021 r.) i rozpoznania pod postacią zaburzeń adaptacyjnych o typie reakcji depresyjnej przedłużonej, od chwili zatrzymania do 22 grudnia 2021 r. pozostawał aktywny zawodowo. W ramach prowadzonej (...) występował jako (...), (...)w szeregu spraw (...) przed tut. Sądem Rejonowym, w tym także w sprawach dotyczących bezpośrednio jego osoby - po zatrzymaniu w dniu 23 grudnia 2020 r. zainicjował kontrolę zasadności, legalności i prawidłowości zatrzymania (sprawa zakończyła się wydaniem w dniu 10 sierpnia 2022 r. postanowienia przez Sąd Rejonowy w O. (...)pod sygn. akt: II Kp 1647/20 o uznaniu zatrzymania za zasadne, prawidłowe i legalne); w sprawie o odszkodowanie toczącej się przed tut. Sądem pod sygn. akt: II Ko 62/21 brał aktywnie udział w rozprawach w okresie od 08 lipca 2021 r. do 26 października 2021 r., zaś w dniu 08 grudnia 2021 r. sformułował (...)od zapadłego (...) do Sądu Apelacyjnego w Białymstoku; w sprawie o sygn. akt: II K 1995/18 toczącej się przed Sądem Rejonowym w O. (...)brał czynny udział w (...)poprzez formułowanie pytań do uczestników, wniosków dowodowych czy też poprzez kwestionowanie zapadłych decyzji skarżąc je. Na dzień 22 grudnia 2021 r., jak i w okresie od 22 grudnia 2020 r. do 22 grudnia 2021 r. był w stanie podejmować skuteczne działania w celu ochrony swoich praw, w tym w postaci złożenia wniosku o zadośćuczynienie. Stan zdrowia psychicznego wnioskodawcy na tamten czas nie stał temu na przeszkodzie.

dokumenty z akt sprawy Sądu Rejonowego w (...)o sygn. akt: II Kp 1647/20

151 – 161

537 - 538

dokumenty z akt sprawy Sądu Rejonowego w O. (...)o sygn. akt: II K 1995/18

162 - 213

informacja z (...) w O.

223

odpowiedź Prezesa Sądu Rejonowego w O. (...)

228

odpowiedź Prezesa Sądu Rejonowego w O. (...)ze zbiorczą informacją

304 – 310

331 – 336

339 - 340

zaświadczenie lekarskie

342

opinia psychiatryczno – psychologiczna (pisemna, uzupełniająca ustna) wydana przez biegłych M. P. i I. K.

468 – 474

629v – 633v

dokumenty z akt sprawy tut. Sądu o sygn. akt: II Ko 62/21

załącznik

dokumentacja medyczna dot. wnioskodawcy

577 – 584

587

592

621

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

Nie wykazano, by zatrzymanie T. B. w dniu 22 grudnia 2020 r. nosiło znamiona niewątpliwie niesłusznego

brak dowodów

ocena DOWODów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 3.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

3.1.1

dokumenty z akt sprawy Prokuratury Rejonowej w L. (...) o sygn. akt: PR 1 Ds. 166.2021

dokumenty potwierdzające fakty z nich wypływające, a dotyczące toczącego się pierwotnie przed PR O.P. w O. (finalnie przed PR w L.) postępowania o czyn z art. 212 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk oraz podjętej decyzji o zatrzymaniu wnioskodawcy (podejrzanego), nie kwestionowane przez strony

3.1.2

dokumenty z akt sprawy Prokuratury Rejonowej w L. (...) o sygn. akt: PR 1 Ds. 166.2021

dokumenty potwierdzające fakty z nich wypływające, a dotyczące okoliczności zatrzymania wnioskodawcy w dniu 22 grudnia 2020 r. oraz czynności przesłuchania w związku z ogłoszonym zarzutem, nie kwestionowane przez strony

zeznania T. B. w części dot. faktu zatrzymania

- w omawianym zakresie zeznania rzeczowe i logiczne;

- w omawianej części świadek zeznawał na okoliczność zatrzymania tj. gdzie się odbyło, w jaki sposób funkcjonariusze się zachowywali podczas czynności, gdzie odbyło się przesłuchanie oraz samopoczucia/odczuć po zakończonych czynnościach

3.1.3

kserokopia postanowienia

treść dokumentu nie kwestionowana przez strony

3.1.4

dokumenty z akt sprawy Sądu Rejonowego w O. (...)o sygn. akt: II Kp 1647/20

treść dokumentów nie kwestionowana przez strony

dokumenty z akt sprawy Sądu Rejonowego w O. (...)o sygn. akt: II K 1995/18

treść dokumentów, w tym wydanych na potrzeby tegoż postępowania opinii dot. wnioskodawcy, a odwołujących się do możliwości udziału wymienionego w czynnościach przed sądem, w tym do wykonywania obrony w sposób samodzielny i rozsądny, nie kwestionowana przez strony

informacja z (...) w O.

treść dokumentu nie kwestionowana przez strony

odpowiedź Prezesa Sądu Rejonowego w O. (...)

treść dokumentu nie kwestionowana przez strony

odpowiedź Prezesa Sądu Rejonowego w O. (...)ze zbiorczą informacją

treść dokumentów nie kwestionowana przez strony

zaświadczenie lekarskie

treść dokumentu nie kwestionowana przez strony

opinia psychiatryczno – psychologiczna (pisemna, uzupełniająca ustna) wydana przez biegłych M. P. i I. K.

- jasna,

- logiczna we wnioskach,

- pełna - uwzględniająca w sposób pełny uwagi i zastrzeżenia zgłoszone przez wnioskodawcę w oparciu m.in. o analizę przedłożonej dokumentacji medycznej wnioskodawcy;

- wnioski należycie umotywowane;

- sposób sformułowania wniosków pozwala na zrozumienie zawartych w niej wywodów.

dokumenty z akt sprawy Sądu Okręgowego w O. (...)o sygn. akt: II Ko 62/21

treść dokumentów nie kwestionowana przez strony

dokumentacja medyczna dot. wnioskodawcy

treść dokumentów nie kwestionowana przez strony (obrazująca proces leczenia wnioskodawcy)

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 3.1 albo 3.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

częściowo zeznania T. B.

(554v – 558)

Sąd odrzucił zeznania wnioskodawcy w części, w której utrzymywał, iż to zły stan jego zdrowia psychicznego stanowił przeszkodę do złożenia wniosku w zakreślonym prawem terminie, albowiem przeczą temu ustalenia Sądu poczynione w oparciu o pozostałe dowody w sprawie, o czym będzie mowa poniżej. Zatem – zdaniem Sądu – depozycje wnioskodawcy w omawianym zakresie – należy uznać za odosobniony dowód w sprawie.

dokumenty:

- kserokopia wyroku wraz z uzasadnieniem (76 – 84);

- kserokopia postanowienia (85 – 90);

- kserokopia tytułu wykonawczego (543);

- kserokopia postanowienia (544 – 546);

- opinia sądowo – lekarska wydana w sprawie PR w L. o sygn. akt: PR 1Ds 166.2021 (594 – 616v);

- odpis nieprawomocnego wyroku w sprawie SR w O. (...)o sygn. akt: II K 1995/18

(624)

przywołane dokumenty nie wniosły istotnych treści do sprawy przez to Sąd nie czynił w oparciu o nie ustaleń faktycznych.

PODSTAWA PRAWNA

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

---

---

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Uznanie zasadności podniesionego przez prokuratora zarzutu przedawnienia roszczenia oraz nie wykazanie, iż zatrzymanie T. B. nosiło znamiona niewątpliwie niesłusznego skutkowało oddaleniem wniosku w całości w myśl art. 552 § 4 kpk a contrario i art. 555 kpk a contrario.

Inne

3.

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU W PRZEDMIOCIE ŻĄDANIA

Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

---

---

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

Sąd oddalił wniosek T. B. w całości podzielając podniesiony przez prokuratora zarzut przedawnienia (k - 554).

W myśl art. 552 § 4 kpk odszkodowanie i zadośćuczynienie przysługuje również w wypadku niewątpliwie niesłusznego zatrzymania. Przysługuje niezależnie od podstawy dokonanego zatrzymania. Roszczenie w myśl art. 555 kpk przedawnia się z upływem roku od chwili zwolnienia w przypadku zatrzymania.

Termin przedawnienia tj. 1 rok od daty zwolnienia wynikający z art. 555 kpk jest typowym przedawnieniem cywilnoprawnym uwzględnianym jedynie "na zarzut". Dla skorzystania z zarzutu przedawnienia nie wystarczy sam fakt jego podniesienia w związku ze zgłoszeniem żądania po upływie określonego terminu. Konieczne jest również uznanie, że podniesienie tego zarzutu, a więc skorzystanie z przysługującego prawa podmiotowego, nie jest sprzeczne ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego (art. 5 kc). Skuteczność takiego zarzutu uzależniona jest od oceny, czy nie doszło do naruszenia zasad współżycia społecznego w ujęciu art. 5 kc czy zgłoszenie zarzutu nie stanowi nadużycia prawa, a przez to nie korzysta z ochrony. Sygnalizowana we wniosku niewątpliwa niesłuszność zatrzymania, poczucie krzywdy czy niesprawiedliwości nie stanowią wystarczających przesłanek uznania, że podniesiony przez prokuratora zarzut przedawnienia roszczenia o zadośćuczynienie za niewątpliwe niesłuszne zatrzymanie jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. W przeciwnym wypadku, jak podkreślał to już Sąd Najwyższy, sama zasadność wniosku o odszkodowanie lub zadośćuczynienie musiałaby zawsze skutkować uznaniem zgłoszonego przez prokuratora zarzutu przedawnienia jako naruszającego zasady współżycia społecznego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 08 listopada 2007 r., IV KK 406/07 LEX nr 346747). Ku temu brak jest natomiast podstaw w obowiązujących przepisach prawa.

W orzecznictwie sądowym od lat już wskazuje się, że do okoliczności usprawiedliwiających uchybienie terminowi wskazanemu w art. 555 kpk zalicza się takie, które są całkowicie niezależne od woli wnioskodawcy: długotrwałą obłożną chorobę, całkowity upadek sił powodujący konieczność zapewnienia opieki osoby trzeciej w sprawach codziennej egzystencji, chorobę psychiczną, ubezwłasnowolnienie, długotrwały pobyt za granicą połączony z niemożnością nawiązania kontaktu z krajem (postanowienie SN z 03.01.2019 r., III KK 213/18, LEX nr 2602127). W orzecznictwie wskazuje się nadto, że powołanie się na art. 5 kc w związku z zarzutem przedawnienia może mieć miejsce tylko w wypadkach wyjątkowych, niemniej wyjątkowość ta może być związana z przyczynami dotyczącymi osoby dochodzącej roszczenia. Na wnioskodawcy spoczywa obowiązek wykazania, że podniesiony przez prokuratora zarzut przedawnienia stanowi nadużycie prawa w rozumieniu art. 5 kc.

W realiach sprawy bezspornym jest to, że wniosek o zadośćuczynienie został złożony przez T. B. po upływie ustawowego, rocznego terminu przedawnienia określonego w art. 555 kpk tj. w dniu 14 marca 2022 r. Do zatrzymania wnioskodawcy doszło w dniu 22 grudnia 2020 r. o godz. 10:54, w wykonaniu postanowienia Prokuratora Prokuratury Rejonowej O. - P. w O. z dnia 20 listopada 2020 r. do sprawy o sygn. akt: 2 Ds. 503.2020, która została podjęta i dalej prowadzona pod numerem 2 Ds. 666.2021 r., po czym ostatecznie połączona ze sprawą prowadzoną przez PR L. pod numerem 1 Ds. 166.2021 r. do wspólnego prowadzenia, wydanego w sprawie o czyn z art. 212 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk.

Zdaniem Sądu, należy uznać skuteczność podniesionego przez prokuratora zarzutu przedawnienia skutkującego oddaleniem żądania w całości jako przedawnionego. Wnioskodawca nie wykazał, by skorzystanie z zarzutu przedawnienia przez prokuratora stanowiło nadużycie prawa w rozumieniu art. 5 kc. W ocenie Sądu, przedstawiona przez wnioskodawcę argumentacja przeciwna sprowadzająca się do wykazania zaistnienia okoliczności uzasadniających uchybienie terminu z przyczyn od niego niezależnych nie zasługuje na uwzględnienie, nie przekonuje w świetle ustaleń poczynionych w oparciu o załączone dokumenty. Przywołując stanowisko wnioskodawcy, to stan zdrowia psychicznego uniemożliwiał mu złożenie wniosku o zadośćuczynienie w zakreślonym prawem terminie. Jak wskazał, leczył się psychiatrycznie, pozostawał okresowo na zwolnieniu lekarskim (w analizowanym okresie wnioskodawca pozostawał na zwolnieniu lekarskim do 15 stycznia 2021 r., a następnie od dnia 29 listopada 2021 r. do 12 grudnia 2021 r., a następnie w roku 2022 r.)

Nie tylko nie wykazał, że niedochowanie przez niego terminu było usprawiedliwione, ale nie przedstawił nawet okoliczności, które przy zastosowaniu obiektywnych kryteriów, w takich kategoriach mogłyby zostać ocenione. Faktem jest, iż na potrzeby toczącego się przed Sądem Rejonowym w O. (...)w sprawie o sygn. akt: II K 1995/18 postępowania wnioskodawca jako oskarżony był czterokrotnie badany przez zespół biegłych: psychiatrów, neurologa, psychologa, medyka sądowego. Stwierdzono u niego zaburzenie adaptacyjne pod postacią reakcji depresyjnej przedłużonej, które to zaburzenie, zdaniem biegłych, nie znosiło zdolności wnioskodawcy do udziału w rozprawie tylko powodowało utrudnienia w zakresie prowadzenia obrony (...). Przy czym należy wyraźnie podkreślić, iż biegli już w pierwszej z wydanych opinii datowanych na dzień 18 listopada 2020 r. (po badaniu przeprowadzonym w dniu 05 listopada 2020 r.) wskazali na konieczność kontynuacji leczenia psychiatrycznego ew. udziału w psychoterapii podkreślając, że farmakoterapia pozwala na kontrolę emocji, ich spłaszczenie, na kontrolę swojego postępowania bez szkody dla potencjału intelektualnego. Podczas drugiego badania w dniu 20.05.2021 r. T. B. podał, że zarzucił leczenie psychiatryczne od około pół roku, podobnie jak i terapię psychologiczną. Zdaniem biegłych, prawidłowo dobrane leczenie farmakologiczne mogłoby pomóc wnioskodawcy kontrolować swoje emocje – byłyby mniej nasilone, przewidywalne – i swoje postępowanie bez szkody dla jego potencjału intelektualnego. Leczenie ułatwiłoby przebrnięcie przez trudną dla niego sytuację. Podczas ostatniego badania w dniu 26 listopad 2021 r., skutkującego finalnie wydaniem opinii z dnia 02 grudnia 2021 r. wnioskodawca podał wprost, że nie leczy się psychiatrycznie, wskazując na wizytę umówioną z psychiatrą na grudzień 06 grudnia 2021 r. Biegli uznali, iż do osiągnięcia istotnej poprawy stanu zdrowia psychicznego, w przypadku podjęcia leczenia u psychiatry, wystarczającym będzie okres 2 miesięcy licząc od daty wydania opinii. Co ważne, biegli wskazali, iż w przypadku kolejnego nie podjęcia leczenia uwzględniając to, że wnioskodawca posiada wiedzę i jest świadomy istoty i przyczyn swoich problemów ze zdrowiem psychicznym będzie można mówić o negatywnym stosunku wnioskodawcy do leczenia. Podczas ostatniego badania 10 lutego 2022 r. wnioskodawca podał, że leczy się psychiatrycznie, co zresztą znajduje odzwierciedlenie w dokumentacji medycznej, podobnie jak i uprzednie przerwanie leczenia. Fakt wznowienia leczenia psychiatrycznego po przerwie od maja 2018 r., dokumentuje wizyta u psychiatry z dnia 06 grudnia 2021 r., po której wnioskodawca nie pozostawał na zwolnieniu lekarskim, następnie miała miejsce wizyta w dniu 20 stycznia 2022 r., co skutkowało pozostawaniem na zwolnieniu lekarskim od 24 stycznia do 25 lutego 2022 r. i w marcu 2022 r. Przedłożona dokumentacja medyczna z innych placówek wskazuje na kontynuację leczenia psychiatrycznego od marca 2022 r.

Z kolei w wydanej na potrzeby niniejszego postępowania opinii biegli: psychiatra i psycholog uznali, iż na dzień 22 grudnia 2021 r., jak i w okresie od 22 grudnia 2020 r. do 22 grudnia 2021 r. T. B. był w stanie podejmować skuteczne działania w celu ochrony swoich praw, w tym w postaci złożenia wniosku o zadośćuczynienie. Stan zdrowia psychicznego na tamten czas nie stał temu na przeszkodzie. Zamiennym jest również to, na co wskazali biegli w opinii na k - 6 tj. że biegli w cyt. powyżej sprawie odnosili się do zupełnie innej kwestii – mianowicie do zdolności (...).

W opozycji do twierdzeń wnioskodawcy w omawianym zakresie pozostają bezsprzeczne fakty wskazujące na utrzymującą się przez praktycznie cały 2021 r. oraz początek 2022 r. roku jego aktywność zawodową. Z poczynionych przez Sąd ustaleń wynika, iż wnioskodawca nie zawiesił działalności w ramach (...), występował jako (...), (...)w szeregu spraw na rzecz swoich klientów przez tut. (...), a także w swoich sprawach: już następnego dnia po zatrzymaniu w dniu 23 grudnia 2020 r. zainicjował kontrolę zasadności, legalności i prawidłowości zatrzymania (sprawa zakończyła się wydaniem przez Sąd Rejonowy w O. (...)w dniu 10 sierpnia 2022 r. w sprawie o sygn. akt: II Kp 1647/20 postanowienia o uznaniu zatrzymania za zasadne, prawidłowe i legalne); w sprawie o odszkodowanie toczącej się przed tut. Sądem o sygn. akt: II Ko 62/21 brał aktywnie udział w rozprawach w okresie od 08 lipca 2021 r. do 26 października 2021 r., a w dniu 08 grudnia 2021 r. popełnił apelację od wydanego wyroku do Sądu Apelacyjnego w Białymstoku); w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w O. (...)pod sygn. akt: II K 1995/18 brał aktywny udział w rozprawach, formułując pytania, składając wnioski dowodowe, skarżąc rozstrzygnięcia.

Niezależnie od powyższego, na podzielenie nie zasługuje również to twierdzenie wnioskodawcy jakoby był zapewniany przez obrońcę z urzędu wyznaczonego na potrzeby sprawy o sygn. akt: II Kp 1674/20, iż najpierw musi być rozpoznane zażalenie na zatrzymanie, by móc skutecznie wnosić o zadośćuczynienie. Warunkiem dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne zatrzymanie nie jest zaskarżenie decyzji o zatrzymaniu i wydanie przez sąd odwoławczy orzeczenia stwierdzającego niezasadność czy nielegalność zatrzymania. Poza tym, wnioskodawca jest czynnym od ponad 10 lat (...), (...)w omawianej kwestii. Co istotne, występował już uprzednio z tożsamym wnioskiem do tut. Sądu na kanwie zatrzymania w roku 2018 r. (toczyło się przed tut. Sądem postępowanie pod pierwotną sygn. akt: II Ko 86/21) .

Powyższe ustalenia przesądzają o konieczności oddalenia wniosku w całości jako przedawnionego.

Dalszą kwestią jest to, iż podstawą dochodzenia roszczeń z art. 552 kpk jest przypisanie tej czynności atrybutu niewątpliwej niesłuszności. Dlatego też przy ocenie kwestii niewątpliwie niesłusznego zatrzymania należy ocenić, czy zastosowanie tego środka przymusu procesowego nastąpiło zgodnie z przepisami prawa, a tym samym czy nie spowodowało dolegliwości, jakiej osoba zatrzymana nie powinna była doznać. Analiza tego zagadnienia powinna nastąpić w aspekcie całokształtu okoliczności zaistniałych w sprawie, w której doszło do zatrzymania, a znanych w dacie orzekania w przedmiocie odszkodowania i zadośćuczynienia, w tym także z uwzględnieniem prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, w której nastąpiło zatrzymanie, jeżeli już zapadło (uchwała SN z 23.05.2006 r., I KZP 5/06, OSNKW 2006/6, poz. 55).

Przy ocenie niewątpliwej niesłuszności zatrzymania nie można zapominać, że podstawy stosowania tego środka przymusu procesowego różnią się od podstaw tymczasowego aresztowania. W przypadku zatrzymania wymaga się jedynie uzasadnionego przypuszczenia (nawet nie podejrzenia), że zatrzymywany popełnił przestępstwo i zaistnienia okoliczności nakazujących jego zatrzymanie w celu przymusowego doprowadzenia. W tej ostatniej sytuacji, a taka miała miejsce w niniejszej sprawie, jako że zatrzymanie nastąpiło na mocy zarządzenia prokuratora wydanego w trybie art. 247 kpk zatrzymanie stanowi także czynność procesową i nie może być zarządzane w sposób dowolny.

W realiach niniejszej sprawy, decyzję prokuratora o zatrzymaniu wnioskodawcy poprzedzało sześciokrotne nieskuteczne wzywanie wymienionego celem przesłuchania (ostatnia próba doręczenia osobiście przez prokuratora przy okazji podejmowanych innych czynności również okazała się bezskuteczna), co ostatecznie skutkowało koniecznością przedłużenia okresu dochodzenia.

Nie może, zdaniem Sądu, w świetle powyższego przesądzać o uznaniu zatrzymania wnioskodawcy za niewątpliwe niesłuszne sama treść ostatecznej decyzji, jaka zapadła w sprawie, a mianowicie umorzenie śledztwa przeciwko T. B. w sprawie o sygn. akt: 1 Ds. 166.2021 PR w L.. Należy przypomnieć, że postanowienie w części dot. zarzutu z art. 212 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk, co do którego został wnioskodawca zatrzymany zostało umorzone z uwagi na brak interesu społecznego w objęciu ściganiem z urzędu czynu prywatnoskargowego, nie przesądzając ostatecznie czy T. B. czyn ów popełnił czy też nie, a po drugie decyzja ta zapadł w dniu 29 czerwca 2021 r., a więc wnioskodawca miał wystarczająco dużo czasu, by dokonać oceny przesłanek celem skutecznego złożenia wniosku o zadośćuczynienie, czego jednakże w zakreślonym prawem terminie, nie uczynił.

Inne

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt II

O kosztach sądowych Sąd orzekł w myśl art. 554 § 4 kpk (postępowanie jest wolne od kosztów sądowych).

PODPIS