Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II K 84/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

25 stycznia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia sądu okręgowego Jarosław Poch

Sędziowie sędzia sądu okręgowego Dorota Ociepa-Biel

Ławnicy: Mieczysława Łopacińska

Ewa Ludzińska

Dorota Dudziuk

Protokolant: Malwina Pasternak

w obecności prokuratora Prokuratury Rejonowej Częstochowa-Północ w Częstochowie Katarzyny Piekacz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 28 września, 16 listopada, 21 grudnia 2021 roku i 17 stycznia 2022 roku

sprawy:

S. Ż. (1) ,

syna H. i A. z domu B.

urodzonego (...) w L.

oskarżonego o to, że:

w dniu 10 kwietnia 2021 roku około godziny 13.00 w C. przy ul. (...), działając z zamiarem ewentualnym, przewidując możliwość pozbawienia życia A. P. (1) i godząc się na to, zadał jeden cios trzydziestocentymetrowym nożem w brzuch pokrzywdzonego, powodując obrażenia ciała w postaci: rany kłutej jamy brzusznej oraz rany kłutej prawego płata wątroby z krwotokiem do jamy brzusznej, co stanowiło bezpośrednie zagrożenie życia pokrzywdzonego w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 kk, czym usiłował pozbawić życia A. P. (1), przy czym ww. celu nie osiągnął z uwagi na rodzaj i charakter doznanych przez pokrzywdzonego obrażeń oraz udzieloną specjalistyczna pomoc medyczną,

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 kk przy zast. art. 11 § 2 kk

orzeka:

1.  oskarżonego S. Ż. (1) uznaje za winnego tego, że w dniu 10 kwietnia 2021 roku w C., działając z zamiarem bezpośrednim spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu zadał A. P. (1) jeden cios trzydziestocentymetrowym nożem w brzuch, czym spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci rany kłutej jamy brzusznej oraz rany kłutej prawego płata wątroby z krwotokiem do jamy brzusznej, stanowiące ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, to jest za winnego przestępstwa z art. 156 § 1 pkt 2 kk i za to na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 kk wymierza mu karę 5 (pięciu) lat pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej względem oskarżonego kary pozbawienia wolności zalicza S. Ż. (1) okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia (...) do dnia (...),

3.  na podstawie art. 44 § 2 kk orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa poprzez zniszczenie dowodu rzeczowego w postaci noża kuchennego opisanego w wykazie dowodów rzeczowych Drz 633/21 pod poz. 11 k.298 akt sprawy;

4.  na podstawie art. 230 § 2 kpk zwraca oskarżonemu S. Ż. (1) dowody rzeczowe szczegółowo opisane w wykazie dowodów rzeczowych nr Drz 623/21 - Drz 627/21 pod poz. 1-6 k. 298;

5.  na podstawie art. 231 § 1 kpk nakazuje złożyć do depozytu sądowego dowody rzeczowe szczegółowo opisane w wykazie dowodów rzeczowych nr Drz 629/21 - Drz 632/21 pod poz. 7-10 k. 298;

6.  na podstawie art.627 kpk w zw. z art. 624 §1 kpk zasądza od oskarżonego S. Ż. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 400 (czterysta) złotych tytułem opłaty oraz wydatki postępowania w kwocie 3 000 (trzy tysiące) złotych, zaś w pozostałej części zwalnia oskarżonego od ponoszenia wydatków, obciążając nimi Skarb Państwa.

SSO Jarosław Poch SSO Dorota Ociepa – Biel

Mieczysława Łopacińska Ewa Ludzińska Dorota Dudziuk

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 84/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

S. Ż. (1)

w dniu 10 kwietnia 2021 roku w C., działając z zamiarem bezpośrednim spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu zadał A. P. (1) jeden cios trzydziestocentymetrowym nożem w brzuch, czym spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci rany kłutej jamy brzusznej oraz rany kłutej prawego płata wątroby z krwotokiem do jamy brzusznej, stanowiące ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, tj. przestępstwo z art.156§ 1 pkt 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Oskarżony S. Ż. (1) ma 74 lata i od kilku lat zamieszkiwał wspólnie z B. O. (1) w mieszkaniu przy ul. (...) w C.. S. Ż. co najmniej od kilku lat nadużywa alkoholu. Ponadto cierpi na nadciśnienie tętnicze, przewlekłą niewydolność krążenia, w 2017 r. przeszedł dwa udary mózgu. Z uwagi na stan zdrowia miał problemy z codziennym funkcjonowaniem i pomagała mu w tym B. O. (1). Oskarżony utrzymywał siebie i B. O. z emerytury w wysokości oscylującej w granicach ok.2000 zł. Jednym ze znajomych zarówno oskarżonego jak i B. O. (1) był pokrzywdzony A. P. (1), który co jakiś czas przychodził do mieszkania oskarżonego, gdzie wszyscy wspólnie spożywali alkokol. Cała trójka znała się ze sobą od wielu lat.

A. P. (1) w przeszłości odwiedzał oskarżonego co kilkanaście dni (2-3 razy w miesiącu) w celach towarzyskich, zazwyczaj w celu wspólnego spożywania alkoholu. Jednak od ok. 6 miesięcy przed zdarzeniem tj. przed 10.04.2021 r. pokrzywdzony bywał rzadziej u oskarżonego –ostatnio raz na dwa-trzy miesiące.

Relacje pomiędzy oskarżonym, a pokrzywdzonym na przestrzeni lat były koleżeńskie i nie dochodziło pomiędzy nimi do większych nieporozumień. Niemniej z bliżej nieustalonych przyczyn doszło pomiędzy nimi do konfliktu w dniu 17.05.2020 r., w wyniku którego interweniowała Policja. Jednak po tej dacie, jak i bezpośrednio przed 10.04.2021 r. nie dochodziło pomiędzy nimi do zatargów i konfliktów, które miałyby skutkować interwencją Policji.

W dniu 10 kwietnia 2021 roku, ok. godziny 11.30 do mieszkania S. Ż. (1) i B. O. (1) przyszedł w odwiedziny A. P. (1), przynosząc jak zwykle ze sobą alkohol. Tym razem przyniósł 3 butelki wódki o poj. 0,5 litra.

Wszyscy w trójkę rozpoczęli spożywanie alkoholu, przy czym oskarżony w międzyczasie obierał czerwone buraki. Po pewnym czasie A. P. (1) zasnął na łóżku, natomiast S. Ż. (1) i B. O. (1) kontynuowali spożywanie alkoholu. Po otwarciu trzeciej butelki wódki i częściowym jej wypiciu, A. P. (1) obudził się i usiadł na łóżku przy stole – przy którym także siedział oskarżony wraz z B. O. (1). W pewnym momencie wywiązała się jakaś luźna dyskusja na temat ojcostwa córki B. O. (1).

Pokrzywdzony wtrącił, iż dziecko B. O. jest jego, na co oskarżony odparł mu, by „nie podskakiwał bo jednego już wykastrował i drugiego też może”.

W pewnym momencie oskarżony wstał od stołu i powiedział, że idzie zrobić sobie kanapkę, po czym wziął leżący na stole nóź o łącznej długości 30,5 cm (długość ostrza 20,5 cm) i zaczął zmierzać w kierunku A. P. (1). W tym czasie pokrzywdzony również wstał na nogi i po chwili, gdy S. Ż. zbliżył się do niego, niespodziewanie, nie wypowiadając przy tym nawet słowa, oskarżony zadał A. P. cios nożem w brzuch. Pokrzywdzony nie spodziewał się ataku ze strony S. Ż., nie zdążył podjąć żadnych działań obronnych i z wyrazem zdziwienia i zaskoczenia złapał się ręką za brzuch.

Widząc co się stało, B. O. (1) odepchnęła oskarżonego oraz próbowała odebrać mu nóż, chwytając za jego ostrze, w wyniku czego doznała rozcięcia trzech palców lewej ręki.

Z kolei S. Ż. usiadł na podłodze oraz odrzucił nieopodal siebie nóź, którym ranił pokrzywdzonego. W tym czasie A. P. (1) usiadł na łóżku po czym z jego rany zaczęła sączyć się krew.

W dalszej kolejności B. O. (1) zadzwoniła na nr alarmowy 112 i wezwała pomoc. Po kilku minutach na miejsce przybyli funkcjonariusze Policji A. T. i G. T., którzy rozpytali B. O. co do przebiegu zdarzenia, a następnie z uwagi na ranę kłutą pokrzywdzonego wezwali karetkę pogotowia ratunkowego. Jednocześnie zabezpieczyli nóź, którym oskarżony ugodził pokrzywdzonego, a następnie dokonali zatrzymania S. Ż..

Załoga karetki pogotowia ratunkowego udzieliła pokrzywdzonemu pierwszej pomocy medycznej, po czym przewiozła go do szpitala, gdzie w trybie pilnym przeszedł zabieg operacyjny. W wyniku zadanego ciosu nożem A. P. (1) doznał obrażeń ciała w postaci rany kłutej jamy brzusznej oraz rany kłutej prawego płata wątroby z krwotokiem do jamy brzusznej, stanowiące ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu.

Oskarżony oraz pokrzywdzony, a także B. O. w chwili zdarzenia znajdowali się w stanie nietrzeźwości.

zeznania świadka A. P. (1)

58-59 (odpis k.63), 146-147

zeznania świadka B. O. (1)

64-65, 149-150

zeznania świadka A. T.

515-516

zeznania świadka G. T.

516-518

częściowo wyjaśnienia oskarżonego S. Ż. (1)

74-75, 79-80,154-156, 466-470

protokół badania stanu trzeźwości oskarżonego S. Ż. (1)

2

protokół badania stanu trzeźwości B. O. (1)

5,

protokoły oględzin wraz z dokumentacją fotograficzną

6-29, 37-39,43-44a, 161-163, 267-270,278-279

protokół pobrania wymazu

157

dokumentacja fotograficzna

166-192

203-219, 220-255, 256-266

dokument -odpowiedź Wojewody (...)

271-272

protokół oględzin rzeczy - nagranie zgłoszenia

273-276

opinia nr (...)

327-343

opinia nr (...)

344-353

dokument - księga bloku operacyjnego

57

opinia sądowo-lekarska

68

Wykaz interwencji policji

48-51

Szkic do oględzin osoby S. Ż. z dokumentacją zdjęciową

324-336

U S. Ż. (1) nie stwierdzono objawów choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego. Nie stwierdzono również by w chwili popełnienia zarzuconego mu czynu, występowały u oskarżonego okoliczności unormowane w art. 31 § 1 i 2 kk. Rozpoznano u niego uzależnienie od alkoholu. Stwierdzono również, że oskarżony prezentuje cechy zespołu psychoorganicznego, jest po przebytym udarze mózgu, ale nie ujawnia cech otępienia. W trakcie badania chwilami brakowało mu słów, miał problemy z określeniem dat, ale zachowywał chronologię wydarzeń. Stwierdzony zespół psychoorganiczny mógł spowodować ograniczenia w tym zakresie jedynie w stopniu nieznacznym.

Nadto jak wynika z opinii biegłego psychologa oskarżony ma zaburzenia funkcji poznawczych (pamięci, koncentracji uwagi, w pewnym zakresie orientacji w czasie) na podłożu organicznych zmian w OUN. Ma zaburzoną szczególnie zdolność przypominania szczegółów i ich następstwa czasowego, nazw, czasokresów, dat. Nadto z opinii wynika także, że S. Ż. ma skłonności do konfabulacji, w szczególności w wyjaśnianiu tego fragmentu przebiegu zdarzenia, gdy A. P. doznał obrażeń ciała.

Oskarżony nie figuruje w kartotece karnej Krajowego Rejestru Karnego. Niemniej S. Ż. był skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Częstochowie z dn. 04.03.2010 r. sprawie o sygn. akt IV K 590/09 , za czyn z art. 157 § 1 kk, polegający na dwukrotnym uderzeniu nożem innej osoby w klatkę piersiową oraz w okolice prawego podbrzusza, na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbywał do(...) Skazanie to uległo zatarciu z mocy prawa nieco ponad 5 miesięcy przed zdarzeniem będącym przedmiotem niniejszego postępowania. Sąd przyjmuje oczywiście tą fikcję prawną do wiadomości, nie wywodząc z tego żadnych okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego. Nie oznacza to jednak, że fakt zaistnienia takiego zdarzenia nie miał miejsca.

Opinia sądowo-psychiatryczna

313-315

Opinia psychologiczna

536-539

Dane o karalności

Odpis wyroku SR w Częstochowie, sygn. akt IV K 590/09 wraz z postanowieniem

194-196

Wywiad środowiskowy

508

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

S. Ż. (1)

usiłowanie zabójstwa A. P. (1).

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

W przekonaniu Sądu Okręgowego w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego brak jest podstaw do przypisania oskarżonemu zbrodni zabójstwa. Bardziej szczegółowe ustalenia w tym zakresie zostaną przedstawione w dalszej części formularza uzasadnienia, przy omawianiu przyjętej kwalifikacji prawnej.

Brak dowodów

2.  OCena DOWOdów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.

zeznania świadka A. P. (1) k. 58-59 (odpis k.63), 146-147

zeznania świadka B. O. (1), k. 64-65, 149-150

Sąd co do zasady dał wiarę zeznaniom w/w świadków, złożonym na etapie postępowania przygotowawczego. W przekonaniu sądu relacje tych bezpośrednich świadków zajścia są ze sobą zbieżne w zakresie wszystkich istotnych okoliczności, zarówno poprzedzających zaistnienie zupełnie zaskakującej reakcji oskarżonego, jak i tych, które miały miejsce później. W ocenie sądu całkowicie bezspornym jest, iż wszyscy uczestnicy zajścia znajdowali się w stanie nietrzeźwości, co wynika nie tylko z wyników badania stanu trzeźwości, ale i z ilości spożytego alkoholu. Można założyć z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością, że stopień nietrzeźwości pokrzywdzonego był znaczny, zważywszy choćby na fakt, że A. P. pojawił się w mieszkaniu przy ul. (...) będąc już pod działaniem alkoholu. Nie może zatem dziwić fakt, iż może pewnych szczegółów zajścia nie pamiętać. Z kolei z zeznań funkcjonariuszy Policji wynika, że B. O., mimo, iż była nietrzeźwa (0,93 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu) była w pełni komunikatywna. Zatem wydaje się, że jej relacja odzwierciedla rzeczywisty przebieg wypadków. Kolejną istotną okolicznością, która przemawia za przyznaniem waloru wiarygodności jej relacji jest nagranie zgłoszenia na numer telefonu alarmowego112. To nagranie w przekonaniu sądu ostatecznie zadaje kłam zupełnie nieprawdopodobnym wersjom i hipotezom lansowanym przez oskarżonego. Podkreślić bowiem należy po raz kolejny, że wszyscy uczestnicy libacji alkoholowej znajdowali się w stanie nietrzeźwości, połączenie telefoniczne zostało wykonane niezwłocznie, „na gorąco”, co wyklucza możliwość uknucia jakiegoś spisku, czy zmowy, co jak się wydaje, usiłuje forsować oskarżony w swoich wyjaśnieniach.

zeznania A. świadka T., k. 515-516

zeznania świadka G. T., k. 516-518

Sąd Okręgowy w całości dał wiarę zeznaniom funkcjonariuszy Policji, albowiem są one logiczne i spójne, wzajemnie się uzupełniają i brak jest cienia podstaw do kwestionowania ich wiarygodności.

protokół badania trzeźwości S. Ż. (1), k. 2,

protokół badania trzeźwości B. O. (1), k. 5, 52-53

protokoły oględzin wraz z dokumentacją fotograficzną k. 6-29, 37-39,43-44a, 161-163, 267-270,278-279

protokół pobrania wymazu, k . 157

dokumentacja fotograficzna, k. 166-192,203-219, 220-255, 256-266

dokument -odpowiedź Wojewody (...), k. 271-272

protokół oględzin rzeczy - nagranie zgłoszenia, k. 273-276

wykaz interwencji Policji, k. 48-51

Dane o karalności, odpis wyroku SR w Częstochowie, sygn. akt IV K 590/09 wraz z postanowieniem, k. 194-196

szkic do oględzin osoby S. Ż. z dokumentacją zdjęciową, k. 324-336

wywiad środowiskowy k. 508

Sąd nie znalazł żadnych podstaw do kwestionowania wszystkich w/w dowodów zgromadzonych w toku postępowania.

Są to dokumenty i opinie, które zostały sporządzone przez kompetentne do tego organy i podmioty, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Nie były również kwestionowane przez strony.

dokument - księga bloku operacyjnego, k. 57

Sporządzony przez uprawnioną osobę. Odzwierciedla przebieg zastosowanego wobec pokrzywdzonego leczenia. Brak podstaw, by kwestionować jego wiarygodność.

opinia sądowo-lekarska, k. 68

Opinia jest miarodajna, rzeczowa, pełna i jasna. Została sporządzona przez specjalistę w swojej dziedzinie. Została wydana po zapoznaniu się przez biegłego z materiałem dowodowym, w tym z dokumentacją lekarską z przebiegu leczenia pokrzywdzonego. Jest pełna, jasna, zawiera odpowiedzi na postawione pytania. Brak podstaw, by kwestionować zawarte w niej ustalenia.

opinia nr (...), k. 327-343

opinia nr (...), k. 344-353

W ocenie Sądu sporządzone na potrzeby niniejszego postępowania ekspertyzy są rzetelne, pełne, zrozumiałe, odpowiadają na wszystkie pytania zawarte w postanowieniu , a nadto sporządzone zostały przez kompetentne osoby. Ich treść nie była kwestionowana przez strony.

Wskazać należy, że opinia nr (...) nr dotyczy zabezpieczonego na miejscu zdarzenia noża o całkowitej długości 30,5 cm, w tym ostrza o długości 20,5 cm.

Na ostrzu tego noża stwierdzono krew należącą do pokrzywdzonego A. P. (1). Z kolei na rękojeści biegli stwierdzili DNA należące do oskarżonego S. Ż. (1).

W świetle zebranych dowodów nie może być wątpliwości co do tego, że tym właśnie nożem, oskarżony zadał cios pokrzywdzonemu.

Opinia sądowo-psychiatryczna, k.313-315

Opinia psychologiczna, k. 536-539

Sąd podzielił w całości ustalenia i wnioski płynące z opinii biegłych , albowiem zostały one wydane po przeprowadzeniu szczegółowych badań oskarżonego i analizie akt sprawy. Są jasne, pełne i rzetelne , zgodne z zasadami wiedzy oraz doświadczenia życiowego i zawodowego ich autorów. W przekonaniu Sądu opinie zostały w profesjonalny sposób uzasadnione i stąd brak jest podstaw do kwestionowania wniosków z nich płynących.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.

wyjaśnienia oskarżonego S. Ż. (1), k. 74-75, 79-80,154-156, 466-470

Sąd Okręgowy nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, albowiem pozostają one w rażącej sprzeczności, nie tylko z zeznaniami bezpośrednich świadków zdarzenia, a mianowicie A. P. (1) i B. O. (1), ale i z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. W przekonaniu Sądu, S. Ż., usiłując uniknąć odpowiedzialności karnej, w miarę upływu czasu przedstawiał zupełnie niewiarygodne i mówiąc wprost absurdalne wersje przebiegu wypadków. Twierdzenia, że pokrzywdzony, w bliżej nieustalony sposób, sam nadział się na nóż, który miał znajdować się na tapczanie (a być może szklankę), a następnie, by sam ugodził się tym nożem w brzuch, bądź by obrażenia ciała zadała A. P. (1) B. O. (1), nie wytrzymują krytyki w świetle zasad wiedzy i logicznego rozumowania. Wszak B. O. doznała ran ciętych palców, co jednoznacznie dowodzi, że interweniowała i usiłowała odebrać nóż napastnikowi. Podobnie należy ocenić kolejne hipotezy, próbujące wyjaśnić przyczyny dla których pokrzywdzony doznał tak poważnych obrażeń ciała. Zdaniem Sądu Okręgowego wszystkie te wersje łączy wspólny mianownik, a mianowicie całkowite oderwanie od rzeczywistości i zgromadzonego materiału dowodowego. W przekonaniu Sądu , oskarżony, co z resztą wynika wprost z opinii biegłego psychologa, ma skłonności do konfabulacji i usiłuje uzupełniać luki pamięciowe tworząc fikcyjny, a jednocześnie korzystny dla siebie z subiektywnego punktu widzenia przebieg wypadków. Temu samemu służy przesadne przejaskrawianie opisów negatywnego zachowania A. P. względem B. O. (o czym kobieta w ogóle nie wspomina), czy zapewnianie, że oskarżony tego dnia spożył raptem kilka kieliszków wódki. Należy w tym miejscu ponownie przypomnieć oskarżonemu, że kontrola stanu jego trzeźwości, przeprowadzona bezpośrednio po zdarzeniu wykazała 0,81 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, co stanowi odpowiednik ponad 1,6 promilla alkoholu we krwi. Tak wysokie stężenie alkoholu z naukowego punktu widzenia nie może być wynikiem spożycia kilku kieliszków wódki. Wreszcie na zakończenie stwierdzić należy, że podnoszony przez S. Ż., niejako poza protokołem argument, iż na rękojeści noża ujawniono materiał genetyczny pochodzący od dwóch osób doprawdy nie dowodzi prawdziwości jednej z wielu wersji oskarżonego. Ponadto sam fakt ujawnienia krwi na uchu oskarżonego również nie dowodzi tego, że to A. P. go uderzył. Zważyć bowiem należy na fakt, że oskarżony miał problemy z poruszaniem się i wielokrotnie tracił równowagę. Poza tym, co ponownie należy podkreślić w dniu 10.04.2021r. znajdował się w stanie upojenia alkoholowego, który potęgował te problemy. Biorąc wszystkie przytoczone powyżej okoliczności pod uwagę wyjaśnienia oskarżonego należy ocenić krytycznie i uznać za nieudolną próbę obrony przed odpowiedzialnością karną.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

1

S. Ż. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Rzecznik oskarżenia publicznego zakwalifikował działanie oskarżonego jako wyczerpujące znamiona przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk. W ocenie sądu brak jest jednak podstaw do przyjęcia takiej kwalifikacji prawnej. Analiza przebiegu zdarzenia i zachowania oskarżonego S. Ż. (1) wskazuje jednoznacznie, iż działał on w zamiarze bezpośrednim spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu A. P. (1), a więc realizując znamiona zbrodni z art.156§1kk.
Sam fakt użycia noża w przypisany oskarżonemu sposób nie jest okolicznością, która przesądzałaby o zakwalifikowaniu jego zachowania jako usiłowania zabójstwa. W orzecznictwie i doktrynie ugruntowany jest pogląd zgodnie, z którym: „ani zadanie ciosu w miejsce dla życia ludzkiego niebezpieczne, ani nawet użycie narzędzia mogącego spowodować śmierć człowieka, same przez się nie decydują jeszcze o tym, że sprawca działa w zamiarze zabicia człowieka, chociażby ewentualnym. Za przyjęciem takiego zamiaru powinny przemawiać - poza użyciem narzędzia - jeszcze inne przesłanki zarówno podmiotowe, jak i przedmiotowe, a w szczególności zaś pobudki działania sprawcy, jego stosunek do pokrzywdzonego przed popełnieniem przestępstwa, sposób działania, a zwłaszcza miejsce i rodzaj uszkodzenia ciała oraz stopień zagrożenia dla życia pokrzywdzonego” (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 11.10.2017 roku, sygn. II AKa 265/17, LEX nr 2402342). Podobnego typu poglądy były przedstawiane w licznych orzeczeniach. Tytułem przykładu można wskazać, że Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 26 czerwca 2020r II AKa 90/20 Lex nr 3046981 stwierdził m.in. iż „zamiar choć istnieje tylko w świadomości sprawcy, podlega identycznemu dowodzeniu, jak okoliczności ze sfery przedmiotowej, a więc z zastosowaniem odpowiednich zasad dowodzenia i wnioskowania. Aby poczynić miarodajne ustalenia faktycznie w zakresie zamiaru, jaki przyświecał sprawcy, przede wszystkim należy mieć na uwadze fakty istniejące obiektywnie, należące do strony przedmiotowej czynu, a nie samej jego wypowiedzi. Z kolei Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 17 września 2019r Lex nr 3047181 wyraził pogląd, iż treść przeżyć psychicznych, istotnych dla oceny zamiaru sprawcy, należy ustalić na podstawie wszystkich okoliczności sprawy z uwzględnieniem przesłanek natury przedmiotowej (rodzaju użytego narzędzia, godzenie w ważne dla życia ludzkiego organy ciała, ilość ciosów i ich siła) oraz natury podmiotowej (osobowość oskarżonego, tj. jego charakter, usposobienie, poziom umysłowy, reakcje emocjonalne, zachowanie w stosunku do otoczenia, tło i powody zajścia, zachowanie przed popełnieniem przestępstwa i po jego popełnieniu, stosunek do osoby pokrzywdzonej). Wreszcie Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 27 maja 2021r,II AKa 22/21 wyraził pogląd, iż „w sprawach o zabójstwo niezwykle rzadko zdarza się, że sprawca artykułuje swój zamiar. Zazwyczaj ustala się go na podstawie okoliczności jakie towarzyszą zabójstwu. Nie wystarcza przy tym ustalenie, że sprawca miał zamiar popełnienia jakiegokolwiek przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu lub przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godził. Konieczne jest stwierdzenie, że obejmował on swoim zamiarem także skutek w postaci śmierci człowieka. Takie czynniki jak przyczyny i tło zajścia, rodzaj użytego narzędzia, umiejscowienie i intensywność zadanych ciosów czy spowodowanie określonych obrażeń ciała , osobowość sprawcy, jego zachowanie przed popełnieniem czynu i po jego popełnieniu, stosunek do pokrzywdzonego, stanowią pewne wskazówki co do tego, czy sprawca miał zamiar popełnienia zabójstwa. W podobnym duchu wypowiadały się wielokrotnie inne sądy powszechne jak i Sąd Najwyższy (por. wyrok SA w Krakowie z 23.08.2017r II AKa 155/17 Lex nr 2541058, SA w Warszawie w wyroku z 03.12.2020r sygn. II AKa 161/20 Lex nr 3107829, SA w Szczecinie w wyroku z 17.01.2019r II AKa 257/18 Lex nr 2722094).

Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że oskarżony zadał tylko jeden cios nożem A. P. (1), nie wypowiadając przy tym żadnych słów. Między stronami nie doszło wcześniej do wyraźnie widocznego konfliktu, użycia przemocy, czy jakiejś awantury. Niestety wszyscy uczestnicy tego spotkania spożywali alkohol, który, co jest powszechnie wiadomym, niejednokrotnie powoduje utratę samokontroli nad zachowaniem, czasami wzrost agresji, czy skutkuje podejmowaniem działań zaskakujących bądź nieprzewidywalnych. Między mężczyznami doszło do jakiejś wymiany zdań, którą jednak trudno uznać z punktu widzenia postronnego obserwatora za racjonalny powód do podejmowania działań nieodwracalnych w skutkach. W konsekwencji S. Ż. (1) spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci rany kłutej jamy brzusznej oraz rany kłutej prawego płata wątroby z krwotokiem do jamy brzusznej. Zadany cios spowodowały u A. P. (1) ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu. Bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia wynikało z faktu użycia noża kuchennego o długości całkowitej 30,5 cm. i długości ostrza 20 cm., zadania ciosu w jamę brzuszną, a w konsekwencji uszkodzenia ważnego organu wewnętrznego i krwawienia wewnętrznego do jamy brzusznej.
Samo pojedyncze uderzenie w brzuch, chociaż niebezpieczne i stwarzające zagrożenie dla życia, nie wskazuje na zamiar zabójstwa po stronie oskarżonego. Oceniając motyw działania oskarżonego zwrócić uwagę należy na tło sytuacji, w której doszło do użycia noża. Pomiędzy oskarżonym i pokrzywdzonym doszło do nieporozumienia w trakcie wspólnego spożywania alkoholu. Brak jest jednak podstaw do przyjęcia, że oskarżony działał z zamiarem zabójstwa pokrzywdzonego. Świadczą o tym dobre relacje pokrzywdzonego z oskarżonym przed datą zdarzenia i zachowanie oskarżonego tuż po zdarzeniu, kiedy po zadanym ciosie i odepchnięciu przez B. O. (1), odrzucił nóż i usiadł na podłodze i w takiej pozycji został zastany przez funkcjonariuszy Policji.

Mając na uwadze powyższe sąd dokonał zmiany opisu i kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego oskarżonemu przyjmując, iż dopuścił się on przestępstwa z art. 156 § 1 pkt 2 kk.

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

S. Ż. (1)

1

1

Sąd, wymierzając oskarżonemu karę, wziął pod uwagę znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu, przejawiające się choćby działaniem w stanie nietrzeźwości i ugodzeniem pokrzywdzonego w brzuch nożem kuchennym, o długości ostrza przekraczającej 20 cm i spowodowanie poważnych obrażeń ciała. Gdyby nie udzielona szybko profesjonalna pomoc medyczna, pokrzywdzony zapewne, w następstwie tego zdarzenia, straciłby życie. Nie bez znaczenia dla wymiaru kary był także fakt, iż oskarżony ukończył już 74 lata, cierpi na liczne schorzenia, w tym natury otępiennej, które w chwili czynu, w nieznaczny sposób wpływały na jego zdolność pokierowania swoim postępowaniem. W przekonaniu sądu, alkohol był niewątpliwie czynnikiem determinującym zachowanie oskarżonego. W przekonaniu sądu działanie S. Ż. nie miało żadnych racjonalnych podstaw, nawet przy przyjęciu założenia, że w trakcie libacji zostały wypowiedziane słowa, które mogły zdenerwować oskarżonego, czy wzbudzić u niego uczucie zazdrości o kobietę, (którego istnienie kategorycznie negował).

Biorąc wszystkie przytoczone wyżej okoliczności pod uwagę, sąd doszedł do przekonania, iż kara 5 lat pozbawienia wolności będzie karą adekwatną do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu. Winna ona w dostatecznie dolegliwy sposób wpłynąć na oskarżonego i skutecznie przestrzec go przed podobnego typu impulsywnymi zachowaniami w przyszłości.

S. Ż. (1)

3

1

na podstawie art.44 §2 kk należało orzec przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci noża, który służył do popełnienia przestępstwa.

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

S. Ż. (1)

2

1

S. Ż. (1) został zatrzymany (...)roku o godz. (...). Następnie został tymczasowo aresztowany. Tymczasowe aresztowanie trwa nadal. Biorąc powyższe pod uwagę należało zaliczyć oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie.

S. Ż. (1)

4

1

Zgodnie z art. 230 § 2 kpk należało orzec o zwrocie dowodów rzeczowych ich właścicielowi (k. 6-8, 40-42). Dowody te stały się zbędne dla dalszego postępowania.

S. Ż. (1)

5

1

Ponieważ w toku postępowania pokrzywdzony zmarł, na zasadzie art. 231 § 1 kpk należało złożyć do depozytu sądowego dowody rzeczowe w postaci rzeczy osobistych, należących do A. P..

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.

Sąd uznał winę oskarżonego. Zgodnie z treścią art. 627 kpk zasadą jest, że w razie skazania w sprawie z oskarżenia publicznego, oskarżony ponosi koszty sądowe. Zgodnie z art. 616 § 2 kpk do kosztów sądowych należą opłaty i wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania, związane z danym oskarżonym.
Biorąc powyższe pod uwagę sąd na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego opłatę w wysokości 400 złotych.
Jeśli natomiast chodzi o kwestię wydatków postępowania, wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa, to szczegółowe ich wyliczenie wskazuje na to, iż oscylują one w granicach ok.6000 zł, a więc stanowią dość wysoką kwotę z punktu widzenia możliwości majątkowych S. Ż.. W przekonaniu sądu, mając na względzie fakt wymierzenia oskarżonemu długoterminowej kary pozbawienia wolności zachodzą okoliczności przemawiające za zwolnieniem oskarżonego częściowo na zasadzie słuszności z obowiązku ponoszenia całości tych wydatków. Ponieważ oskarżony osiąga stałe dochody - otrzymuje emeryturę w kwocie ok. 2000 zł, nie ma nikogo na utrzymaniu, ma on zdaniem sądu możliwość pokrycia wydatków postępowania do kwoty 3000 zł, które wszak zostały pośrednio wygenerowane jego działaniem. W razie gdyby nie uiścił ich dobrowolnie, możliwe będzie ich wyegzekwowanie na drodze postępowania egzekucyjnego.

7.  Podpis

SSO Jarosław Poch SSO Dorota Ociepa-Biel