Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lipca 2022r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny Sekcja ds. rozpatrywanych w postępowaniu uproszczonym w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Małgorzata Żelewska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 lipca 2022r. w G.

sprawy z powództwa Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko A. M.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej A. M. na rzecz powoda Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 4.706,25 zł (cztery tysiące siedemset sześć złotych i dwadzieścia pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 9 maja 2021 roku do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanej A. M. na rzecz powoda Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 1.317 zł (jeden tysiąc trzysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I 1 C 1381/21 upr.

UZASADNIENIE

(wyroku z dnia 6 lipca 2022 roku)

Powód Towarzystwo (...) S.A. w W. domagał się od pozwanej A. M. zapłaty kwoty 4.706,25 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 9 maja 2021 roku do dnia zapłaty, a także zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podano, że dnia 1 lipca 2019 roku pozwana prowadząc pojazd T. o numerze rejestracyjnym (...) podczas manewru cofania uderzyła w zaparkowany pojazd marki F. o numerze rejestracyjnym (...), ubezpieczony w zakresie AC u powoda. Pojazd pozwanej nie był objęty obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Powód likwidował szkodę w ramach umowy AC zawartej z poszkodowanym. Wysokość szkody w pojeździe wyniosła 4.220,85 zł netto (5.191,65 zł brutto) i odpowiadała kosztom naprawy uszkodzonego pojazdu, które udokumentowano fakturą VAT. Poszkodowanemu wypłacono odszkodowanie w kwocie 4.706,25 zł obejmujące 50 % podatku VAT.

Roszczenie powoda oparte jest na zasadzie regresu (art. 828 § 1 k.c.). Pozwana była wzywana do zapłaty.

(pozew – k. 3-6)

Pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłata wniosła o oddalenie powództwa, a także zwrot kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana podała, że w wyroku Sądu Rejonowego w Gdyni o sygn. II W 883/19 błędnie wskazano numer rejestracyjny pojazdu kierowanego przez pozwaną w dacie zdarzenia szkodowego. Pojazd kierowany przez pozwaną oznaczony był numerem rejestracyjnym (...) i objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Poza tym pozwana podniosła, że powódka nie udowodniła faktu poniesienia szkody i jej wysokości.

(sprzeciw – k. 44-50)

Zarządzeniem z dnia 23 stycznia 2022 roku ubezpieczyciel (...) S.A. w W. zawiadomiony został o możliwości wstąpienia do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego. Pismo odebrano dnia 21 lutego 2022 roku. Ubezpieczyciel ten nie przystąpił do sprawy.

(zarządzenie z dnia 31.01.2022r. – k. 96, pismo z dnia 15.02.2022r. – k. 97, potwierdzenie odbioru – k. 100)

Stan faktyczny:

Dnia 1 lipca 2019 roku pozwana kierując pojazdem marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) podczas manewru cofania doprowadziła do kolizji z zaparkowanym pojazdem marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

(fakt bezsporny nadto potwierdzony: wyrokiem w sprawie II W 883/19 z dnia 29.01.2021r. – k. 18, fotografia – k. 57)

W dacie szkody pojazd pozwanej objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. z siedzibą w W..

(dowód: polisa – k. 58, wydruk z (...) k. 59, zaświadczenie – k. 60)

Koszt naprawy uszkodzeń pojazdu F. (...) wyniósł 4.220,85 zł netto.

(dowód: faktura nr (...) – k. 31)

W toku postępowania likwidacyjnego powód w ramach dobrowolnego ubezpieczenia auto-casco przyznał i wypłacił poszkodowanemu kwotę 4.706,25 zł, co obejmowało koszty naprawy w kwocie 4.220,85 zł netto oraz 485,40 zł połowy podatku od towarów i usług.

(dowód: decyzja z dnia 02.10.2019r. – k. 33, potwierdzenie przelewu – k. 34)

Pismem z dnia 8 kwietnia 2021 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 4.706,25 zł. Wezwanie odebrano dnia 14 kwietnia 2021 roku.

(dowód: pismo z dnia 08.04.2021r. – k. 35, potwierdzenie odbioru – k. 36-37)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił po rozważeniu całego zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego w postaci dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony.

W okolicznościach niniejszej sprawy nie było podstaw, aby dokonując swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) odmówić waloru dowodowego kopiom dokumentów, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała, aby osoby podpisane pod kopiami dokumentów nie złożyły oświadczeń w nich zawartych. Poza tym strony nie kwestionowały faktu sporządzenia oryginalnych dokumentów odpowiadających treścią złożonym kopiom.

W przedmiotowej sprawie powód dochodził roszczenia regresowego określonego w art. 828 § 1 k.c. Zgodnie z powyższym przepisem jeżeli nie umówiono się inaczej, z dniem zapłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela roszczenie ubezpieczającego przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę przechodzi z mocy prawa na ubezpieczyciela do wysokości zapłaconego odszkodowania. Jeżeli zakład pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed roszczeniem ubezpieczyciela.

Oparcie regresu typowego na przewidzianej w art. 518 § 1 pkt 4 k.c. konstrukcji wstąpienia w prawa zaspokojonego wierzyciela powoduje, że ubezpieczyciel z chwilą wypłaty odszkodowania nabywa to samo roszczenie, które przysługiwało dotąd ubezpieczającemu względem osoby odpowiedzialnej za szkodę (W. W., W. M., W. M., Prawo ubezpieczeniowe, s. 110; M. K., Umowa ubezpieczenia, s. 636; tak też SN w wyr. z 7.1.1972 r., I CR 12/71, OSNCP 1972, Nr 7–8, poz. 135; wyr. SA w Szczecinie z 29.9.2016 r., I ACa 310/16, L.; wyr. SA w Warszawie z 12.4.2016 r., VI ACa 217/15, L.; wyr. SA w Warszawie z 17.3.2017 r., I ACa 26/16, L.).

Przechodząc do szczegółowych rozważań należało mieć na uwadze, że strony procesu nie były sporne co do faktu zaistnienia zdarzenia szkodowego, a więc tego, że sprawcą szkody była pozwana kierująca pojazdem marki T., a także faktu wypłacenia poszkodowanemu kwoty 4.706,25 zł tytułem odszkodowania, jak również tego, że przed wytoczeniem powództwa pozwana wzywana był do zaspokojenia roszczenia.

Pozwana wskazywała jednak na brak swojej odpowiedzialności za szkodę w związku z objęciem kierowanego przez nią pojazdu w dacie szkody ochroną ubezpieczeniową w (...) S.A. w W..

Zarzut pozwanej okazał się chybiony. Uprawnienie poszkodowanej (w tym przypadku ubezpieczyciela wstępującego w prawa poszkodowanego) do bezpośredniego dochodzenia roszczeń od ubezpieczyciela wynika z treści art. 822 § 4 k.c. i stanowiącego w stosunku do niego przepisu szczególnego art. 19 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym funduszu gwarancyjnym i polskim biurze ubezpieczycieli komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152).

Zgodnie bowiem z treścią art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Podobnie w treści art. 19 ustawy o ubezpieczeniach (...) poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. O zgłoszonym roszczeniu zakład ubezpieczeń powiadamia niezwłocznie ubezpieczonego.

Innymi słowy norma art. 822 § 4 k.c. stwarza dla uprawnionego do odszkodowania (poszkodowanego) w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej możliwość dochodzenia odszkodowania wedle swego wyboru od ubezpieczonego sprawcy szkody, od ubezpieczyciela lub obu z nich łącznie. Podmioty te zobowiązane będą wobec poszkodowanego według zasad odpowiedzialności in solidum, bowiem każdy z nich ma obowiązek zaspokoić to samo roszczenie odszkodowawcze, z innych jednak tytułów prawnych. Odpowiedzialność in solidum stosowana z uwagi na odmienne podstawy odpowiedzialności pozwanych nie oznacza, że pozwani muszą być zobowiązani do zapłaty identycznej kwoty np. ze względu na ograniczenie odpowiedzialności ubezpieczyciela wynikające z treści umowy ubezpieczenia (por. wyrok SA w Krakowie z 16 12.2014 2, I ACa 1294/14, Legalis, wyrok SA w Poznaniu z 23.10.2018 r., I ACa 78/18, Legalis, E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 10, Warszawa 2021).

Dopiero w razie, gdy ubezpieczony (dobrowolnie albo przymusowo) sam naprawił szkodę, zanim uczynił to ubezpieczyciel, ubezpieczony może domagać się od ubezpieczyciela – w granicach odpowiedzialności ubezpieczyciela za szkodę – świadczenia mającego na celu zrekompensowanie wydatku, który ubezpieczony poniósł w celu zaspokojenia poszkodowanego (tak SN w wyroku z 8.11.2018 r., II CSK 583/17, Legalis, z odwołaniem do wyr. SN z 24.11.1970 r., II CR 679/70, OSNCP 1971, Nr 7–8, poz. 135; zob. wyr. SN: z 15.9.2004 r., III CK 372/03, Legalis; z 3.3.2006 r., II CSK 123/05, Legalis; z 7.12.2006 r., III CSK 266/06, Legalis, Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 10, Warszawa 2021).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy nie ulegało wątpliwości, że powód – jako ubezpieczyciel, który dokonał naprawienia szkody z winy pozwanej – posiadał uprawnienie do wyboru podmiotu, od którego zamierza dochodzić zwrotu wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania. Dla rozstrzygnięcia sporu nie miało zatem znaczenia, czy pozwana w dacie zdarzenia szkodowego kierowała pojazdem objętym obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej. Okoliczność ta ma jednak znaczenie w relacji pomiędzy pozwaną – jako ubezpieczoną a ubezpieczającym – (...) S.A. w W. jako odpowiedzialnym z tytułu zawarcia ze sprawcą szkody umowy odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Jak wskazano powyżej sprawca szkody oraz jego ubezpieczyciel odpowiedzialni są wobec poszkodowanego na zasadzie solidarności niewłaściwej ( in solidum). Okoliczność ta będzie wymagała pogłębionego badania i oceny w ewentualnym postępowaniu przeciwko (...) S.A. W.. Niewątpliwie pojazd pozwanej w dacie szkody objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej u tego ubezpieczyciela.

Niezależnie jednak od tej oceny, powód stosownie do przysługującego mu uprawnienia, dokonał wyboru osoby/podmiotu, od której zamierzał dochodzić zwrotu wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania, a zatem pozwana był legitymowana biernie w procesie.

Pozwana podniosła także ogólny zarzut nie wykazania powstania szkody oraz jej wysokości. Jednak pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty przyznała, że spowodowała szkodę (przyznała się do niej w postępowaniu o wykroczenie). Z kolei zarzut przeciwko wysokości roszczenia nie został sprecyzowany. Powód przedstawił fakturę VAT, z której wynikała wysokość kosztów naprawy uszkodzeń powstałych w wyniku przedmiotowej kolizji. Pozwana nie kwestionowała ani zakresu naprawy ani jej kosztów (prac naprawczych lub cen części zamiennych, ewentualnie ich jakości – O, (...), P (...)). Wobec tego należało uznać, że wysokość szkody została wykazana złożoną fakturą.

Mając na uwadze powyższe w punkcie 1. wyroku na podstawie art. 828 § 1 k.c. w zw. z art. 518 § 1 pkt 4 k.c. oraz art. 822 § 4 k.c. powództwo należało uwzględnić w punkcie 1. wyroku.

Wymagalność roszczenia uzależniona była od wezwania pozwanej do zapłaty, co nastąpiło pismem z dnia 8 kwietnia 2021 roku, doręczonym dnia 14 kwietnia 2021 roku. Sąd uznał, że wskazana w potwierdzeniu odbioru data w sposób oczywisty zawierała błędny miesiąc odbioru (marzec). Dlatego podstawą rozstrzygnięcia w przedmiocie odsetek od zasądzonej kwoty stanowiły przepisy art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 2. wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.), zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, zasądził od pozwanej całość poniesionych przez powoda kosztów procesu w łącznej kwocie 1.317,00 zł, na co składały się: opłata sądowa od pozwu (400,00 zł), wynagrodzenie kwalifikowanego pełnomocnika w osobie radcy prawnego w stawce minimalnej (900,00 zł) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17,00 zł).