Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 959/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Andrzej Daczyński

Sędziowie: SSA Jacek Nowicki /spr./

SSA Bogusława Żuber

Protokolant: st. sekr. sąd Kinga Kwiatkowska

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2018 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. C. (1), M. C. (2)

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 31 maja 2017 r. sygn. akt I C 303/14

I.  prostuje oczywistą omyłkę pisarską zawartą w komparycji zaskarżonego wyroku w ten sposób, że imię powódki (...) zastępuje imieniem (...);

II.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że termin płatności ustawowych odsetek za opóźnienie określa na dzień 29 marca 2017 roku, a w pozostałym zakresie powództwo o odsetki za opóźnienie oddala;

III.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

IV.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 8.100 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Jacek Nowicki Andrzej Daczyński Bogusława Żuber

Sygn. akt I A Ca 959/17

UZASADNIENIE

Powodowie M. C. (3) i M. C. (1) w pozwie wniesionym w dniu 31 stycznia 2014 roku domagali się zasądzenia od pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na ich rzecz kwoty 100.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od dnia 18 stycznia 2014 roku do dnia zapłaty. Na dochodzone żądanie składała się kwota 70.000 zł jako odszkodowanie związane ze spadkiem wartości nieruchomości i kwota 30.000 zł jako odszkodowanie wynikające z konieczności poniesienia nakładów w celu zapewnienia komfortu akustycznego. Jednocześnie powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz
o zasądzenie solidarnie od powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

Pismem z dnia 12 kwietnia 2017 r. powodowie, rozszerzyli powództwo o kwotę 277.867,45 zł wnosząc o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 377.867,45 zł wraz z odsetkami od dnia 18 stycznia 2014 roku do dnia zapłaty. Powodowie domagali się kwoty 193.763 zł z tytułu odszkodowania za spadek wartości nieruchomości w związku z objęciem jej obszarem ograniczonego użytkowania oraz kwoty 184.104,45 zł z tytułu kosztów ochrony akustycznej nieruchomości.

Wyrokiem z 31 maja 2017 r. Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 377.867,45 zł z ustawowymi odsetkami od 18 stycznia 2014 r. w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i prawne.

Powodowie są właścicielami nieruchomości położonej przy ul. (...) w P., stanowiącej działki gruntu nr ewidencyjny (...)zabudowanej budynkiem mieszkalnym.

Opisana powyżej nieruchomość znajduje się w strefie wewnętrznej obszaru ograniczonego użytkowania lotniska P. - Ł. w P..

Na dzień wejścia w życie powołanej wyżej uchwały Sejmiku Województwa (...), przedmiotowa nieruchomość zabudowana była budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, wolnostojącym, dwukondygnacyjnym z nieużytkowym poddaszem. Budynek został wybudowany w latach 20-tych-30-tych XX wieku i jest wyposażony we wszystkie sieci miejskie. Generalny remont budynku został wykonany ok. 2001-2010 roku.

Wartość nieruchomości, według jej stanu na dzień wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania (tj. 28 lutego 2012 r.), a cen obecnych, spadła o 193.763 zł, przy uwzględnieniu parametru spadku wartości 10,87 %.

Wartość nakładów niezbędnych dla zachowania prawidłowego klimatu akustycznego budynku powodów wynosi 184.104,45 zł.

Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd Okręgowy oparł w zasadniczym zakresie na opinii biegłego sądowego J. W., który oszacował wartość rynkową przedmiotowej nieruchomości, a także ustalił wysokość spadku jej wartości spowodowanego utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania oraz określił wartość nakładów niezbędnych dla zachowania komfortu akustycznego, a nadto opinii sądowej biegłego sądowego z dziedziny akustyki P. Z.. Dodatkowo opinie biegłych zostały uzupełnione ich wyjaśnieniami złożonymi podczas rozprawy.

Zdaniem Sądu Okręgowego operat szacunkowy dotyczący wartości samej nieruchomości położonej przy ul. (...) w P. oraz opinia traktująca o spadku wartości przedmiotowej nieruchomości sporządzone zostały w sposób jasny, rzeczowy i przejrzysty. Biegły J. W. wskazał na czym oparł się wydając opinie, z jakich korzystał źródeł i jaką posłużył się metodologią. W sposób zrozumiały przedstawił wnioski opinii oraz sposób w jaki do nich doszedł.

Biegły stosując regresję wieloraką, otrzymał funkcję wielu zmiennych i wyjaśnił za pomocą matematycznych działań wyliczenia dotyczące obniżenia średniej transakcyjnej nieruchomości w strefie zewnętrznej w stosunku do nieruchomości poza strefą na poziomie 5,43 %, oraz obniżenia średniej transakcyjnej nieruchomości w strefie wewnętrznej w stosunku do nieruchomości poza strefą na poziomie 10,88 %.

Podobnie jako w pełni przydatną oceniono opinię sporządzoną przez biegłego z dziedziny akustyki P. Z., który w sposób wyczerpujący odniósł się do tezy dowodowej postawionej przez Sąd. Biegły wskazał na czym oparł się wydając opinię, z jakich korzystał źródeł i jaką posłużył się metodami podczas opracowania opinii.

W zakresie wyceny nakładów Sąd pierwszej instancji przeprowadził dowód z opinii biegłego z dziedziny budownictwa J. W.. Biegły bazował przy tym na ustaleniach zakresu nakładów dokonanych przez biegłego akustyka i uznał je za wiążące. Opinia biegłego J. W. w zakresie nakładów została uznana w całości za rzetelną, prawidłową i przydaną. Podczas składania uzupełniających wyjaśnień biegły przekonująco wyjaśnił wszelkie wątpliwości i odniósł się do zarzutów strony pozwanej.

Ostatecznie za bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy w zakresie roszczenia
o odszkodowanie z tytułu spadku wartości nieruchomości i nakładów Sąd Okręgowy uznał natomiast zeznania świadka B. G. i zeznania przedstawiciela pozwanego G. B.. Okoliczności przedstawione przez te osoby nie miały zasadniczego wpływu sposób ustalenia i wysokość szkody poniesionej przez powodów w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska P. - Ł..

Sąd oddalił wniosek pozwanego o weryfikację opinii w zakresie operatu szacunkowego i spadku wartości nieruchomości oraz wniosek o przeprowadzenie dowodu z kolejnej opinii biegłego.

Dla powstania roszczenia odszkodowawczego powodów konieczne było wystąpienie następujących przesłanek: 1. ograniczenie sposobu korzystania
z nieruchomości w sposób przewidziany ustawą, 2. powstanie szkody, 3. związek przyczynowy pomiędzy ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości w sposób przewidziany ustawą a powstaniem szkody. Zdaniem Sądu Okręgowego wszystkie powołane wyżej przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego zostały spełnione.

Powodowie nadto domagali się odszkodowania odpowiadającego nakładom koniecznym dla zapewnienia nieruchomości właściwego klimatu akustycznego.

Na konieczność zapewnienia właściwych warunków akustycznych budynków wskazują wymagania wskazane w załączniku nr 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. Zgodnie zaś z dyspozycją art. 136 ust. 3 u.p.o.ś. w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. Wysokość tej szkody – nakładów koniecznych na zapewnienie właściwego klimatu akustycznego w pomieszczeniach budynku została wykazana poprzez opinię biegłego sądowego na podstawie opinii biegłego akustyka oraz w oparciu o własne ustalenia ostatecznie na kwotę 184.104,45 zł.

Zasądzenie na rzecz powodów kosztów rewitalizacji akustycznej budynku może nastąpić bez względu na to, czy powodowie takie koszty ponieśli, czy też nie. Wykładnia językowa art. 136 ust. 3 u.p.o.ś. nie prowadzi bowiem do wniosku, że tylko w przypadku poniesienia przedmiotowych nakładów można żądać ich zwrotu. Ustawodawca użył określenia „także koszty poniesione”, co mogłoby wskazywać na koszty już wydatkowane w celu wypełnienia wymagań technicznych . Jednak odwołanie do art. 129 ust. 2 oraz słowo „także” wskazują, że jest to tylko jedna ze szkód, które podlegają naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2. Przy dokonaniu wykładni wskazanego przepisu należy zwrócić uwagę, że celem uregulowań art. 129 i 136 u.p.o.ś. jest ułatwienie osobom poszkodowanym w wyniku wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania dochodzenia roszczeń odszkodowawczych. Należy zatem przyjąć, że wskazanie na koszty poniesione w celu spełnienia wymagań technicznych przez istniejące budynki miało wyeliminować spory co do objęcia tych kosztów obowiązkiem naprawienia szkody. Jako element szkody uznano „także szkody poniesione”, a nie „wyłącznie koszty już poniesione”, przepisu art. 136 ust. 3 u.p.o.ś. nie można traktować jako zawężającego zakres odszkodowania wskazany w art. 129 ust. 2 cytowanej ustawy.

Mając powyższe na uwadze Sąd pierwszej instancji zasądził na rzecz powodów kwotę 193.763 zł z tytułu odszkodowania za spadek wartości nieruchomości i kwotę 184.104,45 zł z tytułu pokrycia kosztów ochrony akustycznej budynku należącego do powodów.

O odsetkach ustawowych od zasądzonej należności głównej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Zdaniem Sądu nie było podstaw do przyjęcia, że poziom cen nieruchomości wzrósł między styczniem 2014 r. a dniem wyrokowania. Wręcz przeciwnie, z opinii biegłego sądowego wynika jednoznacznie stabilizacja cen na rynku nieruchomości i jedynie nieznaczne wahania trendów czasowych w tym okresie. W tej sytuacji zasądzenie odsetek ustawowych zgodnie żądaniem pozwu tj. 18 stycznia 2014 r. nie spowoduje zatracenia funkcji tychże odsetek, które mają charakter również odszkodowawczy, ani też nie spowodują nieuzasadnianego wzbogacenia wierzyciela. Data początkowa biegu odsetek to dzień następny po terminie zakreślonym w wezwaniu do zapłaty z 3 stycznia 2014 r.

W apelacji z 11 lipca 2017 r. pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu za obie instancje.

Pozwany zarzucił zaskarżonemu wyrokowi naruszenie prawa materialnego i procesowego.

Powodowie wnieśli o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja pozwanego skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku tylko w zakresie zmiany dotyczącej daty płatności odsetek ustawowych. W pozostałym zakresie podlegała oddaleniu.

Przechodząc do merytorycznej oceny najdalej idących zarzutów apelacji zmierzających do podważenia roszczeń powoda co do zasady, wskazać należy, że nie zasługują one na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy i wyczerpujący rozważył wszystkie okoliczności sprawy i dowody ujawnione w toku postępowania, dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych. Postępowanie w niniejszej sprawie zostało przeprowadzone wnikliwie i starannie zaś ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji nie wykazuje błędów logicznych i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów. Sąd Apelacyjny podziela ustalenia i rozważania prawne Sądu Okręgowego i na podstawie art. 382 k.p.c. przyjmuje je jako własne.

Zarzuty skarżącego pozwanego w niniejszej sprawie zmierzały do podważenia roszczenia powoda zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Zdaniem skarżącego, prawidłowo poczynione ustalenia i rozważania winny doprowadzić Sąd Okręgowy do wniosku, że wraz z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania, uciążliwość operacji lotniczych dla sąsiednich działek uległa zmniejszeniu, nie może więc być mowy o spowodowaniu szkody w majątku powoda.

W szczególności nie można podzielić argumentacji, związanej z zarzutem naruszenia art. 129 ust. 21 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 nr 25 poz. 150). Oceniając zasadność roszczenia przewidzianego w art. 129 ust. 1 i 2 p.o.ś. sąd jest obowiązany poddać całościowej analizie rozmiar ingerencji lotniska w prawo własności sąsiednich nieruchomości. Ingerencja ta wyraża się w ograniczeniu korzystania z nieruchomości w sposób niezakłócony, wolny od immisji, przy czym ani obowiązujące normy prawne, ani względy słuszności nie pozwalają na stwierdzenie, że ograniczenie lotów w porze nocnej może zniwelować równoległe i systematyczne zwiększanie operacji w ciągu dnia. Z kolei przyjęcie przez lotnisko określonej, ostatecznej liczby operacji nocnych, wynika z dostosowania się do wymogów wskazanych w decyzji (...) (...). Przytoczone ograniczenie chroni interesy okolicznych mieszkańców, jednak nie zmierza do odwrócenia ogólnego negatywnego dla nich trendu rozwoju portu lotniczego.

Okoliczność, że lotnisko funkcjonuje od wielu lat i emitowało hałas także wcześniej, nie pozbawia powoda roszczenia odszkodowawczego. Nie ulega wątpliwości, że drogę do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś. otworzyło powodowi objęcie jego nieruchomości obszarem ograniczonego użytkowania uchwałą Sejmiku Województwa (...). Ten akt prawa miejscowego wiąże się z rozwojem lotniska i z brakiem możliwości dochowania standardów środowiska, co wprost oddziałuje na sytuację powoda, jako właściciela nieruchomości. Z tego też względu nie jest słuszne stanowisko pozwanego, który kwestionuje związek przyczynowy między wprowadzeniem obszaru a szkodą powoda. Skoro uchwała sejmiku województwa prawnie usankcjonowała niekorzystną sytuację powoda, otwierając jednocześnie pozwanemu drogę do legalnego, godzącego w jego prawa, rozwoju lotniska, to związek między wprowadzeniem obszaru a szkodą jest oczywisty.

Bez znaczenia dla prawidłowości powyższego rozumowania pozostaje okoliczność, że hałas lotniskowy nie pojawił się w następstwie ustanowienia obszaru. Jak wskazuje się w orzecznictwie właściciel nieruchomości może doznać szkody, o której stanowi art. 129 ust. 2 p.o.ś., jeżeli akt prawa miejscowego wprowadza nowe lub zwiększa dotychczasowe ograniczenia co do sposobu korzystania z nieruchomości lub przedłuża na kolejny okres ograniczenia wprowadzone wcześniej na czas oznaczony (wyroki Sądu Najwyższego: z 27 czerwca 2012 r., (...) (...) niepubl. oraz z 21 sierpnia 2013 r., II CSIC 578/12, OSNC 2014, nr 4, poz. 47). Jest to stanowisko słuszne i adekwatne do realiów niniejszej sprawy, ponieważ ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania wokół lotniska stygmatyzuje nieruchomości objęte tym obszarem jako trwale dotknięte niedogodnościami związanymi z sąsiedztwem lotniska. Z tej perspektywy nie sposób mówić o szczególnej sytuacji lotniska P.-Ł. w stosunku do innych lotnisk w kraju. W odbiorze potencjalnych nabywców, akt prawa miejscowego niweczy perspektywę zmniejszenia się oddziaływania czy nawet utrzymania się immisji na dotychczasowym poziomie. Nie jest przy tym najistotniejsze, w jakim stopniu w określonym momencie operator lotniska korzysta z przyznanych mu praw. Doświadczenie życiowe wskazuje, że inwestycje w nieruchomości mieszkaniowe są z reguły długoterminowe i przemyślane, toteż samo otwarcie legalnej drogi do zwiększenia liczby operacji lotniczych odstrasza nabywców, powodując spadek wartości nieruchomości.

Prawidłowo Sąd Okręgowy uznał opinię biegłego sądowego J. W. za jasną, rzeczową oraz przejrzystą jako pełnowartościowy materiał dowodowy, mogący stanowić podstawę dokonania istotnych w sprawie ustaleń faktycznych. Opinia ta jest czytelna, w sposób przejrzysty przedstawia przebieg pracy biegłego, zastosowaną metodologię i wyprowadzone z nich konkluzje. Twierdzenia strony pozwanej, że metodologia biegłego sądowego J. W. jest nieprawidłowa i przeciwstawianie jej poglądów strony pozwanej wspartych opiniami prywatnymi nie może skutecznie podważyć opinii biegłego J. W.. Wszystkie mogące pojawiać się w związku z treścią opinii wątpliwości zostały przez biegłego wyczerpująco i w sposób przekonujący wyjaśnione w trakcie składania przez niego ustnych wyjaśnień na rozprawie. Przedmiotowa opinia jest także zgodna z wymogami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2ł września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. z 2004 r.. Nr 207, poz. 2109). W świetle powyższego nie było zatem podstaw do przeprowadzenia w sprawie opinii uzupełniającej, ani dowodu z opinii innego biegłego, nie mógł więc odnieść skutku zarzut naruszenia art. 207 § 6 k.p.c. w zw. z art 286 k.p.c. i art. 217 § 3 k.p.c., art. 227 k.p.c. Zarzut ten byłby trafny wyłącznie w sytuacji, gdyby wiązał się z wykazaniem przez stronę procesu wadliwości sporządzonej opinii. Tymczasem zarzuty i dowody powoływane przez pozwanego w toku procesu nie podważyły prawidłowości ustalonego spadku wartości nieruchomości powoda. W apelacji nie sposób doszukać się kontrargumentów, które obalałyby dokonaną w sprawie ocenę dowodów. Dla skuteczności zarzutu nie jest wystarczające powołanie się na liczne dokumenty złożone Sądowi wraz pismem kwestionującym opinię biegłego, które nie były istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Wbrew zarzutom apelacji. Sąd I instancji nie przerzucił na biegłego swoich obowiązków w zakresie dokonania części ustaleń faktycznych i dokonania wykładni prawa (w zakresie dotyczącym spadku wartości nieruchomości), nie doszło więc do naruszenia art. 278 k.p.c. W tym zakresie Sąd Okręgowy przeprowadził samodzielny, szeroko i należycie umotywowany wywód. Skarżący nie wskazuje natomiast w sposób czytelny, w jakich ustaleniach faktycznych sąd miałby rzekomo być wyręczany przez biegłego. W każdym razie nie wykraczało poza kompetencje biegłego, wynikające z przepisu art. 278 k.p.c., posługiwanie się przez niego wynikami badań dotyczących wpływu nadmiernego hałasu środowiskowego na lokalne rynki nieruchomości.

Nie były też trafne zarzuty naruszenia przepisów prawa procesowego przez brak niewszechstronnego rozważenia materiału dowodowego oraz pominięcia dokumentów urzędowych w postaci decyzji (...) (...) i raportu środowiskowego. Stanowisko o ich nadrzędnym charakterze stoi w oczywistej sprzeczności z dyrektywą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w art. 233 § 1 k.p.c. Ponadto dokumenty te nie przeczyły spadkowi wartości nieruchomości powoda, zatem nie mogły świadczyć o bezzasadności powództwa. Wynikają z nich wnioski potwierdzające słuszność stanowiska Sądu Okręgowego. Wymienione dokumenty stanowiły element procedury zwieńczonej ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania. Decyzja (...) z 28 lutego 2011 r. stwierdza konieczność utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania w związku z przedsięwzięciem: „Rozbudowa i modernizacja (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością im. H. W.”. Jasno z tego wynika, że utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wiązało się nie tylko z koniecznością prawnego uregulowania stanu już istniejącego, ale przede wszystkim stanu przyszłego, związanego z planami inwestycyjnymi pozwanego. Istotą wprowadzenia obszaru jest zaś brak możliwości dotrzymania standardów jakości środowiska (art. 135 ust. 1 p.o.ś,), z czego powód wywodzi swoje roszczenie. Z tego względu nie są trafne twierdzenia apelującego pozwanego, w świetle których lotnisko P.-Ł. cechuje specyfika pozbawiająca właścicieli sąsiednich nieruchomości możliwości dochodzenia roszczeń odszkodowawczych.

Nie jest także trafny zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku pozwanego dowód z kolejnej opinii biegłego. Sąd w odniesieniu do dowodu z opinii biegłego ma obowiązek ocenić czy dowód ten ze względu na swoją treść, zakres, poziom merytoryczny, przyjętą przez biegłego metodologię, kompletność odniesienia się do zgromadzonego materiału dowodowego zastosowane na jego podstawie założenia, jest dowodem przydatnym dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd pierwszej instancji ocenił opinię sporządzoną przez biegłego J. W. i ocena ta skutecznie nie została zakwestionowana w apelacji pozwanego. Specyfika oceny dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności tej opinii z zasadami doświadczenia życiowego, logiki i wiedzy powszechnej. Odwołanie się do tych kryteriów oceny stanowi należyte i wystarczające uzasadnienie przyczyn uznania opinii biegłego za przekonującą (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2005 r. II CK 572/04 LEX nr 15656). Niezadowolenie strony z opinii biegłego nie może stanowić wyłącznej podstawy do uwzględnienia wniosku o przeprowadzenie dowodu z kolejnej opinii biegłego. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza ocena czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy, zaś okoliczność, iż opinia nie ma treści odpowiadającej stronie nie stanowi wystarczającego uzasadnienia dla przeprowadzenia dalszych dowodów. Zdaniem Sądu Apelacyjnego podniesione przez pozwanego zarzuty okazały się niewystarczające do podważenia wniosków płynących z opinii biegłego J. W..

Apelacja jest bezzasadna także co do rozstrzygnięcia w przedmiocie zasądzenia odszkodowania z tytułu nakładów koniecznych dla zapewnienia w budynku powodów właściwej izolacji akustycznej. Zarzuty odnoszą się jedynie do sprzętu jakim posługiwał się biegły akustyk P. Z. przy sporządzaniu opinii. Nie ma żadnych podstaw, aby uznać, że sprzęt nie posiadał ważnych świadectw bądź atestów bądź też z innych przyczyn był technicznie niezdatny do wykonania pomiarów.

Sąd Apelacyjny uznał natomiast za właściwą zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie początkowej daty płatności odsetek ustawowych. Odsetki należą się powodom od doręczenia pozwanemu opinii biegłych co nastąpiło w dniu 21 marca 2017 r., a po doliczeniu terminu 7 dni, termin płatności odsetek przypada na dzień 29 marca 2017 r.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. należało orzec jak w punktach II i III sentencji wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. i § 2 pkt. 7 w zw. z § 10 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 poz. 1804 ze zm.).

Jacek Nowicki Andrzej Daczyński Bogusława Żuber