Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 4 sierpnia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

Przewodniczący: Sędzia Sławomir Splitt

Protokolant: Jolanta Migot

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 sierpnia 2021 roku

sprawy z powództwa S. W.

przeciwko J. W. i T. W.

z udziałem interwenienta ubocznego po stronie powodowej Gminy M. G.

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanym J. W. i T. W., aby opuściły, opróżniły i wydały powodowi S. W. lokal mieszkalny numer (...) przy ul. (...) w G.;

II.  orzeka, że pozwanym nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego;

III.  spełnienie obowiązku wskazanego w punkcie I wyroku odracza pozwanym J. W. i T. W. do dnia 30 kwietnia 2023 roku;

IV.  zasądza od pozwanej J. W. na rzecz powoda S. W. kwotę 457,00 złotych (czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

V.  odstępuje od obciążania małoletniej T. W. należnymi powodowi kosztami procesu;

VI.  odstępuje od obciążania pozwanych kosztami interwencji ubocznej.

Sygnatura akt: I C 825/19

Uzasadnienie pkt II. i III. wyroku z dnia 4 sierpnia 2021 roku

Powód S. W. wniósł pozew przeciwko J. W. o nakazanie pozwanej opróżnienia lokalu mieszkalnego stanowiącego wyłączną własność powoda położonego w G. przy ulicy (...) z rzeczy i osób oraz o wydanie mu tego lokalu.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że ww. lokal mieszkalny został nabyty przez niego przed dniem zawarcia małżeństwa i stanowi jego majątek odrębny. Małżeństwo stron zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku, który uprawomocnił się z dniem 1 lutego 2018 roku. Przed orzeczeniem rozwodu, w marcu 2017 roku swoim działaniem pozwana uniemożliwiła powodowi zamieszkiwanie w lokalu, oskarżała go o stosowanie wobec niej przemocy oraz o kradzieże. Ponadto, pozwana sama usuwała rzeczy powoda z mieszkania, wobec czego wracając do domu nie wiedział czy zastanie jakiekolwiek rzeczy do przebrania. W marcu 2017 roku powód przymuszony do tego opuścił przedmiotowy lokal. Po rozwodzie pozwana nie opuściła lokalu, uniemożliwia powodowi korzystanie z niego. Jak wskazano, pozwana jest właścicielką lokalu mieszkalnego położonego w G. oraz współwłaścicielką drugiego lokalu (razem z bratem). Przedmiotowy lokal zamieszkuje wraz z córką stron - T. W. – urodzoną (...).

(pozew, k. 3-4)

Postanowieniem z dnia 10 lipca 2020r. Sąd wezwał do udziału w niniejszej sprawie małoletnią T. W..

(postanowienie, k. 80)

Kurator małoletniej T. W. złożył odpowiedź na pozew, w której uznał powództwo i wystąpił o przyznanie małoletniej T. W. uprawnienia do lokalu socjalnego. W ocenie kuratora nie ma żadnego prawnego argumentu przemawiającego za oddaleniem powództwa, jednak zgodnie z art. 14 ustawy o ochronie praw lokatorów Sąd ma obowiązek przyznać małoletniemu prawo do lokalu socjalnego.

(odpowiedź na pozew, k. 116)

Interwenient uboczny Gmina M. G. wniosła o ustalenie, iż pozwanym nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego.

(interwencja uboczna, k. 126-127)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowi S. W. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w G. przy ulicy (...) o powierzchni 26,90 metrów kwadratowych, dla którego Sąd Rejonowy w Gdyni prowadzi księgę wieczystą nr (...).

(dowód: wydruk z KW, k. 18-22)

Wyrokiem z dnia 11 stycznia 2018 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt II C 806/17 Sąd Okręgowy w Gdańsku rozwiązał związek małżeński zawarty między J. W. i S. W., a wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem stron T. W. powierzył J. W., ograniczając pozwanemu władzę rodzicielską do współdecydowania w istotnych sprawach dziecka dotyczących edukacji, leczenia, wyjazdów za granicę. Jednocześnie, kosztami utrzymania i wychowania małoletniej Sąd obciążył oboje rodziców, przy czym udział S. W. ustalił na kwotę 1.500 zł miesięcznie.

Powyższe orzeczenie stało się prawomocne z dniem 1 lutego 2018 roku.

(dowód: wyrok rozwodowy, k. 12)

Powód S. W. wywiązuje się na bieżąco z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego.

(dowód: zeznania powoda, płyta CD k. 157)

Powód S. W. jest maszynistą pociągów dalekobieżnych w (...) S.A. Miejscem jego pracy jest lokomotywownia na G. - G. albo G.. Aktualnie, powód zamieszkuje w K. z rodzicami, skąd dojeżdża do pracy. Miesięczny dochód powoda z tytułu wynagrodzenia za pracę wynosi 6.000-7.000 zł miesięcznie. W roku podatkowym 2020r. powód uzyskał dochód w kwocie 81.962,02 zł.

(dowód: zeznania powoda, płyta CD k. 157, zaświadczenia pracodawcy k. 165-166, zeznanie podatkowe PIT-37 k. 173-176)

Pozwana J. W. przebywa na urlopie wychowawczym od 1 kwietnia 2020 roku do dnia 31 marca 2023 roku.

Pozwana jest zatrudniona jako kierownik pociągu pasażerskiego w (...) S.A., a jej wynagrodzenie zasadnicze – przed przejściem na urlop wychowawczy – wynosiło 2.490 zł brutto. Poza wynagrodzeniem zasadniczym pozwana otrzymywała także: dodatek stażowy z tytułu 15 lat pracy, deputat na węgiel, comiesięczną premię uznaniową, dodatek za nadgodziny, pracę w soboty, niedziele i dni świąteczne, a także dodatek za pracę w warunkach uciążliwych.

Aktualnie, otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 215,00 złotych, alimenty na córkę w kwocie 1.500,00 złotych, świadczenie 500+ w kwocie 500 złotych, kwotę 96 złotych na reaktywację dziecka z niepełnosprawnością, zasiłek wychowawczy w kwocie 400 złotych i świadczenie rodzinne w wysokości 96 złotych.

Pozwana była właścicielką lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ulicy (...), jednak sprzedała tę nieruchomość w 2017 roku.

Pozwana ponosi obecnie wydatki w postaci: opłat za energię elektryczną, kosztów zakupu leków dla córki (300 zł), karnetu do przedszkola M. (800 złotych miesięcznie, tj. 80 złotych za godzinę, a także dodatkowa opłata za obiad 22 złote), opłat za naukę języka angielskiego małoletniej (200 złotych miesięcznie), opłat za naukę hiszpańskiego małoletniej (480 złotych miesięcznie), opłat za naukę tenisa małoletniej (750 złotych miesięcznie).

Małoletnia T. W. choruje na astmę.

(dowód: zeznania pozwanej, płyta CD k. 157, porozumienie w sprawie zmiany warunków pracy z dnia 17 października 2019r. k. 75, zaświadczenie pracodawcy k. 167, zaświadczenie o udzieleniu urlopu wychowawczego k. 168, wniosek o urlop wychowawczy k. 169)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, a także dowodu z przesłuchania stron.

Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd oparł się na wymienionych powyżej dowodach z dokumentów urzędowych (wyrok rozwodowy), a także dokumentów prywatnych (zaświadczenia o wysokości dochodów, udzieleniu urlopu wychowawczego) przedłożonych przez strony niniejszego postępowania. Zważywszy, iż większość spośród wymienionych w ustaleniach stanu faktycznego dokumentów została sporządzona przez osoby trzecie, niezaangażowane w niniejszy spór, a także wobec braku zarzutów stron co do autentyczności wskazanych dokumentów, Sąd dał im w pełni wiarę i poczynił na ich podstawie ustalenia faktyczne odnośnie sytuacji rodzinnej i majątkowej stron.

Przechodząc do oceny osobowego materiału dowodowego należy wskazać, że w swoich zeznaniach powód wskazał, że osiąga dochód netto z tytułu wynagrodzenia w wysokości 3000-3500 zł, jednak z załączonych do akt sprawy zaświadczeń wystawionych przez pracodawcę powoda wynika, że w rzeczywistości osiąga dochód wyższy w granicach 6000-7000 zł miesięcznie. Powód wskazywał w swoich zeznaniach, iż pozwana J. W. posiada lokal mieszkalny (czemu pozwana zaprzeczyła) i może swoje potrzeby mieszkaniowe zaspokoić we własnym zakresie. Zważyć jednak należy, iż – mimo podjętych wysiłków – Sąd nie był w stanie zweryfikować twierdzeń powoda, albowiem Sąd wieczystoksięgowy odmówił dostępu do elektronicznej bazy ksiąg wieczystych, zaś powód nie zaoferował żadnych dowodów, które w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wskazywałyby na fakt posiadania przez pozwaną innego lokalu.

Jeśli natomiast chodzi o zeznania pozwanej, to wątpliwości Sądu budzi wskazana przez pozwaną wysokość aktualnych dochodów. Z zeznań J. W. wynika, że obecnie przebywa na urlopie wychowawczym i utrzymuje się z alimentów na córkę, świadczeń socjalnych i zasiłku wychowawczego, a jej miesięczny dochód wynosi około 2800 zł. Jednocześnie, pozwana zeznała, że ponosi wydatki związane z opłatami na przedszkole i zajęcia pozalekcyjne córki w kwocie ponad 2500 zł. Przy wyliczeniu wydatków pozwana nie uwzględniła kosztów wyżywienia, zakupu środków czystości, czy też niezbędnej odzieży, a niewątpliwie takie wydatki ponosi. Z zestawienia osiąganych aktualnie dochodów oraz ponoszonych wydatków wynika, że na powyższe wydatki związane z bieżącym utrzymaniem pozostaje kwota około 300 zł. Zdaniem Sądu, taka kwota jest dalece niewystarczająca na zaspokojenie bieżących potrzeb jednej osoby dorosłej i dziecka w zakresie wyżywienia czy też niezbędnej odzieży. Niewątpliwie, każdy rozsądny, dorosły człowiek w pierwszej kolejności uzyskiwane dochody przeznaczyłby na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb egzystencjonalnych, a dopiero w dalszej kolejności na inne potrzeby. W związku z powyższym, kierując się zasadami doświadczenia życiowego oraz zasadami logiki Sąd doszedł do przekonania, że pozwana posiada jeszcze inne dochody, których wysokości nie ujawniła.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie uprawnienia do lokalu socjalnego (pkt II.)

Zważyć należy, iż zgodnie z art. 14 ust. 7 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 611) przepisu ust. 4 (dotyczącego obligatoryjnych przesłanek ustalenia prawa do lokalu socjalnego) nie stosuje się do osób, które utraciły tytuł prawny do lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, z wyjątkiem osób, które były uprawnione do używania lokalu na podstawie stosunku prawnego nawiązanego ze spółdzielnią mieszkaniową albo z społeczną inicjatywą mieszkaniową. W niniejszej sprawie tytuł prawny pozwanych oparty był na stosunku prawnorodzinnym zawartym z osobą fizyczną, a zatem – wbrew twierdzeniom kuratora małoletniej – Sąd nie miał obowiązku ustalenia prawa małoletniej do lokalu socjalnego.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 powołanej ustawy o ochronie praw lokatorów Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną. Kierując się powyższymi przesłankami Sąd uznał, że sytuacja materialna pozwanych umożliwia im zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie. Na podstawie zeznań pozwanej oraz przedstawionych zaświadczeń wystawionych przez pracodawcę można stwierdzić, że na podstawie stosunku pracy pozwana uzyskuje wynagrodzenie w kwocie nawet 5.000 zł netto. Zdaniem Sądu, taka kwota jest wystarczająca do wynajęcia mieszkania na wolnym rynku bez uszczerbku dla zaspokojenia innych niezbędnych potrzeb związanych z utrzymaniem. Jednocześnie należy zaznaczyć, że fakt ponoszenia znacznych w kontekście wysokości osiąganych dochodów, wydatków na zajęcia językowe, sportowe, czy też na przedszkole prywatne w sytuacji gdy pozwana nie wykazała tego, aby jej córka nie mogła korzystać z przedszkola publicznego świadczy dobitnie o możliwościach finansowych pozwanej.

Sytuacja rodzinna pozwanych również nie stanowi podstawy do przyznania im lokalu socjalnego. Żadna z pozwanych nie jest obłożnie chora, nie wymaga specjalistycznego i kosztownego leczenia. Co prawda małoletnia T. W. choruje na astmę, lecz jest to schorzenie cywilizacyjne, które nie stanowi przeszkody do normalnego funkcjonowania, zaś ponoszone z tego tytułu koszty leczenia nie są znaczne (około 300 zł). Zaznaczyć należy, iż uprawnienie do lokalu socjalnego w intencji ustawodawcy ma służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych osób najuboższych, których sytuacja majątkowa nie pozwala na pokrycie kosztów najmu lokalu na wolnym rynku. Bez wątpienia pozwanych, które mają stały, regularny i niemały dochód nie sposób zaliczyć do osób potrzebujących i ubogich. Tym samym, na mocy art. 14 ust. 1 i 3 ustawy o ochronie praw lokatorów Sąd orzekł, że pozwanym nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie odroczenia wydania lokalu (pkt III.)

Sąd skorzystał z moratorium sędziowskiego o jakim mowa w art. 320 kpc i odroczył spełnienie obowiązku opuszczenia, opróżnienia i wydania przedmiotowego lokalu do dnia 30 kwietnia 2023 roku. Sąd miał bowiem na względzie, że obecnie pozwana J. W. przebywa na urlopie wychowawczym i aktualnie nie osiąga dochodów w takiej samej wysokości jak w okresie świadczenia pracy, albowiem urlop wychowawczy jest bezpłatny. Z zeznań pozwanej wynika, że jej aktualny dochód wynosi około 2.800 zł i zdaniem Sądu nie jest to kwota, która obecnie pozwalałaby pozwanej wynająć lokal na wolnym rynku bez uszczerbku dla utrzymania samej pozwanej i małoletniej córki stron. Zgodnie z art. 186 § 1 i 2 kp pracownik ma prawo do urlopu wychowawczego w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, który jest udzielany na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Niewątpliwie, z uwagi na wiek (4 lata) małoletnia T. W. potrzebuje stale opieki ze strony matki. Stąd nie można decyzji pozwanej o przejściu na urlop wychowawczy, podjętej już po doręczeniu jej pozwu, uznać za sprzeczną z zasadami współżycia społecznego czy interesami powoda. Z uwagi zatem na fakt pozostawania na urlopie wychowawczym pozwana czasowo nie jest w stanie zaspokoić potrzeb mieszkaniowych swoich i córki we własnym zakresie. Jednocześnie należy zaznaczyć, nawiązując do wcześniejszych rozważań poczynionych przy okazji oceny zebranego materiału dowodowego, że w toku niniejszego postępowania strona powodowa nie zdołała wykazać, że pozwana J. W. ma tytuł prawny do innego lokalu i bez uszczerbku dla utrzymania swojego i swojej córki może niezwłocznie przeprowadzić się do innego lokalu. Powód nie wskazał numerów ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości, których pozwana miała być rzekomo właścicielką.

Nadto, mimo opisanych powyżej wątpliwości co do wysokości dochodów pozwanej J. W. w toku niniejszego postępowania nie wykazano, że faktycznie uzyskiwany przez nią dochód pozwoliłby w chwili obecnej na wynajem lokalu na wolnym rynku. Bez wątpienia ponoszenie znacznych wydatków na opłaty za przedszkole, a także zajęcia z języków obcych oraz zajęcia sportowe i innych wydatków na małoletnią, które sięgają łącznie kwoty 2.500 zł przy dochodach rzędu 2.800 zł pozwala na konstatację, że pozwana ma jeszcze inne dochody, z których pokrywa np. koszty wyżywienia czy np. koszty związane z zakupem środków czystości. Niemniej nie sposób ustalić, czy te dodatkowe, nieujawnione dochody to kwota np. 500 zł czy też wyższa. Brak w tej kwestii jakichkolwiek dowodów. Podobnie, nie sposób stwierdzić, czy pozwana posiada aktualnie w swoim majątku środki pieniężne ze sprzedaży mieszkania, na co zwracał uwagę powód. Pozwana replikowała, że sprzedała lokal za kwotę około 110.000 zł, a środki z tego tytułu pozyskane w całości przeznaczyła na wyprawkę i sfinansowanie kosztów najmu mieszkania matki, lecz nie można zweryfikować powyższych zeznań.

Zważywszy na dobro wspólnego dziecka stron, Sąd nie mógł w tym zakresie opierać się na domysłach i narażać małoletniej w najgorszym wypadku na bezdomność. Zważyć przy tym należy, iż pozwana T. W. jest dzieckiem zarówno powoda jak i pozwanej, a zgodnie z art. 95 § 3 kro rodzice powinni władzę rodzicielską sprawować w taki sposób, aby wszystkie ich poczynania odpowiadały interesom dziecka. Niewątpliwie w niniejszym przypadku w interesie dziecka jest, aby pozostało ono w dotychczasowym miejscu zamieszkania do czasu odzyskania przez matkę zdolności zarobkowych, jakie miała przed przejściem na urlop wychowawczy.

W związku z powyższym Sąd odroczył termin wykonania obowiązku eksmisyjnego do dnia 30 kwietnia 2023 roku. Sąd miał na względzie, że urlop wychowawczy zakończy się z dniem 31 marca 2023 roku. Dodatkowy miesiąc będzie wystarczający, aby pozwana w tym czasie znalazła odpowiedni lokal na wolnym rynku. Mając zatem powyższe na względzie na podstawie art. 320 kpc Sąd orzekł jak w pkt III. wyroku.