Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 3/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 października 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marek Szcześniak

Protokolant: stażysta Katarzyna Zemełko

Po rozpoznaniu w dniu 30 września 2022 r. w Toruniu.

na rozprawie rozpoznał sprawę

z powództwa mał. J. i W. rodzeństwa S. działających przez matkę U. K.

przeciwko T. S.

o podwyższenie alimentów

I.  powództwo oddala,

II.  nie obciąża mał. J. i W. rodzeństwa S. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz T. S.,

III.  kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu.

Sygn. akt III RC 3/21

UZASADNIENIE

U. K. działając w imieniu mał. W. i J. rodzeństwa S. w dniu 4 stycznia 2021r. wniosła pozew przeciwko T. S. domagając się podwyższenia alimentów:

a)  z kwoty 500 zł miesięcznie do kwoty po 1.000 zł miesięcznie dla mał. W.,

b)  z kwoty 500 zł miesięcznie do kwoty po 1.000 zł miesięcznie dla mał. J.,

tj. łącznie z kwoty 1.000 zł miesięcznie do wysokości łącznie 2.000 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca do rąk matki małoletnich U. K..

W uzasadnieniu wskazano m.in., że dnia 28 stycznia 2020r. w sprawie (...) Sądu Rejonowego w (...) podwyższono alimenty na rzecz małoletnich W. i J. S. do kwoty po 500 zł miesięcznie dla każdego z dzieci. W obecnej sytuacji kwota jest niewystarczająca na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem dzieci. Poprzednio alimenty podwyższono m.in., ze względu na konieczność pokrycia kosztów zakupu (...) dla dzieci i ich leczenia(...) W związku z ciągłym przebywaniem dzieci w domu w związku ze zdalnym nauczaniem wzrostowi uległy koszty eksploatacji mieszkania, zwłaszcza rachunków za prąd, gaz, wodę. Obecnie miesięczna opłata za media wynosi ok. 1.200 zł. U. K. od października 2020 r. przebywa na bezpłatnym urlopie wychowawczym na (...) dziecko mał. J. K.. Obecnie pracuje na umowę zlecenie jako (...), osiągając średnio dochód (...) zł miesięcznie, z czego połowę przeznacza na pokrycie kosztów opieki nad (...) młodszych dzieci, tj.(...) A. K. i (...) J. K.. Do września 2020 r. otrzymywała zasiłek macierzyński w kwocie ok. (...) zł miesięcznie. Podkreślono, iż uległ pogorszeniu stan zdrowia matki małoletnich. W grudniu 2020 r. wykryto u niej (...). Obecnie leczy się prywatnie w (...), koszt jednorazowej wizyty to 200 zł, oraz jest w trakcie leczenia (...), a także choruje na (...). Na leki wydaje 300 zł miesięcznie. (k.3-35)

T. S. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazano m.in., iż dotychczasowa kwota po 500 zł alimentów miesięcznie na każde z dzieci jest adekwatna do usprawiedliwionych potrzeb dzieci oraz obecnej sytuacji finansowej rodziców. Pozwany choruje przewlekle na chorobę (...), obecnie oczekuje na operację, której termin został wyznaczony na rok 2023. Pozwany doznał również uszkodzenia o znacznym nasileniu (...), przeszedł operację i obecnie nadal jest w trakcie rehabilitacji, ponieważ nie odzyskał pełni władzy w (...) a w drugiej (...) stwierdzono uszkodzenia (...), doznał także urazu (...). Pozwany leczy się również w Poradni (...), (...) i (...), ponosi koszty zakupu leków i dodatkowych zabiegów np. masażu leczniczego. T. S. posiada orzeczenie o (...). Ponadto T. S., w związku z koniecznością sprawowania opieki nad (...)synem W. S. (1), zrezygnował z zatrudnienia i otrzymuje (...) przyznane na czas od 1.03.2021r. do 31.03.2023r., w wysokości (...) zł netto miesięcznie. (k. 47-106)

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

Małoletnia W. S. (2) ur. (...) i małoletni J. S. ur. (...) są dziećmi U. K. i T. S..

Obowiązek alimentacyjny T. S. na rzecz małoletnich został ostatnio ustalony na mocy ugody zawartej w dniu 28 stycznia 2020r. w sprawie (...) Sądu Rejonowego w (...). Wówczas matka małoletnich otrzymywała świadczenie wychowawcze z programu 500+ na rzecz każdego z małoletnich. Nie otrzymywała innych zasiłków na małoletnich, ponieważ wraz z mężem przekroczyli próg dochodowy. U. K. do września 2020r. przebywała na urlopie macierzyńskim i otrzymywała z tego tytułu (...) zł miesięcznie. Prowadziła wspólne gospodarstwo domowe z mężem, który pracował w straży miejskiej. Wówczas T. S. pracował na podstawie umowy o pracę na czas określony w Pizzerii P. jako zastępca kierownika. Zarabiał wynagrodzenie w stawce miesięcznej w wysokości (...) wynagrodzenia za pracę.

(dowód: akta (...) Sądu Rejonowego w (...) k.1-137)

Małoletnia W. ma obecnie (...) lat, a małoletni J. ma (...) lat. Na miesięczne koszty utrzymania każdego z małoletnich powodów składają się m.in. opłata za czynsz mieszkaniowy w kwocie 67 zł, energia elektryczna 54 zł i gaz 34 zł. Na zakup żywności dla małoletnich U. K. przeznacza 1.000 zł, tj. 500 zł na rzecz każdego z powodów, na zakup odzieży 50 zł, opłata za telefon i Internet wynosi 120 zł dla obojga małoletnich. Koszt wycieczek szkolnych dla małoletnich wynosi jednorazowo ok. 1.250 zł, tj. po 105 zł miesięcznie na rzecz obu małoletnich. Koszt zakupu paliwa wynosi po 200 zł dla każdego z dzieci. Matka małoletnich ocenia, że całościowy koszt utrzymania mał. W. i J. S. wynosi po ok. 1.577 zł miesięcznie dla każdego z małoletnich.

U. K. poza mał. W. i J. S. posiada dwoje młodszych dzieci tj. mał. A. K. ur. (...), oraz mał. J. K. ur. (...), których ojcem jest jej mąż S. K..

Mieszka w T. przy ul. (...) razem z mężem i (...) dzieci. Mieszkanie U. K. zakupiła w 2014r. na kredyt hipoteczny za kwotę ok. 200.000 zł. Otrzymała kredyt w wysokości ok. 176.000 zł oraz 30.000 zł dopłaty z funduszu (...). Kredyt wzięła na(...) lata, obecnie rata kredytu wynosi 1.040 zł miesięcznie.

U. K. od 2010r. do 2021r. była zatrudniona w Urzędzie Gminy w (...). Umowa została rozwiązana z końcem listopada 2021r., z tym że nie wykonywała ona pracy przez ok. 7 lat z uwagi na przebywanie na zwolnieniu lekarskim, urlopie macierzyńskim i na urlopie wychowawczym. W 2020r. pobierała zasiłek macierzyński w wysokości ok. (...) zł netto miesięcznie. Później przebywała na bezpłatnym urlopie wychowawczym.

Do września 2021r. pracowała w Stowarzyszeniu (...) w T. prowadząc zajęcia (...)i w czasie od kwietnia do września 2021r. zarabia przeciętnie ok. (...) zł netto miesięcznie.

Od 31 stycznia 2022r. do 24 czerwca 2022r. U. K. była zatrudniona w Szkole Podstawowej w M. na stanowisku (...). Jej wynagrodzenie netto wynosiło: ok. (...) zł w lutym 2022r, ok. (...)zł w marcu oraz ok. (...) zł w kwietniu.

Od września 2022r. U. K. wykonuje pracę w 3 miejscach pracy. Od 11.07.2022 r. podjęła zatrudnienie w (...) (...) jako (...) na umowę zlecenia. Pracuje tam średnio 15 godzin w miesiącu i zarabia około (...) zł netto miesięcznie. Z tej kwoty odlicza około 500 zł miesięcznie na paliwo, gdyż jest to praca w terenie.

Drugie miejsce pracy to przedszkole w Ł. i tam pracuje od 01.09.2022r. na (...) etatu też jako (...), z wynagrodzeniem ok. (...) zł netto miesięcznie.

Trzecie miejsce jej pracy to Poradnia (...) w Ł., gdzie pracuje jako (...). Pracuje tam od 01.09.2022r. na podstawie umowy o pracę na 1/2 etatu i umowa jest na czas do 30.06.2023r. Za wrzesień 2022r. otrzymała wynagrodzenie w wysokości (...) zł netto.

Matka małoletnich pobiera świadczenie wychowawcze po 500 zł miesięcznie dla każdego z (...) dzieci z programu 500 +.

U. K. od 2015 r. pozostaje w związku małżeńskim ze S. K.. Kilka lat temu kupili działkę w celu budowy domu. Działka mieści się w miejscowości P. przy ul. (...). Jej koszt zakupu wyniósł ok. 50.000 zł i ma powierzchnię ponad 500 m 2. Ok. 2-3 lata temu rozpoczęto budowę domu na tej działce. Dom jest finansowany praktycznie w całości z kredytu, który zaciągnęła U. K. wraz z mężem. Budowa domu w 2021r. została wstrzymana, z uwagi na brak środków finansowych. W tym domu i działce U. K. oraz jej mąż mają udziały po 1/2 we własności, z uwagi na wprowadzoną umowną rozdzielność majątkową małżeńską.

W dniu 16.03.2022r. na mocy umowy zawartej u notariusza małżonkowie wprowadzili ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

Ten dom i działkę U. K. wystawiła z mężem do sprzedaży za kwotę 500.000 zł.

Latem 2021r. U. K. z mężem zakupili samochód marki S. (...) za kwotę ok. 10.000 zł.

U. K. ma dwie działki rolne w miejscowości O., które otrzymała w darowiźnie od swoich rodziców w 2013r., każda z działek ma pow. ok. 1.000 m 2. Obecnie wartość jednej działki wynosi ok. 50.000 zł.

(okoliczności bezsporne: k.6-35,121-122,164-165,167-169,174-211,224-225, 227,253-258,279-292,297,333-337,340-343,387-404,425-433)

(dowód: zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach k.121-122,214,232-235,260

zeznanie podatkowe PIT 37 za 2020r. k.218-221

wysokość opłat za mieszkanie k.261

umowa o rozdzielności majątkowej małżeńskiej k.262-264

umowa kupna działki k.293-296)

zeznania U. K. k.422-424)

T. S. obecnie nie wykonuje pracy, od 1 marca 2021r. otrzymuje (...) z tytułu rezygnacji z zatrudnienia w celu sprawowania osobistej opieki nad (...)synem W. S. (1).

Na mocy decyzji z dnia 15 kwietnia 2021r. przyznano T. S. (...)z tytuły rezygnacji z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad (...) ur. (...), na okres od 1.03.2021r. do 31.03.2023r.

Wysokość (...) w 2021r. wynosiła (...) zł netto miesięcznie, a w 2022r. kwota świadczenia pielęgnacyjnego wynosi (...) zł netto miesięcznie.

T. S. posiadał orzeczenie o (...) i ustalony (...)od dnia 16.08.2019r., natomiast wyrokiem z dnia 24.06.2022r. Sąd Rejonowy w (...) zmienił decyzję z 10.01.2022r. i zaliczył T. S. do osób o (...).

Pozwany mieszka obecnie z żoną S. S. (2) oraz synem W., w mieszkaniu stanowiącym własność jego żony. Pozwany i jego żona mają ustrój rozdzielności majątkowej. Żona pozwanego zarabia ok (...) zł netto miesięcznie.

Dla mał. W. przyznane jest świadczenie wychowawcze w kwocie 500 zł miesięcznie z programu 500 +.

W 2021r. żona pozwanego kupiła samochód R. (...) z 2004 r., zakup był dokonany poprzez pozostawienie dotychczasowego auta w rozliczeniu i dopłatę w wysokości 300 zł. Następnie w wydziale komunikacji pozwany został dopisany jako współwłaściciel w dowodzie rejestracyjnym auta.

T. S. nie jest właścicielem nieruchomości.

Ojciec małoletnich ponosi następujące miesięcznie koszty utrzymania:

- czynsz (ok. 612 zł) - udział pozwanego 306 zł,

- energia elektryczna (ok. 176 zł za dwa miesiące) - udział pozwanego 44 zł,

- gaz (ok. 172 zł za dwa miesiące) - udział pozwanego 43 zł,

- woda (ok. 55 zł na kwartał) - udział pozwanego 9 zł,

- telefon i internet (ok. 168 zł) - udział pozwanego 84 zł,

- leki i zabiegi pozwanego - ok. 50 zł,

- leki syna W. (ok. 40 zł miesięcznie) - udział pozwanego 20 zł,

- paliwo (ok. 400 zł) - udział pozwanego 200 zł,

- czesne za studia zaoczne w celu przekwalifikowania się - 425 zł,

- środki czystości i higieniczne (ok. 200 zł) - udział pozwanego 100 zł,

- odzież - ok. 100 zł,

- obuwie - ok. 100 zł,

- wyżywienie (ok. 800 zł) - udział pozwanego 400 zł

tj. łącznie: ok. 1.881 zł miesięcznie.

Do powyższych kwot dochodzi alimenty od pozwanego wobec (...) starszych dzieci, po 500 zł dla każdego z małoletnich, tj. łącznie 1.000 zł miesięcznie.

Ponadto pozwany kupuje (...) starszych dzieciom m.in. ubrania, buty, część wyprawki szkolnej według potrzeb starszych dzieci oraz możliwości finansowych pozwanego, a także przekazuje (...) starszym dzieciom kieszonkowe.

W czasie spotkań z dziećmi pozwany zabiera także dzieci m.in. do escape-roomu, kinderparku, jump areny lub restauracji, ponosząc z tego tytułu dodatkowe koszty. W 2020r. pozwany zorganizował i zabrał 2 starszych dzieci na jednodniowe wycieczki do W. i G.. Pozwany aby ponosić dodatkowe w/w koszty, to korzysta z pomocy finansowej swojej żony S. S. (2).

(okoliczności bezsporne k.47-52,102-106,123-128,162,238-251,299-309,312-321,353-356,358-361,363-383,406,410-411)

(dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 54

dokumentacja medyczna k.55-65

decyzja o świadczeniu pielęgnacyjnym k. 66

faktury i rachunki k,68-101,129-161,322-330,362,407-409,412-415,

zaświadczenia k.310,311,

odpis wyroku SR w (...) z dnia 24.06.2022r. k.339)

zeznania T. S. k.435-437)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na podstawie art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

W ocenie Sądu Rejonowego od chwili prawomocnego zakończenia poprzedniej sprawy w przedmiocie alimentów nie doszło do istotnej zmiany stosunków, o której mowa w art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, przez którą rozumieć należy istotną zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 i art. 135 kro określających wysokość alimentów.

Zgodnie z powołanymi przepisami art. 133 § 1 i art. 135 kro kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z ich rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również pozwany zobowiązany jest ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem 2 starszych dzieci w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leków, oraz innych wydatków niezbędnych do ich prawidłowego rozwoju i wychowania.

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie daje podstawę do stwierdzenia, iż od czasu zakończenia poprzedniej sprawy w przedmiocie alimentów doszło do zmian w sytuacji małoletnich dzieci oraz ich rodziców, jednakże całościowa ich ocena prowadzi do konkluzji że brak jest podstaw do podwyższenia alimentów należnych małoletnim W. i J. S. od ich ojca.

Zakres możliwości zarobkowych pozwanego jest wyznaczony wysokością pobieranego przez niego (...) i jest on niższy niż zakres możliwości zarobkowych matki małoletnich.

Pozwany otrzymuje (...) z tytuły rezygnacji z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania osobistej opieki nad (...) jego synem W. S. (1).

Wysokość (...) w 2021r. wynosiła (...)zł netto miesięcznie, a w 2022r. wynosi (...) zł netto miesięcznie.

Natomiast zakres możliwości zarobkowych matki małoletnich W. i J. S. jest wyższy, gdyż wykonuje ona pracę zarobkową i obecnie od września 2022r. uzyskuje wynagrodzenie z dwóch prac wykonywanych w wymiarze po(...) etatu, oraz z pracy na podstawie umowy zlecenia, otrzymując łącznie ok.(...) zł netto miesięcznie.

Po odjęciu kwoty 500 zł miesięcznie wydatku na zakup paliwa na dojazdy do pracy wykonywanej w terenie w ramach umowy zlecenia, łączne dochody matki małoletnich wynoszą ok. (...) zł miesięcznie.

Należy zaznaczyć, że pozwany jest osobą (...), z ustalonym (...). Ponadto poza płaceniem łącznie 1.000 zł miesięcznie alimentów dla (...) starszych dzieci, pozwany ponosi inne wydatki na utrzymanie tych dzieci, dokonuje dla nich zakupów prezentów oraz finansuje koszty pobytu w czasie jego spotkań z dziećmi.

Również co do zakresu możliwości majątkowych, to sytuacja matki jest lepsza niż ojca małoletnich. Matka małoletnich jest właścicielką mieszkania w którym zamieszkuje z rodziną, oraz współwłaścicielką w 1/2 posesji z domem w budowie wystawionym na sprzedaż za cenę 500.000 zł, a ponadto jest ona właścicielką dwóch działek rolnych. Pozwany nie jest właścicielem nieruchomości.

Z materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie wynika, że pozwany powinien nadał płacić dla 2 swoich starszych dzieci tytułem alimentów po 500 zł miesięcznie, to jest łącznie 1.000 zł miesięcznie.

Ponieważ obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnej sytuacji materialnej, to wydatki powyżej łącznej kwoty 1.000 zł miesięcznie alimentów powinny być finansowane przez matkę małoletnich – jako drugiego z rodziców małoletnich dzieci.

Należy zaznaczyć, że kwoty po ok. 1.577 zł miesięcznie podawane przez matkę małoletnich oznaczają koszty szacowane – a nie rzeczywiście ponoszone – na utrzymanie (...) starszych dzieci. Natomiast zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletnich wyznaczony jest ich wiekiem.

Reasumując powyższe, w obecnej sytuacji materialnej pozwanego oraz aktualnym zakresie usprawiedliwionych potrzeb (...) jego starszych małoletnich dzieci a także obecnej sytuacji finansowej matki małoletnich, nie ma podstaw do podwyższenia alimentów należnych małoletnim W. i J. S. od ich ojca.

Z tych względów, na mocy art. 138 kro, powództwo oddalono jako niezasadne, orzekając jak w punkcie I sentencji.

W doktrynie prawa procesowego wyjaśniono, że „formuła sentencji wyroku o oddaleniu powództwa zawiera w sobie także oddalenie wniosku powoda o zwrot kosztów procesu”. (Antoni Górski, Lech Walentynowicz „Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Ustawa i orzekanie. Komentarz praktyczny”, Warszawa 2007, str. 180)

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 102 kpc, albowiem jedynym dochodem małoletnich powodów są alimenty czyli pieniądze przeznaczone na utrzymanie dzieci i nie byłoby uzasadnione pobieranie z nich kwot tytułem zwrotu kosztów za sprawę sądową – orzekając jak w punkcie II sentencji.

O kosztach sądowych rozstrzygnięto na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2021r., poz. 2257 ze zm.) w związku z art. 98 § 1 kpc, obciążając nimi Skarb Państwa, o czym orzeczono w punkcie III sentencji.