Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 19 stycznia 2023 r.

Sygn. akt VI Ka 227/22

1

2WYROK

2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

3Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:SSO Ludmiła Tułaczko

protokolant: protokolant sądowy stażysta Aneta Dygas

4przy udziale prokuratora Marii Jaskuły

po rozpoznaniu dnia 19 stycznia 2023 r.

5sprawy A. C. syna T. i E., ur. (...) w J.

6oskarżonego o przestępstwo z art. 180a kk

7na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

8od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

9z dnia 16 grudnia 2021 r. sygn. akt IV K 430/21

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowy Rejonowemu dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 227/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie z dnia 16 grudnia 2021r. sygn. IVK 430/21.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

A. C.

W dniu 8 kwietnia 2021r. prowadził samochód osobowy w na drodze publicznej jadąc Trasą S. w W..

Zeznania świadka policjanta D. M.

2-3

2.1.1.2.

j.w.

W dniu 10 września 2009r. została wydana decyzja o cofnięciu oskarżonemu uprawnienia kategorii B do prowadzenia pojazdów mechanicznych .

Odpis decyzji z dnia

12

2.1.1.3.

j.w.

Decyzji tej oskarżony nie odebrał z poczty.

Koperta z awizo

13

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

j.w.

Świadomość oskarżonego - czy wiedział o tym, że w dniu 10 września 2009r . została wydana decyzja o cofnięciu uprawnienia kategorii B do prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Wyjaśnienia oskarżonego

28

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

Prowadzenie pojazdu pomimo braku uprawnień

Zeznania policjanta są wiarygodne gdyż znajdują potwierdzenie w protokole zatrzymania oskarżonego. Oskarżony nie kwestionował okoliczności zatrzymania, którego powodem było znaczne przekroczenie przez niego prędkości administracyjnie dopuszczalnej.

2.1.1.2.

Decyzja o pozbawieniu uprawnień do prowadzenia pojazdu

Oskarżony w dniu 8 kwietnia 2021r. prowadził samochód bez uprawnień gdyż w dniu 10 września 2009r. została wydana decyzja o cofnięciu uprawnienia kategorii B w trybie natychmiastowym. Powodem wydania tej decyzji było to, że oskarżony nie poddał się kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji, na które skierowano go w dniu 5 maja 2009r.

2.1.1.3.

Koperta z decyzją

Przesyłka pocztowa nie została podjęta z poczty przez oskarżonego pomimo podwójnej awizacji.

2.1.2.1.

Wyjaśnienia oskarżonego

Wyjaśnienia oskarżonego, z których wynika, że nie miał świadomości tego, że została w dniu 10 września 2009r. podjęta decyzja o cofnięciu uprawnienia kategorii B do prowadzenia pojazdów. Decyzja nie została mu doręczona, co znajduje potwierdzenie w dokumentacji nadesłanej przez Prezydenta (...) W.. Oskarżony nie wiedział o tym, że taka decyzja została wydana. Tak więc w dniu kontroli drogowej - 8 kwietnia 2021r. prowadził samochód osobowy po drodze publicznej nie mając do tego uprawnień.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na niesłusznym uznaniu, że zachodzą przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania przeciwko A. C. w sytuacji gdy, w.w. przesłanki przemawiają za wydaniem wobec oskarżonego wyroku skazującego;

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest zasadny bowiem należy zgodzić się z prokuratorem, że nie zachodzą przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania. Jednak powyższy wniosek wynika z innych okoliczności, niż wskazane w uzasadnieniu złożonej apelacji. Braku przesłanek do warunkowego umorzenia postępowania karnego wobec oskarżonego należy upatrywać w zawartym w treści art. 66 § 1 k.k. wymogu, aby okoliczności popełnienia czynu nie budziły wątpliwości. Natomiast nagminność popełniania przestępstw określonej kategorii nie stanowi okoliczności uwzględnianej, zgodnie z art. 115 § 2 k.k. przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu, od której to oceny zależy dopuszczalność warunkowego umorzenia postępowania karnego, na co niezasadnie w apelacji powołuje się skarżący. Wątpliwości wykluczające możliwość warunkowego umorzenia postępowania dotyczą świadomości oskarżonego o tym, że została w dniu 10 września 2009r. wydana decyzja o cofnięciu uprawnienia kategorii B do prowadzenia pojazdów. Przestępstwo z art. 180 a k.k. jest przestępstwem umyślnym a można je popełnić zarówno w zamiarze bezpośrednim jak i ewentualnym. Sąd I instancji ustalił, że oskarżony w dniu 8 kwietnia 2021r . godził się na prowadzenie samochodu pomimo cofnięcia uprawnienia kategorii B gdyż widział o tym, że przekroczył dopuszczalną liczbę punków karnych a nie zgłosił się na egzamin sprawdzający jego kwalifikacje. Jednak ten tok rozumowania nie uwzględnia faktu, iż decyzji z dnia 10 września 2009r. oskarżony nie odebrał z poczty a więc nie zapoznał się z jej treścią. Także w 2010r. był kontrolowany przez policjantów i nie został mu postawiony zarzut prowadzenia samochodu bez uprawnień. Co więcej ta kontrola, która miała miejsce już po wydaniu decyzji o cofnięciu oskarżonemu uprawnień do prowadzenia pojazdów mogła go upewnić w przekonaniu, że nie został pozbawiony uprawnień kierowcy. (k-17) W tej sytuacji należy rozważyć czy zachowanie oskarżonego wyczerpuje znamiona wykroczenia z art. 94 § 1 k.w. Sąd odwoławczy powołuje się na następujący pogląd prawny:

„Zasadniczo osoba prowadząca pojazd mechaniczny za wykroczenie z art. 94 § 1 k.w. będzie odpowiadała wyłącznie wtedy, gdy nigdy nie posiadała uprawnień do kierowania pojazdami albo co prawda posiadała w przeszłości owe uprawnienia i zostały jej one cofnięte, ale działa nieumyślnie. Natomiast osoba, która prowadzi pojazd mechaniczny mimo cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami i czyni to umyślnie, będzie odpowiadała za przestępstwo z art. 180a (zob. wyrok SN z 17.01.2019 r., IV KK 60/18, LEX nr 2619303).”

Sąd odwoławczy nie miał możliwości dokonania ustaleń faktycznych na niekorzyść oskarżonego gdyż zaskarżony wyrok został wydany na posiedzeniu. Z tych powodów uchylił zaskarżony wyrok przekazując sprawę do ponownego rozpoznania.

Wniosek

1.o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary

grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych po 15 zł;

2.orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na jeden rok;

3.zasądzenie kosztów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek jest niezasadny.

Sąd odwoławczy powołuje się na pogląd prawny zawarty w Komentarzu pod red. sędziego Dariusza Świeckiego. „ Powstaje wątpliwość, czy dopuszczalność skazania w instancji odwoławczej odnosi się także do sytuacji, gdy wyrok warunkowo umarzający postępowanie został wydany na posiedzeniu, a więc bez przeprowadzenia postępowania dowodowego. Wykładnia systemowa prowadzi do stwierdzenia, że dopuszczalność rozpoznania sprawy co do istoty na posiedzeniu i wydanie w tym trybie wyroku skazującego zostały ściśle określone w ustawie. Jeżeli zatem w takim szczególnym trybie nie wydano wyroku skazującego, tylko rozpoznano sprawę w innym szczególnym trybie, tu warunkowego umorzenia postępowania, to także sąd odwoławczy, rozpoznając apelację, nie może skazać oskarżonego. Należy bowiem zauważyć, że skazanie po raz pierwszy w instancji odwoławczej wiąże się z rozpoznaniem sprawy na rozprawie, a nie na posiedzeniu. W konsekwencji należy przyjąć, że w omawianym tu układzie procesowym zachodzi podstawa do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, o której mowa w art. 437 § 2 in fine, tj. konieczność przeprowadzenia na rozprawie przewodu sądowego nie tylko na nowo, ale w ogóle, co jest wymagane do skazania, chyba że sąd orzeka w trybie konsensualnym albo w trybie nakazowym, co tu nie miało miejsca.”

W tej sytuacji należało zaskarżony wyrok uchylić przekazując sprawę do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Konieczność przeprowadzenia przewodu sądowego w całości wynika z potrzeby przeanalizowania czy czyn oskarżonego stanowi wykroczenie z art. 94 § 1 k.w. W wypadku uznania, iż czyn stanowi wykroczenie sąd I instancji powinien mieć na uwadze trzyletni termin przedawnienia wykroczeń. Dokonanie własnych ustaleń na niekorzyść oskarżonego przez sąd odwoławczy było wyłączone z uwagi na to, że zaskarżony wyrok zapadł na posiedzeniu. (k- 65)

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Należy wyznaczyć rozprawę i rozważyć czy czyn oskarżonego stanowi wykroczenie z art. 94 § 1 k.w. a także sąd I instancji powinien mieć na uwadze trzyletni okres przedawnienia wykroczeń w wypadku ustalenia, że oskarżony popełnił wykroczenie.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

załącznik Nr 1

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina i kara

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana