Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 20/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lutego 2023r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Katarzyna Cichocka

Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Grabowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 03.09.2021r., 19.11.2021r., 17.12.2021r., 25.04.2022r., 01.06.2022r., 19.08.2022r., 19.10.2022 r., 10.02.2023r. sprawy:

D. M. (M.)

s. E. i E. z domu B.

ur. (...) w K.

oskarżonego o to, że:

w okresie od marca 2015r. do 01 października 2015r. w K., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, jako przedstawiciel handlowy hurtowni Przedsiębiorstwo Handlowe (...) K. S. z siedzibą w K., przywłaszczył powierzone mu przez klientów w/w hurtowni jako zapłatę za zakupiony towar pieniądze w kwocie łącznej 95.000 zł, czym działał na szkodę w/w przedsiębiorstwa

tj. o przestępstwo określone w art.284§2 kk w zw. z art.12§1 kk

I.  oskarżonego D. M. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego czynu z tym, iż ustala wartość przywłaszczonego mienia na kwotę 110.929,94 zł i za to przy zastosowaniu art.4§1 kk z mocy art.284§2 kk w zw. z art.12§1 kk skazuje go, zaś na podstawie art.284§2 kk wymierza mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art.69§1 i 2 kk i art.70§1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby
3 (trzech) lat,

III.  na podstawie art.46§1 kk orzeka wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego K. S. kwoty 71.972,53 (siedemdziesiąt jeden dziewięćset siedemdziesiąt dwa i 53/100) złotych,

IV.  na podstawie art.43b kk orzeka podanie wyroku do publicznej wiadomości poprzez ogłoszenie jego treści na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta w K. przez okres 2 (dwóch) miesięcy,

V.  na podstawie art.627 kpk zasądza od oskarżonego na rzecz:

- Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych w całości, w tym opłatę w kwocie
180 (sto osiemdziesiąt) złotych,

- oskarżyciela posiłkowego K. S. kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 20/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

0.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1. 

D. M.

w okresie od marca 2015r. do 01 października 2015r. w K., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, jako przedstawiciel handlowy hurtowni Przedsiębiorstwo Handlowe (...) K. S. z siedzibą w K., przywłaszczył powierzone mu przez klientów w/w hurtowni jako zapłatę za zakupiony towar pieniądze w kwocie łącznej 110.929,94 zł, czym działał na szkodę w/w przedsiębiorstwa

tj. o czyn z art.284§2 kk w zw. z art. 12§1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.  Zatrudnienie oskarżonego D. M. na stanowisku przedstawiciela handlowego w firmie (...) z siedzibą w K.

2.  Przywłaszczanie w okresie od marca 2015 r. do 01 października 2015 r. przez oskarżonego powierzanych mu przez klientów w/w hurtowni jako zapłaty za zakupiony towar pieniędzy w łącznej kwocie 110.929,94 zł na szkodę K. S.,

3.  stwierdzenie u oskarżonego zespołu uzależnienia spowodowanego używaniem alkoholu, cechy osobowości chwiejnej emocjonalnie oraz hazardu patologicznego w wywiadzie

Wyjaśniania oskarżonego z postępowania przygotowawczego

Zeznania pokrzywdzonego K. S.

Zeznania świadka A. K.

Zeznania świadka W. S.

Zeznania świadka R. T.

Zeznania świadka M. D.

Umowa o pracę

Świadectwo pracy

Opinie z zakresu rachunkowości

Dokumenty z firmy (...)

Opinia sądowo-psychiatryczna

59v-60

123,6

123v-124,42

124-124v, 54v-55

124v-125, 63v

145-145v

69

70

159-173, 254-257

174-217,10-16, 18-22, 26-35, 37-38

138-139, 148-149

0.1. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

D. M.

w okresie od marca 2015 r. do 01 października 2015r . w K., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, jako przedstawiciel handlowy hurtowni Przedsiębiorstwo Handlowe (...) K. S. z siedzibą w K., przywłaszczył powierzone mu przez klientów w/w hurtowni jako zapłatę za zakupiony towar pieniądze w kwocie łącznej 110.929,94 zł, czym działał na szkodę w/w przedsiębiorstwa

tj. o czyn z art.284§2 kk w zw. z art. 12§1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

1.  niższa wartość szkody, nie większa niż 65 tys. zł

Wyjaśnienia oskarżonego z postępowania sądowego

122v

2.  OCena DOWOdów

0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1- 1.1.2

Wyjaśnienia oskarżonego z postępowania przygotowawczego

W postępowaniu przygotowawczym oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego czynu w całości.

Wyjaśnił, że w 2015 r. zaczął odbierać od klientów pieniądze i nie oddawać ich do firmy, tylko przywłaszczać. To trwało kilka miesięcy, nie wie dokładnie jaka to była kwota, ale mogło to być 95 tys. zł. Wyjaśnił, że przekazywał firmie inne druki Kp, a czasami mówił, że klient w ogóle nie zapłacił. Początkowo po zwolnieniu z pracy i podpisaniu porozumienia z pokrzywdzonym spłacał dług, ale potem zaprzestał, bo nie miał dochodów.

Jego wyjaśnienia znalazły w pełni odzwierciedlenie w zgromadzonym materiale dowodowym.

1.1.1- 1.1.2

Zeznania świadków: K. S.

A. K.

W. S.

R. T.

M. D.

Wszyscy świadkowie zgodnie zeznali, że oskarżony po ujawnieniu sprawy, przyznał się do przywłaszczenia pieniędzy pobranych od klientów. Miał też w pełni świadomość, że kwota ta będzie większa niż początkowo wyliczane 65 tys. zł. Była to kwota wyliczona bardzo pobieżnie, niepełna. W tym czasie trwała bowiem dokładna weryfikacja, wciąż ujawniano nowe nieprawidłowości, zgłaszali się kolejni klienci.

Wszyscy też zgodnie zeznali, w tym ówczesna partnerka oskarżonego R. T., że oskarżony dobrowolnie, bez żadnych nacisków złożył oświadczenie w dniu 13 października 2015 r. Nie kwestionował wysokości s. i zobowiązał się do jej spłaty w całości.

Sąd nie znalazł podstaw do podważenia wskazanych zeznań. Są zbieżne i konsekwentne. Znajdują ponadto potwierdzenie w pozostałych dowodach przede wszystkim dołączonej dokumentacji .

1.1.3

Opinia sądowo-psychiatryczna

Zgodna z wymogami określonymi w kpk - pełna, jasna, zawiera logiczne i należycie uzasadnione wnioski, sporządzona przez osoby kompetentne, posiadające wymaganą wiedzę i doświadczanie.

Biegli uznali, że oskarżany nie zdradza objawów choroby psychicznej ani cech upośledzania umysłowego, stwierdzili natomiast zespół uzależnienia spowodowany używaniem alkoholu, cechy osobowości chwiejnej emocjonalnie oraz hazard patologiczny w wywiadzie

W czasie popełnienia czynu miał w pełni zachowaną zdolności rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

Swoje stanowisko podtrzymali na rozprawie w dniu 17 grudnia 2021 r.

1.1.2

Opinia biegłego z zakresu rachunkowości

Sąd w pełni podzielił opinię biegłej, nie znajdując podstaw do jej zakwestionowania. Biegła posiada odpowiednią wiedzę i doświadczanie. Jej opinia jest pełna, jasna i logiczna.

Biegła wskazała (po skorygowaniu w opinii uzupełniającej), że kwota nierozliczonych przez oskarżonego za okres objęty zarzutem (do chwili ujawnienia procederu) faktur wynosi 110 929,94 zł. Są to faktury, które nie zostały przez oskarżonego rozliczone dowodami Kp, które oskarżony wypisał dla odbiorców i które nigdy nie były przedłożone do rozliczenia w biurze Firmy (...), a w nich są m.in. znajdujące się w aktach sprawy na k. 19-51.

Biegła wskazała, iż wyliczanie kwoty przywłaszczania mogło być dokonane tylko w oparciu o dokumenty źródłowe znajdujące się w firmie (...) oraz analizę zapisów w systemie komputerowym znajdującym się w firmie, ponieważ większość klientów prowadziło tzw. księgi uproszczone i nie miało obowiązku ewidencjonowania dowodów zapłaty i dokonywać ich archiwizacji.

Tym samym kwota wskazana przez biegłą 110 929,94 zł to kwota, którą oskarżony pobrał od klientów firmy i nie rozliczył z pokrzywdzonym do dnia 1 października 2015 r. .

1.1.1-1.1.2

Dokumenty z firmy (...)

Umowa o pracę

Świadectwo pracy

Sporządzone w przewidzianej przepisami formie, przez osoby kompetentne, nie kwestionowane przez strony w toku postępowania.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.2

Wyjaśnienia oskarżonego z postępowania sądowego

W części, w jakiej kwestionuje wysokość szkody, bowiem są sprzeczne ze zgromadzonym materiałem dowodowym, w tym zeznaniami świadków i opinią z zakresu rachunkowości.

Oskarżony już podpisując oświadczania z dnia 13.10.2015 r. miał świadomość, że przywłaszczona przez niego kwota będzie znacznie większa niż pierwotnie ujawniana, co wynika z treści złożonego oświadczania.

W postępowaniu przygotowawczym nie kwestionował wartości szkody, wyjaśniał, że nie wie jaką kwotę przywłaszczył, ale mogła to być kwota wskazana w zarzucie, czyli 95 tys. zł.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

D. M.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Przestępstwo określone w art. 284§2 kk stanowi kwalifikowany typ przywłaszczenia. Od typu podstawowego sprzeniewierzenie odróżnia element powierzenia rzeczy sprawcy przez osobę uprawnioną. Powierzenie polega na przekazaniu władztwa nad rzeczą, z zastrzeżeniem jej zwrotu właścicielowi lub osobie posiadającej inne prawo do rzeczy. Powierzenie oznacza więc przeniesienie władztwa nad rzeczami z uprawnionego na sprawcę bez prawa rozporządzenia nimi jak swoją własnością, z jednoczesnym konkretnym oznaczaniem sposobu jego wykonywania przez osobę, której rzecz jest powierzona.

Nie jest konieczne powierzenie poprzez zachowanie szczególnej formy prawnej, istotne jest by z okoliczności towarzyszących powierzeniu wynikało, że rzecz jest przekazywana tylko czasowo bez prawa dysponowania.

Oczywistym jest, że pieniądze przekazywane oskarżonemu jako przedstawicielowi handlowemu Firmy (...) przez nabywców za dostarczony towar stanowiły rzecz powierzoną, którą oskarżony nie mógł dysponować. Oskarżony był upoważniony do odbioru pieniędzy od klientów hurtowni, a następnie zobowiązany do ich przekazania pokrzywdzonemu.

Zgodnie z art.12 § 1 kk dwa lub więcej zachowań podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony. Zaakcentowania wymaga fakt, iż dla przyjęcia konstrukcji przestępstwa ciągłego nie jest konieczne, aby zamiar sprawcy od początku był skonkretyzowany tak dalece, by obejmował konkretną kwotę pieniężną, jaka ma się stać przedmiotem przywłaszczenia. Oskarżony nie miał możliwości, by przewidzieć dokładnie jakie kwoty przywłaszczy, ani jak długo uda mu się ukrywać ten proceder przed pracodawcą. Sprawca nie musiał przewidywać ilości zdarzeń, ale zakładać podejmowanie ich sukcesywnie, w krótkich odstępach czasu, korzystając z nadarzającej się okazji.

W świetle powyższych rozważań oczywistym jest, że zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona art. 284§2 kk w zw. z art.12 § 1 kk. Sąd zgodnie z wnioskami zawartymi w opinii biegłej z zakresu rachunkowości zmienił jedynie wartość szkody.

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

D. M.

I

II

III

IV

I

kara 8 miesięcy pozbawienia wolności

- znaczny stopień winy i społecznej szkodliwości czynu – godzenie w istotne dobro chronione prawem, działanie rozciągnięte w czasie, zaplanowane

- wysokość szkody

- negatywne skutki dla działalności pokrzywdzonego poza stratami materialnymi - utrata zaufania wśród klientów hurtowni,

- wykorzystanie przez oskarżonego szczególnego zaufania jakim obdarzony został przez pracodawcę

warunkowe zawieszenie wykonania kary na okres próby 3 lat - z uwagi na dotychczasową niekaralność (k.246 )

Z uwagi na czas popełnienia czynu, Sąd uwzględnił zmianę przepisów prawnych, która weszła w życie w dniu 24 czerwca 2020 r. zaostrzającą odpowiedzialność za przestępstwo będące czynem ciągłym poprzez dodanie art. 57 b kk. Sąd zgodnie z dyspozycją art. 4 §1 k.k., zastosował ustawę względniejszą dla oskarżonego orzekając w oparciu o przepisy kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie w/w zmian.

obowiązek naprawienia szkody - oprócz funkcji kompensacyjnej spełni również funkcję wychowawczą i prewencyjną

Kwota 71.972,53 zł stanowi różnicę pomiędzy wartością szkody (sumą nierozliczonych przez oskarżonego faktur), a kwotą dokonanych w okresie późniejszym przez oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego wpłat na poczet zadłużenia (38.957,41 zł).

podanie wyroku do publicznej wiadomości – w celu wzmocnienia wychowawczego oddziaływania kary

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V

zgodnie z treścią art. 627 kpk Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych, w tym opłatę w kwocie 180 złotych oraz na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwotę 3600 złotych tytułem poniesionych przez niego kosztów zastępstwa procesowego.

wysokość opłaty ustalono na podstawie art. 2 ust 1 pkt 3 ustawy z dnia 26.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych.

6.  1Podpis