Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 440/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2022 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Robert Bednarczyk (spr.)

Sędziowie Karin Kot

Klara Łukaszewska

Protokolant Jolanta Kopeć

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze Justyny Trybuchowskiej - Łysik

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2022r.

sprawy K. C. ur. (...) w J.

s. Z., J. z domu S.-S.

o wyrok łączny

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 13 maja 2022 r. sygn. akt II K 36/21

I. uchyla zaskarżony wyrok w punkcie III części rozstrzygającej i na podstawie art. 572 kpk w zw. z art. 458 kpk postępowanie w tym zakresie umarza,

II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III. zwalnia skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 440/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 13 maja 2022r. w sprawie II K 36/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I.  Rażąca niewspółmierność kary polegająca na wymierzeniu kary 8 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności, podczas gdy przypadek skazanego i dotyczącego jego osoby okoliczności, związek przedmiotowo podmiotowy przestępstw, za które wymierzone kary podlegały łączeniu przemawiają za zastosowaniem wobec skazanego kary łącznej na zasadzie absorpcji (w brzmieniu ustawy obowiązującej do dnia 24 czerwca 2020r.) i wymierzeniu kary łącznej pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania;

II.  Rażąca niewspółmierność kary polegająca na wymierzeniu skazanemu kary łącznej grzywny w wymiarze 520 stawek dziennych przy ustaleniu jednej stawki dziennej na kwotę 90 złotych każda, podczas gdy przypadek skazanego i dotyczące jego osoby okoliczności, związek przedmiotowo – podmiotowy przestępstw, za które wymierzone kary podlegały łączeniu przemawiają za zastosowaniem wobec skazanego kary łącznej na zasadzie absorpcji w wymiarze 500 stawek dziennych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie jest trafny zarzut rażącej niewspółmierności wymierzonej skazanemu grzywny łącznej, opisany w punkcie II apelacji obrońcy. Zarówno bowiem zastosowanie przy orzekaniu kary łącznej zasady pełnej absorpcji, jak i pełnej kumulacji podlegających łączeniu kar są rozwiązaniami o charakterze skrajnym co oznacza, że mogą one znaleźć zastosowanie jedynie przy zaistnieniu przesłanek o wyjątkowym charakterze. Na gruncie przedmiotowej sprawy sytuacja taka miejsca nie ma. K. C. był bowiem czterokrotnie karany za przestępstwa, skierowane przeciwko różnorakim dobrom prawem chronionym, przy czym górna granica możliwej do wymierzenia grzywny łącznej wynosi 580 stawek dziennych, co nie uszło uwadze Sądu Rejonowego. Skazany, jako osoba wielokrotnie karana nie zasługuje z jednej strony na zastosowanie dobrodziejstwa pełnej absorpcji wymierzonych mu prawomocnie grzywien a z drugiej strony nie ma miejsca sytuacja rażącej niewspółmierności kary łącznej w omawianym zakresie. Niewspółmierność taka zachodzi bowiem wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzonych za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (zob. wyrok SN z dnia 30 listopada 1990 r., Wr 363/90, OSNKW 1991, nr 7-9, poz. 39). Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o "różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować" (wyrok SN z dnia 2 lutego 1995 r., II KRN 198/94, LEX nr 20739). Chodzi więc o "znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną)" (zob. wyrok SN z dnia 22 października 2007 r., SNO 75/07, LEX nr 569073) czy jeszcze inaczej taką, której dysproporcja jest wyraźna, bijąca w oczy czy oślepiająca (zob. wyrok SA w Krakowie z dnia 28 maja 2010 r., II AKa 82/10, LEX nr 621421). Taka sytuacja bez wątpienia z podanych wyżej powodów nie zachodzi co sprawia, że zarzut ten nie jest zasadny.

W zakresie zarzutu, opisanego w apelacji obrońcy w punkcie I ma miejsce sytuacja z art. 436 kpk o czym mowa niżej.

Wniosek

W zakresie pkt I części dyspozytywnej wyroku: zmiana poprzez orzeczenie wobec skazanego kary łącznej grzywny w wysokości 500 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 90 zł

W zakresie pkt III części dyspozytywnej wyroku: zmiana poprzez orzeczenie wobec skazanego kary łącznej jednego roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 3 lata.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Upływ okresu próby i dalszych 6 miesięcy w zakresie wyroku Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze z dnia 11 lutego 2019r. w sprawie II K 682/19.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Okoliczność powyższa wskazuje na zaistnienie okoliczności, o jakiej mowa w art. 440 kpk. Słusznie Sąd Rejonowy skonstatował, że skoro wszystkie kary pozbawienia wolności zostały skazanemu wymierzone przed dniem 24 czerwca 2020r., to do kwestii wymiaru kary łącznej zastosowanie maja przepisy, obowiązujące przed tą datą. Zagadnienie to, jak się wydaje, nie budzi wątpliwości, zaś przedstawioną w tym zakresie przez Sąd Rejonowy argumentację Sąd Odwoławczy w pełni aprobuje i podziela. Jak jednak trafnie stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 maja 2020 r. (I KK 108/19, LEX nr 3207782) na bazie stanu prawnego sprzed 24 czerwca 2020r. zgodnie z art. 85 § 2 k.k. podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu (z zastrzeżeniem art. 89 k.k.), w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, za które wymierzono kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Wymogów powyższego przepisu nie spełnia kara, której wykonanie zostało w całości zakończone. W przedmiotowej sprawie, skoro upłynęły już okresy, o jakich mowa w art. 75 § 4 kk to bez wątpienia kara pozbawienia wolności, opisana w punkcie 3 komparycji zaskarżonego wyroku nie podlega wykonaniu a skoro tak, to nie może stanowić elementu składowego kary łącznej. Utrzymanie zatem zaskarżonego wyroku w tej części w mocy byłoby bez wątpienia rażąco niesprawiedliwe, skoro skazany musiałby w takim przypadku odbyć efektywnie orzeczoną karę łączną pozbawienia wolności. Rażącym naruszeniem prawa materialnego byłoby również orzeczenie kary łącznej pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, skoro okres próby i dalsze 6 miesięcy upłynęły już w odniesieniu do jednej z dwóch połączonych kar tego rodzaju. Takie rozstrzygnięcie również byłoby zatem rażąco niesprawiedliwe w rozumieniu art. 440 kpk. Podnieść przy tym należy, że upływ tego okresu nastąpił już po wydaniu przez Sąd I instancji wyroku a co za tym idzie Sąd ten ustrzegł się także i w tym zakresie jakiegokolwiek uchybienia. Sąd Odwoławczy był jednak zobligowany do wzięcia powyższej okoliczności pod rozwagę z urzędu, czego konsekwencją była konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku w tym zakresie, połączona z umorzeniem postepowania.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy w części, odnoszącej się do orzeczonej łącznej grzywny.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zawarta w apelacji argumentacja nie okazała się w powyższym zakresie zasadna, co zostało wyżej wskazane.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Upływ okresy próby i dalszych 6 miesięcy w odniesieniu do jednej z dwóch połączonych kar pozbawienia wolności sprawia, że w postepowaniu odwoławczym zaktualizowała się określona w art. 572 kpk przesłanka, obligująca do umorzenia postępowania. Szczegółowe rozważania podane są w sekcji 4.1.

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Podstawę rozstrzygnięcia o wydatkach poniesionych w postępowaniu odwoławczym stanowi przepis art. 624 § 1 k.p.k. Skazany nie posiada majątku, ani dochodów, umożliwiających mu pokrycie tych należności.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana