Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 689/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy I Wydział Cywilny
w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Dutkiewicz

Protokolant: stażysta Marzena Bożyk

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2022 r.

w B. na rozprawie

sprawy z powództwa J. M.

przeciwko (...) Bankowi Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o ustalenie i zapłatę

I  ustala nieistnienie stosunku prawnego kredytu wynikającego z umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. zawartej między J. M., a poprzednikiem prawnym pozwanego (...) Bankiem S.A. w K.;

II  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 95 208,94 zł (dziewięćdziesiąt pięć tysięcy dwieście osiem złotych 94/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 maja 2020 r. do dnia zapłaty;

III  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6 417 zł (sześć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

SSO Agnieszka Dutkiewicz

Sygn. akt I C 689/20

UZASADNIENIE

Powód J. M. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Banku S.A. w W. na swoją rzecz kwoty 72.792,16 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 23 maja 2020 r. do dnia zapłaty, z tytułu zwrotu korzyści majątkowej uzyskanej przez pozwanego kosztem powoda bez podstawy prawnej z uwagi na nieważność umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. wraz z aneksem nr (...) z dnia 25 czerwca 2010 r. oraz aneksem nr (...) z dnia 20 kwietnia 2015 r. za okres od dnia 31 lipca 2010 r. do 31 marca 2020 r. oraz ustalenie nieistnienia stosunku prawnego w postaci umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. wraz z aneksem nr (...) z dnia 25 czerwca 2010 r. oraz aneksem nr (...) z dnia 20 kwietnia 2015 r. co do okresu nieobjętego roszczeniem o zapłatę ze względu na nieważność umowy.

Ewentualnie powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 32.050,78 zł tytułem zwrotu nienależnego świadczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 maja 2020 r. do dnia zapłaty jako różnicy pomiędzy kwotą pobraną przez pozwanego tytułem spłaty przedmiotowego kredytu, a kwotą należną z pominięciem niedozwolonych klauzul umownych zawartych w § 1 ust. 1 i ust. 4, § 6 ust. 1, § 7 ust. 1, § 9 ust. 2 i 5, § 10 ust. 1 i 3, § 14 ust. 3, § 20 ust. 3 i 4 umowy, aneksie nr (...) z dnia 25 czerwca 2010 r. i aneksie nr (...) z dnia 20 kwietnia 2015 r. oraz w § 16 ust. 4, § 19 ust. 5, § 21 ust. 5, § 25 ust. 2, § 27 ust. 2, § 30 ust. 3 ust. 4 Regulamin Kredytu Hipotecznego DOM, z uwzględnieniem oprocentowania przewidzianego w umowie w okresie od dnia 31 lipca 2010 r. do 31 marca 2020 r. oraz ustalenie, że w stosunku prawnym łączącym powoda z pozwanym powstałym na podstawie umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. wraz z aneksem nr (...) z dnia 25 czerwca 2010 r. oraz aneksem nr (...) z dnia 20 kwietnia 2015 r. powoda nie wiążą postanowienia umowne zawarte w § 1 ust. 1 i ust. 4, § 6 ust. 1, § 7 ust. 1, § 9 ust. 2 i 5, § 10 ust. 1 i 3, § 14 ust. 3, § 20 ust. 3 i 4 umowy, aneksie nr (...) z dnia 25 czerwca 2010 r. i aneksie nr (...) z dnia 20 kwietnia 2015 r. oraz w § 16 ust. 4, § 19 ust. 5, § 21 ust. 5, § 25 ust. 2, § 27 ust. 2, § 30 ust. 3 ust. 4 Regulamin Kredytu Hipotecznego DOM, co do okresu nieobjętego roszczeniem ewentualnym o zapłatę, ze względu na ich abuzywny charakter.

Nadto strona powodowa wniosła o zasądzenie kosztów procesu od pozwanego na rzecz każdego z powodów, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podano, że w kwietniu 2007 r. powód zgłosił się do pozwanego banku celem uzyskania kredytu konsumenckiego, na cel konsumpcyjny. Wskazano, że powód był zainteresowany zaciągnięciem kredytu w PLN, jednak przedstawiciel pozwanego zaproponował mu kredyt indeksowany do waluty (...), zaznaczając przy tym, że kredyty frankowe są bardzo popularne, a kurs (...) nie powinien podlegać większym wahaniom. Podano, że w dniu 26 lipca 2002 r. powód jako konsument zawarł z pozwanym umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. wraz z aneksem nr (...) z dnia 25 czerwca 2010 r. oraz aneksem nr (...) z dnia 20 kwietnia 2015 r. na kwotę 82.421,62 zł. Podkreślono, że umowa nie podlegała negocjacjom i została zawarta według wzorca przedstawionego przez bank.

Powód zaznaczył, że na dzień wniesienia pozwu wpłacił na poczet spłaty kredytu kwotę 95.322,95 zł tytułem rat kapitałowo-odsetkowych oraz kwotę 2.725,64 zł tytułem dodatkowych kosztów. W ocenie strony powodowej przedmiotowa umowa kredytu jest nieważna. Podano, że zgodnie z postanowieniami umowy kwota kredytu została udostępniona powodowi w złotych i w takiej walucie przez niego była wykorzystana. Wskazano, że zastosowana w umowie konstrukcja indeksacji jest obarczona wadą, która doprowadza do jej nieważności. Podkreślono, że przyczyną wadliwości umowy, prowadzącej do jej nieważności, był narzucony przez pozwanego sposób ustalania wysokości kwoty podlegającej zwrotowi, a w konsekwencji i wysokości odsetek tj. głównych świadczeń kredytobiorcy. Podano, że ustalenie ich wysokości wiązało się z koniecznością odwołania się do kursów walut ustalanych przez pozwany bank, przy czym zasady ustalania tych kursów nie zostały określone.

Nadto zaznaczono, że kwota kredytu podlegająca zwrotowi nie została w umowie ściśle określona, jak również nie zostały wskazane szczegółowe, obiektywne zasady jej określenia. Podkreślono, że umowa nie przewiduje żadnych ograniczeń w określaniu przez pozwanego kursów w tabelach kursów obowiązujących w banku i tym samym umowa pozostawia bankowi dowolność w ustalaniu poziomu kursu walut obcych. Zaznaczono przy tym, że umowa nie przewiduje żadnych kryteriów, wedle których miałby być ustalony kurs z tabeli, ani instrumentów, które mogłyby służyć powodowi do wpłynięcia na wysokość tego kursu. Wskazano, że umowa łącząca strony nie określa podstaw ustalenia świadczenia kredytobiorców, a pozwany może, w aspekcie kształtowania kursu, wpływać w sposób dowolny na wysokość środków faktycznie wypłacanych i pobieranych na podstawie przedmiotowej umowy w złotych polskich. Zdaniem powoda brak określenia wysokości świadczenia zarówno kredytodawcy, jak i kredytobiorców narusza istotę stosunku zobowiązaniowego oraz przesądza o sprzeczności umowy z art. 353 1 k.c. i art. 69 ustawy – Prawo bankowe.

W ocenie powoda umowa łącząca strony jest w związku z art. 58 § 1 i 2 k.c. nieważna z uwagi na to, że w umowie brak jest określenia wysokości świadczenia, do spełniania którego zobowiązani są kredytobiorcy, tj. nie określono kwot rat, w których ma być spłacany kredyt, ani obiektywnego i weryfikowalnego sposobu ich ustalenia. Nadto podano, że treść umowy jest sprzeczna z art. 69 Prawa bankowego z tej przyczyny, iż zastosowany w umowie sposób indeksacji powoduje, że kredytobiorcy są zobowiązani do zwrócenia bankowi kwoty innej niż kwota przekazanego mu wcześniej kredytu. Powód podniósł również, że kwestionowane przez niego postanowienia stanowią klauzule abuzywne i nie wiążą go, bowiem kształtują prawa i obowiązki powoda w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, jak również rażąco naruszają jego interesy. Zdaniem powoda wskazanych postanowień nie można uznać za jednoznaczne, gdyż odsyłają do nieokreślonych w umowie wielkości, a mianowicie kursów z tabeli kursów walut obowiązujących w pozwanym banku i dowolnie przez niego wybranych, a umowa nie określa podstaw, aby kursy te ustalić.

Podano, że przed zawarciem przedmiotowej umowy nie udzielono powodowi wyczerpujących wyjaśnień na temat kredytu indeksowanego do waluty obcej i związanego z tym ryzyka kursowego, a ryzyko kursowe nie było w umowie w żaden sposób ograniczone. Podkreślono, że kwestionowane postanowienia przyznają profesjonalnej stronie umowy uprawnienie do kształtowania wysokości świadczenia kredytobiorców w sposób dowolny, co wynika z przyznanej umową bankowi swobody we wskazywaniu kursu waluty obcej stosowanego do przeliczania świadczeń stron. Zaznaczono, że abuzywność spornych postanowień wynika z braku obiektywnych wskaźników, które pozwalałyby na wyliczenie kursu waluty, czego konsekwencją jest pozostawienie bankowi swobody w ich oznaczaniu, co rażąco narusza zasadę równowagi kontraktowej na niekorzyść konsumenta. Wyjaśniono, że nieważność umowy o kredyt uzasadnia żądanie o zwrot tego, co powód świadczył w jej wykonaniu, zgodnie z art. 410 § 2 k.c.

W odpowiedzi na pozew (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W pierwszej kolejności pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczeń powoda. Zdaniem strony pozwanej roszczenia powoda są bezzasadne co do zasady, jak i niewykazane co do wysokości. Pozwany zaprzeczył, jakoby wskazana umowa była w jakimkolwiek zakresie sformułowana w sposób sprzeczny z ustawą, zasadą określoności świadczenia, zasadą ekwiwalentności świadczeń, czy też naruszała istotę stosunku zobowiązaniowego. Ponadto pozwany zaprzeczył, by naruszył obowiązek informacyjny względem powoda, jak również zagwarantował sobie w umowie prawo do jednostronnego kształtowania zobowiązania powoda. W ocenie pozwanego sporne klauzule indeksacyjne zostały z powodem indywidualnie uzgodnione, zatem była możliwość negocjowania warunków umowy.

Pozwany wyjaśnił, że strona powodowa zdecydowała się na zawarcie kredytu indeksowanego do (...), pomimo przedstawienia jej także oferty kredytu w PLN. Wskazano, że umowa została prawidłowo wyjaśniona przed jej podpisaniem, poinformowano o wszystkich istotnych okolicznościach. Powód został poinformowani o ryzyku kursowym i związanych z tym konsekwencjach, jak również innych ważnych aspektach udzielonego kredytu. Ponadto pozwany stwierdził, że nie zapewniał powoda o stabilności kursu (...). Pozwany wyjaśnił, że nie kształtował wysokości kursów kupna i sprzedaży w oderwaniu od wysokości kursów aktualnie kształtowanych przez rynek walutowy, zatem nie mógł arbitralnie i dowolnie ustalać kursu (...). Ponadto wskazano, że powód miał możliwość spłacania rat bezpośrednio w (...).

Pozwany wskazał również, że powód nie posiada interesu prawnego w zakresie powództwa o ustalenie. Zaznaczono, że zarzuty powoda dotyczące rzekomej abuzywności klauzul opisujących mechanizm indeksacji są całkowicie bezpodstawne. Pozwany uzasadnił, że postanowienia niniejszej umowy, w szczególności dotyczące indeksacji kredytu kursem (...) nie naruszały dobrych obyczajów, ani interesu konsumenta, w szczególności w sposób rażący. W dalszej części uzasadnienia pozwany podjął rozważania w przedmiocie skutków ewentualnego uznania kwestionowanych klauzul za bezskuteczne. Nadto pozwany podkreślił, że powód nie świadczył na jego rzecz jakiekolwiek nienależnego świadczenia.

Pismem z dnia 22 czerwca 2021 r. (k. 309-310 akt) strona powodowa dokonała zmiany powództwa żądając ostatecznie: zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 95.208,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 maja 2020 r. do dnia zapłaty, z tytułu zwrotu korzyści majątkowej uzyskanej przez pozwanego kosztem powoda bez podstawy prawnej z uwagi na nieważność umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. za okres od dnia 24 kwietnia 2007 r. do 9 kwietnia 2020 r. oraz ustalenia nieistnienia stosunku prawnego w postaci umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. ze względu na nieważność umowy. Ewentualnie powód domagał się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 34.675,63 zł tytułem zwrotu nienależnego świadczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 maja 2020 r. do dnia zapłaty jako różnicy pomiędzy kwotą pobraną przez pozwanego tytułem spłaty przedmiotowego kredytu, a kwotą należną z pominięciem niedozwolonych klauzul umownych zawartych w § 1 ust. 1 i ust. 4, § 6 ust. 1, § 7 ust. 1, § 9 ust. 2 i 5, § 10 ust. 1 i 3, § 14 ust. 3, § 20 ust. 3 i 4 umowy, aneksie nr (...) z dnia 25 czerwca 2010 r. i aneksie nr (...) z dnia 20 kwietnia 2015 r. oraz w § 16 ust. 4, § 19 ust. 5, § 21 ust. 5, § 25 ust. 2, § 27 ust. 2, § 30 ust. 3 ust. 4 Regulamin Kredytu Hipotecznego DOM, z uwzględnieniem oprocentowania przewidzianego w umowie w okresie od dnia 24 kwietnia 2007 r. do 9 kwietnia 2020 r. oraz ustalenie, że w stosunku prawnym łączącym powoda z pozwanym powstałym na podstawie umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. powoda nie wiążą postanowienia umowne zawarte w § 1 ust. 1 i ust. 4, § 6 ust. 1, § 7 ust. 1, § 9 ust. 2 i 5, § 10 ust. 1 i 3, § 14 ust. 3, § 20 ust. 3 i 4 umowy, aneksie nr (...) z dnia 25 czerwca 2010 r. i aneksie nr (...) z dnia 20 kwietnia 2015 r. oraz w § 16 ust. 4, § 19 ust. 5, § 21 ust. 5, § 25 ust. 2, § 27 ust. 2, § 30 ust. 3 ust. 4 Regulamin Kredytu Hipotecznego DOM, ze względu na ich abuzywny charakter.

W uzasadnieniu pisma rozszerzającego powództwo powód wskazał, że kwota żądania głównego obejmuje kwoty wpłacone przez powoda na rzecz pozwanego banku w okresie od dnia 24 kwietnia 2007 r. do 9 kwietnia 2020 r., z czego 92.483,64 zł stanowią zapłacone raty kapitałowo-odsetkowe, natomiast kwota 2.725,64 zł została uiszczona tytułem kosztów okołokredytowych.

Pozwany pismem z dnia 20 sierpnia 2021 r. podtrzymał stanowisko w sprawie wnosząc o oddalenie powództwa także z zakresie rozszerzonego żądania.

W dalszym toku postepowania strony podtrzymywały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 24 kwietnia 2007 r. powód J. M. zawarł z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) Bank S.A. w K. umowę kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...). Integralną część umowy stanowił Regulamin do umowy kredytu hipotecznego (§ 25 ust. 1).

Na podstawie umowy bank udzielił kredytobiorcy kredytu w kwocie 82.421,62 zł indeksowanego kursem (...). Przy założeniu, że uruchomiono całość kredytu w dacie sporządzenia umowy równowartość kredytu wynosiłaby 36.877,68 CHF, rzeczywista równowartość miała zostać określona po wypłacie kredytu. Kredytobiorca oświadczył, że jest świadomy ryzyka kursowego, związanego ze zmianą kursu waluty indeksacyjnej w stosunku do złotego w całym okresie kredytowania i akceptuje to ryzyko (§ 1 ust. 1 umowy).

Oprocentowanie kredytu było zmienne i na dzień sporządzenia umowy wynosiło 4,53 % w skali roku, na które składała się suma obowiązującej stawki (...) i stałej marży banku, która wynosiła 2,28 %. Kredytobiorca oświadczył, że jest świadomy ryzyka wynikającego ze zmiennego oprocentowania w całym okresie kredytowania i akceptuje to ryzyko (§ 1 ust. 3 umowy).

Kredyt był przeznaczony na spłatę zobowiązań kredytowych powoda, w tym spłatę kredytu hipotecznego w (...) Bank S.A. oraz innych zobowiązań finansowych. Zabezpieczeniem spłaty kredytu była hipoteka kaucyjna na rzecz banku wyrażona w złotych do kwoty stanowiącej 170% kwoty kredytu ustanowiona na nieruchomości należącej do powoda.

W dniu wypłaty kredytu lub każdej transzy kredytu kwota wypłaconych środków miała być przeliczana do (...) według kursu kupna walut określonego w Tabeli Kursów – obowiązującego w dniu uruchomienia środków (§ 9 ust. 2 umowy).

Spłata kredytu miała nastąpić w 348 miesięcznych równych ratach kapitałowo-odsetkowych (§ 1 ust. 2 umowy). Kredytobiorca zobowiązał się dokonywać w okresie objętym umową spłaty rat kapitałowo-odsetkowych i odsetkowych w terminach, kwotach i na rachunek wskazany w aktualnym harmonogramie spłat (§ 10 ust. 1 umowy). Wysokość zobowiązania miała być ustalana jako równowartość wymaganej spłaty wyrażonej w (...) po jej przeliczeniu według kursu sprzedaży walut określonego w „Bankowej tabeli kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych kursem walut obcych” do (...) obowiązującego w dniu spłaty (§ 10 ust. 3 umowy).

Strony podpisały aneksy do umowy, które zostały sporządzone w dniu 25 czerwca 2010 r. oraz 20 kwietnia 2015 r.

Powód podpisał także oświadczenie o wyborze waluty obcej w dniu 12 kwietnia 2007 r. oraz ponownie oświadczenie o ponoszeniu ryzyka walutowego i zmiennej stopy oprocentowania w dniu 25 czerwca 2010 r. w związku z zawarciem aneksu do umowy.

Dowody: umowa kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) wraz z oświadczeniami (k. 37-46 akt), aneksy do umowy (k. 47-49 i 248-249 akt), Regulamin kredytu hipotecznego Dom (k. 50-56 i 239-247 akt), wniosek o kredyt hipoteczny (k. 250-253 akt), oświadczenia powoda (k. 254-256 akt), odpisy KRS (k. 71-107 akt), wniosek o kredyt hipoteczny (k. 157-164 akt), decyzja kredytowa (k. 257-259 akt), wniosek o wypłatę kredytu (k. 260 akt), dyspozycja uruchomienia kredytu (k. 261 akt)

Przedstawiciel banku zarekomendował powodowi kredyt w walucie (...). Informowano powoda, że kurs (...) jest stabilny i wahania są niewielkie. Powoda nie poinformowano według jakich kursów bank będzie przeliczał ich zobowiązanie. Przedstawiciel banku nie omówił kwestii związanych z tym ryzykiem. Powodom nie wytłumaczono w przejrzysty sposób mechanizmu indeksacji kredytu oraz tego, czym są tabele kursowe i jak ustalany jest kurs (...). Umowa zawarta została przez strony z wykorzystaniem przedłożonego przez bank wzorca umownego bez możliwości negocjacji jej treści.

Dowody: umowa kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) (k. 37-46 akt), zeznania powoda (k. 386-388 akt)

Powód dokonywał regularnej spłaty kredytu. W ramach wykonywania przedmiotowej umowy powód wpłacił na rzecz pozwanego banku w okresie od 24 kwietnia 2007 r. do dnia 9 kwietnia 2020 r. kwotę 95.322,95 zł tytułem rat kapitałowo-odsetkowych, kwotę 1.788,85 zł tytułem ubezpieczenia nieruchomości oraz kwotę 936,79 zł tytułem opłat.

Dowód: historia zadłużenia oraz wpłat tytułem spłaty kredytu (k. 57-58 akt), zeznania powoda (k. 386-388 akt)

Pismem z dnia 27 kwietnia 2020 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 98.048,59 zł z tytułu nieważności umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) w nieprzekraczalnym terminie 10 dni od dnia otrzymania niniejszego pisma. Pismo wpłynęło do pozwanego banku 12 maja 2020 r.

W odpowiedzi pozwany bank wskazał, że żadna z zasad indeksacji oraz zasad ustalania tabel kursowych nie jest abuzywna, wobec czego brak jest podstaw do uwzględnienia żądań powoda.

Dowody: wezwanie do zapłaty z dnia 27 kwietnia 2020 r. (k. 61-65 akt), pismo z dnia 1 czerwca 2020 r. (k. 66 akt)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie w/w dokumentów złożonych przez strony w toku postępowania, jak również na podstawie przesłuchania powoda.

Sąd uznał za wiarygodne oraz przydatne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy dokumenty zebrane w aktach sprawy, albowiem zostały one sporządzone we właściwej formie, przewidzianej dla danego typu dokumentów. Ponadto autentyczność tych dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu ani stron postępowania.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania powoda na okoliczności związane z zawarciem przedmiotowej umowy. Powód przedstawił okoliczności, w których zaproponowano mu zawarcie umowy kredytu hipotecznego waloryzowanego kursem (...). Jako konsument, a zatem słabsza strona obrotu gospodarczego polegał on na zaufaniu pracowników banku.

Sąd nie kwestionując ich autentyczności i prawdziwości, uznał dowody z dokumentów nieujawnionych w stanie faktycznym za nieprzydatne do ustaleń faktycznych w sprawie. W ocenie Sądu dowody nieujawnione w stanie faktycznym wskazują na istnienie różnych ocen prawnych kredytu, jak i na szerokie tło ekonomiczne kredytów indeksowanych. Wskazać jednak należy, że przeprowadzenie prawnej oceny umowy zastrzeżone jest dla Sądu. Dowody te nie miały żadnego znaczenia procesowego z punktu widzenia analizy niniejszej umowy kredytu oraz oceny, czy jest ona zgodna z prawem i czy zawiera klauzule niedozwolone. Powołane dokumenty zawierały treści oderwane od konkretnej umowy, która jest przedmiotem sporu i z tego względu nie mogły stanowić dowodu w sprawie.

Za nieprzydatne dla ustaleń faktycznych Sąd uznał przeprowadzone dowody z zeznań A. G. i R. D.. Świadkowie ci odnosili się w swoich zeznaniach jedynie do ogólnych zasad zawierania kredytów, nie wskazując na okoliczności zawarcia przedmiotowej umowy, wobec tego nie posiadali wiedzy istotnej z punktu widzenia rozstrzygnięcia sprawy.

Na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd pominął także dowód z opinii biegłego z dziedziny rachunkowości i finansów jako nieistotny dla rozstrzygnięcia, gdyż Sąd uznał umowę za nieważną w całości, a wysokość pobranych rat wynikała wprost z zestawienia o dokonanych spłatach.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Powód domagał się ostatecznie zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 95.208,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 maja 2020 r. do dnia zapłaty, z tytułu zwrotu korzyści majątkowej uzyskanej przez pozwanego kosztem powoda bez podstawy prawnej z uwagi na nieważność umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. za okres od dnia 24 kwietnia 2007 r. do 9 kwietnia 2020 r. oraz ustalenia nieistnienia stosunku prawnego w postaci umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. ze względu na nieważność umowy.

W pierwszej kolejności Sąd pragnie zwrócić uwagę, że roszczenie powoda o zwrot świadczeń spełnionych na rzecz pozwanego nie przedawniło się. Na podstawie art. 118 zd. pierwsze k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. W doktrynie dominuje stanowisko, że kredyt spłacany w ratach jest w istocie świadczeniem jednorazowym, a nie okresowym, bowiem stanowi jedną całość. Żądanie powoda o zapłatę opierały się na żądaniu zwrotu świadczenia nienależnego, czyli art. 410 § 1 k.c. w zw. z art. 405 k.c. Zgodnie z przepisami intertemporalnymi- art. 5 ust. 3 ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny i niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 1104) do przysługujących konsumentowi roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, których terminy przedawnienia są określone w art. 118 i art. 125 § 1 ustawy zmienianej w art. 1, stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym. W związku z tym, w niniejszej sprawie liczy się 10-letni termin przedawnienia. Ponadto w oparciu o stanowisko (...) wyrażone w wyroku z dnia 22 kwietnia 2021 r. (sygn. C-485/19) bieg przedawnienia roszczeń z tytułu zawartych w umowie klauzul niedozwolonych biegnie od momentu powzięcia wiedzy o nich. Co do tej kwestii wypowiedział się także Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7 maja 2021 r., której została nadana moc zasady prawnej. Wskazano w niej, iż kierując się dotychczasowym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, należy uznać, że bieg terminu przedawnienia roszczeń restytucyjnych konsumenta nie może się rozpocząć zanim dowiedział się on lub, rozsądnie rzecz ujmując, powinien dowiedzieć się o niedozwolonym charakterze postanowienia. Należy bowiem uznać, że dopiero wówczas mógł wezwać przedsiębiorcę do zwrotu świadczenia (por. art. 455 k.c.), tj. podjąć czynność, o której mowa w art. 120 § 1 k.c. Powód pismem z dnia 27 kwietnia 2020 r. wezwał pozwanego do zapłaty określonej kwoty tytułem nienależnych świadczeń z uwagi na nieważność umowy stron, zatem należy uznać, iż najpóźniej od tego momentu powziął wiedzę o istnieniu klauzul abuzywnych w umowie, którą zawarł z pozwanym. W konsekwencji należy stwierdzić, że obowiązujący powoda 10-letni okres przedawnienia w dniu wniesienia pozwu nie upłynął. Ponadto umowa kredytu nie została wypowiedziana, a powód w pozwie wniósł o stwierdzenie nieistnienia stosunku prawnego. Takie roszczenia się natomiast nie przedawniają.

W sprawie bezsporne było, że w dniu 24 kwietnia 2007 r. powód J. M. zawarł z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) Bankiem S.A. w K. umowę kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...). Integralną część umowy stanowił Regulamin do umowy kredytu hipotecznego (§ 25 ust. 1). Na podstawie umowy bank udzielił kredytobiorcy kredytu w kwocie 82.421,62 zł indeksowanego kursem (...). Przy założeniu, że uruchomiono całość kredytu w dacie sporządzenia umowy równowartość kredytu wynosiłaby 36.877,68 CHF, rzeczywista równowartość miała zostać określona po wypłacie kredytu. Kredytobiorca oświadczył, że jest świadomy ryzyka kursowego, związanego ze zmianą kursu waluty indeksacyjnej w stosunku do złotego w całym okresie kredytowania i akceptuje to ryzyko (§ 1 ust. 1 umowy). Oprocentowanie kredytu było zmienne i na dzień sporządzenia umowy wynosiło 4,53 % w skali roku, na które składała się suma obowiązującej stawki (...) i stałej marży banku, która wynosiła 2,28 %. Kredytobiorca oświadczył, że jest świadomy ryzyka wynikającego ze zmiennego oprocentowania w całym okresie kredytowania i akceptuje to ryzyko (§ 1 ust. 3 umowy). Kredyt był przeznaczony na spłatę zobowiązań kredytowych powoda, w tym spłatę kredytu hipotecznego w (...) Bank S.A. oraz innych zobowiązań finansowych. Zabezpieczeniem spłaty kredytu była hipoteka kaucyjna na rzecz banku wyrażona w złotych do kwoty stanowiącej 170% kwoty kredytu ustanowiona na nieruchomości należącej do powoda. W dniu wypłaty kredytu lub każdej transzy kredytu kwota wypłaconych środków miała być przeliczana do (...) według kursu kupna walut określonego w Tabeli Kursów – obowiązującego w dniu uruchomienia środków (§ 9 ust. 2 umowy). Spłata kredytu miała nastąpić w 348 miesięcznych równych ratach kapitałowo-odsetkowych (§ 1 ust. 2 umowy). Kredytobiorca zobowiązał się dokonywać w okresie objętym umową spłaty rat kapitałowo-odsetkowych i odsetkowych w terminach, kwotach i na rachunek wskazany w aktualnym harmonogramie spłat (§ 10 ust. 1 umowy). Wysokość zobowiązania miała być ustalana jako równowartość wymaganej spłaty wyrażonej w (...) po jej przeliczeniu według kursu sprzedaży walut określonego w „Bankowej tabeli kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych kursem walut obcych” do (...) obowiązującego w dniu spłaty (§ 10 ust. 3 umowy).

Sąd ustalił także, że umowa zawarta została przez strony z wykorzystaniem przedłożonego przez Bank wzorca umownego, bez możliwości negocjacji jej treści. Swoboda wyboru powoda ograniczała się jedynie do możliwości jej zawarcia bądź odmowy zawarcia na warunkach przedstawionych jednostronnie przez pozwany Bank. Pozwany nie dopełnił spoczywających na nim obowiązków informacyjnych względem powoda. W oczywisty sposób obowiązków tych nie spełniają oświadczenia powoda zawarte w § 1ust. 1 i 3 umowy. Strona pozwana nie przedstawiła sądowi żadnego wartościowego materiału dowodowego, który wskazywałby na to, że przekazała powodowi istotne informacje, które pozwalałyby mu ocenić rzeczywisty poziom ryzyka związanego z kredytem waloryzowanym do franka szwajcarskiego, w tym także oszacować rzeczywisty całkowity koszt tego kredytu. Bank nie udzielił informacji, które umożliwiłyby powodowi rozeznanie się co do tego, jak duże jest ryzyko wzrostu kursu (...) w relacji do PLN, uwzględniając przy tym wieloletni okres związania stron umową kredytu.

Sąd zważył, że zgodnie z przepisem art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Przesłanką dopuszczalności powództwa o ustalenie jest więc w pierwszej kolejności posiadanie interesu prawnego w wytoczeniu takiego powództwa. Interes prawny w szczególności istnieje wówczas gdy dokonanie ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa jest niezbędne do usunięcia stanu niepewności w tej kwestii a więc w sytuacji gdy np. sporne jest między stronami, tak jak miało to miejsce w niniejszej sprawie, czy zawarta przez nie umowa jest ważna. Co do zasady przyjmuje się również, że strona nie posiada interesu prawnego w wytoczeniu powództwa o ustalenie gdy może wystąpić z dalej idącym roszczeniem np. o zapłatę.

W przedmiotowej sprawie powód połączył w jednym pozwie żądanie stwierdzenia nieważności umowy z żądaniem zapłaty kwoty odpowiadającej dotychczas spełnionych przez nich w związku z jej wykonywaniem świadczeń. Przesłanką uznania za uzasadnione żądania zapłaty jest niewątpliwie ustalenie nieistnienia umowy, jednak w ocenie Sądu w realiach niniejszej sprawy nie pozbawia to powoda interesu prawnego do uzyskania odrębnego stwierdzenia nieistnienia stosunku prawnego umowy kredytu. Umowa stron wiązałaby strony jeszcze do 2036 r. Roszczenie o zapłatę dotyczy natomiast wyłącznie dotychczas dokonanych przez powoda wpłat na rzecz pozwanego. Dokonanie ustalenia co do ważności umowy stron, a w konsekwencji stwierdzenia jej nieważności usunie więc stan niepewności co do sytuacji prawnej stron w przyszłości. W tej sytuacji w ocenie Sądu powód posiada interes prawny w ustaleniu nieistnienia przedmiotowej umowy, a zarzuty pozwanego w tym zakresie należy uznać za nietrafne (k. 176 akt).

Oceniając zasadność żądania powoda o zwrot nienależnych świadczeń z uwag na nieważność umowy Sąd wpierw badał czy umowa ta odpowiada istocie umowy kredytowej, czy w chwili jej zawarcia zawierała klauzule abuzywne naruszające równowagę interesów stron oraz czy nie naruszała zasad współżycia społecznego w zakresie uczciwości w obrocie gospodarczym. Powód wskazywał klauzule umowne, które w jego ocenie mają charakter abuzywny, m.in. § 9 ust. 2 i § 10 ust. 3 umowy kredytu. Zaznaczyć należy, że w rzeczywistości mogą one zostać uznane za niedozwolone, ponieważ dają pozwanemu możliwość narzucenia sposobu ustalania wysokości kwoty przy wypłacie kredytu oraz podlegającej zwrotowi, a w konsekwencji również wysokości rat i odsetek, a więc głównych świadczeń kredytobiorcy. Co więcej, umowa nie zawiera przy tym żadnych mechanizmów ochronnych względem konsumenta, które pozwoliłyby rozłożyć ryzyko znaczącej aprecjacji waluty indeksacji na obie strony stosunku umownego, obarczając nim wyłącznie kredytobiorcę. Na podstawie art. 353 1 k.c., strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Natomiast art. 385 1 § 1 k.c. opisuje niedozwolone postanowienia umowne i na jego podstawie postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Zgodnie z definicją zawartą w art. 385 1 § 3 k.c. nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta i właśnie z takimi okolicznościami mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Klauzule dotyczące mechanizmu indeksacji przy wypłacie i spłacie kredytu mogą uchodzić za niedozwolone, albowiem przyznają wyłącznie bankowi prawo do dowolnego przerzucania odpowiedzialności za ryzyko związane z wzrostem kursu waluty na powodów. Takie klauzule już od dawna wskazywane są jako abuzywne z uwagi na nieokreślony i nieobiektywny miernik, podług którego następuje ostatecznie określenie wysokości zobowiązania kredytobiorcy, które jest niemożliwe do przewidzenia i obliczenia w chwili zawarcia umowy (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2018 r., I CSK 628/17).

W ocenie Sądu nie ma znaczenia dla dokonywanej oceny to, w jaki sposób bank rzeczywiście ustalał kurs w trakcie wykonywania umowy i jaka była relacja kursu banku do kursu rynkowego, bowiem nie są to okoliczności istotne na gruncie art. 385 2 k.c. oraz oceny możliwego naruszenia interesów konsumenta. Zwrócić należy natomiast uwagę na fakt, że postanowienia umowy dawały przedsiębiorcy nieograniczoną swobodę w wyznaczaniu kursu waluty, a co za tym idzie również wysokości zobowiązań konsumenta. Zaznaczyć należy bowiem, że pozwany jest profesjonalistą i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie czynności bankowych. Natomiast powód, jako osoba fizyczna zawarł umowę niezwiązaną bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową, w związku z tym bez wątpienia w niniejszej sprawie posiada status konsumenta w rozumieniu art. 22 1 k.c. W samej umowie wskazano także, że kredyt jest przeznaczony na spłatę zobowiązań kredytowych powoda, w tym spłatę kredytu hipotecznego w (...) Bank S.A. oraz innych zobowiązań finansowych.

Sąd rozważył, że abuzywność zapisów umowy powinno się badać na moment dokonywania czynności prawnej przez konsumenta z przedsiębiorcą. Z związku z powyższym, wprowadzenie tzw. ustawy antyspredowej z dnia 26 sierpnia 2011 r. nie miało znaczenia w niniejszej sprawie. Nie mogą być brane pod uwagę zmiany w ustawodawstwie wprowadzane po zawarciu umowy oraz sposób wykonywania umowy przez przedsiębiorcę, w szczególności zmiany w treści stosunku prawnego, który z powodu jego ukształtowania a priori jest nieważny od samego początku.

Na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Zatem kredytobiorca jest zobowiązany do zwrotu określonej kwoty środków pieniężnych, którą jest kwota kapitału mu udostępnionego i przez niego wykorzystanego. Bank nie może więc żądać zwrotu większej kwoty aniżeli ściśle określonej i oddanej do dyspozycji klienta. Natomiast Sąd zwrócił uwagę na fakt, że kwota, którą powód miał zwrócić pozwanemu nie została dostatecznie i ściśle w umowie określona, nie odpowiada ona nominalnie kwocie wykorzystanego kredytu i nie są określone w sposób obiektywny zasady jej ustalenia. Jeżeli umowa zawiera jakiekolwiek zapisy, które dopuszczają dowolną waloryzację, to jest ona niezgodna z przepisami art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe w zw. z art. 358 1 § 2 i 5 k.c., ponieważ rażąco narusza interesy konsumenta.

Nieprecyzyjne i dowolne odwołanie się do bliżej nieznanej tabeli kursów sporządzanej na wewnętrzne potrzeby przez bank narusza wskazany przepis. Szczególnie istotne jest to, że strona powodowa nie wiedziała i nie mogła wiedzieć według jakiego kursu ostatecznie zostanie przeliczona jej rata, z każdym kolejnym miesiącem powód nie wiedział więc w praktyce ile wynosi rata, którą zobowiązany jest uiścić. Naruszenie więc przez bank art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe jest oczywiste.

W myśl art. 69 ust. 2 pkt 4a ustawy Prawo bankowe, umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności - w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. Odwołanie się do tabeli kursów sporządzanej na wewnętrzne potrzeby banku jest nieprecyzyjne, w związku z czym narusza wskazany przepis. Ze względu na wyeliminowanie abuzywnych klauzul waloryzacyjnych z umowy, sprzeczność umowy z przepisem art. 69 ust. 2 pkt 4a ustawy Prawo bankowe tylko się pogłębia, albowiem brak jest wówczas jakiegokolwiek obiektywnego miernika według którego można przeliczyć kurs walut. Powoduje to w efekcie nieważność całej umowy kredytowej – zgodnie z treścią art. 58 k.c. Konsekwencją powyższego jest, to, że strony są obowiązane zwrócić sobie wzajemnie to, co już świadczyły na rzecz drugiej strony. Powód jest tego świadomy, podobnie jak innych ewentualnych konsekwencji ustalenia nieważności umowy, co oświadczył na rozprawie w dniu 20 czerwca 2022 (k. 387 akt).

Dodać ponadto trzeba, że umowę należy ocenić jako sprzeczną z zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami także i z tej przyczyny, że nawet, gdyby za rzeczywistą przyczynę wytoczenia powództwa uznać nie tyle skutki tzw. spreadu, co sam fakt znacznego wzrostu kursu franka szwajcarskiego. W dniu zawarcia umowy powód obejmował swoją świadomością możliwość kilkuprocentowej zwyżki i jej skutki. Taka świadomość ryzyka nie obejmuje, w ocenie Sądu, świadomego ryzyka uwolnienia kursu waluty przez kraj emisji i w efekcie zwyżki kursu o 100%. To na pracownikach banku, jako profesjonalistach, spoczywał obowiązek wyczerpującego wyjaśnienia konsumentowi skutków takich zdarzeń, istoty gwarantowania waluty przez kraj emisji i możliwych skutków jej uwolnienia, w celu uzyskania pełnego obrazu ryzyka i możliwości jego rozważenia. W oczywisty sposób obowiązek informacyjny nie został spełniony poprzez oświadczenia powoda zawarte w § 1 ust. 1 i 3 umowy. Ponadto, o sprzeczności umowy z zasadami współżycia społecznego, w powiązaniu z powyższymi rozważaniami, świadczy także fakt, że w przypadku tak znacznego, niemożliwego do przewidzenia wzrostu kursu waluty, cały ciężar tego zdarzenia został przerzucony na kredytobiorcę. Bank natomiast, który udzielił powodowi kredytu następnie pozyskiwał do swojej dyspozycji z tytułu rat środki znacznie wyższe, niż zaangażował, w związku z niemal podwojonym kursem franka szwajcarskiego – tak dalece niewspółmierne do środków wydatkowanych i rozsądnych zysków, że skutek ten czyni ważność umowy niemożliwą do obrony.

W niniejszej umowie kredytu pozwany zawarł klauzule abuzywne. Pozwany już na etapie konstruowania wzorca umowy naruszył dobre obyczaje. Miał on pełną dowolność kształtowania wzorca umowy i mógł zawrzeć w nim mechanizm ustalania kursu waluty korzystny dla konsumenta, albo przynajmniej obiektywny i sprawiedliwy. Taki, aby konsument mógł zweryfikować realną wartość kredytu i przede wszystkim rat, które będzie musiał zapłacić. Niewątpliwie pomogłoby to uzyskać powodowi pełny obraz ryzyka w przypadku zawarcia umowy kredytu w walucie obcej.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 189 k.p.c. w zw. z art. 385 1 k.c. i art. 58 § 1 i 2 k.c. ustalił nieistnienie stosunku prawnego w postaci umowy kredytu hipotecznego nr (...) indeksowanego do (...) z dnia 24 kwietnia 2007 r. zawartej między J. M., a poprzednikiem prawnym pozwanego (...) Bank S.A. w K. ze względu na nieważność umowy (pkt I wyroku).

Sąd uznał, że żądanie główne o zapłatę jest zasadne w całości, tj. co do kwoty 95.208,94 zł tytułem zwrotu świadczeń uiszczonych przez powoda w związku z nieważnością umowy kredytu. Zgodnie z art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową, ten obowiązany jest do jej zwrotu. W niniejszej sytuacji zasadność roszczenia głównego Sąd rozważył w oparciu o przepis art. 409 k.c., zgodnie z którym obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu. Najbardziej kluczową kwestią jest wykładnia sformułowania „zużył” lub „utracił" w taki sposób, że nie jest już wzbogacony. Wykładnia językowa nie prowadzi do wystarczającego rezultatu. Nakazuje bowiem jedynie badać stan wzbogacenia strony, która uzyskała korzyść majątkową. Nie można natomiast jednoznacznie stwierdzić, czy roszczenia stron należy rozpatrywać zupełnie od siebie niezależnie, czy też świadczenie wzajemne należy brać pod uwagę jako element stanu majątkowego strony wpływający na wysokość wzbogacenia. W doktrynie problem ten dostrzegany był jako spór pomiędzy zwolennikami tzw. teorii dwóch kondykcji i tzw. teorii salda. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2021 r. (sygn. III CZP 6/21), należy rozpatrzeć ten aspekt wedle teorii dwóch kondykcji. W związku z tym, w przypadku następczej nieważności umowy, po obu jej stronach występują dwa niezależne od siebie roszczenia o zwrot świadczeń nienależnie spełnionych. Z takim przypadkiem mamy do czynienia w niniejszej sprawie, dlatego Sąd przyjął za słuszny wskazany pogląd SN. Konsekwencją powyższego było uwzględnienie roszczenia głównego o zapłatę, w kwocie wskazanej przez powoda. Kwoty składające się na to roszczenie nie zostały skutecznie zakwestionowane przez pozwanego, bowiem powód oparł się na historii zadłużenia oraz wpłat tytułem spłaty kredytu (k. 57-58 akt) z których wynikała kwota jego żądania. Sąd zaznacza, że jest związany żądaniem strony powodowej i nie może orzekać ponad żądanie.

Mając powyższe okoliczności na względzie w punkcie II wyroku, Sąd na podstawie art. 410 § 1 k.c. w zw. z art. 405 k.c. w zw. z art. 385 1 § 1 k.c. i art. 58 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 95.208,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 maja 2020 r. do dnia zapłaty.

Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie na podstawie art. 481 k.c., od dnia 23 maja 2020 r. (po upływie 10 dni od dnia doręczenia pozwanemu wezwania do zapłaty – k- 66 akt) do dnia zapłaty.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie III wyroku z uwzględnieniem wyniku sprawy, którą pozwany przegrał w całości. Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty procesu, które poniósł powód składały się opłata od pozwu – 1.000 zł (k. 142 akt), koszty zastępstwa procesowego – 5.400 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł (k. 35 akt). Z tego tytułu zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.417 zł (1.000 zł + 5.400 + 17 zł) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu. Wysokość przyznanych powodowi kosztów zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Agnieszka Dutkiewicz