Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II.Ka 371/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Ełku z dnia 16.08.2022r. w sprawie o sygn. akt II.K 426/21

0.1.Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.Granice zaskarżenia

0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.0.1.Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.Wnioski

uchylenie

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.Ustalenie faktów

0.0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

M. S.

Sąd II instancji nie przeprowadzał postępowania dowodowego, nie dokonał odmiennej od Sądu I instancji oceny dowodów

0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.1.Ocena dowodów

0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrazy przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk, która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez dowolną ocenę dowodu w postaci wyjaśnień M. S. oraz zeznań R. D. w zakresie, w jakim Sąd uznał, pomimo, że wyjaśnienia oskarżonego wykluczają się z zeznaniami świadka odnośnie zamiany miejscami osób podróżujących quadem w miejscowości K. w dniu 26.05.2018r., Sąd uznał za wiarygodne wyjaśnienia oskarżonego co doprowadziło do ustalenia, że w chwili zdarzenia to J. W. trzymała kierownicę pojazdu i to ona straciła panowanie nad pojazdem.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Błędnie wywodzi pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej, iż świadek R. D. widział, jak oskarżony kierował quadem w dniu 26.05.2018r., kiedy doszło do wypadku. R. D. składając w dniu 12.06.2018r. zeznania wskazywał, że około 40 minut przed wypadkiem widział quada w miejscowości K., jednakże z uwagi na to, że znajdował się w znacznej odległości od pojazdu nie widział, kto nim kierował, nie potrafił tego stwierdzić. Swoje zeznania świadek powtórzył przed Sądem. Nie było zatem bezpośrednich świadków zdarzenia, którzy wskazaliby kto w momencie uderzenia pojazdu w drzewo siedział za jego sterem. Dodatkowo wobec opinii biegłych, które również w sposób jednoznaczny nie wypowiedziały się i nie rozwiały wątpliwości kto był kierowcą quada w chwili zdarzenia - Sąd orzekający słusznie niedające się rozstrzygnąć wątpliwości w myśl art. 5 § 2 kpk przyjął na korzyść oskarżonego (przyjmując jego wersję zdarzenia).

Sąd orzekający nie dopuścił się w związku z powyższym obrazy przepisów postępowania, w szczególności art. 7 kpk. Stan faktyczny sprawy ustalił na podstawie całego materiału dowodowego, rzetelnie i szczegółowo opisując jakim dowodom dał wiarę, a jakim odmówił wiarygodności, a wobec braku bezpośrednich, niekwestionowanych świadków zdarzenia, braku możliwości ustalenia kierowcy pojazdu także po wypadku na podstawie ułożenia ciał M. S. i J. W., brak jednoznacznej odpowiedzi biegłych opiniujących w sprawie co do ustalenia osoby kierującej pojazdem - Sąd przyjął wersję M. S.. Tym bardziej, że zarówno biegli z Zakładu (...) (...) w B., jak też specjaliści z Instytutu im. I. (...) w K. nie wykluczyli, że kierującą quadem mogła być J. W. (z uwagi na charakter doznanych przez nią obrażeń ciała - dużo bardziej dotkliwych, niż oskarżony).

Wniosek

Uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, ewentualnie zmianę opisu czynu, którego sprawstwo przypisano oskarżonemu M. S. poprzez wskazanie, że to oskarżony M. S. w chwili zdarzenia prowadził pojazd typu quad i to on stracił panowanie, zjechał na prawe pobocze i uderzył w drzewo.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność wniosku determinuje powyższa ocena stawianego zarzutu.

3.2.

Błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał wpływ na treść orzeczenia polegający na przyjęciu, że w chwili zdarzenia drogowego to J. W. trzymała kierownicę pojazdu typu quad i to ona straciła nad nim panowanie i w konsekwencji zjechała na prawe pobocze i uderzyła w drzewo, podczas gdy materiał dowodowy nie wskazuje na mającą mieć miejsce w dniu 26.05.2018r. zamianę miejscami oskarżonego z oskarżycielką posiłkową.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wobec braku dowodów na kierowanie w chwili zdarzenia pojazdem typu quad przez oskarżonego M. S. opis zdarzenia przedstawiony przez oskarżonego zasługiwał na wiarygodność. Żaden dowód zgromadzony w sprawie nie wskazywał, jak podnosi pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej, że kierującym w chwili zdarzenia był oskarżony. Zeznania R. D. zarówno te z postępowania przygotowawczego, jak też te składane przed Sądem nie rozwiewają powyższych wątpliwości. Świadek podawał, że widział quada M. S. z odległości 300-500 metrów, nie potrafił określić, kto nim kierował kiedy quad jechał przez miejscowość K., nie widział też, by osoby na nim siedzące zmieniały miejsca. Natomiast okoliczność, którą podawał świadek, że to quad M. S. - nie ma znaczenia dla ustalenia sprawcy wypadku.

Wniosek

Uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, ewentualnie zmianę opisu czynu, którego sprawstwo przypisano oskarżonemu M. S. poprzez wskazanie, że to oskarżony M. S. w chwili zdarzenia prowadził pojazd typu quad i to on stracił panowanie, zjechał na prawe pobocze i uderzył w drzewo.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd I instancji po raz drugi rozpoznając sprawę prawidłowo ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, rzetelnie przeprowadził uzupełniające postępowanie dowodowe celem należytego wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy. Tak przeprowadzone postępowanie dowodowe i wnioski, do których doszedł Sąd orzekający zasługiwały w pełni na podzielenie Sądu Okręgowego.

3.3.

Obrazy prawa materialnego, tj. art. 177 § 2 kpk poprzez rozstrzygnięcie niedających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, co w konsekwencji doprowadziło Sąd do błędnego uznania, że oskarżony dopuścił się czynu z art. 177 § 2 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obrońca oskarżonego M. S. podnosi w treści apelacji, że Sąd orzekający uznając, iż to pokrzywdzona J. W. kierowała quadem w dniu zdarzenia błędnie przyjął odpowiedzialność oskarżonego za popełnienie przez niego czynu z art. 177 § 2 kk. Sąd orzekający ustalając na podstawie zebranych dowodów, że oskarżony miał pełną świadomość, iż J. W. jest w trakcie kursu na prawo jazdy, natomiast nigdy wcześniej samodzielnie nie prowadziła quada a mimo to zgodził się i udostępnił jej ten pojazd, doprowadził tym samym do wypadku drogowego i to on powinien ponieść odpowiedzialność karną. Obrońca oskarżonego w apelacji podnosi również, że prawo nie przewiduje koncepcji współprowadzenia pojazdu mechanicznego, z czym należy się zgodzić, jednakże nie można zapominać, że już współsprawstwa w popełnieniu czynu zabronionego już tak.

Sąd podziela w tym zakresie stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 22 maja 2019r. o sygn. akt V KK 227/18 - ocena prawidłowości zachowania pokrzywdzonego ma bardzo istotne znaczenie w perspektywie odpowiedzialności karnej oskarżonego, bowiem niekiedy współprzyczynienie się innej osoby (w tym pokrzywdzonego) do wypadku komunikacyjnego może mieć tak istotne znaczenie, że może prowadzić do zmniejszenia zakresu odpowiedzialności innej osoby, a czasami wręcz do wyłączenia tej odpowiedzialności. Podstawą odpowiedzialności karnej za przestępstwa skutkowe jest bowiem ustalenie, że danej osobie można zarzucić naruszenie reguł ostrożności w postępowaniu z dobrem prawnym. Niekiedy do powstania skutku w sensie empirycznym przyczyniają się zachowania więcej niż jednej osoby, z których każde może naruszać reguły bezpieczeństwa. W takim wypadku rolą sądu jest analiza stopnia naruszenia reguł bezpieczeństwa przez poszczególne osoby współprzyczyniające się do powstania skutku oraz ocena charakteru tych reguł. Zasadnicza różnica pomiędzy charakterem naruszonych reguł ostrożności oraz stopniem ich naruszenia może prowadzić w konsekwencji do ograniczenia lub wyłączenia odpowiedzialności tych współprzyczyniających się osób, których zachowania nie stanowiły znaczącego naruszenia reguł ostrożności w porównaniu z zachowaniami innych osób współprzyczyniających się do wystąpienia skutku.

Mimo tego, że oskarżony nie był prowadzącym pojazd to on naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym udostępniając pojazd do kierowania J. W. nie posiadającej ani uprawnień, ani umiejętności do prowadzenia takiego pojazdu. Pokrzywdzona przyczyniła się do tego wypadku godząc się na to, żeby zasiąść za sterem pojazdu którego nie umiała prowadzić, jednakże to na oskarżonym spoczywa odpowiedzialność. Zgodnie bowiem z poglądami doktryny - dla odpowiedzialności za wypadek w komunikacji nie wystarczy samo naruszenie zasad bezpieczeństwa, ale niezbędne jest nastąpienie skutku w postaci naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia trwającego dłużej niż 7 dni (art. 177 § 1 KK), albo śmierci innej osoby lub ciężkiego uszczerbku na jej zdrowiu (art. 177 § 2 KK), a ponadto musi zachodzić związek przyczyny między naruszeniem zasad a skutkiem.

Zasady bezpieczeństwa – przyjmując jako kryterium wpływ – których naruszenie wywołuje nastąpienie skutku, podzielą na takie, których naruszenie może być: bezpośrednią przyczyną skutku; pośrednią jego przyczyną; przyczyną niepozostającą w żadnym związku z zaistniałym skutkiem. Naruszenie tej samej zasady – w zależności od konkretnych okoliczności – może być ocenione raz jako będące pośrednią przyczyną wypadku, innym razem – bezpośrednią, a niekiedy – niepozostającą w żadnym związku przyczynowym ze skutkiem - komentarz do art. 177 pod red. Stefańskiego 2023, wyd. 6.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Prawidłowe ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd orzekający nie mogły skutkować zmianą wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego.

3.4.

Obrazy przepisów postępowania, tj. art. 5 § 2 kk poprzez rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości natury prawnej na niekorzyść oskarżonego, co w konsekwencji doprowadziło Sąd do błędnego uznania, że oskarżony dopuścił się czynu z art. 177 § 2 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego Sąd orzekający niedające się usunąć wątpliwości rozstrzygnął na korzyść oskarżonego przyjmując również jego wersję opisywanego zdarzenia i która ostatecznie doprowadziła do wyeliminowania z kwalifikacji prawnej za zarzucany M. S. czyn art. 160 § 1 kk. Sąd Okręgowy w pełni podziela rozważania na ten temat Sądu I instancji zawarte pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Prawidłowe ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd orzekający nie mogły skutkować zmianą wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego.

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie dotyczy.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy.

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Ełku z dnia 16.08.2022r. w sprawie o sygn. akt II.K 426/21.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd II instancji podziela ustalenia Sądu Rejonowego w Ełku co do przyjętego stanu faktycznego sprawy, jak i dokonanej jego oceny w płaszczyźnie prawnokarnej, w tym przyjętej kwalifikacji prawnej czynu, za który został skazany M. S. oraz rodzaju wymierzonej oskarżonemu kary.

0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Nie dotyczy.

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy.

0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

Nie dotyczy.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy.

5.3.1.4.1.

Nie dotyczy.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy.

0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy.

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Kierując się względami słuszności Sąd zwolnił oskarżonego oraz oskarżycielkę posiłkową od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Rozstrzygniecie to wydał na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 624 § 1 kpk.

1.PODPIS

Sędzia Grażyna Zielińska Sędzia Ryszard Filipow Sędzia Katarzyna Wierzbińska

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

błędne ustalenia faktyczne co do osoby kierującej pojazdem w dniu zdarzenia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

- przyjęcie błędnej kwalifikacji prawnej czynu, za który został skazany oskarżony,

- rozstrzygnięcie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana