Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 40/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lutego 2023 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Andrzej Tekieli (spr.)

Sędzia Klara Łukaszewska

Sędzia Daniel Strzelecki

Protokolant Jolanta Kopeć

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze Małgorzaty Kopczyńskiej

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2023r.

sprawy Ł. L. ur. (...) w K.

s. J., B. z domu S.

oskarżonego z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk i inne

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bolesławcu

z dnia 18 listopada 2021 r. sygn. akt II K 328/21

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego Ł. L.,

II.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe
za postępowanie odwoławcze w kwocie 8.346,56 złotych, w tym 7400 złotych opłaty za drugą instancję.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 40/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Bolesławcu z dnia 18 listopada 2021 r. sygn. akt II K 328/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

Ł. L.

Możliwość aktywnego uczestniczenia oskarżonego w rozprawie odwoławczej mimo choroby psychicznej afektywnej dwubiegunowej.

Opinia sądowo – psychiatryczna dwóch biegłych lekarzy – psychiatrów A. J. i J. M.

k. 1164

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Opinia sądowo – psychiatryczna dwóch biegłych lekarzy – psychiatrów A. J. i J. M.

Zdaniem Sądu Okręgowego brak podstaw do kwestionowania wiarygodności opinii.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

obraza prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej a to art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 ust. 1 i 3 u.p.n. poprzez ich błędną wykładnię wyrażającą się w niedostrzeżeniu, że przypisanie pomocnictwa do uczestnictwa w obrocie znaczną ilością środków odurzających wymaga ustalenia szeregu okoliczności składających się na stronę podmiotową i przedmiotową czynu takich jak: istnienie u pomocnika zamiaru aby inna osoba popełniła czyn zabroniony polegający na wprowadzeniu bądź uczestnictwie w obrocie tymi środkami tj. przekazania ich innej osobie niebędącej konsumentem, a nie choćby udzielenia ich konsumentom, których to okoliczności nie ustalono i czego nie sposób wywodzić z samej ilości środków odurzających, zaś w opisie czynu nie wskazano nawet czy pomoc miała zostać udzielono do wprowadzenia do obrotu czy też uczestnictwa w nim, co także zdeterminowało niepoczynienie w tym zakresie jakichkolwiek ustaleń faktycznych;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

2.

obraza przepisów postępowania, a to art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez dowolną i fragmentaryczną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego polegającą na:

a.niezasadnej odmowie dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego, a w konsekwencji dowolnym przyjęciu, że oskarżony wiedział o wytwarzaniu konopii i ich przechowywaniu w wynajmowanej hali produkcyjnej podczas gdy z należycie tj. kompleksowo, wszechstronnie i z uwzględnieniem kryteriów wynikających z art. 7 k.p.k. ocenionego materiału dowodowego wynika, że oskarżony nie miał takiej wiedzy, a zatem nie można mu przypisać przestępstwa umyślnego, co miało istotny wpływ na treść orzeczenia, prowadząc do niezasadnego przypisania oskarżonemu sprawstwa i winy;

b. w sferze wymiaru kary:

- dowolnym ustaleniu, że oskarżony działał w celu osiągnięcia znacznych korzyści materialnych;

- niezasadnym potraktowaniu zbieżności podmiotowo – przedmiotowej badanych czynów jako okoliczności obciążającej;

- niezasadnym przyjęciu że pomocnika obciąża profesjonalny charakter przestępstwa głównego, zaś jego rola przy jego popełnieniu była „znacząca”,

co miało istotny wpływ na treść orzeczenia albowiem w konsekwencji doprowadziło do rażącej niewspółmierności kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1

Zarzut obrazy prawa materialnego okazał się niezasadny. Z treści zarzutu wynika że odnosi się on jedynie do czynu przypisanego w pkt. I części dyspozytywnej wyroku kwalifikowanego z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 ust. 1 i 3 u.p.n. i pod kątem wypełnienia znamion podmiotowych i przedmiotowych tego czynu podlegał ocenie.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych zarzut obrazy prawa materialnego może być skutecznie podnoszony tylko wtedy gdy skarżący nie kwestionuje ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie. W niniejszej sprawie skarżąca obrońca adw. H. K. kwestionuje ustalenia faktyczne Sądu I instancji, o czym świadczy w szczególności treść zarzutu ad. 2, sformułowanego jako obraza przepisów postępowania, powołującego się na naruszenie art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., a więc przepisów dotyczących oceny materiału dowodowego na podstawie której czyni się ustalenia faktyczne. Niemniej Sąd Okręgowy uznał za niezbędne odniesienie się do zarzutu obrazy prawa materialnego i argumentacji skarżącej.

Nie ma racji skarżąca obrońca gdy podnosi, że w opisie czynu przypisanego oskarżonemu nie wskazano czy jego pomoc miała zostać udzielona do wprowadzenia środków odurzających do obrotu czy też uczestnictwa w nim. Zgodnie z zarzutem aktu oskarżenia zmodyfikowanym w niewielkim zakresie przez Sąd I instancji w pkt I części dyspozytywnej wyroku, oskarżony Ł. L. pomógł objętemu odrębnym postępowaniem K. O. w obrocie znacznej ilości środków odurzających, co wyczerpuje ustawowe znamię pomocnictwa do uczestnictwa w obrocie znaczną ilością środków odurzających w rozumieniu art. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 ust. 1 i 3 u.p.n. Zaistnienie okoliczności na które powołuje się obrońca tj. zamiaru u oskarżonego, aby K. O. popełnił czyn zabroniony polegający na uczestnictwie w obrocie środkami odurzającymi, przekazywania ich innym osobom niebędącym konsumentami, wbrew twierdzeniom skarżącej wynika z przeprowadzonych w sprawie dowodów. Z ustaleń Sądu I instancji opartych na zgromadzonym materiale dowodowym wynika, że K. O. był pracownikiem w firmie oskarżonego Ł. L. o nazwie (...) sp. z o.o. ( a więc niejako był podwładnym oskarżonego ) i w dniu 27.07.2019 r. działając w imieniu obywatela Królestwa Niderlandów ( inaczej mówiąc Holandii ) J. M. zawarł z firmą (...) Ł. L. umowę najmu lokalu użytkowego składającego się z 10 komór uprawowych z infrastrukturą i technologią pod uprawę grzybów, położonego w miejscowości G. ul. (...), celem ekologicznej hodowli kurczaków bez GMO ( pod umową najmu widnieją podpisy zarówno Ł. L. wraz z pieczątką firmy (...), jak i K. O. - kserokopia umowy k. 245 ). W wyniku przeszukania tych nieruchomości przez funkcjonariuszy policji w dniu 14.09.2019 r. w hali z infrastrukturą i technologią pod uprawę grzybów ujawniono bynajmniej nie ich uprawę ani nie hodowlę kurczaków, lecz uprawę sadzonek krzewów ziela konopi innych niż włókniste w ilości 1280 sztuk, zaś w części biurowej nieruchomości, w szatni, ujawniono zapakowany w 20 worków foliowych susz marihuany o łącznej wadze 28.799 grama ( k. 12 – 32 ). Sąd I instancji wskazał dowody i ustalone na ich podstawie okoliczności z których wywiódł przekonanie, że zamiarem Ł. L. była pomoc ( zdaniem Sądu Okręgowego co najmniej, bo zachodziły podstawy do rozważania współsprawstwa, co obecnie jest bezprzedmiotowe wobec braku apelacji na niekorzyść ) K. O. do uczestniczenia w obrocie, co najmniej owym zapakowanym w worki suszem marihuany o wadze 28.799 grama. Wobec treści zarzutu apelacji należy je przypomnieć. W okresie w którym trwała w wyżej wymienionej nieruchomości uprawa ziela konopi nie tylko K. O.ale także Ł. L. wchodził do pomieszczenia hali gdzie była uprawa i do pomieszczeń biurowych, wnosił tam różne przedmioty i to także w godzinach nocnych ( protokoły oględzin monitoringu k. 380 – 400, k. 520 – 528, opinia biegłego z zakresu informatyki śledczej k. 231 – 233, zeznania świadka K. O. k. 1074 ). Oskarżony nakazał jednocześnie swojej pracownicy A. G. (1), nota bene jedynej która pozostała w firmie ( bo dla innych pracownic, zbierających uprzednio pieczarki, od maja 2019 r. nie było pracy ) aby nie wchodziła do pomieszczeń biura i nie uzbrajała alarmu ( zeznania A. G., k. 86 – 92 ). To firma oskarżonego Ł. L. (...) ( a nie wynajmujący K. O.) płaciła za prąd zużyty w wyżej wymienionej nieruchomości w okresie objętym zarzutem aktu oskarżenia ( pismo (...) sp. z o.o. k. 605 – 606 ). Zasady doświadczenia życiowego wskazują że - zważywszy na powyższe okoliczności – oskarżony nie był jedynie nieświadomym wynajmującym pomieszczenia hali produkcyjnej i pomieszczenia biurowe lecz obejmował zamiarem fakt uprawy tam ziela konopi innych niż włókniste oraz uczestniczenia K. O. następnie w obrocie suszem marihuany. Ilość ujawnionego suszu, sposób zapakowania w worki jednoznacznie wskazują, że miał on być przekazany nie bezpośrednio konsumentom marihuany, ale innym osobom uczestniczącym w obrocie.

Ad. 2

Zarzut niezasadny, w znacznej mierze Sąd Okręgowy odniósł się do niego omawiając zarzut ad. 1.

Przypomnieć w tym miejscu należy, że przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną prawa procesowego, a więc mieści się w ramach swobodnej oceny dowodów wtedy gdy: 1. jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy; 2. stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego; 3. jest wyczerpująco i logicznie, z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego argumentowane w uzasadnieniu ( zob. wyrok SN z 9.11.1990 r., WRN 149/90 OSNKW 7-9/91 poz. 41 ). Sąd Rejonowy dokonując oceny materiału dowodowego w niniejszej sprawie w sposób dostateczny sprostał tym wymaganiom. Sąd ten wskazał w uzasadnieniu wyroku jakim dowodom dał wiarę - co odnosi się w szczególności do zeznań świadków A. G., T. S., w części K. O., dowodów z opinii biegłych i z dokumentów - oraz dlaczego odmówił wiarygodności dowodom przeciwnym, w szczególności wyjaśnieniom oskarżonego Ł. L.. Ocenę tą Sąd Okręgowy podziela, zaś argumenty przeciwne, przytoczone w apelacji zdaniem Sądu Okręgowego nie są przekonywujące.

W kontekście oceny zgromadzonego materiału dowodowego odnieść należy się do jeszcze jednej okoliczności niewynikającej bezpośrednio z apelacji, jednak istotnej w sprawie. Z opinii sądowo – psychiatrycznej biegłych lekarzy psychiatrów J. C. i C. P. z W. dotyczącej Ł. L. wynika jednoznacznie, że objawy choroby efektywnej dwubiegunowej stwierdzonej u oskarżonego Ł. L., jeżeli występowały w przeszłości, nie miały znaczenia orzeczniczego w niniejszej sprawie odnośnie poczytalności oskarżonego tempore criminis co do obydwu zarzuconych mu czynów, nie zachodzą w sprawie wobec oskarżonego okoliczności z art. 31 § 1 lub 2 k.k. ( k. 797 – 802 ). Opinia ta zbieżna jest co do braku znaczenia orzeczniczego w sprawie stwierdzonej u oskarżonego choroby afektywnej dwubiegunowej, z opinią sądowo – psychiatryczną innego zespołu biegłych lekarzy psychiatrów A. J. i J. M. ze Szpitala (...) w B., orzekających wprawdzie tylko o możliwości uczestniczenia oskarżonego w rozprawie odwoławczej ( k. 1164 ). W ocenie Sądu Okręgowego obydwie te opinie biegłych są wiarygodne, co w odniesieniu do drugiej z nich wskazywane już było powyżej.

W apelacji obrońcy nie sformułowano zarzutu rażącej niewspółmierności kary, niemniej część zarzutu obrazy przepisów postępowania sprowadza się do kwestionowania okoliczności wpływających na wymiar kary, w istocie prowadząc do postawienia tezy o rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu. Zgodzić należy się w części z argumentacją skarżącej np. że zbieżność podmiotowo - przedmiotowa obydwu czynów jest raczej okolicznością łagodzącą niż obciążającą dla oskarżonego, niemniej okoliczności wskazywane w apelacji nie miały wpływu na treść wyroku w zakresie wymiaru kary. Dla Sądu Okręgowego nie ulega wątpliwości że stopień społecznej szkodliwości czynów oskarżonego był znaczny a jego rola w opisanym wyżej procederze znacząca, mimo że kwalifikowana tylko jako pomocnictwo a nie współsprawstwo. Bez pomieszczeń hali produkcyjnej którą oskarżony udostępnił rozpoczęcie i kontynuowanie procederu byłoby niemożliwe. Oskarżony był przy tym wcześniej karany na terenie Holandii, a także w Polsce za przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu ( k. 952 – 953 ). W tej sytuacji wymierzona oskarżonemu kara łączna 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności a także kara grzywny za pierwszy z przypisanych mu czynów w wymiarze 350 stawek dziennych po 100 złotych każda, nie są rażąco surowe.

Wniosek

o uniewinnienie oskarżonego od obu zarzucanych mu czynów;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argumentacja przedstawiona powyżej przesądza że wniosek złożony w apelacji był niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Okręgowy utrzymał w całości zaskarżony wyrok wobec oskarżonego Ł. L..

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Mając na uwadze argumentację przedstawioną powyżej zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

----------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w kwocie 8.346,56 zł. na którą złożyły się: opłata za II instancję w kwocie 7.400 zł., koszt opinii sądowo – psychiatrycznej w łącznej kwocie 926,56 zł. ( k.1166 ) i ryczałt za doręczenia w kwocie 20 zł.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie co do całości wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana