Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 934/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2023 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Kuryłas

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2023 r w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 13.726,80 zł ( trzynastu tysięcy siedmiuset dwudziestu sześciu złotych osiemdziesięciu groszy ) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 4 marca 2020 r do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 4.667 zł ( czterech tysięcy sześciuset sześćdziesięciu siedmiu złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty,

3.  nakazuje zwrócić pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. od Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 2,40 zł ( dwóch złotych czterdziestu groszy ) tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet dowodu z opinii biegłego .

Sędzia Agnieszka Kuryłas

Sygn. akt I C 934/21

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2021 r. (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 13.726,80 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 4 marca 2020 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, iż jest wierzycielem pozwanego na podstawie umowy cesji z dnia 30 stycznia 2020 r. zawartej pomiędzy poszkodowanym K. M. (1), a powodową spółką. Podniosła, iż w dniu 10 października 2019 r. doszło do uszkodzenia pojazdu marki (...) o nr rej. (...), stanowiącego własność K. M. (1). Sprawca szkody ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym. Z uwagi na uszkodzenia pojazdu poszkodowany zmuszony był wynająć samochód zastępczy marki (...) według stawki 200 zł za dobę + VAT. Wynajem pojazdu zastępczego obejmował okres od dnia 10 października 2019 r. do dnia 30 stycznia 2020 r., łącznie 113 dni. Łączny koszt najmu wyniósł 27.798 zł. Pozwany zrekompensował szkodę tylko częściowo, tj. do kwoty 14.071,20 zł.

Pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. złożył odpowiedź na pozew, wnosząc o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany wskazał, że nie kwestionuje swojej odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie i konieczności wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego. Podważył jednak okres najmu pojazdu zastępczego oraz wysokość stawki. Podniósł, iż zaproponował powódce organizację pojazdu zastępczego w cenie niższej, a poszkodowany z tej propozycji nie skorzystał.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 października 2019 r. na skrzyżowaniu ul. (...) z ul. (...) w S. doszło do uszkodzenia pojazdu marki (...) o nr rej. (...), stanowiącego własność K. M. (2), matki K. M. (1), który wówczas prowadził pojazd.

Sprawca wypadku, kierowca samochodu osobowego marki (...) o nr rej. (...), skręcając w lewo, nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu na rzeczonym skrzyżowaniu i uderzył w prawidłowo jadący na zielonym świetle pojazd marki (...) o nr rej. (...), kierowany przez K. M. (1). Na miejsce została wezwana jednostka policji.

Sprawcą kolizji był posiadacz pojazdu mechanicznego, który w dacie szkody miał umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) S.A. z siedzibą w W..

Bezsporne, a nadto dowód:

- dokumenty zgromadzone w aktach szkody, k. 83 (płyta CD);

- zeznania świadka K. M. (1), k. 106-108;

W związku z brakiem możliwości korzystania z uszkodzonego pojazdu, w dniu 10 października 2019 r. poszkodowany zawarł z (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. umowę najmu samochodu zastępczego na czas nieokreślony.

Przedmiotem najmu był samochód osobowy marki (...) o nr rej. (...). Wynajem był bezgotówkowy, bez limitu kilometrów, z pełnym ubezpieczeniem OC i AC, bez udziału własnego w szkodach, z możliwością wyjazdu za granicę bez uzyskania uprzedniej zgody. Strony umowy ustaliły dobową stawkę czynszu najmu na kwotę 200 zł netto + VAT.

W dacie szkody poszkodowany nie posiadał innego pojazdu aniżeli uszkodzony, zaś samochód zastępczy wykorzystywał do codziennej eksploatacji.

K. M. (1) wynajmował pojazd zastępczy od (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. w okresie od dnia szkody, tj. 10 października 2019 r. do dnia 30 stycznia 2020 r., łącznie 113 dni.

Z tytułu najmu (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. w dniu 3 lutego 2020 r. wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 27.798 zł brutto.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa najmu samochodu z dnia 10 października 2019 r., k. 13-13 verte;

- OWU, k. 14-14 verte;

- faktura VAT nr (...) z dnia 3 lutego 2020 r., k. 15;

- zeznania świadka K. M. (1), k. 106-108;

W dniu 10 października 2019 r. szkoda w pojeździe marki (...) o nr rej. (...) została zgłoszona do (...) S.A. z siedzibą w W. i zarejestrowana pod numerem (...).

Wraz z potwierdzeniem rejestracji szkody w dniu 10 października 2019 r. z polisy (...) S.A. z siedzibą w W. poinformował poszkodowanego, że istnieje możliwość zorganizowania pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela sprawcy szkody poprzez telefon na infolinię 801 102 102, a następnie wybranie klawisza 1 – pomoc na drodze i pojazd zastępczy. Ubezpieczyciel zwrócił się do poszkodowanego o dostarczenie dokumentów: kopii dowodu rejestracyjnego, numeru rachunku bankowego do wypłaty odszkodowania oraz oświadczenia właściciela o odliczeniu podatku VAT.

W odpowiedzi na powyższą informację (...) sp. z o. o. z siedzibą w S. w imieniu poszkodowanego mailem z dnia 11 października 2019 r. na ogólny e-mail ubezpieczyciela zwróciła się do pozwanego o możliwość zorganizowania pojazdu zastępczego oraz o przesłanie wszystkich dokumentów, z jakimi poszkodowany musi się zapoznać przed ich podpisaniem i skorzystaniem z oferty. Zwróciła się o podstawienie pojazdu zastępczego pod wskazany adres. W odpowiedzi ubezpieczyciel wskazał powódce ogólne zasady najmu pojazdu zastępczego. Nie odpowiedział na pytania powódki , ani nie podstawił pojazdu zastępczego.

W dniu 27 października 2019 r. pozwany sporządził wycenę, na podstawie której ustalił, iż koszt naprawy uszkodzonego pojazdu wyniesie 25.699,96 zł brutto.

Pismem z dnia 6 listopada 2019 r. pozwany poinformował poszkodowanego, iż koszty naprawy pojazdu przekraczają jego wartość rynkową, w związku z czym w sprawie wystąpiła szkoda całkowita. Pozwany zaproponował poszkodowanemu pośrednictwo w sprzedaży wraku pojazdu i uczestniczył w jego sprzedaży.

W dniu 23 stycznia 2020 r. pozwany wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 18.199,50 zł.

W dniu 14 lutego 2020 r. pozwany przyznał i wypłacił poszkodowanemu kwotę 14.071,20 zł tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego, uznając za zasadny okres najmu przez 104 dni po stawce 110 zł netto za dobę.

Pozwany zwrócił poszkodowanemu również koszty parkingu w wysokości 1.100 zł.

Dowód:

- zgłoszenie szkody z dnia 10 października 2019 r., k. 16-16 verte;

- pismo z dnia 3 lutego 2020 r., k. 17-17 verte;

- korespondencja mailowa, k. 18-22, 32; 43-44,46-48;

- ustalenie wysokości szkody, k. 23, 33-33 verte;

- wycena z dnia 27 października 2019 r., k. 22 verte-30, 41-42;;

- decyzja z dnia 29 października 2019 r., k. 31-31 verte;

- karta optymalizacji nr (...), k. 34-35;

- kosztorys E., k. 36-39;

- decyzja z dnia 6 listopada 2019 r., k. 40;

- potwierdzenie przelewu z dnia 23 stycznia 2020 r., k. 45;

- oświadczenie poszkodowanego, k. 48;

- decyzja z dnia 14 lutego 2020 r., k. 57-58;

- decyzja z dnia 22 października 2020 r., k. 59;

- lista wypłat odszkodowań, k. 60;

- pismo z dnia 10 października 2019 r. wraz z załącznikami, k. 61-64;

- pismo z dnia 11 października 2019 r., k. 65-66;

W dniu 30 stycznia 2020 r. K. M. (1) zawarł z (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. umowę cesji wierzytelności przysługującej mu w związku z wynajmem pojazdu marki (...) o nr rej. (...) w okresie od dnia 10 października 2019 r. do dnia 30 stycznia 2020 r., zarejestrowaną w (...) S.A. pod nr (...) na kwotę 27.798 zł.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa cesji wierzytelności z dnia 30 stycznia 2020 r., k. 12;

Wynajęty jako pojazd zastępczy samochód marki (...) odpowiadał klasie zaszeregowania segmentowi (...), do której zaliczany jest również pojazd marki (...), który był uszkodzony w wyniku kolizji z dnia 10 października 2019 r.

Średnia stawka najmu samochodu grupy (...), do których zaliczany jest zarówno samochód uszkodzony jak i wynajmowany, stosowana na rynku lokalnym w 2019 r. bez uwzględnienia kosztów opcji/usług dodatkowych, wynosiła 229,22 zł netto, tj. 281,94 zł brutto.

Bezsporne, a nadto dowód:

- pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej M. M., k. 112-114.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wywiedzione przez powódkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. okazało się uzasadnione w całości.

W przedmiotowej sprawie powódka domagała się od pozwanego dopłaty do odszkodowania w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego, które powstały w związku z uszkodzeniem pojazdu marki (...) o nr rej. (...) w wyniku kolizji z dnia 10 października 2019 r. , w której sprawca posiadał umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Jednocześnie powódka podała, iż pozwany podjął się likwidacji przedmiotowej szkody i wypłacił odszkodowanie, które okazało się zaniżone.

Istota ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wynikająca z art. 822 k.c. i nast. sprowadza się do tego, że zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za te szkody ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której zawarta została umowa ubezpieczenia.

Szczegóły tej odpowiedzialności są unormowane w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie zaś z dyspozycją wskazanej ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

Zgodnie z treścią art. 436 k.c. w zw. z art. 435 k.c. samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Szkoda objęta odpowiedzialnością ubezpieczyciela podlega naprawieniu według zasad ogólnych określonych w art. 361-363 k.c. Według art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikała. W myśl natomiast art. 361 § 2 k.c. naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Szkoda majątkowa jest to różnica między stanem majątkowym poszkodowanego, który powstał po nastąpieniu zdarzenia powodującego uszczerbek, a stanem, jaki by istniał, gdyby to zdarzenie nie nastąpiło. Chodzi o utratę lub zmniejszenie aktywów bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Z przepisu art. 361 § 2 k.c. wynika obowiązek pełnej kompensacji szkody.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawał fakt wyrządzenia szkody przez sprawcę posiadającego ubezpieczenie OC wykupione u pozwanego. Pozwany przyjął co do zasady swoją odpowiedzialność za szkodę z dnia 10 października 2019 r., a spór w istocie dotyczył ustalenia wysokości zaistniałej szkody, tj. wysokości dobowej stawki najmu pojazdu zastępczego oraz uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego.

W tym miejscu wskazać należy, iż celem rozstrzygnięcia ww. kwestii spornych Sąd dopuścił i przeprowadził dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej M. M.. Z opinii tej wynika, iż wynajęty pojazd marki (...) odpowiadał klasie zaszeregowania segmentowi (...), do której zaliczany jest również pojazd marki (...), który był uszkodzony w wyniku kolizji z dnia 10 października 2019 r. Średnia stawka najmu samochodu grupy (...) stosowana na rynku lokalnym w 2019 r. bez uwzględnienia kosztów opcji/usług dodatkowych, wynosiła 229,22 zł netto, tj. 281,94 zł brutto.

Sąd przyjął, iż zasadny okres wynajmu pojazdu zastępczego zawierał 113 dób w przedziale od dnia od dnia 10 października 2019 r. do dnia 30 stycznia 2020 r.

Czas najmu pojazdu zastępczego w ww. ilości był uzasadniony. Odszkodowanie za wrak pojazdu zostało bowiem wypłacone przez ubezpieczyciela dopiero w dniu 23 stycznia 2020 r. Jeśli zatem doliczyć do tego okres 7 dni czasu na zakup nowego pojazdu, będzie to dokładnie 30 stycznia 2020 r., a zatem data zwrotu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego. Poszkodowany nie pozostawał w zwłoce z żadną czynnością w toku postępowania likwidacyjnego i pozostawał do dyspozycji pozwanego. Ubezpieczyciel zaś jako profesjonalista w kwestii prowadzenia postępowań likwidacyjnych i podmiot odpowiedzialny za szkodę, był zobligowany do zachowania takich standardów pracy w procesie likwidacji szkody, aby ten proces zakończył się jak najszybciej bez zbędnej zwłoki celem minimalizacji szkody i bez konieczności przerzucania roli likwidatora i organizatora na poszkodowaną.

W wyniku ww. opinii okazało się nadto, iż stawka za najem pojazdu zastępczego zawarta w umowie powódki z poszkodowanym była poniżej rynkowej. Powódka zawarła umowę na stawkę 200 zł netto za dobę, zaś średnia stawka na rynku 229,22 zł netto. Sąd nie znalazł zatem podstaw do tego, aby uznać, iż stawka ta była zawyżona, tak jak twierdził to pozwany. Pozwany nie wykazał stanu przeciwnego.

W tym miejscu na marginesie odnieść należy się do twierdzeń pozwanego, jakoby zaproponował powódce organizację pojazdu zastępczego w cenie niższej, a poszkodowany z tej propozycji nie skorzystał, czym naruszył obowiązek wierzyciela minimalizacji szkody.

Nie kwestionując obowiązku wierzyciela współpracy z dłużnikiem w celu dążenia do minimalizacji szkody, należy jednak wskazać, że powódka w imieniu poszkodowanego w tym zakresie podjęła odpowiednie czynności. Mianowicie z ustalonego stanu faktycznego wynika, że powódka zwróciła się do pozwanego z wnioskiem o możliwość zorganizowania pojazdu zastępczego oraz o przesłanie wszystkich dokumentów, z jakimi poszkodowany musi się zapoznać przed ich podpisaniem i skorzystaniem z oferty. Zwróciła się o podstawienie pojazdu zastępczego pod wskazany adres. Co prawda, powódka zwróciła się na ogólny adres mailowy ubezpieczyciela , a nie jak wskazał ubezpieczyciel na konkretny numer telefonu, to jednak w odpowiedzi na ww. maila ubezpieczyciel wskazał powódce ogólne zasady najmu pojazdu zastępczego i nie odpowiedział na jej pytania , ani nie podstawił pojazdu zastępczego pod adres przez nią wskazany. Nie wykazał nawet tego, jaki samochód zastępczy zamierzał zaoferować powódce.

W konsekwencji powódka wykazała, że nieskorzystanie przez poszkodowanego z propozycji zakładu ubezpieczeń było usprawiedliwione, albowiem nie został poszkodowanemu przez tego ubezpieczyciela zaproponowany odpowiedni pojazd. Z tego powodu wynajęcie pojazdu zastępczego przez poszkodowanego od powódki było dopuszczalne i objęte odpowiedzialnością pozwanego zakładu ubezpieczeń, albowiem poniesienie tego wydatku było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Stąd też, mając na uwadze wszystkie ww. argumenty, Sąd orzekający zważył, iż powódce należy się odszkodowanie w kwocie 13.726,80 zł za 113 dni najmu liczone po stawce 200 zł netto za dobę + VAT, a zatem łącznie kwota 27.798 zł brutto, z której do kwoty 14.071,20 zł roszczenie powodów zostało zaspokojone przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego. Do zasądzenia pozostaje zatem kwota 13.726,80 zł, a więc kwota żądana niniejszym pozwem.

Z tych też względów Sąd uznał powództwo w ww. kwocie za uzasadnione i podlegające uwzględnieniu w całości, o czym orzekł w punkcie 1 sentencji wyroku.

O odsetkach od zasądzonego powództwa Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, na podstawie art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Sąd miał także na uwadze przepis art. 14 ust 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, który stanowi, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie (ust. 1).

W niniejszej sprawie powódka domagała się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 4 marca 2020 r. Powódka, jak sama podaje, przekazała pozwanemu zgłoszenie szkody dotyczące kosztów najmu pojazdu zastępczego w dniu 3 lutego 2020 r. Postępowanie likwidacyjne w tym zakresie powinno zatem zakończyć w dniu 3 marca 2020 r. Od dnia następnego, tj. 4 marca 2020 r. pozwany pozostawał więc w opóźnieniu, a roszczenie odsetkowe jest uzasadnione.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i zasądził od pozwanego, jako przegrywającego spór, na rzecz powódki kwotę 4.667 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika – 3.600 zł, opłata sądowa od pozwu w kwocie 750 zł, opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa 17 zł oraz zaliczka na opinię biegłego 300 zł.

Wynagrodzenie pełnomocnika powódki zostało ustalone na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radcy prawnego.

Odsetki od kosztów procesu Sąd zasądził na podstawie art. 98 §1 1 k.p.c.

W punkcie 3 wyroku Sąd na podstawie art. 84 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał zwrócić pozwanemu kwotę 2,40 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego sądowego. Łącznie wynagrodzenie biegłego sądowego wyniosło 597,60 zł i do kwoty 300 zł zostało uregulowane z zaliczki od powódki, a do kwoty 297,60 zł z zaliczki od pozwanego. Do zwrotu pozwanemu pozostała zatem kwota 2,40 zł jako różnica kwot 300 zł i 297,60 zł.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Sędzia Agnieszka Kuryłas

Szczecin, dnia 14 kwietnia 2023 r.