Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 23/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 28 listopada 2022 roku sygn. II K 425/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

*zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść, polegający na niezasadnym przyjęciu, że oskarżona P. L. (1) prawidłowo zajmowała się posiadanym psem i nie znęcała się nad nim, podczas gdy z zeznań świadków wynika, że oskarżona trzymała psa w niewłaściwych warunkach bytowych bez odpowiedniego pokarmu i wody, zamykała psa w budzie z metalowym zadaszeniem w czasie wysokich temperatur, a w dniu 30 czerwca 2022 roku podniosła psa trzymając za łańcuch i trzykrotnie kopnęła go w głowę, a ponadto z opinii biegłego lekarza weterynarii wynika, iż u psa stwierdzono zbyt ciasno zapięty na szyi łańcuch, który doprowadził do zaburzeń krążeniowych i spowodował silny obrzęk tkanek miękkich, zmiany sugerujące silne odwodnienie, a także zgon z powodu udaru cieplnego i odwodnienia,

*zarzut obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a to:

- art. 7 k.p.k., art. 410 § 1 k.p.k. polegającej na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów i sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego ocenie dowodów w postaci zeznań świadków R. G. i G. S., poprzez uznanie ich zeznań za niewiarygodne wyłącznie z uwagi na rozbieżności w zeznaniach co do dat poszczególnych zdarzeń, podczas gdy zeznania wyżej wymienionych znajdują potwierdzenie w treści opinii biegłego z zakresu weterynarii,

- art. 7 k.p.k., art. 410 § 1 k.p.k., art. 201 k.p.k. polegającej na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów i sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego ocenie dowodów poprzez odmówienie wiarygodności wnioskom wynikającym z opinii biegłego lekarza weterynarii co do silnego odwodnienia psa, powołując się przy tym na zasady doświadczenia życiowego i wiedzę powszechną znaną co do przyczyn gęstnienia krwi po zgonie, bez jednoczesnego zasięgnięcia innej opinii, z której wynikałyby odmienne wnioski biegłego, podczas gdy wnioski opinii biegłego znajdują potwierdzenie w innych dowodach przeprowadzonych w sprawie

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty apelującego są zasadne.

Poczynione przez sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne, sprowadzające się do przyjęcia, że oskarżona P. L. (1) prawidłowo zajmowała się posiadanym psem i brak było podstaw do przypisania jej działań bądź zaniedbań świadczących o znęcaniu się nad zwierzęciem, są w ocenie sądu odwoławczego nieprawidłowe i wynikają z dowolnej oceny całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nie uwzględniającej zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.

Oskarżona P. L. (1) wraz z mężem P. L. (2) byli właścicielami psa. Jak wskazują ich zgodne relacje procesowe, przynajmniej w okresie ostatnich dwóch tygodni życia zwierzęcia ( wcześniejszy czasokres nie był przedmiotem dociekań sądu ) ten ostatni pracował w delegacji od poniedziałku do piątku każdego tygodnia i w tych dniach pies pozostawał pod wyłączną, samodzielną opieką pierwszej z wymienionych. Na niej zatem spoczywał wówczas obowiązek prawidłowego zajmowania się psem, a więc obowiązek postępowania zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt. Ten akt prawny przewiduje:

- w art. 9 obowiązki spoczywające na osobie utrzymującej zwierzę domowe stanowiąc w ustępie :

1. kto utrzymuje zwierzę domowe, ma obowiązek zapewnić mu pomieszczenie chroniące je przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, z dostępem do światła dziennego, umożliwiające swobodną zmianę pozycji ciała, odpowiednią karmę i stały dostęp do wody,

2. zabrania się trzymania zwierząt domowych na uwięzi w sposób stały dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu; długość uwięzi nie może być krótsza niż 3 m,

- w art. 6 ustęp 2 pkt. 19, że przez znęcanie nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie lub świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, w szczególności utrzymywanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu i wody przez okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku.

Wydana w przedmiotowej sprawie opinia sporządzona przez lekarza weterynarii, po uprzednim zapoznaniu się z okolicznościami zdarzenia oraz po zbadaniu padliny psa i wykonaniu jego sekcji, wykazała że najbardziej prawdopodobną przyczyną jego śmierci było:

- silne odwodnienie i

- udar cieplny, połączony z zaburzeniami krążenia w obrębie głowy ( zbyt ciasno zapięty łańcuch ).

U psa sekcjonowanego biegły stwierdził:

- ciasno zapięty na szyi łańcuch, który doprowadził do zaburzeń krążeniowych i spowodował silny obrzęk tkanek miękkich okolicy głowy,

- zmiany sugerujące silne odwodnienie, takie jak: brak moczu w pęcherzu moczowym, silne pomniejszenie narządów wewnętrznych, mierne wypełnienie naczyń krwionośnych i serca, duża gęstość krwi.

W związku z powyższym skonstatować należy, że oskarżona P. L. (1) trzymając psa będącego pod jej opieką nie dopełniła ciążących na niej obowiązków gdyż:

1. nie zapewniła psu stałego dostępu do wody; oględziny miejsca lokalizacji budy dla psa na jej posesji w miejscowości K. (...) wykazały, że pojemniki z wodą i jedzeniem znajdowały się w odległości około 2 metrów od wejścia do budy, podczas gdy długość łańcucha na którym uwiązany był pies wynosiła 120 do 130 cm ( karta 6 - 7, 23 ); pies nie miał zatem faktycznej możliwości spożycia wody lub pokarmu, skoro garnki z ich zawartością zostały umiejscowione poza jego zasięgiem: naczynia powinny znaleźć się w znacznie mniejszej odległości od budy niż długość łańcucha aby pies miał możliwość swobodnego korzystania z wody i pożywienia bez naprężania łańcucha wokół szyi, w stopniu powodującym dodatkowe cierpienie,

2. akceptowała ciasne zapięcie łańcucha na szyi psa, a nadto zbyt krótkiego w stosunku do wymaganych 3 metrów długości;

3. nie zapewniła psu właściwych warunków bytowych oraz wystawiała go na działanie warunków atmosferycznych, zagrażających jego życiu i zdrowiu, nie udostępniając zwierzęciu pomieszczenia chroniącego przed upałem; dach budy w której przebywał pies wykonany był z blachy; we wnętrzu budy panowała bardzo wysoka temperatura, większa od temperatury otoczenia, która zgodnie z protokołem oględzin miejsca w dniu 1 lipca 2022 roku wynosiła 36 stopni C.; uwzględniając że pies nie miał odpowiedniego schronienia przed słońcem i bardzo wysoką temperaturą i nie miał odpowiedniego dostępu do wody, trzymywanie go w tych warunkach stanowiło znęcanie się nad nim,

4. trzymała psa na uwięzi w sposób stały przez 24 godziny na dobę od poniedziałku do piątku przez okres wykonywania przez męża pracy w delegacji, pomimo obowiązku puszczania psa z uwięzi każdego dnia przez 12 godzin w ciągu doby.

Kluczowym dowodem dla rozstrzygnięcia merytorycznego przedmiotowej sprawy jest opinia specjalistyczna biegłego lekarza weterynarza, którą sąd rejonowy ocenił dowolnie, przekraczając - jak słusznie wywiódł prokurator - określone przez art. 7 k.p.k. granice swobodnej oceny dowodów i powołując się, wbrew dyspozycji art. 410 § 1 k.p.k., wybiórczo na tylko jedną z okoliczności wskazanych w pisemnej ekspertyzie, jako przyczyny uznania, iż doszło do odwodnienia psa, a mianowicie w postaci dużej gęstości krwi. Co istotne tą fachową wiedzę zastąpił wiedzą powszechną, przyjmując że znane jest zjawisko gęstnienia krwi kilka godzin po śmierci ssaka i uznał je jako normalne następstwo śmierci. Ma rację skarżący, że sąd ten nie tylko zaniechał skorzystania z uzupełniającego przesłuchania biegłego celem wyjaśnienia wszelkich wątpliwości jakie powziął w tej ostatniej kwestii ale również nie odniósł się do wszystkich wskazanych przez biegłego zmian sugerujących silne odwodnienie organizmu zwierzęcia, takich jak: brak moczu w pęcherzu moczowym, silne pomniejszenie narządów wewnętrznych, mierne wypełnienie naczyń krwionośnych i serca. Nie mógł zatem czynić ustaleń w oparciu o wiedzę powszechną, z pominięciem potrzeby skorzystania w tym zakresie z opinii specjalistycznej osoby dysponującej fachową i wszechstronną wiedzą z zakresu weterynarii albowiem okoliczności, na które przeprowadzono opinię w przedmiotowej sprawie, niewątpliwie należą do kategorii tych, których ustalenie wymaga wiadomości specjalnych.

Dowody z zeznań świadków R. G. i G. S. nie mają decydującego znaczenia dla ustalenia sprawstwa i winy oskarżonej za przestępstwo znęcania się nad psem w rozumieniu art. 35 ust. 1 a ustawy o ochronie zwierząt. Ocena wiarygodności tych dowodów na obecnym etapie postępowania byłaby przedwczesna, gdyż należy dokładnie poprzez powtórne przesłuchanie wyjaśnić występujące pomiędzy nimi rozbieżności, dotyczące stosowania przez oskarżoną przemocy fizycznej wobec zwierzęcia w dniu 30 czerwca 2022 roku, w postaci podnoszenia psa za łańcuch i trzykrotnego kopnięcia w głowę ( jednego z elementów opisu zarzucanego oskarżonej aktem oskarżenia czynu ), czego zaniechał sąd rejonowy przedwcześnie odmawiając waloru prawdomówności zeznaniom wymienionych.

Wniosek

wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Apelacja w zakresie podniesionego zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych okazała się zasadna, a wobec spełnienia przesłanek z art. 437 § 2 k.p.k. w zw. z art. 454 § 1 k.p.k. trafny był wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku wobec oskarżonej P. L. (1) i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji. W przedmiotowej sprawie sąd odwoławczy ustalił, że oskarżona P. L. (1) dopuściła się zarzucanego jej przestępstwa, a wobec wydania wyroku uniewinniającego, przy apelacji wniesionej na niekorzyść ww. jedynym możliwym w tej sytuacji rozstrzygnięciem było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

W przedmiotowej sprawie sąd odwoławczy ustalił, że oskarżona P. L. (1) dopuściła się zarzucanego jej przestępstwa, a wobec wydania wyroku uniewinniającego, przy apelacji wniesionej na niekorzyść ww. jedynym możliwym w tej sytuacji rozstrzygnięciem było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Rolą reguły ne peius z art. 454 § 1 k.p.k. jest ograniczenie możliwości merytorycznego orzekania przez sąd odwoławczy, w celu właściwego zabezpieczenia prawa oskarżonego do obrony oraz konsekwentnego przeprowadzenia idei dwuinstancyjności postępowania przy orzekaniu na niekorzyść oskarżonego. Sąd odwoławczy ma bardzo niewielkie możliwości dokonania zmiany wyroku sądu pierwszej instancji, będącego niesłusznym wyrokiem uniewinniającym. W przedmiotowej sprawie sąd odwoławczy stwierdził podniesiony przez apelanta błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść (art. 438 pkt 3 k.p.k. Na podstawie zgromadzonego i ocenionego w sposób prawidłowy materiału dowodowego nie ma możliwości wydania wyroku uniewinniającego oskarżoną P. L. (1). Sąd odwoławczy dokonał własnych ustaleń i uznał, że zachodzą podstawy do wydania wyroku skazującego oskarżoną, czemu stoi na przeszkodzie na tym etapie postępowania zakaz określony w art. 454 § 1 k.p.k. Pozostałe uwagi zawarto w punkcie 3.1.

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd rejonowy powtórzy postepowanie dowodowe w zakresie przesłuchania świadków R. G. i G. S. oraz rozważy zasadność dopuszczenia dowodu z uzupełniającej opinii biegłego lekarza weterynarii, w sytuacji ewentualnego powzięcia wątpliwości w zakresie objętym wnioskami sporządzonej opinii pisemnej. Oceniając materiał dowodowy weźmie pod uwagę rozważania zawarte w niniejszym uzasadnieniu.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie uniewinniające

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana