Pełny tekst orzeczenia

§UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 825 / 22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 8 września 2022 r. w sprawie II K 379 / 20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  podniesiony w apelacji obrońcy zarzut błędnych ustaleń faktycznych mogących mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegający na przyjęciu, iż oskarżona wyczerpała znamiona czynu zabronionego w odniesieniu do małoletniego syna, podczas gdy zebrane w sprawie dowody na czynienie takich ustaleń nie pozwalały;

2.  podniesiony w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego M. W. zarzut rażącej niewspółmierności ( łagodności ) wymierzonej oskarżonej kary.

☐ zasadne

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadne

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. zarzutu z punktu 1.

Wyprowadzony przez sąd I instancji wniosek o braku podstaw do przyjęcia, iż zachowanie oskarżonej wymykało się spod możliwości zakwalifikowania go w kategoriach występku znęcania w odniesieniu do P. S. nie dawał i wciąż nie daje prawa do automatycznego wyprowadzenia tożsamego wniosku w odniesieniu do tych jej zachowań, których „ adresatem ” był drugi z pokrzywdzonych ( M. W. ). Przypomnieć bowiem należy powód, dla których pierwszy z tych wniosków był wyprowadzony – w postaci poczynionych przez sąd I instancji ustaleń, że jakkolwiek pomiędzy P. S., a M. Ś. dochodziło do częstych i gwałtownych incydentów, będących wynikiem nabrzmiałego konfliktu rodzinnego, to jednak w jego ramach każde z nich zachowywało się wobec drugiego negatywnie w stopniu do siebie porównywalnym ( zbliżonym ), a w takim stanie rzeczy ich prawna kwalifikacja rzeczywiście mogła odbywać się z pominięciem art. 207 § 1 kk. Pojęcie znęcania wykładane na gruncie tego przepisu z istoty swej musi bowiem w sobie zawierać istnienie istotnej przewagi sprawcy nad osobą pokrzywdzoną, której pokrzywdzony nie może się przeciwstawić lub może to uczynić w niewielkim stopniu, a nadto brakiem tzw. wzajemności. Jeżeli jednak tożsamych wniosków nie można wyprowadzać w odniesieniu do negatywnych zachowań M. Ś. względem jej małoletniego dziecka, to nie ma też powodów, by odmawiać sądowi I instancji możliwości kwalifikowania ich pod kątem realizacji znamion występku z art. 207 § 1 kk.

Jako niezasadne uznane zostały także te zarzuty obrońcy, które kwestionowały zaprezentowaną przez sąd I instancji ocenę dowodów, skutkującą ustaleniami, iż oskarżona dopuszczała się wobec M. W. tego rodzaju zachowań, jak opisane w wyroku i jego uzasadnieniu. Dostateczną podstawę do czyneinia takich ustaleń stanowiły bowiem dowody w postaci zeznań pokrzywdzonego dziecka ( k. 42 – 43 ), wiarygodność których wspierała opinia biegłego psychologa, zeznań J. S. ( k. 10 odwrót, 249 - 250 ), czy protokołu oględzin płyty i odtworzenia ujętych na niej nagrań ( por. zwłaszcza k. 81 odwrót ). Dowody te wprost traktowały o używaniu przemocy fizycznej wobec dziecka, agresywnej i napastliwej postawy oskarżonej wobec niego, doprowadzania do awanturowania się z nim, poniżania go ( zwłaszcza słowami „ po co ja cię urodziłam ”, „ niepotrzebnie cię rodziłam, ”, „ ja cię w ogóle nie chcę ”, ja cię w ogóle nie chcę ” ) oraz obrzucania wyzwiskami. To, że M. W. nie opowiadał o nich mającym z nim kontakt policjantom, pracownikom socjalnym, czy nauczycielom, łączyć należy nie z tym że tego rodzaju postawy i zachowań matki nie doznawał, ale z tym, że w powszechnej opinii uchodzi on za dziecko wyjątkowo skryte, zamknięte w sobie, małomówne oraz nieskore do dzielenia się doznaną krzywdą. Potwierdza to jednoznacznie opinia Opiniodawczego Zespołu (...), z której treści wynika min. ( por. zwłaszcza k. 264 i n. ), że wypowiada się on skąpo, nie rozwija omawianych treści, nie dzieli się z nikim swoimi przeżyciami, że targają nim trudne i silne emocje, a doświadczenia z matką są dla niego na tyle silnie urazujące, że nie chce wracać do wspomnień z tym związanych. Zdarzało się jednak ( por. zeznania A. M., będącej koordynatorem pieczy rodzinnej ), że dziecko się przed nią otwierało i relacjonowało, że matka używa wobec niego przemocy w postaci bicia i duszenia. Podsumowując – łączna wymowa zeznań wszystkich wymienionych wyżej osób oraz treści nagrań dawały sądowi I instancji podstawy do wyprowadzania wniosku, że M. W. doświadczał ze strony matki tak przemocy fizycznej, jak i psychicznej, gdyż wypowiadane pod jego adresem słowa, zawierające wulgaryzmy, wyzwiska i treści świadczące o odrzuceniu rodzicielskim, miały na celu dokuczenie mu i sprawienie przykrości i taki też efekt finalnie odnosiły i który trwa w nim do dziś. Podkreślić też należy, iż wbrew sugestiom wynikającym z uzasadnienia apelacji obrońcy, w opinii biegłego psychologa nie można doszukać się powodów do stawiania tezy, by relacje małoletniego były pochodną wpływu innej osoby ( wedle tych sugestii, osobą tą miał być P. S. ). Oceniając zeznania M. W. w kontekście wiedzy psychologicznej, biegła nie doszukała się powodów, aby kwestionować i podważać zdolność małoletniego do niezakłóconego dokonywania i odtwarzania własnych spostrzeżeń w zakresie odnoszącym się do składanych relacji. Biegła nie stwierdzała również objawów wskazujących na występujących u niego skłonności do fantazjowania, czy konfabulacji. W konkluzji uznawała, że z psychologicznego punktu widzenia M. W. miał zachowaną możliwość składania wiarygodnych zeznań, odzwierciedlających faktycznie przeżyte przez niego sytuacje. Tego rodzaju zachowania, rozciągnięte na przestrzeni wskazanego w zaskarżonym wyroku okresie czasu, jawiące się jako mające na celu wyrządzenie dziecku fizycznej i psychicznej krzywdy, poniżenia, dokuczenia, sprawienia przykrości, stanowiące wyrządzoną bez uzasadnionego powodu złośliwość, uzasadniały ich ocenę prawną w kategoriach znęcania się nad małoletnim w rozumieniu art. 207 § 1 kk. Trudności wychowawcze związane z postawą, zachowaniem i niepożądanymi nawykami kilkuletniego wszak tylko dziecka nie uprawniają rodzica do tego rodzaju reakcji i ich w żaden sposób nie usprawiedliwiają.

Przyjęcie, że oskarżony zrealizował znamiona zarzuconego mu występku choćby tylko co do jednej z osób pokrzywdzonych tym samym czynem i został za niego skazany, uniemożliwia wydanie „ częściowego ” orzeczenia uniewinniającego. Skoro więc wyrok ma charakter skazujący, a nie uniewinniający, to przy rozstrzyganiu o kosztach procesu za I instancję stosowanie przepisu art. 630 kpk jest wyłączone.

Ad. zarzutu z punktu 2.

Zważywszy na rozpiętość czasową przypisanego oskarżonemu czynu, wielość i opisaną wyżej różnorodność zachowań podejmowanych na szkodę pokrzywdzonego, jego wiek oraz traumatyzujące dziecko ich następstwa, uzasadniają twierdzenia skarżącego, iż wymierzenie oskarżonej najłagodniejszej rodzajowo kary i to w rozmiarze niemal symbolicznym ( de facto oscylującym w granicach dolegliwości za błahe wykroczenia drogowe związane z przekroczeniem prędkości ) ewidentnie razi łagodnością. Stąd też, uwzględniając także okoliczności przywołane przez sąd I instancji na korzyść oskarżonej, orzeczono wobec niej sześciomiesięczną karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz oddano pod dozór kuratora. Tego rodzaju surowsze konsekwencje uzasadnione są także celami zapobiegawczymi, aby oskarżona ( pod opieką której pozostaje wszak dwoje innych małoletnich dzieci ) w razie ponowienia podobnych zachowań, liczyła się z tym, że poza odpowiedzialnością karną za nie, możliwym będzie dodatkowo zarządzenie wykonania także tej kary.

Wniosek

- obrońcy oskarżonej o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie jej od zarzuconego czynu, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania;

- kuratora oskarżyciela posiłkowego o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonej kary surowszej

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

omówiono powyżej

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Ustalenia faktyczne, kwalifikacja prawna przypisanego czynu, rozstrzygnięcia o nawiązce i kosztach sądowych

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak podstaw do ich korygowania, w tym z powodów wyżej opisanych.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Omówiono powyżej

Zwięźle o powodach zmiany

Omówiono powyżej

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III i IV

Z uwagi na trudną obecnie sytuację życiową i materialną oskarżonej ( samotne wychowywanie dzieci, przy skorzystaniu ze wsparcia pomocy socjalnej ) zwolniono ją od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Kuratorowi małoletniego oskarżyciela posiłkowego przysługiwało wynagrodzenie z tytułu pełnienia tej funkcji także w tym postępowaniu.

7.  PODPIS