Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 831/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 29 czerwca 2022 roku w sprawie sygn. akt II K 17/21.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Co do czynu przypisanego w punkcie 1 wyroku w apelacji obrońcy podniesiono zarzuty obrazy prawa procesowego poprzez niezasadne oddalenie wniosków dowodowych o przesłuchanie lekarzy (...), G. i (...), co wyjaśniłoby, czy stan zdrowia oskarżonego umożliwiał mu wykonywanie pracy, brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego i jego wybiórczą ocenę w zakresie wyjaśnień oskarżonego, przekroczenie granic zasady swobodnej oceny dowodów poprzez niezasadne przyjęcie, że stan zdrowia oskarżonego umożliwiał mu podjęcie pracy, podczas gdy cierpiał na szereg dolegliwości w zakresie zdrowia fizycznego i psychicznego, ponadto nie wzięcie pod uwagę złej opinii o oskarżonym wynikającej z jego karalności co utrudniało mu podjęcie pracy, a także trudnej sytuacji na rynku pracy spowodowanej pandemią, pominięcie wyjaśnień oskarżonego, zeznań D. P. i oświadczenia K. W., że oskarżony dbał o dobro dzieci, jego dzieciom niczego nie brakowało, a więc wykonywał on obowiązek alimentacyjny w inny sposób.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty te są zasadne jedynie w części i w wyniku ich rozpoznania doszło do zmiany kwalifikacji przestępstwa przypisanego w punkcie 1 wyroku na łagodniejszą, a w konsekwencji obniżenia kary. Zostaną one omówione łącznie, bo są powiązane.

Chybione są zarzuty związane z oddaleniem wniosku o przesłuchiwanie wymienionych w nim lekarzy ( dotyczy to także zgłoszonego na rozprawie apelacyjnej wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii lekarza medycyny pracy) na okoliczność, czy stan zdrowia oskarżonego pozwalał mu na podjęcie pracy zarobkowej, a także zarzuty związane z pominięciem stanu zdrowia oskarżonego i trudności związanych ze znalezieniem pracy przez osobę karaną w okresie pandemii. Skarżący, a także sam oskarżony w swych wyjaśnieniach, wpada tu w wewnętrzną sprzeczność, a jego twierdzenie, jakoby nie był wstanie podjąć się żadnej pracy zarobkowej we wskazanym w zarzucie okresie jest nielogiczne i niewiarygodne. Poniżej zostanie to wykazane:

⚫

po pierwsze, oskarżony zapewniał, że zarejestrował się jako bezrobotny i że sam szukał pracy, wręcz „ usilnie starałem się ją podjąć” – k. 196, tylko nikt mu jej nie dał – no to w końcu oskarżony musiał być zdolny do pracy, skoro tak intensywnie jej szukał. Osoba niezdolna do podjęcia pracy ze względów zdrowotnych stara się o rentę lub inne zapomogi, a nie „ usilnie” szuka pracy;

⚫

po drugie, dokumentacja lekarska złożona przez oskarżonego nie uprawdopodabnia takich schorzeń, które uniemożliwiałyby mu podjęcie zatrudnienia i których weryfikacja wymagałaby wiadomości specjalnych w postaci opinii biegłych albo zeznań świadków – lekarzy wskazanych we wniosku i wnioskowanego na rozprawie apelacyjnej lekarza medycyny pracy. Oskarżony nie dysponuje żadnym dokumentem poświadczającym jego chociażby częściową niepełnosprawność, a deklarowane przez niego schorzenia są przypadłością setek tysięcy ludzi pracujących mimo to zarobkowo (zresztą często ludzie częściowo niepełnosprawni dla dobra swoich dzieci też zadają sobie trud pracy zarobkowej, a nie żerują na podatnikach zadowalając się wypłatami z funduszu alimentacyjnego);

⚫

po trzecie, oskarżony w okresie objętym zarzutem nawet nie starał się o uzyskanie jakiejś renty ani orzeczenia o chociażby częściowej niezdolności do pracy ( no i oczywiście takowym nie dysponuje). Zatem lansowanie przez oskarżonego tezy, że był niczym inwalida niezdolny do podjęcia się pracy, nie wytrzymuje krytyki i jest oczywiście niewiarygodne;

⚫

po czwarte, oskarżony powołuje się na to, że aktywnie zajmował się swoim dziećmi , jeździł z nimi na basen, a także wyremontował dla nich dom ( co potwierdził w oświadczeniu jego syn K. W. – vide k. 211). Skoro oskarżony był na tyle zdrowy, aby nie tylko jeździć po basenach, ale przede wszystkim podjąć się remontu ( w tym jeden pokój wymurował od nowa- k, 211), to mógł znaleźć odpowiednią dla siebie pracę. Wszak podjęcie się remontu domu wymagało zdrowia i siły fizycznej, którymi oskarżony dysponował (najwyraźniej pozorna niemoc „chwytała go” tylko wtedy, gdy trzeba było zarabiać na alimenty zamiast finansować je z kieszeni podatników, czyli z funduszu alimentacyjnego);

⚫

po piąte, oskarżony ma wyższe wykształcenie w bardzo intratnym kierunku – jest inżynierem informatykiem. Niewiarygodne jest, że mając takie predyspozycje i potencjalne możliwości zarobkowe nie mógłby znaleźć dla siebie zatrudnienia i to nawet gdyby przyjąć, że miał pewne ograniczenia zdrowotne związane z podnoszeniem ciężarów ( na co się – gołosłownie - powoływał w wyjaśnieniach). Informatyk nie musi dźwigać ciężarów, jeżeli zdarzy mu się przenosić komputer lub drukarkę z miejsca na miejsce, to waga tych przedmiotów nie stanowiłaby przeszkody dla oskarżonego powołującego się na to, jakoby nie mógł podnosić ciężarów przekraczających 5 kg ( swoją drogą, jak w takim razie wykonał remont domu ?);

⚫

po szóste, powoływanie się na okres pandemii i związane z tym ograniczenia na rynku pracy jest bezzasadne, albowiem okres przypisanego w wyroku przestępstwa niealimentacji trwał od dnia 4 czerwca 2019 roku do dnia 23 grudnia 2020 roku, a pierwszy przypadek zachorowania na Covid – 19 w Polsce wykryto w dniu 4 marca 2020 roku, zaś pierwsze ograniczenia związane z tą pandemią wprowadzono w połowie marca 2020 roku;

⚫

po siódme, wiedza notoryjna i doświadczenie życiowe wskazują, że w tej pandemii ograniczenia nie dotknęły osób zajmujących się informatyką, a wręcz przeciwnie, w związku z przejściem znacznej części aktywności społeczeństwa na pracę i naukę zdalną branża informatyczna nie ucierpiała w tym czasie – a oskarżony jest inżynierem informatykiem;

⚫

po ósme, uprzednia karalność oskarżonego jest jego własną „zasługą” i nie może się usprawiedliwiać powołując się na ten fakt, popełniając większość z przypisanych mu przestępstw miał już dzieci i wiedział, że ewentualne konsekwencje skazań będą wymagały od niego dodatkowych wysiłków, aby zabezpieczyć byt swej latorośli. Wreszcie wcale nie jest tak, że w każdej branży wymaga się złożenia zaświadczeń o niekaralności;

⚫

po dziewiąte, z opinii psychiatrycznej wynika, że oskarżony był zdolny do pracy, a skarżący nie podważyli tej opinii.

Podsumowując, oskarżony miał duże możliwości zarobkowe, mógł podjąć pracę w okresie wskazanym w przypisanym mu przestępstwie, ale tego nie zrobił, bo wiedział, ze to podatnicy utrzymują jego dzieci ( świadczenia z funduszu alimentacyjnego i 500+). Dlatego świadomie uchylał się od łożenia alimentów, jego zachowanie w tym zakresie było umyślne i nosiło cechę uporczywości świadcząc o jego negatywnym stosunku do tego obowiązku. Wskazuje na to również fakt, iż oskarżonego skazywano już w przeszłości innymi wyrokami za przestępstwa z art. 209 § 1 kk, a okres niealimentacji wynikający z tych orzeczeń sięga lipca 2014 roku ( wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 13 grudnia 2019 roku w sprawie II K 487/18 – k. 30, wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 6 czerwca 2022 roku w sprawie II K 778/19 – k. 240 ) i trwa od tamtego czasu z niewielkimi przerwami związanymi głównie z osadzaniem oskarżonego w Zakładach Karnych.

Jednak rację ma obrońca, że Sąd Rejonowy pominął okoliczności wynikające z oświadczenia K. W. ( k. 211), a także ze złożonych dokumentów w postaci faktur za zakupy przez oskarżonego ubrań dla dzieci i kolonii dla córki (vide k. 214-219). Z faktur tych wynika, że w okresie objętym zarzutem oskarżony kupował dzieciom ubrania, w tym głównie ubrania sportowe związane z ich aktywnością, a także opłacił córce wczasy. Ponadto – jak wynika z wyjaśnień oskarżonego i z oświadczenia jego syna, wyremontował pokoje dzieciom, zabierał ich na basen. Zatem oskarżony nie objął umyślnością narażenia dzieci na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych – owszem, umyślnie i uporczywie nie płacił alimentów ustalonych orzeczeniem sądu, a zaległość z tego tytułu przekracza i to zdecydowanie wartość 3 świadczeń okresowych, a więc wyczerpał dyspozycję art. 209 § 1 kk, ale nie chciał i nie godził się na to, aby podstawowe potrzeby dzieci nie były zaspokojone i w tym celu ( aby potrzeby te zaspokoić) kupował im część ubrań, zabierał na basen, itd. To prawda, że dzieci oskarżonego miały te potrzeby zaspokojone głównie dzięki podatnikom utrzymującym fundusz alimentacyjny i świadczenie 500+. Jednak znamię narażenia na niezaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych musi objęte być umyślnością. Skoro oskarżony, gdy widział, że mimo w/w świadczeń ( z funduszu alimentacyjnego i z 500+) jego dzieci mają jakąś podstawową potrzebę niezaspokojoną ( np. ubranie, własny wyremontowany pokój w domu, wyjazd na kolonie), to starał się ją zaspokoić ( vide w/w faktury i oświadczenie K. W.).

Dlatego oskarżony nie wyczerpał znamion kwalifikowanego typu przestępstwa niealimentacji z art. 209 § 1 a kk. Swoim zachowaniem wyczerpał jedynie znamiona podstawowego typu tego przestępstwa z art. 209 § 1 kk. Z tych powodów, na skutek apelacji wniesionych na korzyść, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok. W konsekwencji zmiany kwalifikacji obniżeniu uległa również kara wymierzona w punkcie 1 wyroku Sądu Rejonowego.

Wniosek

O uniewinnienie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wiosek o uniewinnienie od czynu przypisanego w punkcie 1 jest niezasadny, aczkolwiek apelacja spowodowała zmianę kwalifikacji na korzyść oskarżonego i obniżenie kary. Było to powyżej omawiane.

3.2.

I.  Co do czynów przypisanych w punktach 2 i 3 wyroku obrońca wniósł zarzuty obrazy przepisów postępowania poprzez oddalenie wniosków dowodowych o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych psychiatrów na okoliczność wpływu zażywanych przez oskarżonego środków psychotropowych na jego zachowanie w czasie zdarzenia, oraz dopuszczenie dowodu z zeznań funkcjonariuszy policji M. P., M. G. i J. B. oraz K. W. na okoliczność przebiegu zdarzenia ( z apelacji oskarżonego i wniosków zgłoszonych na rozprawie apelacyjnej wynika, że świadkiem takim miałaby też być D. P.), oraz poprzez dokonanie błędnej oceny dowodów, nie wzięcie pod uwagę sprzeczności w zeznaniach świadków P. B. i P. O. (1), które to zeznania są stronnicze i mogą wynikać z chęci odwrócenia uwagi od nieudanej próby wykrycia artykułów bez akcyzy u oskarżonego, nie tłumaczenie wątpliwości na korzyść oskarżonego, nie rozważenie, że wypowiadanie przez oskarżonego słów podniesionym głosem mogło wynikać z odczuwania przez oskarżonego bólu.

II.  Oskarżony wniósł w terminie tzw. apelację wprost – oryginał karta 259 ( wniósł ją w ramach wniosku o uzasadnienie w terminie 7 dni po wyroku niepodpisaną - k. 247, koperta k. 248, wezwany do uzupełnienia braku formalnego w postaci podpisu k. 257 uzupełnił ten brak w terminie – k. 257, k. 259, koperta k. 261). W apelacji wprost oskarżony co do czynów przypisanych w punktach 2 i 3 wyroku zarzucił obrazę prawa procesowego, albowiem wskazał, że Sąd Rejonowy niesłusznie dał wiarę pokrzywdzonym policjantom, a nie jemu, ponadto wskazał, że byli świadkowie tego zdarzenia w osobach jego konkubiny D. P. i syna K. W..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty te są chybione. Ponieważ zarzuty obrazy prawa procesowego co do czynów z pkt II i III aktu oskarżenia przypisanych w pkt 2 i 3 wyroku zawarte w obu apelacjach ( w apelacji wprost oskarżonego i w apelacji obrońcy) są w pełni tożsame, zostaną poniżej omówione łącznie.

Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił materiał dowodowy i należycie to uzasadnił.

Co do oddalenia wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii psychiatrycznej, to przecież taka została dopuszczona, biegli odnosili się w niej do wyjaśnień oskarżonego i do jego stanu psychiatrycznego w czasie czynu, nie stwierdzili, aby jego zdolność do rozumienia znaczenia czynu i kierowania postepowaniem była zakłócona. Opinia ta jest rzetelna, skarżący nie podważył jej ustaleń, nie zachodziły więc okoliczności z art. 201 kpk nakazujące dopuszczanie dowodu z innej opinii w tym przedmiocie. Ponadto obrońca formułując ten zarzut zdaje się nie dostrzegać, że oskarżony w swych wyjaśnieniach wcale nie twierdził, aby w czasie inkryminowanego zdarzenia był pod wpływem jakichkolwiek środków psychotropowych.

Z opisu zdarzenia wynika, że policjanci w osobach M. P., M. G. i J. B. znaleźli się na miejscu zdarzenia już po tym, gdy oskarżony dokonał znieważenia policjantów P. B. i P. O. (1), a także po tym, jak naruszył nietykalność P. O. (1). To właśnie z uwagi na agresywne zachowanie oskarżonego funkcjonariusze P. B. i P. O. (1) musieli wezwać posiłki. Natomiast do naruszenia nietykalności P. B. doszło co prawda już po przybyciu posiłków, ale w wąskim korytarzu, przed wyprowadzeniem oskarżonego, a moment ten widział jedynie P. O. (2), gdyż policjanci w osobach M. P., M. G. i J. B. nie znajdowali się w tym momencie w tym ciasnym korytarzu ( vide zeznania P. B. k. 198v). To samo dotyczy K. W. i D. P. – synowie oskarżonego znajdowali się z nim w piwnicy, D. P. znajdowała się w innym pomieszczeniu i nie była obecna w momencie obezwładniania oskarżonego. Do eskalacji zachowania oskarżonego i naruszenia przez niego nietykalności zarówno P. O. (1), jak i później P. B., doszło w innym pomieszczeniu - w korytarzu i w tym momencie nie było tam żadnego z członków rodziny oskarżonego. Dlatego słusznie oddalono wnioski dowodowe o przesłuchanie tych osób, nie widziały one bowiem inkryminowanego zdarzenia.

Pomiędzy zeznaniami P. O. (1) i P. B. nie zachodzą żadne sprzeczności wykluczające ich wiarygodność. Zarzut, jakoby zeznania te były niespójne, jest więc gołosłowny – obrońca nie wskazał na żadne takie rozbieżności ani w petitum, ani w uzasadnieniu apelacji, a Sąd odwoławczy również takowych nie dostrzega. To, że nie są to zeznania jednobrzmiące i że mogą pojawiać się w nich nieznaczne, nie mające istotnego znaczenia różnice, wynika z dynamiki zdarzenia i z tego, że każdy z policjantów w tym czasie widział je z własnej perspektywy, są więc to różnice naturalne, świadczące o wiarygodności i autentyczności ich relacji. Tym bardziej jest to naturalne w przypadku zeznań złożonych na rozprawie, a więc półtora roku po czynie.

Nie jest trafny zarzut, jakoby policjanci ci mieli zeznawać nieprawdę z chęci odwrócenia uwagi od nieudanej próby wykrycia artykułów bez akcyzy u oskarżonego, bo po pierwsze, takie artykuły wówczas wykryto, a po drugie i ważniejsze, policjanci udali się wówczas do oskarżonego w celu zrealizowania postanowienia o jego przymusowym doprowadzeniu na czynności procesowe ( wynika to nie tylko z ich zeznań, ale też z decyzji prokuratora zawartych w aktach sprawy – k. 59). Ten cel został zrealizowany, policjanci nie musieliby więc niczego ukrywać i „odwracać uwagi”. Ponadto nie byłoby to logiczne, bo wszczęcie postępowania o czyny z art. 222 § 1 kk i zart. 226 § 1 kk właśnie zwróciło baczną uwagę na tę sytuację i te czynności.

Nie są również trafne zarzuty, jakoby oskarżony mógł podnieść głos z uwagi na odczuwanie bólu. Nie chodzi tu bowiem o podniesiony głos, tylko o spersonalizowane i kierowane bezpośrednio do policjantów wyzwiska ( „ ku.wy, chu.e, ty pedale”).

Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił materiał dowodowy i słusznie dał wiarę zeznaniom pokrzywdzonych P. O. (1) i P. B., a odmówił jej wyjaśnieniom oskarżonego. W zeznaniach tych świadków nie zachodziły, wbrew gołosłownym zarzutom obrońcy, sprzeczności i niespójności, nie mieli oni również powodów, aby składać fałszywe zeznania i narażać się na odpowiedzialność karną i utratę pracy. Ponadto za ich wiarygodnością przemawiają zasady logiki – wszak gdyby nie agresywne zachowanie oskarżonego nie musieliby oni wzywać posiłków w osobach trzech kolejnych funkcjonariuszy policji.

Co do wyjaśnień oskarżonego, że był wyprowadzany w postawie pochylonej z rękami do tyłu i powiązanym z tymi wyjaśnieniami zarzutem, że będąc skuty w takiej postawie nie mógł naruszać nietykalności cielesnej policjantów, to również jest to zarzut chybiony. Oskarżony w takiej postawie był wyprowadzany z domu już po zakończeniu interwencji. Do naruszenia nietykalności pokrzywdzonych doszło wcześniej, gdy oskarżony miał założone kajdanki, ale nie był trzymany w takiej postawie. Wtedy w korytarzu zaatakował P. O. (1) napierając na niego i uderzając nim o ściany, potem oskarżony został spacyfikowany przez położenie go na ziemię – ale gdy go podnoszono do pozycji pionowej rzucił się na P. B. i tak naruszył jego nietykalność, dopiero po tym ponownie go obezwładniono i w postawie pochylonej wyprowadzono do radiowozu.

Nie zachodziły w tej sprawie żadne nie dające się usunąć wątpliwości, bo zostały rozwiane w drodze rzetelnej oceny dowodów. To, że skarżący się tą oceną nie zgadza nie oznacza, że zachodzą okoliczności z art. 5 § 2 kpk, a zarzuty z tym związane są bezpodstawne.

Wniosek

O uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o uniewinnienie od czynów z punktów 2 i 3 wyroku jest bezzasadny, było to omawiane.

3.3.

Jak wyżej wspomniano oskarżony wniósł w terminie tzw. apelację wprost.

W swojej apelacji wprost oskarżony oprócz w/w zarzutów procesowych ( omówionych powyżej) zarzucił wyrokowi również rażącą niewspółmierność kar jednostkowych i kary łącznej pozbawienia wolności, albowiem odniósł się do wydanego w sprawie wyroku nakazowego ( sprzeciw od niego wniósł prokurator), uznając, że był to wyrok sprawiedliwy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty te są chybione. Oskarżony był wielokrotnie karany za różne przestępstwa, w tym również za przestępstwa z art. 209 § 1 kk, a stan niealimentacji utrzymuje się w jego przypadku od wielu lat i jest potwierdzany kolejnymi wyrokami skazującymi. Świadczy to o uporczywości oskarżonego oraz o tym, że kary wolnościowe nie przynoszą wobec niego efektu wychowawczego ( w sprawie II K 487/18 Sądu Rejonowego w Opocznie został skazany za jeden z poprzednich okresów niealimentacji na karę ograniczenia wolności i nie zmieniło to jego postępowania). Dlatego oskarżony nie zasługuje na karę wolnościową, a wymierzone kary nie są niewspółmierne ( do obniżenia kary z punktu 1 wyroku Sądu Rejonowego doszło na skutek zmiany kwalifikacji, było to wcześniej omawiane).

Wniosek

Brak sformalizowanego wniosku, ale z kontekstu pisma wynika, że oskarżony wnosi o wymierzenie kary takiej, jak w wyroku nakazowym, czyli kary wolnościowej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Było to powyżej omówione.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Sąd Okręgowy przeprowadził rozprawę apelacyjną w trybie art. 117 § 3 a kpk, przy spełnieniu wszystkich formalnych przesłanek zawartych w tym przepisie.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Powody tej decyzji zostały szczegółowo zaprezentowane w uzasadnieniu postanowienia wydanego na rozprawie apelacyjnej i zawarte są w protokole. Dodać jednak należy, że już po wydaniu wyroku Sąd Okręgowy ustalił, że faktycznie oskarżony doprowadził swoimi wnioskami do odroczenia rozprawy w Sądzie Rejonowym w Opocznie, co potwierdza, że działał w celu storpedowania obu procesów i nie miał woli uczestniczenia w żadnej z rozpraw w tych obu sprawach ( stosowne notatki służbowe dokumentujące te okoliczności znajdują się w aktach sprawy, jedna sporządzona została po wydaniu wyroku, gdyż sprawa w Sądzie Rejonowym w Opocznie wyterminowana była na dużo późniejszą godzinę niż godzina ogłoszenia wyroku w sprawie niniejszej, co zresztą umożliwiłoby oskarżonemu branie udziału w obu tych sprawach – tyle, że on nie chciał brać udziału w żadnej z nich). Sąd Okręgowy zna i podziela pogląd Sądu Najwyższego, że do korzystania z instytucji z art. 117 § 3 a kpk należy podchodzić z rozwagą i ostrożnie, w szczególności w sytuacjach stosowania przez stronę obstrukcji procesowej ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2022 roku w sprawie II KK 217/21 opubl. OSNK 2022/9/34). W przekonaniu Sądu Okręgowego właśnie z taką postawą oskarżonego mieliśmy do czynienia w tej sprawie. Jak wykazywano powyżej oraz w uzasadnieniu postanowienia wydanego na rozprawie apelacyjnej, oskarżony nie miał woli uczestniczenia w żadnej z rozpraw wyznaczonych w dwóch sądach na ten dzień, choć fizycznie było to możliwe. W związku z przepisami wprowadzonymi z uwagi na pandemię Covid 19 nie miał obowiązku przedstawiania zaświadczenia od lekarza sądowego o niezdolności do udziału w rozprawie, ale to zaświadczenie o niezdolności do pracy, które nadesłał, wskazywało, że „ chory może chodzić” i związane było nie z chorobą zakaźną, tylko dolegliwościami kręgosłupa. Przede wszystkim jednak, zostało nadesłane w dniu rozprawy w formie tak nieczytelnej, że Sąd załączył wzór tego zaświadczenia, aby wykazać, że lekarz nie zaordynował choremu leżenia, zachodzi prawdopodobieństwo celowego zniekształcenia wyrazistości kopii przez oskarżonego, aby utrudnić tę weryfikację. Oskarżony jednocześnie z wnioskiem o odroczenie rozprawy apelacyjnej zasypał Sąd wnioskami dowodowymi nadesłanymi drogą elektroniczną w dniu rozprawy, choć mógł to zrobić dużo wcześniej ( zawiadomiony o terminie rozprawy został z miesięcznym wyprzedzeniem). To również wskazuje na obstrukcję procesową – oskarżony dążył, aby ten termin rozprawy się nie odbył i aby przedłużać proces ( w obu sprawach, niniejszej i tej toczącej się w Sądzie Rejonowym w Opocznie). Wnioski dowodowe zgłoszone przez oskarżonego i jego obrońcę po pierwsze, nie były „nowe” ( na co zwracał uwagę Sąd Najwyższy w w/w judykacie), gdyż większość z nich była już wcześniej rozpoznawana, zastosowanie do nich miał art. 368 § 2 kpk w zw. z art. 458 kpk ( vide zapis w protokole rozprawy apelacyjnej w którym szczegółowo to wykazano), a wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii lekarza medycyny pracy w istocie był powieleniem wcześniejszych rozpoznanych wniosków o przesłuchiwanie licznych lekarzy na okoliczność zdolności oskarżonego do pracy, jak również był powieleniem zarzutów apelacyjnych i prezentowanej przez cały proces linii obrony oskarżonego o niezdolności do pracy, zaś wiosek o przesłuchanie A. W. i J. W. ( prawdopodobnie chodzi o małoletnie dzieci oskarżonego) nie wskazywał na jaką okoliczność ma to być uczynione, nie były one świadkami czynów przypisanych w pkt 2 i 3 wyroku ( co było wykazane w poprzednich częściach uzasadnienia), a co do czynu z pkt 1 wyroku, to wobec zmiany kwalifikacji na art. 209 § 1 kk ich przesłuchiwanie byłoby niecelowe. Po drugie, wnioski te okazały się bezzasadne w stopniu oczywistym, a kwestie z nimi związane i tak były przedmiotem zarzutów apelacyjnych – było to bardzo szeroko omawiane we wcześniejszych częściach uzasadnienia. W przekonaniu Sądu Okręgowego w/w orzeczenie Sądu Najwyższego nie powinno być interpretowane czysto formalnie w oderwaniu od realiów konkretnej sprawy i sam fakt, że strona podnosi zarzuty błędów w ustaleniach faktycznych i składa wnioski dowodowe nie może prowadzić do automatycznego rezygnowania ze stosowania instytucji opisanej w art. 117 § 3 a kpk. Wiele zależy od tego, czy wnioski te są zasadne, czy faktycznie są nowe i nie były wcześniej rozpatrywane, oraz, czy ustalenia faktyczne są prawidłowe. W przekonaniu Sądu Okręgowego w realiach tej konkretnej sprawy nie naruszono prawa oskarżonego do obrony mimo zastosowania dyspozycji art. 117 § 3 a kpk, a podwyższony standard ostrożności i rozwagi przy stosowaniu tej instytucji wyznaczony w/w orzeczeniem Sądu Najwyższego nie został naruszony.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmieniono wyrok w ten sposób, że:

⚫

uchylono rozstrzygnięcie o karze łącznej z punktu 4;

⚫

wyeliminowano z opisu czynu przypisanego w punkcie 1 słowa „ czym naraził ich na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych” i jako podstawę skazania oraz podstawę wymiaru kary za tak opisany czyn przyjęto dyspozycję art. 209 § 1 kk;

⚫

obniżono karę pozbawienia wolności wymierzoną w punkcie 1 do 6 ( sześciu ) miesięcy;

⚫

wymierzono oskarżonemu karę łączną 10 ( dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany

Było to omawiane.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Zasądzono wynagrodzenie dla obrońcy z urzędu według stawek minimalnych z uwzględnieniem jego obecności na dwóch terminach rozprawy apelacyjnej ( kierując się orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego zastosowano stawki dla obrońców z wyboru podwyższone o kwotę podatku Vat).

3

Na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolniono oskarżonego od kosztów sądowych z uwagi na niski poziom jego dochodów.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

skazanie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

oskarżony ( apelacja wprost)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wymiar kary za czyn z pkt I aktu oskarżenia, skazanie za czyny z pkt II i III aktu oskarżenia.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana