Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 250/20, Oz 100/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Piotr Kawecki

Protokolant p.o. sekretarza sądowego Adrianna Zyblewska

po rozpoznaniu w dniu 7 września 2022 r. w Toruniu

sprawy z powództwa: małoletniej L. K. (1) działającej przez matkę I. K.

przeciwko B. K.

o podwyższenie alimentów

oraz z powództwa wzajemnego B. K.

przeciwko małoletniej L. K. (1) działającej przez matkę I. K.

o obniżenie alimentów

I.  oddala powództwo główne w całości,

II.  oddala powództwo wzajemne w całości,

III.  nie obciąża B. K. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz małoletniej L. K. (1),

IV.  nieuiszczoną częścią kosztów sądowych obciąża Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Toruniu.

Sygn. akt III RC 250/20, Oz 100/20

UZASADNIENIE

I. K. działając w imieniu małoletniej L. K. (1) w dniu 7 maja 2020r. wniosła pozew przeciwko B. K. domagając się podwyższenia alimentów na rzecz mał. L. K. (1) z kwoty 750 zł miesięcznie do kwoty po 1500 zł miesięcznie. Wniosła także o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej powódki kosztów postępowania, według norm przepisanych. Ponadto I. K. wniosła o udzielenie zabezpieczenia poprzez zobowiązanie pozwanego do uiszczania na rzecz małoletniej alimentów w kwocie po 1500 zł miesięcznie, przez czas trwania procesu.

W uzasadnieniu wskazano, że alimenty na rzecz mał. powódki zostały ustalone w wyroku rozwodowym wydanym przez Sąd Okręgowy w Toruniu w dniu 21 czerwca 2018r. w sprawie o sygn. akt (...), obecnie zaś wzrosły koszty utrzymania małoletniej i zasądzona kwota nie wystarcza na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki.

Małoletnia L. K. (1) mieszka z matką w T. – miesięczny koszt utrzymania mieszkania wynosi ok. 1740 zł, w tym czynsz – 1000 zł, opłaty eksploatacyjne - ok. 560 zł, prąd – ok. 80 zł, telewizja i internet – 100 zł.

I. K. wskazała, że na koszty utrzymania mał. L. K. (1) składają się opłaty za: wyżywienie – 550 zł miesięcznie, przedszkole – 500 zł, artykuły plastyczne, pomoce naukowe – 50 zł, kosmetyki, przybory toaletowe – 50 zł, lekarstwa, wizyty u stomatologa – 70 zł, odzież, obuwie, bielizna – 150 z, odzież sezonowa i okolicznościowa – 20 zł, zajęcia z robotyki – 30 zł, wyposażenie pokoju – 20 zł, rozrywka - 100 zł, rodzinne wyjazdy, wycieczki wakacyjne – 100 zł, urodziny, święta, prezenty – 50 zł, mieszkanie (czynsz, prąd, woda, kanalizacja) – 435 zł. Łączny koszt utrzymania mał. wynosi 2125 zł miesięcznie.

I. K. wskazała, że otrzymuje zasiłek macierzyński w kwocie maksymalnie 1854,42 zł miesięcznie oraz świadczenie wychowawcze 500+ na mał. córkę.

Według wiedzy strony powodowej pozwany zatrudniony mieszka i pracuje w S.. Ostatnie znane matce mał. powódki jego miejsce zatrudnienia to (...), gdzie pozwany otrzymywał wynagrodzenie w kwocie ok. (...) (...) zł tygodniowo. (k.3-41 akt)

Postanowieniem z dnia 1 lipca 2020r. Sad Rejonowy w Toruniu oddalił wniosek strony powodowej o udzielenie zabezpieczenia roszczenia. (k. 47 akt)

Pozwany B. K. w odpowiedzi na pozew wniósł o jego oddalenie w całości. Ponadto, wniósł powództwo wzajemne, domagając się obniżenia z dniem wniesienia pozwu wzajemnego alimentów należnych od B. K. na rzecz mał. L. K. (1) z kwoty po 750 zł miesięcznie, do kwoty po 600 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwany zaprzeczył, aby koszt utrzymania jego córki opiewał na kwotę 2.125 zł, według niego kwoty wskazane w pozwie są znacznie zawyżone. Jego zdaniem koszty przedszkola małoletniej nie uzasadniają podwyższenia kwoty alimentów, gdyż koszty te zostały już uwzględnione podczas ustalania potrzeb mał. w trakcie postępowania przed Sądem Okręgowym.

Obecnie mał. powódka mieszka z matką i jej narzeczonym - Ł. S., oraz ich wspólną córką. Natomiast w czasie poprzedniego orzekania o alimentach L. K. (1) mieszkała wraz z matką i dziadkami macierzystymi. Zatem skala wydatków związanych z mieszkaniem jest zbliżona do poprzednich wydatków. Natomiast zdaniem pozwanego koszty najmu mieszkania nie powinny być uwzględniane do kosztów utrzymania mał., gdyż matka mał. wraz z narzeczonym ponosiliby tę kwotę niezależnie od zamieszkiwania z powódką. Pozwany zakwestionował także koszty wyżywienia mał., gdyż śniadania i obiady córka jada w przedszkolu, a większość weekendów spędza u dziadków macierzystych u których jada posiłki, oraz koszty lekarstw i wizyt u dentysty, gdyż mał. choruje sporadycznie, a ze względu na wiek nie potrzebuje specjalistycznego leczenia stomatologicznego. Zdaniem pozwanego strona powodowa zawyżyła również koszty związane z wydatkami na artykuły plastyczne i pomoce naukowe dla dziecka. W trakcie postępowania rozwodowego, matka mał. wskazywała wyższe koszty ponoszone z zakupem kosmetyków, pampersów i środków, a obecnie mał. nie korzysta już z pampersów, również nie wymaga tak częstej wymiany odzieży jak kiedyś.

B. K. wskazał, że regularnie przesyła córce zabawki i prezenty, w miarę możliwości stara się również zapewnić córce atrakcje podczas wspólnie spędzanego czasu.

Nadto, B. K. wskazał, że polepszyła się sytuacja finansowa matki dziecka, która obecnie otrzymuje zasiłek macierzyński w wysokości ok. 1850 zł, podczas gdy w czasie sprawy rozwodowej zarabiała kwotę 1350 zł.

Natomiast B. K. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z partnerką - J. S.. W(...) (...) parze urodził się syn - L. K. (2). Ponadto z rodziną zamieszkuje dwójka dzieci z poprzedniego związku (...).

Na przełomie 2019 r. i 2020 r. B. K. pozostawał bezrobotny aż do kwietnia 2020r. kiedy znalazł zatrudnienie jako magazynier w firmie (...). Obecnie pozwany otrzymuje tygodniowe wynagrodzenie w wysokości ok. (...) (...) netto . Partnerka pozwanego od marca 2020r. pozostaje bez pracy, otrzymuje jedynie świadczenie rodzinne w kwocie ok. (...) (...) oraz alimenty na dzieci z poprzedniego związku.

Na koszty związane z dojazdami do pracy powód przeznacza ok. 250 (...), miesięczne raty za ubezpieczenie posiadacza samochodu wynoszą ok. 50 (...), podatek drogowy 12,5 funta. Na koszty mieszkania natomiast składają się:

-

421,64 (...) tytułem czynszu najmu oraz opłaty za sprzątanie części wspólnych nieruchomości,

-

216 (...) tytułem tzw. C. (...) oraz opłaty za wodę i odprowadzanie ścieków,

-

około 60 (...) tytułem opłat za prąd i gaz (płatność na rzecz firmy (...).(...)),

-

około 25 (...) tytułem opłaty za internet (płatność na rzecz firmy (...)),

-

około 13 (...) tytułem opłaty za telewizję, tzw. T. L. (opłata za jeden rok wynosi 154,50 (...) i płatna jest w miesięcznych ratach),

tj. łącznie około 735 (...).

B. K. ponosi także koszt abonamentu telefonicznego w wysokości 10 (...) miesięcznie. Natomiast każdorazowy przylot do Polski w celu spotkania się z córką wiąże się dla niego z następującymi wydatkami: około 140 (...) tytułem biletów na samolot w obie strony oraz około 80 (...) tytułem opłaty za hotel.

Koszt utrzymania mał. L. K. (2) w skali jednego miesiąca kształtują się następująco:

-

około 50 (...) pampersy,

-

około 50 (...) mokre chusteczki, waciki, podkłady jednorazowe,

-

około 35 (...) kosmetyki dla niemowląt,

-

około 60 (...) mleko modyfikowane,

-

około 25 (...) witaminy i leki,

-

około 40 (...) ubranka,

-

około 30 (...) akcesoria dziecięce.

Podsumowując, B. K. wskazał, że od czasu poprzedniego orzekania o alimentach na rzecz córki nie zwiększyły się koszty utrzymania mał, lecz - wręcz przeciwnie - w pewnym stopniu są one mniejsze. Natomiast w bardzo istotny sposób pogorszyły się możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego. W szczególności aktualnie otrzymuje on mniejszy dochód z wynagrodzenia za pracę niż wcześniej oraz podnosi dodatkowy wydatek dojazdu do miejsca pracy. Wyższe są koszty utrzymania obecnego mieszkania pozwanego oraz obciążające go zadłużenia. Przede wszystkim jednak, B. K. urodziło się kolejne dziecko. (k.81-163 akt)

W odpowiedzi na pozew wzajemny strona powodowa wniosła o oddalenie powództwa wzajemnego w całości. (k.170

Pismem procesowym z dnia 18.08.2022r. powódka - pozwana rozszerzyła żądanie pozwu i wniosła o podwyższenie renty alimentacyjnej na rzecz mał. L. K. (1) do kwoty 2000 zł miesięcznie. Pozwany – powód wzajemny podtrzymał swoje stanowisko (k.481)

Podczas rozprawy w dniu 7 września 2022r. powódka – pozwana sprecyzowała swoje stanowisko, wskazując, iż od dnia wniesienia pozwu żąda kwoty 1500 zł miesięcznie tytułem alimentów na mał., natomiast rozszerzonej kwoty - 2000 zł miesięcznie tytułem alimentów od dnia 1 września 2022r. Pozwany – powód wzajemny wnosił jak dotychczas. (k.523)

Sąd ustalił co następuje:

M.. L. K. (1) ur. (...) jest dzieckiem pochodzącym ze związku (...).

Dowód: odpisy zupełne aktów urodzenia – k. 14 akt (...) SO w (...)

Wyrokiem z dnia 21 czerwca 2018r. wydanym w sprawie o sygn. akt (...) Sąd Okręgowy w (...) rozwiązał małżeństwo I. K. i B. K. zawarte (...) W pukncie 4. Sąd zasądził od B. K. alimenty na rzecz mał. L. K. (1) w kwocie po 750 zł miesiecznie. Wyrok uprawomocnił się z dniem 12 lipca 2018r.

Dowód: wyrok SO w (...) z dnia 21.06.2018r. – k. 91 akt (...) SO w (...)

Wówczas małoletnia L. miała (...) lata i mieszkała razem z matką i dziadkami macierzystymi. Matka małoletnia I. K. wówczas pracowała z wynagrodzeniem w wysokości (...) zł miesięcznie. Tytułem udziału w kosztach zwianych z mieszkaniem przekazywała rodzicom 900 zł miesięcznie. Na odzież i obuwie dla mał. przeznaczała ok. 200 zł miesięcznie, na pieluchy ok. 60 zł za paczkę, na przedszkole 500 zł, na kosmetyki mał. ok. 80 zł miesięcznie.

B. K. zatrudniony był wówczas w firmie (...) Ltd, z wynagrodzeniem w kwocie (...) (...) netto tygodniowo.

Dowód: akta (...) Sądu Okręgowego w (...)

Obecnie małoletnia L. K. (1) ma (...) lat i od 1 września 2022r. uczęszcza do (...) klasy Szkoły Podstawowej nr (...) w T..

Na koszty wyżywienia mał. jej matka przeznacza ok. 750-800 zł miesięcznie.

Na wyprawkę szkolną matka mał. otrzymała jednorazowe świadczenie w wysokości 300 zł, jednak nie wystarczyło ono na zakup całej wyprawki, która łącznie wyniosła ok. 600 zł.

M.. L. chodzi na zajęcia plastyczne, które są darmowe oraz do (...) (...), za który składka wynosi 40 zł miesięcznie.

Na odzież i obuwie dla mał. jej matka przeznacza 120-150 zł miesięcznie. M.. choruje na (...) i (...), leczona jest w ramach NFZ, koszt leków wynosi ok. 60-70 zł miesięcznie. Na środki higieniczne i kosmetyki matka mał. przeznacza ok. 50 zł miesięcznie, na rozrywkę ok. 100 zł miesięcznie.

Małoletnia odbywała prywatną wizytę u (...), która kosztowała 120 zł. Mał. L. na wadę wzroku i wymaga (...)– była na dwóch wizytach lekarskich, koszt jednej to 200 zł, koszt pierwszych (...) to 200 zł, a koszt drugich to ok. 180 zł.

Matka małoletnia I. K. pozostaje w związku partnerskim z Ł. S., z którego pochodzi jej drugie dziecko – małoletnia M.. Rodzina wynajmuje czteropokojowe mieszkanie o powierzchni 77 m 2 – obecna kwota czynszu wynosi 1800 zł miesięcznie.

I. K. do sierpnia 2020r. przebywała na urlopie macierzyńskim z dochodem w wysokości 1500 zł miesięcznie. Następnie zarejestrowała się w Urzędzie Pracy i otrzymywała zasiłek do 31 marca 2021r. – początkowo przez 3 miesiące w kwocie 800 zł, a następnie przez kolejne 3 miesiące w kwocie ok. 700 zł. W lipcu oraz sierpniu ubr. uczęszczała na kurs, a od listopada 2021r. rozpoczęła 3-miesięczny staż w salonie kosmetycznym, który ukończyła w lutym br. Podczas stażu otrzymywała wynagrodzenie w kwocie (...) zł. Obecnie jest zarejestrowana w Urzędzie Pracy.

Pobiera świadczenie wychowawcze 500+ na każdą z córek oraz świadczenie rodzinne – 124 zł na mał. L. i 95 zł na mał. M..

Koszt utrzymania mał. M. to: pampersy – 70 zł miesięcznie, chusteczki – 20 zł, mleko modyfikowane – ok. 200 zł miesięcznie, obuwie – ok. 120 zł miesięcznie, środki higieny – 30-40 zł.

Na swoje koszty utrzymania I. K. przeznacza ok. 100 zł miesięcznie na zakup odzieży i obuwia, ok. 450-500 zł na wyżywienie, 40 zł na środki higieniczne i kosmetyczne, 200 zł miesięcznie na abonament telefoniczny.

Partner I. Ł. S. pracuje jako pracownik budowlany, z wynagrodzeniem w kwocie ok. (...) zł tygodniowo.

Dowody: zeznania I. K. – k. 418v-420, 523v-524

Zeznania świadka Ł. S. – k. 373v-374v

Zeznania świadka J. T. – k. 374v-375v

Wydruki z portalu zus.pl – k. 9

Pisma ze spółdzielni – k. 10-12

Potwierdzenia przelewów – k. 13-15, 187, 189

Umowa najmu okazjonalnego – k. 18-20

Korespondencja stron – k. 21-40, 176-180, 357-363, 498-500v

Potwierdzenia zamówień, paragony i faktury – k. 181-186, 188, 190-193, 492-497

Dokumentacja medyczna mał. – k. 195-196, 204-207

Decyzja Prezydenta Miasta T. – k. 199

Zaświadczenie z przedszkola – k. 203

Informacja z (...) Urzędu Wojewódzkiego – k. 208

Jadłospis mał. – k. 364-366

Dokumentacja medyczna matki mał. – k. 407-408

Zaświadczenia – k. 473, 475-477, 479

Wydruk wiadomości e-mail – k. 474

Aneks do umowy najmu okazjonalnego lokalu – k. 478

Opinia o mał. – k. 480

Pozwany – powód wzajemny B. K. ma obecnie (...) lat. Pozostaje w związku partnerskim z J. S., z którą posiada syna – L. K. (2) ur. (...) Panterka pozwanego – powoda wzajemnego posiada dwójkę małoletnich dzieci z poprzedniego związku – (...) i J.. Na koszty mieszkania rodziny składają się: czynsz – 466 (...), woda, wywóz śmieci, sprzątania klatek schodowych – 216 (...), prąd – 150 (...), internet – 50 (...), telewizja – 13 (...), pranie – 5 (...) (od 2 miesięcy rodzina nie posiada pralki).

B. K. mieszka i pracuje w S.. Pracuje w firmie (...), z wynagrodzeniem w wysokości (...) (...) tygodniowo. Na dojazdy do pracy przeznacza 100(...) miesięcznie. Pieniądze w kwocie 50 (...) pożycza od ojca u którego posiada zadłużenie w kwocie 2500 zł. Ponadto rodzina jest zadłużona w spółdzielni mieszkaniowej na kwotę 1400 (...).

Panterka pozwanego – powoda wzajemnego od marca 2021r. nie pracuje. Jest zarejestrowana w Urzędzie Pracy. Otrzymuje zasiłek na dzieci w kwotach:(...) (...) tygodniowo na mał. K., 13,95 (...) tygodniowo na mał. J. i 13,95 (...) tygodniowo na mał. L.. Dodatkowo J. S. otrzymuje alimenty na dwójkę dzieci w łącznej wysokości (...) (...) miesięcznie. Kobieta posiada samochód, którym dowozi partnera do pracy, gdyż ten nie posiada prawa jazdy. Koszt ubezpieczenia samochodu wynosi 60 (...) miesięczne.

Miesięczny koszt utrzymania mał. L. K. (2) wynosi ok. 480-500 (...), w tym pieluchy – 24 (...) tygodniowo, kosmetyki do topowej skóry – 40 (...) miesięcznie, rehabilitacja – 20 (...) tygodniowo, odzież – 70-80 (...) miesięcznie, witaminy – 30 (...) miesięcznie.

Na swoje utrzymanie pozwany – powód wzajemny przeznacza 200 (...) miesięcznie na wyżywienie, 200 (...) miesięcznie na odzież, 30-50 (...) miesięcznie środki higieny, 10 (...) na telefon. Koszt przyjazdu do Polski wynosi ok. 80 (...) za jeden bilet dla jednej osoby.

Dowody: zeznania B. K. –k. 420v-422, 524-525v

Zeznania świadka J. K. – k. 375v-376v

Zeznania świadka J. S. – k. 376v-378

Korespondencja stron – k. 100-122

Akt urodzenia mał. L. K. (3) – k. 124

Wydruki wiadomości e-mail – k. 126, 145, 163

Informacja o wynagrodzeniu – k. 127-130, 228-230

Informacja dot. opłat związanych z mieszkaniem – k. 147, 314-315, 514

Informacje dotyczące lotu i hotelu – k. 152-156

Faktury i paragony – k. 157-160, 387-390

Wyciąg z konta – k. 309-311

Informacja o zasiłku na dzieci – k. 320

Korespondencja B. K. – k. 322-324

Szacunkowa wycena planu leczenia – k. 385

Dokumentacja fotograficzna – k. 517-519

Zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 522

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny ustalono na zeznań stron procesu, które uznano w dużej części za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków Ł. S., J. T., J. K. i J. S. – są one wyważone, w ocenie Sądu bezstronne, znajdują potwierdzenie w ustaleniach stanu faktycznego dotyczącego sytuacji majątkowej i zarobkowej stron, czynionych w dużej mierze w oparciu o dowody z dokumentów.

Mając na uwadze ustalony stan faktyczny na podstawie zebranego i powyżej ocenionego materiału dowodowego Sąd uznał, że powództwo małoletniej L. K. (1) nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Przepis art. 135 § 1 k.r.o. wskazuje przy tym, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zgodnie natomiast z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Małoletnia powódka winna mieć zaspokojone usprawiedliwione potrzeby, czyli takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia, wykształceniu itp. Katalog owych potrzeb jest sprawą indywidualną. W przypadku obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dzieci zakres wzajemnych uprawnień i obowiązków alimentacyjnych wyznacza przede wszystkim dyrektywa zaspokajania przez te osoby potrzeb ekonomicznych zgodnie z zasadą równej stopy życiowej. Usprawiedliwione potrzeby ich dzieci nie mogą być określane na poziomie elementarnym, lecz takim, jaki odpowiada stopie życiowej rodziców. Usprawiedliwione potrzeby dotyczą środków utrzymania i wychowania. Potrzeby utrzymania mają charakter konsumpcyjny. Ich zaspokojenie bowiem polega na zapewnieniu uprawnionemu mieszkania, wyżywienia, odzieży, leczenia, pielęgnacji w chorobie, itp. Zaspokojenie potrzeb dziecka w zakresie wychowania następuje przez zapewnienie mu nie tylko środków materialnych, lecz także troski o jego rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie go do samodzielnego życia w społeczeństwie. Z art. 128 k.r.o. płynie dyrektywa, by realizować zaspokajanie potrzeb w zakresie wychowania adekwatnie do wieku dziecka, zdrowia, jego uzdolnień, rodzaju szkoły i profilu klasy, do której uczęszcza, itp., a zatem dostarczyć mu tego wszystkiego, co jest potrzebne do jego fizycznego i umysłowego rozwoju, a więc zapewnienie pielęgnacji i pieczy, odpowiedniego wykształcenia, przygotowania do życia w społeczeństwie, rozwijania zainteresowań kulturalnych i uzdolnień. Przez zmianę stosunków rozumie się zmianę usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego albo zmianę w zakresie możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zwiększenie albo zmniejszenie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do podwyższenia lub obniżenia alimentów. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu (por.: uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 października 1954 r., I CO 41/54). Podwyższenie alimentów następuje wówczas, gdy zwiększeniu uległy potrzeby uprawnionego albo wzrosły możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

W sprawie nie ulegało wątpliwości, że małoletnia L. K. (1) nie ma majątku, który przynosiłby dochód przeznaczony na jej utrzymanie. A zatem obowiązek utrzymania małoletniej spoczywa na jej rodzicach, z uwzględnieniem ich możliwości zarobkowych. Oznacza to, że również pozwany B. K. powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem małoletniej córki w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, leków, części opłat mieszkaniowych za mieszkanie w którym przebywa oraz innych wydatków niezbędnych do jej prawidłowego rozwoju i wychowania.

Małoletnia powódka jest obecnie uczennicą(...) klasy szkoły podstawowej, od ustalenia obowiązku alimentacyjnego B. K. wobec małoletniej upłynęły 4 lata.

W ocenie Sądu pomimo upływu czasu, koszty utrzymania mał. powódki zmieniły się, choć nie wzrosły znacząco. Potrzeby małoletniej L. K. (1) są obecnie częściowo zaspokojone bieżącymi alimentami ze strony jej ojca B. K.. Ponadto matka małoletniej otrzymuje na córkę świadczenie wychowawcze 500+, które powinna przeznaczać na pokrywanie dodatkowych potrzeb córki, jak np. rozrywka czy zajęcia dodatkowe.

Wprawdzie zgodnie z art. 135 § 3 pkt 3 k.r.o. świadczenie to nie ma wpływu na zakres obowiązku alimentacyjnego, to jednak podkreślenia wymaga, że dotyczy to tylko usprawiedliwionych kosztów utrzymania uprawnionego. Innymi słowy, świadczenie to nie może zastępować alimentacji przez zobowiązanego w zakresie zaspokojenia potrzeb usprawiedliwionych. Może jednak - a w świetle celowości jego wprowadzenia nawet powinno - stanowić źródło finansowania wydatków dodatkowych, służących utrzymaniu dziecka. Gdyby finansować wszystkie potrzeby dziecka tylko obowiązkiem alimentacyjnym każdego z rodziców, to świadczenie 500+ w zakresie potrzeb dziecka nie miałoby być na co przeznaczone, bo byłyby one w całości zaspokajane przez obowiązek alimentacyjny (wówczas świadczenie to byłoby dochodem rodzica), co byłoby sprzeczne z celem jego wprowadzenia.

Tym samym, deklarowane przez stronę powodową wydatki na rozrywkę, hobby, zajęcia dodatkowe małoletniej, ewentualnie dodatkowe inne wydatki związane choćby z leczeniem poza NFZ, powinny być pokrywane ze świadczenia 500+, ponieważ w innym przypadku świadczenie to służyłoby jedynie poprawie sytuacji finansowej matki małoletniej, co byłoby oczywiście sprzeczne z celem jego wprowadzenia (tak też Sąd Okręgowy w Toruniu w sprawie (...)).

Analizując sytuację finansową matki mał powódki – pozwanej wzajemnej, Sąd wziął pod uwagę, iż kobieta nie pracuje i ma na wychowaniu jeszcze jedno małoletnie dziecko. Jednakże prowadzi ona wspólne gospodarstwo domowe z partnerem, na którego pomoc może liczyć. Druga mał. córka I. K. ma ok. (...) lat. W ocenie Sądu nie ma przesłanek uniemożliwiających podjęcie poprzez kobietę pracy zarobkowej i oddania córki pod opiekę żłobka czy chociażby opiekunki. Argumentacja I. K., jakoby nie mogła pracować z uwagi na opiekę nad dziećmi jest nieprzekonująca, wszak już w listopadzie 2021r. odbyła kurs w salonie kosmetycznym – wówczas także na czas owego kursu zapewnić musiała opiekę nad dziećmi. Podjęcie zatrudnienia – z wynagrodzeniem choćby na poziomie najniższego wynagrodzenia pozwoliłoby I. K. na zdecydowaną poprawę swej sytuacji finansowej i zaspokajanie części usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki.

W niniejszej sprawie Sąd brał pod uwagę także zakres możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego – powoda wzajemnego. Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. B. K. mieszka i pracuje w S.. Pracuje w firmie (...), z wynagrodzeniem w wysokości (...) (...) tygodniowo. Gospodarstwo domowe prowadzi wspólnie z partnerką, która ma na utrzymaniu dwójkę małoletnich dzieci pochodzących z poprzedniego związku. Kobieta nie pracuje, pozostaje zarejestrowana w urzędzie pracy. Zatem to na pozwanym – powodzie wzajemnym spoczywa w głównej mierze obowiązek utrzymania swojej rodziny, obecnie także swego drugiego dziecka – L. K. (2). B. K. wykorzystuje swe możliwości zarobkowe, pomimo uciążliwości dojazdów do pracy – jest do nie dowożony, pracuje 6 dni w tygodniu.

Sąd miał na uwadze, że przy zasądzaniu alimentów od osób zobowiązanych do alimentacji, granicą, której nie można przekroczyć, jest granica „niedostatku". Oznacza to, że obowiązek alimentacyjny osób zobowiązanych nie obejmuje kwot niezbędnych do pokrycia usprawiedliwionych potrzeb samego zobowiązanego, by nie wpędzić go w stan niedostatku. W ocenie Sądu, określenie alimentów na obecnym poziomie wynoszącym 750 zł miesięcznie jest kwotą adekwatną do możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego – powoda wzajemnego oraz do usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki – pozwanej wzajemnej. Od ostatniego rozstrzygnięcia w przedmiocie alimentów pojawiła się kolejna osoba uprawniona do alimentacji przez B. K., wysokość zaś uzyskiwanych dochodów nie zmieniła się znacząco (zwiększenie pensji o ok. 10 (...) tygodniowo).

Koszty utrzymania i wychowania małoletniej L. K. (1) winny być rozłożone na obydwoje rodziców. Zatem w ocenie Sądu nie istniały zarówno podstawy do podwyższenia świadczenia alimentacyjnego od B. K. na rzecz małoletniej córki L. K. (1), jak również do jego obniżenia.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w punkcie I. oddalił powództwo główne w całości.

W punkcie II. Sąd oddalił powództwo wzajemne w całości.

Sąd nie obciążył pozwanego B. K. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz małoletniej powódki w oparciu o art. 102 kpc.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2022r., poz. 1125), obciążając nimi Skarb Państwa.