Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 427/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 25 06 2021r, sygn.. akt XVIII K 88/20

Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca x 2

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Vide pkt 1 i 2 apelacji obrońcy oskarżonego P.(adwokat B. T.),vide pkt.1i 2 apelacji obrońcy oskarżonego P. (adwokat R. B.), vide pkt 1-3 apelacji obrońcy oskarżonego (...)( adwokata M. S.), vide pkt 1-3 apelacji prokuratora

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Wniosek

Vide apelacje obrońców oskarżonych i prokuratora

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie sygn. akt XVIII K 88/20, poza pkt 3 tego orzeczenia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje: wniesione przez strony postępowania apelacje okazały się w pewnym zakresie słuszne i spowodowały częściowe uchylenie zaskarżonego orzeczenia.

Na wstępie wskazać należy, iż poza kwestią związaną z uchyleniem wyroku sądu I instancji w zakresie pkt 3 czyli rozstrzygnięcia o naprawieniu szkody, w pozostałej zaskarżonej części zarzuty wywiedzionych apelacji nie są zasadne. Sąd Okręgowy w sposób należyty nie tylko zgromadził materiał dowodowy ale i poddał go wnikliwej analizie, która doprowadziła do oceny zgodnej z art. 7 kpk. Brak jakichkolwiek argumentów, które przekonałyby sąd odwoławczy do zaakceptowania tezy obrony o dokonaniu błędu w ustaleniach faktycznych. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika w sposób nie budzący wątpliwości, iż oskarżeni M. P. i T. W., mieli świadomość upływu terminu zawarcia umowy przyrzeczonej, terminu który wynikał wprost z treści umowy przedwstępnej sprzedaży przedmiotowej nieruchomości. Nie ulega także wątpliwości, iż stroną tej umowy była spółka (...) Sp. z o.o., a także i to, że wówczas oskarżony M. P. był udziałowcem tej spółki zaś T. W. prezesem zarządu. Słusznym jest także i ta część ustaleń sądu I instancji która mówi o motywacji i celu działania oskarżonych, niewątpliwie bowiem chodziło o wysoki zysk wynikający z pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości, zysk który wynikał z różnicy pomiędzy cenę sprzedaży pokrzywdzonym, a więc kwotą 6.855.150 zł, a kwotą 8.798.436 zł będącą ceną z jaką oskarżeni sprzedaliby później tę nieruchomość. W tym właśnie celu działając wspólnie i w porozumieniu podjęli działania, które miały skłonić pokrzywdzonych do zawarcia umowy przyrzeczonej. Tworząc wobec tego pozory znalezienia inwestora który kupi ostatecznie od (...) nieruchomość , zawarli w dniu 20 czerwca 2018r umowę przedwstępną sprzedaży przedmiotowej nieruchomości . Stronami tej umowy były odpowiednio (...) w imieniu której działał T. W. oraz (...) Sp Z o.o. w imieniu i na rzecz której działał oskarżony M. P.. W rzeczywistości (...) nie miała środków na zakup tej nieruchomości, a przez to także spółka (...) nie miała żadnej możliwości wywiązania się z zawartej z pokrzywdzonymi umowy. O pozornym charakterze zawartych umów świadczą także pozostałe czynności podejmowane przez oskarżonych , w tym umowy z dnia 29 czerwca 2018r o zmianie umowy przyrzeczonej pomiędzy oboma spółkami w ten sposób , że część kwoty należną pokrzywdzonym miałaby być od razu wpłacona na ich konta. Oskarżeni byli świadomi konsekwencji podjętych działań, które od początku nakierowane były na wprowadzenie pokrzywdzonych w błąd co do zamiaru i możliwości wywiązania się przez nich z obowiązku zawartej w dniu 29 czerwca 2018 r umowy sprzedaży nieruchomości. Poszukiwanie nabywcy w nieokreślonym przedziale czasu było warunkiem nieakceptowalnym przez pokrzywdzonych, którzy znając sytuację obu spółek nigdy nie sprzedali by nieruchomości, rozporządziliby swoim mieniem w sposób odmienny.

W całości należy podzielić wywody sądu meriti dotyczące orzeczenia o uniewinnieniu oskarżonego (...) od czynu z pkt 2 aktu oskarżenia. Nie ulega wątpliwości, iż w dacie domniemanego czynu z art. 300 par 2 kk w zw. z art. 308 kk, nieruchomość w J. obciążona została hipoteką przymusową (obecnie kwota zabezpieczenia wynosi ponad 10 mln zł), nadto oskarżony zawarł umowę sprzedaży o jakiej mowa w zarzucie w dacie 2 sierpnia 2018 r czyli 2 tygodnie przed złożeniem pozwu o zapłatę na rzecz pokrzywdzonych kwoty odsetek w wysokości 47.328.71 zł, nie chodziło więc o roszczenie główne. W ocenie Sądu Apelacyjnego to rozstrzygnięcie jest prawidłowe.

Natomiast rozstrzygnięcie z pkt 3 wyroku nie mogło się ostać, gdyż wobec szeregu nie wyjaśnionych okoliczności należy w tej kwestii przeprowadzić ponowne postepowanie w całości, z uwzględnieniem zagadnień związanych z rzeczywistą kwotą, która stanowiłaby naprawienie szkody w tej sprawie. Wynika to z okoliczności zgłoszonych przez strony na ostatniej rozprawie apelacyjnej, gdzie obrona przedstawiła informacje o toczących się postępowaniach, w wyniku których pokrzywdzeni uzyskali częściowe naprawienie szkody. Nie ulega wątpliwości także, iż wniosek zawarty w apelacji prokuratora wymaga dalszych czynności dowodowych zarówno z dokumentów w postaci stanu prawnego i osobowego podmiotów prawnych zaangażowanych w sprzedaż przedmiotowej nieruchomości i statusu samych oskarżonych, a przede wszystkim ustalenia na ich podstawie tożsamości ewentualnego roszczenia cywilnego.

Nie jest zasadny zarzut rażącej niewspółmiernie łagodnej kary wymierzonej obu oskarżonym. Należy podzielić w tej kwestii wywody zawarte w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia, zarówno co do zamiaru działania oskarżonych jak i nakłonieniu ich do podjęcia możliwych starań o zwrot nieruchomości pokrzywdzonym. Obaj oskarżeni są osobami do tej pory nie karanymi, o pozytywnej opinii i ustabilizowanym trybie życia. Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Apelacyjny orzekł, jak w wyroku.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Pkt. 3 zaskarżonego orzeczenia.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Rozstrzygnięcie z pkt 3 wyroku nie mogło się ostać, gdyż w ocenie sądu odwoławczego zapadło przedwcześnie, a wobec szeregu nie wyjaśnionych okoliczności należy w tej kwestii przeprowadzić ponowne postepowanie w całości, z uwzględnieniem zagadnień związanych z rzeczywistą kwotą, która stanowiłaby naprawienie szkody w tej sprawie. Wynika to z okoliczności zgłoszonych przez strony na ostatniej rozprawie apelacyjnej, gdzie obrona przedstawiła informacje o toczących się postępowaniach (wskazując na akt notarialny z dnia 08 czerwca 2022r i treści ugody z dnia 04 marca 2022r pomiędzy pokrzywdzonymi a aktualnym dysponentem przedmiotowej działki), w wyniku których pokrzywdzeni uzyskali częściowe naprawienie szkody. Pokrzywdzeni w głosach stron na rozprawie apelacyjnej zakwestionowali powyższe. Rodzi to konieczność ponownego przesłuchania stron na wskazane okoliczności, a także rozszerzenia postępowania dowodowego na strony zawartej ugody w tym przede wszystkim C. W.. Nie ulega wątpliwości także, iż wniosek zawarty w apelacji prokuratora wymaga dalszych czynności dowodowych zarówno z dokumentów określających stan prawny i osobowy podmiotów prawnych zaangażowanych w sprzedaż przedmiotowej nieruchomości i statusu samych oskarżonych, a przede wszystkim ustalenia na ich podstawie tożsamości ewentualnego roszczenia cywilnego, czego Sąd Okręgowy nie dokonał, a na co wskazują zarzuty wszystkich złożonych w tej sprawie środków zaskarżenia. Odnosząc się do wniosków apelacji prokuratora, opartych na dywagacjach sądu meriti zawartych w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia, wypada wskazać, iż nie do końca określona pozycja oskarżonych względem podmiotów będących aktualnymi właścicielami nieruchomości nie jest gwarantem jakiegokolwiek działania zmierzającego do przywrócenia stanu posiadania pokrzywdzonych, a więc spowodowania zwrotu nieruchomości.

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

7.  PODPIS

Przemysław Filipkowski Małgorzata Janicz Adam Wrzosek