Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

po rozpoznaniu 19 stycznia 2022 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. P.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem (...) sp. z o.o. w (...) S.A. w P.

o wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej

na skutek odwołania powódki od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 27 listopada 2015 r. Nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w pkt 2 w ten sposób, że dotychczasową treść zastępuje następującym brzmieniem „stwierdzić, że 30 września 2004 r. wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w P. na Osiedlu (...) było nieuzasadnione, natomiast w dniach 13 października 2004 roku, 20 maja 2005 i 20 lipca 2005 roku nie doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w P. na Osiedlu (...).”;

2.  oddala odwołanie w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od K. P. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji energetyki kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego).

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmE 6/21

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ( dalej Prezes URE, pozwany) decyzją z 27 listopada 2015 r. nr (...), na podstawie art. 8 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2012 r. poz. 1059 z późn. zm., dalej: p.e.) oraz art. 104 i 105 § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postepowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz.267, Dz.U. z 2014 r., poz. 183, Dz.U. z 2015 r. poz. 211) (dalej k.p.a.) po rozpatrzeniu wniosku K. P. (dalej powódka) z 17 sierpnia 2012 r.:

1.  stwierdził, że w dniach: 22 czerwca 2005 r., 1 sierpnia 2005 r. i 26 stycznia 2006 r. wstrzymanie dostaw energii elektrycznej dokonane przez (...) S.A. z siedzibą w P. (dalej (...) S.A., zainteresowany) do lokalu mieszkalnego położonego w P. na osiedlu (...) nr (...)było nieuzasadnione;

2.  umorzył postępowanie administracyjne w części dotyczącej wniosku K. P. o stwierdzenie nieuzasadnionego wstrzymania dostaw energii elektrycznej w dniach: 30 września 2004 r., 13 października 2004 r., 20 maja 2005 r. i 20 lipca 2005 r. do lokalu mieszkalnego położonego w P. na os. (...) nr (...), bowiem ze zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego wynika, że w powyższych dniach nie doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej.

Od powyżej Decyzji odwołanie złożyła powódka, zaskarżając Decyzję w punkcie drugim. W uzasadnieniu odwołania zarzuciła Prezesowi URE brak bezstronności, należytej analizy i uwagi w rozpoznaniu sprawy, a w rezultacie błędne uznanie, że w dniach 30 września 2004 r., 13 października 2004 r., 20 maja 2005 r. i 20 lipca 2005 r. nie doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do jej mieszkania.

W oparciu o powyższe zarzuty powódka wniosła o:

1.  zmianę decyzji w zaskarżonej części przez stwierdzenie, iż w dniach 30 września 2004 r., 13 października 2004 r., 20 maja 2005 r. i 20 lipca 2005 r. nastąpiło wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do lokalu na os. (...) w P. i że to wstrzymanie było nieuzasadnione,

ewentualnie

2.  uchylenie decyzji w zaskarżonej części i przekazanie w tej części sprawy do ponownego rozstrzygnięcia.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od powódki kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podtrzymał wyrażone w decyzji stanowisko.

Zainteresowani (...) S.A. z/s w P. oraz (...) sp. z o.o. z/s w P. nie złożyli odpowiedzi na odwołanie.

Wyrokiem z 28 czerwca 2018 r. Sąd Okręgowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej SOKiK) oddalił odwołanie powódki w całości. W związku z tym powódka wywiodła apelację, po rozpoznaniu której Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z 14 lipca 2020 r. uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu wyroku, Sąd Apelacyjny wskazał, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd przeprowadzi wnioskowane przez powódkę dowody z zeznań świadków, a następnie oceni ponownie dowody z dokumentów przedstawionych przez powódkę. Po czym dokona subsumcji stanu faktycznego pod odpowiednią normę prawną i oceni, czy wstrzymanie dostaw energii było nieuzasadnione, czy nie było uzasadnione, czy też w ogóle nie doszło do wstrzymania dostaw energii. A nadto oceni czy w ustalonym stanie faktycznym dopuszczalne było umorzenie postepowania administracyjnego z uwagi na jego bezprzedmiotowość, czy też sprawa winna być rozpoznana przez Prezesa URE w sposób merytoryczny.

W trakcie ponownego rozpoznania sprawy powódka i pozwany podtrzymali dotychczasowe stanowiska, z kolei zainteresowany (...) S.A. wniósł o oddalenie odwołania w całości (nagranie rozprawy z 19/01/2022 r. k. 401).

Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

K. P. była odbiorcą energii elektrycznej na podstawie umowy zgłoszenia zawartej 5 września 1985 r. Miejscem dostarczania energii elektrycznej był lokal mieszkalny znajdujący się w P., na os. (...) ( Umowa k.49 akt adm.).

W dniu 1 lipca 2004 r. (...) S.A. wystawiła powódce fakturę nr (...) na kwotę do zapłaty 97,47 zł z terminem płatności na 16 lipca 2004 r. (faktura k. 50 akt adm.). Z powodu braku zapłaty powyższej faktury, 5 sierpnia 2004 roku, skierowała do powódki wezwanie do zapłaty, które zostało wysłane zwykłą przesyłką listową ( pismo (...) S.A. z 05/10/2012 r. k. 46 akt adm.).Brak zapłaty należności wynikającej z tej faktury, spowodował wystawienie przez (...) S.A. 21 września 2004 r. polecenia wstrzymania dostaw energii elektrycznej do lokalu powódki ( pismo (...) S.A. z 07/09/2012 r. k. 12 akt adm.).

W dniu 30 września 2004 r. pracownik Działu Rozliczeń Zakładu Obsługi Klienta (...) S.A. wstrzymał dostawę energii elektrycznej do mieszkania nr (...) położonego w P. na osiedlu (...), a należącego do K. P., poprzez wykręcenie bezpieczników na klatce schodowej. Wówczas też doręczył K. P. fakturę za zużyty gaz, odebrał należną opłatę i wystawił pokwitowanie zapłaty, a następnie wkręcił bezpieczniki, przywracając tym samym dopływ energii elektrycznej do lokalu (zeznania powódki nagranie rozprawy z 19 stycznia 2022 roku k. 403, pokwitowanie zapłaty z 30/09/2004 r. k. 88 akt adm., faktura VAT za 06/2004 k. 88 akt adm.).

Z kolei 13 października 2004 r., podczas nieobecności powódki w mieszkaniu, pracownik Zakładu Obsługi Klienta (...) S.A. w P., inkasent S. M. pozostawił w drzwiach mieszkania kartkę z informacją o zaległości w zapłacie należności za energię elektryczną i przypomnieniu o konieczności jej uregulowania (dokument k. 91 akt adm.).

Zaś 20 maja 2005 r. K. P. po powrocie do mieszkania znalazła w drzwiach formularz firmowy (...) S.A., na którym nie wpisano w miejscach wolnych daty i danych adresata, zawierający standardową prośbę o pilne skontaktowanie się telefonicznie lub osobiście w sprawie dostarczania energii elektrycznej. Na kartce znajdowało się nazwisko pracownika, który zostawił wiadomość i numer telefonu (k. 96 akt adm.).

W związku z istniejącym zadłużeniem, 22 czerwca 2005 roku wstrzymano dostawę energii elektrycznej do mieszkania powódki (Polecenie wyłączenia nr (...) k. 77 akt adm. punkt 1 Decyzji Prezesa URE z 27 listopada 2015 r. k. 228).

Zadłużenie nie zostało spłacone, pomimo wstrzymania dostaw, dlatego 20 lipca 2005 roku (...) S.A. wystawiła polecenia wyłączenia energii elektrycznej, które w rzeczywistości miało zmierzać do ustalenia, czy wstrzymanie dostaw energii elektrycznej w dniu 22 czerwca 2005 roku było skuteczne ( (...) S.A. z 05/10/2012 r. k. 47 akt adm., Polecenie wyłączenia nr (...) k. 77 akt adm. ).

Na miejscu okazało się, że energia do mieszkania powódki jest jednak dostarczana, w związku z tym, ponownie 1 sierpnia 2005 roku wstrzymano dostawę energii elektrycznej do mieszkania powódki (punkt 1 Decyzji Prezesa URE z 27 listopada 2015 r. k. 228, Polecenie wyłączenia nr (...) k. 78 akt adm.). W poleceniu wstrzymania dostaw nr (...) podano stan zadłużenia na 20 lipca 2005 r. oraz numer ewidencyjny odbiorcy, dane dotyczące numerów faktur, terminów płatności, taryfy, numeru licznika i informacje dotyczące daty odczytu – 09/06/2005. W formularzu nie zostały wypełnione rubryki przeznaczone do wpisania daty, w której wyłączenie miało być zrealizowane, stanu licznika w dniu wyłączenia, daty faktycznego wyłączenia i miejsca faktycznego wyłączenia oraz nazwiska osoby, która fizycznie zrealizowała zlecenie wyłączenia. W miejscu przeznaczonym do wpisania uwag znajduje się odręcznie wpisana mało czytelna informacja, dotycząca czynności wykonanej pod nieobecność odbiorcy energii i godziny jej wykonania. Z treści formularza nie wynikało, że w dniu 20 lipca 2005 r. wstrzymano dostarczanie energii elektrycznej do mieszkania powódki. ( k. 78 akt adm.).

(...) S.A. zdemontowała licznik rejestrujący pobór energii elektrycznej w mieszkaniu powódki 26 stycznia 2006 roku ( Zlecenie wyłączenia nr (...) k. 125 akt adm. oraz punkt 1 Decyzji Prezesa URE z 27 listopada 2015 r. k. 228).

Pismem z 17 sierpnia 2012 roku K. P. wystąpiła do Prezesa URE z wnioskiem o rozstrzygniecie w trybie art. 8 ust. 1 p.e., czy wstrzymanie dostaw energii eklektycznej do jej lokalu położonego w P. na osiedlu (...), w dniach 30 września 2004 r., 13 października 2004 r., 20 maja 2005 r., 22 czerwca 2005 r., 20 lipca 2005 r. i 26 stycznia 2006 r. było uzasadnione (Wniosek k.1 akt adm.).

W związku z powyższym, Prezes URE, pismem z 22 sierpnia 2012 r., zawiadomił powódkę i zainteresowanych o wszczęciu postępowania w trybie art. 8 ust. 1 p.e. o rozstrzygnięcie sporu dotyczącego nieuzasadnionego wstrzymania przez (...) S.A. dostaw energii elektrycznej do lokalu K. P. położonego w P. na osiedlu (...), wezwał do złożenia wyjaśnień w sprawie i złożenie dokumentów (Zawiadomienie k. 6 akt adm.)

W pismach z 7 września 2012 r. i 5 października 2012 r. (...) S.A. w P., potwierdziła, że 22 czerwca 2005 r., 1 sierpnia 2005 r., oraz 26 stycznia 2016 r. wstrzymała dostawy energii elektrycznej do lokalu K. P. położonego w P. os. (...). Zdaniem (...) S.A. wstrzymanie dostaw energii elektrycznej w wymienionych datach do mieszkania Pani P. było uzasadnione. W odniesieniu do pozostałych wskazanych terminów (...) oświadczyła, iż w tych dniach nie doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do mieszkania powódki (pisma (...) S.A. k. 12-14, k.46 akt adm.).

Zainteresowany (...) sp. z o.o. wyjaśnił, że jako dystrybutor systemu dystrybucyjnego, nie świadczył usługi dystrybucji energii elektrycznej do punktu odbioru zlokalizowanego w P. na osiedlu (...), tym samym nie łączą go z powódką żadne stosunki prawne i w związku z tym nie może złożyć żadnych wyjaśnień (pismo z 05/09/2012 r. k. 40 akt adm.).

Pismem z 14 sierpnia 2014 r. Prezes URE zawiadomił K. P. oraz zainteresowanych o zakończeniu postępowania administracyjnego w sprawie i możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym (Zawiadomienie k. 183 akt adm.).

Powódka zapoznała się z aktami sprawy i złożyła pismo z 29 września 2014 r., w którym podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie oraz wskazała okoliczności na jego potwierdzenie (pismo k.188 akt adm.).

Prezes URE, 27 listopada 2015 roku wydał zaskarżoną Decyzję.

Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

K. P. zaskarżyła decyzję Prezesa URE w zakresie pkt 2, w którym pozwany stwierdził, że dniach 30 września i 13 października 2004 roku oraz 20 maja i 20 lipca 2005 roku nie doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do lokalu powódki i na podstawie art. 105 § 1 k.p.a. umorzył postępowanie administracyjne jako bezprzedmiotowe.

W związku z powyższym, przedmiotem prowadzonego postępowania sądowego było ustalenie, czy w dniach 30 września i 13 października 2004 roku oraz 20 maja i 20 lipca 2005 roku doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do mieszkania powódki, a jeśli tak czy było ono uzasadnione oraz czy w sprawie zachodziły przesłanki do umorzenia postępowania administracyjnego.

W rozpoznawanej sprawie Sąd był również związany zaleceniami Sądu Apelacyjnego w Warszawie zawartymi w uzasadnieniu wyroku z 14 lipca 2020 roku, dlatego też dopuścił dowód z zeznań świadków S. B. i J. P. na okoliczność czy w datach wskazanych w pkt 2 zaskarżonej Decyzji doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do mieszkania powódki, sposobu informowania powódki o zamiarze wstrzymania dostaw oraz sposobu działania pracowników (...) S.A. w przypadku wstrzymania dostaw do lokalu powódki (postanowienie z 15 marca 2021 r. k. 231).

Przeprowadzenie tych dowodów nie pozwoliło jednak na ustalenie konkretnych dat wstrzymania dostaw energii elektrycznej do lokalu powódki, jedynie do potwierdzenia że zdarzenia takie miały miejsce.

Świadek S. B. zeznał, że nie widział momentu wstrzymywania dostaw do lokalu powódki, nie spotkał na korytarzu ani w mieszkaniu powódki pracowników (...) S.A. ( nagranie rozprawy z 02/12/2021 r. k. 381 00:12:40-00:12:55). Natomiast przychodził do powódki, gdy prądu w mieszkaniu już nie było. Potwierdził, że w lokalu powódki wielokrotnie dochodziło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej, bowiem wtedy powódka dzwoniła do niego i prosiła o pomoc w ustaleniu przyczyn takiego stanu rzeczy (00:13:14). Jednakże nie był w stanie podać konkretnych dat, w których opisane sytuacje miały miejsce. Wiedział jedynie od powódki, że przyczyną wstrzymania dostaw energii elektrycznej były zatory płatnicze (00:13:39).

Z kolei świadek J. P. – syn powódki, w swoich zeznaniach szczegółowo opisał sposób, w jaki pomagał mamie w zaistniałej sytuacji oraz jakie czynności razem podejmowali, aby doprowadzić do wznowienia dostaw energii elektrycznej. Jednakże nie był w stanie podać konkretnych dat, w których do wstrzymania dostaw dochodziło (nagranie rozprawy z 19/01/2022 r. 00:07:26 - 00:18:30 oraz 00:23:07).

Więcej szczegółów zawierały zeznania powódki, choć i one nie dostarczyły dowodu na poparcie twierdzenia, iż w dniach 13 października 2004 r., 20 maja 2005 r. i 20 lipca 2005 r. doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej. Co prawda K. P. szczegółowo opisała sytuacje, w których doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do jej lokalu oraz konkretne daty, jednakże poza jej zeznaniami nie było innych dowodów, chociażby pośrednich, które potwierdzałby wiarygodność zeznań powódki, z wyjątkiem wstrzymania dostaw 30 września 2004 roku.

Tymczasem, mając na uwadze ilość przypadków w których doszło do wstrzymania dostaw prądu w lokalu powódki (o których mowa w pkt 1 decyzji), bogatą korespondencję prowadzoną pomiędzy powódką a (...) S.A., upływ czasu oraz fakt, iż powódka była bezpośrednio zainteresowana korzystnym rozstrzygnięciem sprawy, Sąd uznał, iż powódka mogła pewne zdarzenia zapamiętać inaczej niż wyglądały one w rzeczywistości, dlatego nie mógł oprzeć ustaleń faktycznych jedynie w oparciu o jej zeznania.

Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie pozwalał jedynie na stwierdzenie, że do wstrzymania dostaw energii elektrycznej, poza datami wskazanymi w pkt 1 Decyzji, doszło również 30 września 2004 roku.

Powódka zarówno podczas składania zeznań na rozprawie 19 stycznia 2022 roku, jak i w pismach kierowanych do Prezesa URE wskazywała, że 30 września 2004 roku pracownik (...) S.A. wykręcił bezpieczniki ze znajdującego się poza jej mieszkaniem licznika energii elektrycznej, by w ten sposób zmusić ją do zapłaty zaległości za gaz. Powódka mimo iż stała na stanowisku, że żadnych zaległości nie ma, zdecydowała się na uiszczenie rzekomej zaległości, aby doprowadzić do wznowienia dostaw energii elektrycznej. Na dowód czego okazała pokwitowanie z 30 września 2004 r. wystawione przez pracownika (...) za zapłatę za gaz (k. 88 akt adm.). Wyjaśniła, że faktura opiewała na 22,16 zł a „windykator” doliczył 2,50 zł za wznowienie dostaw (k.79 akt adm.).

Z kolei (...) S.A. w piśmie z 7 września 2012 r. przyznała, że w dniu 21 września 2004 r. wydała polecenie wstrzymania dostaw energii elektrycznej do mieszkania powódki, jednakże nie doszło do tego, a pracownik dokonał jedynie kontroli dowodów wpłaty przedstawionych przez powódkę (k.12 akt adm.).

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że twierdzenia powódki z połączeniem z wystawieniem 21 września 2004 roku polecenia wstrzymania dostaw oraz pokwitowaniem z 30 września 2004 roku wystawionym przez pracownika (...) S.A. pozwalają na stwierdzenie, iż rzeczywiście tego dnia doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do lokalu powódki, co miało ją skłonić do uiszczenia zaległości za gaz. Wstrzymanie dostaw nastąpiło na podstawie zlecenia z 21 września 2004 roku i polegało na wykręceniu bezpieczników. W związku z powyższym, nie ma podstaw do twierdzenia, iż działanie pracownika (...) było samowolne, skoro dysponował on wystawionym 21 września 2004 roku poleceniem wstrzymania dostaw energii elektrycznej. Nie miał również znaczenia krótki czas wstrzymania dostaw, istotny był sam fakt pozbawienia powódki dostępu do energii elektrycznej.

Odnośnie pozostałych dat tj. 13 października 2004 r., 20 maja 2005 r. i 20 lipca 2005 r. to poza zeznaniami powódki brak jest innych dowodów potwierdzających wstrzymanie dostaw energii elektrycznej.

W dniu 13 października 2004 r., podczas nieobecności powódki w mieszkaniu, pracownik Zakładu Obsługi Klienta (...) S.A. w P., inkasent S. M. pozostawił w drzwiach mieszkania kartkę z informacją o zaległości w zapłacie należności za energię elektryczną i przypomnieniu o konieczności jej uregulowania (k. 91 akt adm.). W treści przedstawionego dowodu nie ma żadnej zapowiedzi wstrzymania dostaw energii elektrycznej oraz, że w tym dniu doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do mieszkania powódki.

Zaś 20 maja 2005 r. w drzwiach mieszkania powódki pozostawiono formularz firmowy (...), na którym nie wpisano w miejscach wolnych daty i danych adresata, zawierający standardową prośbę o pilne skontaktowanie się telefonicznie lub osobiście w sprawie dostarczania energii elektrycznej. Na kartce znajdowało się jedynie nazwisko pracownika, który zostawił wiadomość i numer telefonu (k. 96 akt adm.). Z pozostawionej wiadomości nie wynika, do kogo była skierowana. Formularz nie został wypełniony i nie zawiera powiadomienia o wstrzymaniu 20 maja 2005 r. dostawy energii elektrycznej do mieszkania powódki.

Z kolei 20 lipca 2005 roku wystawiono polecenia wyłączenia nr (...) na firmowym formularzu, w którego treści podano stan zadłużenia powódki na 20 lipca 2005 r. oraz numer ewidencyjny odbiorcy, dane dotyczące numerów faktur, terminów płatności, taryfy, numeru licznika i informacje dotyczące daty odczytu – 09/06/2005 (k. 100 akt adm.). W formularzu nie zostały wypełnione rubryki przeznaczone do wpisania daty, w której wyłączenie miało być zrealizowane, stanu licznika w dniu wyłączenia, daty faktycznego wyłączenia i miejsca faktycznego wyłączenia oraz nazwiska osoby, która fizycznie zrealizowała zlecenie wyłączenia. W miejscu formularza przeznaczonym do wpisania uwag znajduje się odręcznie wpisana mało czytelna informacja, dotycząca czynności wykonanej pod nieobecność odbiorcy energii i godziny jej wykonania. Poniżej podano datę 1 sierpnia 2005 r. oraz nazwisko pracownika, który czynność wykonał. Z treści formularza nie wynika, że w dniu 20 lipca 2005 r. wstrzymano dostarczanie energii elektrycznej do mieszkania powódki.

Za przekonywujące w tym zakresie Sąd uznał wyjaśnienia (...), że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do lokalu powódki nastąpiło wcześniej tj. 22 czerwca 2005 roku, na co przedstawiono dowód - polecenie wstrzymania dostaw (k. 77 akt adm.) i co zostało potwierdzone w pkt 1 (prawomocnym) zaskarżonej Decyzji. Polecenie wyłączenia nr (...) wystawione 20 lipca 2005 roku miało jedynie zmierzać do ustalenia, czy faktycznie 22 czerwca 2005 roku doszło do wstrzymania dostaw. Na miejscu ustalono, że energia elektryczna jest dostarczana do lokalu powódki, dlatego 1 sierpnia 2005 roku ponownie wstrzymano dostawę energii elektrycznej na podstawie zlecenia z 20 lipca 2005 r. (k. 78 akt adm.).

Reasumując, zebrany w sprawie materiał dowodowy dał podstawę do stwierdzenia, że w dniach 13 października 2004 r., 20 maja 2005 r. i 20 lipca 2005 r. (...) S.A. nie wstrzymała dostaw energii elektrycznej do mieszkania powódki.

Jednakże w ocenie Sądu powyższa konstatacja nie uprawniała pozwanego do umorzenia postępowania w sprawie na podstawie art. 105 § 1 k.p.a., zgodnie z którym w razie stwierdzenia, że postępowanie z jakichkolwiek przyczyn stało się w całości lub w części bezprzedmiotowe, organ administracji wydaje decyzję o umorzeniu postępowania w odpowiedniej części.

W orzecznictwie sądowym powszechnie wyrażane jest stanowisko, zgodnie z którym, bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego, o której mowa w art. 105 § 1 k.p.a. oznacza, że brak jest któregoś z konstytutywnych elementów sprawy, a wobec tego nie można wydać decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie jej co do istoty (tak NSA w wyroku z 10 maja 2012 r., sygn. akt II GSK 467/11, Lex nr 1219036). Zatem o bezprzedmiotowości postępowania w rozumieniu art. 105 § 1 k.p.a. można mówić, gdy nie ma podstaw do wydania decyzji administracyjnej, czyli do władczej ingerencji organu administracyjnego. Wówczas jakiekolwiek rozstrzygnięcie merytoryczne pozytywne, czy negatywne staje się prawnie niedopuszczalne (tak NSA w wyroku z 21 lutego 2006 r., sygn. akt I OSK 967/05, Lex nr 201507). Bezprzedmiotowym może być zatem postępowanie zarówno z powodu braku przedmiotu faktycznego do rozpatrzenia sprawy, jak również z powodu braku podstawy prawnej do wydania decyzji w zakresie żądania wnioskodawcy (tak NSA w wyrok z 23 stycznia 2006 r., sygn. akt II SA 428/01, Lex nr 137801).

Od bezprzedmiotowości postępowania wywołanej podstaw prawnych i faktycznych, odróżnić należy bezzasadność żądania. Jest to sytuacja, w której żądanie nie może być uwzględnione, ponieważ nie zostały spełnione określone w przepisach warunki (przesłanki) do uwzględnienia wniosku. W takim przypadku należy wydać decyzję, o jakiej mowa w art. 104 § 1 k.p.a., rozstrzygającą sprawę co do istoty, wyjaśniając powody odmowy uwzględnienia żądania (tak WSA w Lublinie w wyroku z 10 grudnia 2021 r., Lex nr 3281631).

Tymczasem w rozpoznawanej sprawie istniała podstawa prawna (art. 8 ust. 1 p.e.) i faktyczna do rozstrzygnięcia sprawy merytorycznie. Z przepisów p.e. nie wynika, bowiem by Prezes URE był uprawniony jedynie do stwierdzenia, iż wstrzymanie dostaw energii elektrycznej było uzasadnione lub nieuzasadnione, ale również do rozstrzygnięcia sporu, że do wstrzymania w ogóle doszło.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 8 ust. 1 p.e. w sprawach spornych dotyczących nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania paliw gazowych lub energii rozstrzyga Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek strony. Warunkiem koniecznym do podjęcia interwencji przez Prezesa URE jest zatem istnienie sporu pomiędzy stronami odnośnie wstrzymania dostarczania energii elektrycznej i wniosek strony sporu. Następnie po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego organ decyduje, czy spór istniał, czy dotyczył wstrzymania dostaw, i czy wstrzymanie było nieuzasadnione.

Mając na uwadze powyższe argumenty, Sąd uznał, że Prezes URE nie powinien w omawianym zakresie umarzać postępowania, tylko stwierdzić, co zresztą miało miejsce pkt 2 Decyzji, że nie doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej. Choć formalnie Prezes URE umorzył postępowanie w sprawie, to faktycznie merytorycznie rozpoznał sprawę, ustalając że w dniach 30 września i 13 października 2004 roku oraz 20 maja i 20 lipca 2005 roku nie doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do lokalu powódki, w tej sytuacji Sąd uznał, że nie jest konieczne uchylenie Decyzji w pkt 2, ale jedynie jego zmiana poprzez eliminację stwierdzenia o umorzeniu postępowania.

Powracając do wstrzymania dostaw energii elektrycznej 30 września 2004 roku, to jak wcześniej wskazano, Sąd uznał, że takie zdarzenie miało miejsce, a skoro tak to był również zobowiązany do ustalenia czy było ono uzasadnione czy też nie.

Zgodnie z obowiązującym wówczas art. 6 ust. 3a p.e. przedsiębiorstwa energetyczne mogą wstrzymać dostarczanie paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w przypadku, gdy odbiorca zwleka z zapłatą za pobrane paliwo gazowe, energię elektryczną lub ciepło albo świadczone usługi co najmniej miesiąc po upływie terminu płatności, pomimo uprzedniego powiadomienia na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, dwutygodniowego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności. Analogiczne postanowienie znajduje się obecnie w art. 6b ust. 2 i 3 p.e.

W rozpoznawanej sprawie, 1 lipca 2004 r. (...) S.A. wystawiła powódce fakturę nr (...) na kwotę do zapłaty 97,47 zł z terminem płatności do 16 lipca 2004 r. (faktura k. 50 akt adm.). Z powodu braku zapłaty powyższej faktury (...) S.A. 5 sierpnia, skierowała do powódki wezwanie do zapłaty, które zostało wysłane zwykłą przesyłką listową ( pismo (...) S.A. z 05/10/2012 r. k. 46 akt adm.). Sąd nie mógł jednak zapoznać się z treścią tego wezwania, albowiem (...) S.A. nie dysponowała jego kopią, jak również dowodem nadania, a tym bardziej dowodem doręczenia. Z kolei powódka zaprzeczała, jakoby taką korespondencję otrzymała (k. 1 akt adm.).

W tej sytuacji, należało uznać, że (...) S.A. nie wykazała, aby wypełniła przesłanki określone w art. 6 ust. 3a p.e. a upoważniające ją do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do lokalu powódki. W tym miejscu warto zaznaczyć, że art. 6 ust. 3a p.e. ma na celu ochronę odbiorców energii poprzez jednoznaczne sprecyzowanie warunków prowadzących do wstrzymania sprzedaży podstawowego dobra jakim jest energia elektryczna. Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca energetyczny zmierza wstrzymać dostarczanie energii bez ryzyka uznania takiego wstrzymania za nieuzasadnione, ma obowiązek zachowania ratio legis nałożonego na niego obowiązku informacyjnego, jaki został przewidziany w art. 6 ust. 3a p.e., a więc umożliwienia odbiorcy zrealizowania ciążącego na nim obowiązku. Nie można zapominać, że chociaż mamy tu do czynienia z klientem, który nie uiszcza ciążących na nim opłat z tytułu dostarczenia mu energii elektrycznej, to możliwość wstrzymania dostaw stanowi dotkliwą sankcję przewidzianą dla odbiorców, co oznacza, że powinno być stosowane jedynie wyjątkowo, tj. w sytuacji, gdy klient jest faktycznie nielojalny i w pełni świadomie nie wywiązuje się z obowiązków wynikających z umowy i nie uiszcza stosownych opłat mimo szansy, jaką przewidział ustawodawca we wskazanym przepisie. W orzecznictwie słusznie wskazuje się, że art. 6 ust. 3a p.e. chroni przede wszystkim interesy odbiorcy energii elektrycznej, który musi mieć zarówno świadomość istnienia zaległości w opłatach należności za dostarczoną energię, terminów płatności poszczególnych należności oraz poszczególnych okresów zwłoki za konkretnie wskazane czynniki energetyczne, jak i świadomość skutków związanych z brakiem uregulowania należności w wyznaczonym terminie, wobec dotkliwości sankcji, jaką jest wstrzymanie dostaw energii elektrycznej. Wymogi określone w tym przepisie muszą być więc bezwzględnie spełnione, aby wstrzymanie dostaw energii było zasadne. Oznacza to, że samo istnienie zadłużenia nie jest wystarczające dla wstrzymania dostarczania energii elektrycznej, a konieczne jest jeszcze należyte, szczegółowe i uprzednie poinformowanie odbiorcy o wysokości zadłużenia i o skutkach braku uiszczenia należności (tak Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 18 czerwca 2013 r., sygn. akt VI ACa 1361/12, LEX nr 1372487).

Reasumując, Sąd ustalił, że w dniach 13 października 2004 roku oraz 20 maja i 20 lipca 2005 roku nie doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do lokalu powódki, zaś 30 września 2004 roku wstrzymanie dostaw miało miejsce i było nieuzasadnione, w tej sytuacji, na podstawie art. 479 ⁵³ § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną Decyzję w sposób wskazany w treści wyroku.

O kosztach procesu, Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. zgodnie z którym „W razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.” i obciążył nimi powódkę, uznając że pozwany uległ tylko co do nieznacznej części żądania. W odwołaniu powódka zaskarżyła cały punkt 2 Decyzji, wnosząc o uznanie, że we wszystkich wskazanych tam datach doszło do wstrzymania dostaw energii elektrycznej oraz że było ono nieuzasadnione. Natomiast Sąd uznał zasadności odwołania powódki tylko co do jednej z czterech dat tj. 30 września 2004 roku. W tej sytuacji, Sąd uznał, że to powódka przegrała sprawę i powinna zwrócić pozwanemu koszty zastępstwa procesowego. Ich wysokość - 720,00 zł Sąd ustalił na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804 z zm.).

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

(...)

(...)