Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 201/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2023r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

sędzia (del.) Paweł Mądry

Protokolant:

st.sekr.sądowy Agnieszka Walerczak

przy udziale prokuratora Artura Trębickiego

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2023 r.

sprawy P. S.

oskarżonego z art. 284 § 2 kk i in.

na skutek apelacji, wniesionych przez obrońcę oskarżonego i oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Sokołowie Podlaskim

z dnia 22 listopada 2022 r. sygn. akt II K 255/17

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. S. R. kwotę 840 zł (w tym 157,07 zł podatku VAT) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej R. K. kwotę 840 złotych tytułem kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze określając, że wchodzące w ich skład wydatki ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 201/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

6.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Sokołowie Podlaskim z dnia 22 listopada 2023r. w sprawie II K 255/17

6.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

6.3.  Granice zaskarżenia

6.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

6.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

6.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

6.5.  Ustalenie faktów

6.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

-------------------

----------------------------------------------------------

------------

--------------

6.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

-------------------

---------------------------------------------------------

-------------

---------------

6.6.  Ocena dowodów

6.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

--------------

-------------------------------------------------------------

----------------------------------------------

6.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

-------------------------------------------------------------

----------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut nieuwzględnienia treści wyjaśnień oskarżonego składanych w postępowaniu sądowym, w których oskarżony nie przyznawał się do zarzuconych mu czynów oraz kwestionował wysokość szkody w sytuacji, gdy wcześniejsze wyjaśnienia, a zwłaszcza ugoda były poczynione w warunkach braku pełnej swobody oraz stresu odbijającego się na chwiejnej dyspozycji psychicznej, gdyż warunki te nie uwzględniały złego stanu psychicznego oskarżonego co dopiero znalazło odbicie w postępowaniu przed sądem (zarzut apelacji obrońcy)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- oceniając zarzut obrońcy należy zauważyć, że oskarżony w toku postępowania przygotowawczego w obecności swego obrońcy przyznał się do zarzuconych mu wówczas czynów i opisał sposób popełnienia przestępstwa oraz wskazał nabywców paliwa pochodzącego z przestępstwa. Oskarżony podczas dwóch przesłuchań w charakterze podejrzanego nie podał do protokołu żadnych informacji dotyczących stanu jego zdrowia, które mogłyby choćby rodzić podejrzenie dysfunkcji oskarżonego w tym zakresie czy wskazywać na działanie w warunkach braku „ pełnej swobody”. Podobnie na rozprawie w dniu 19 października 2018r. oskarżony oświadczył, że nie leczył się psychiatrycznie /k. 198/. Przywołane okoliczności stanowią zatem podstawę do stwierdzenia, że twierdzenia obrońcy co do działania oskarżonego w warunkach ograniczonej świadomości lub swobody wyrażania oświadczeń woli pozostają jedynie nieudowodnioną sugestią. Nadto należy odwołać się do wniosków opinii sądowo-psychiatrycznej sporządzonej w sprawie, dotyczącej stanu zdrowia oskarżonego w chwili czynu. Otóż biegli zgodnie stwierdzili, że P. S. nie był upośledzony umysłowo i mimo stwierdzonych nawracających zaburzeń nastroju mógł – w okresie objętym aktem oskarżenia – prawidłowo rozpoznać znaczenie czynów i pokierować swoim postępowaniem /k. 964v/.

- z powyższych powodów należy także uznać za bezpodstawne twierdzenie obrońcy o tym, że oskarżony zawierając ugodę w obecności notariusza działał w warunkach braku pełnej swobody.

Wniosek

wniosek o uniewinnienie ewentualnie o obniżenie kary pozbawienia wolności do wymiaru umożliwiającego "obycie kary w warunkach zawieszenia"

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

bezzasadność zarzutu warunkowała bezzasadność obu wniosków apelacji

3.2.

zarzut wymierzenia kary powyżej jednego roku pozbawienia wolności co powoduje, że oskarżony praktycznie nie może skorzystać z warunkowego zawieszenia tej kary, a ma to wielkie znaczenie dla niego jako człowieka schorowanego fizycznie i psychicznie, utrzymującego rodzinę oraz opiekującego się niepełnosprawną chorą córeczką w wieku 8 lat (zarzut apelacji obrońcy)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

zarzut rażącej surowości kary podniesiony przez obrońcę jest bezzasadny. Sąd Rejonowy w sporządzonym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przekonywująco wskazał zarówno na okoliczności łagodzące jak i wpływające na zaostrzenie kary oraz wyprowadził z tego wnioski zasługujące na aprobatę. Zdaniem Sądu Okręgowego, sytuacja rodzinna oskarżonego, czy też stan jego zdrowia może mieć znaczenie na etapie postępowania wykonawczego, lecz nie stanowi dostatecznej podstawy do zmiany zaskarżonego wyroku

Wniosek

wniosek o uniewinnienie ewentualnie o obniżenie kary pozbawienia wolności do wymiaru umożliwiającego "obycie kary w warunkach zawieszenia"

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

bezzasadność zarzutu warunkowała bezzasadność obu wniosków apelacji

3.3.

oskarżony nie wyodrębnił w apelacji konkretnych zarzutów w osobnych jednostkach redakcyjnych, lecz zawarł w osobistej apelacji następujące argumenty:

- nieuwzględnienie przez Sąd meriti treści wyjaśnień oskarżonego, w których oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzuconych mu czynów oraz kwestionował wysokość szkody,

- oskarżony nie posiadał samochodu, zatem musiał działać wspólnie z inną osobą w celu wywiezienia z firmy paliwa

- paliwo było brane także przez innego pracownika M. J. (1), która czerpała z tego procederu korzyści majątkowe, podobnie jak inny pracownik G. K. (który w tym zakresie zawarł ugodę z pracodawcą),

- oskarżony podpisując ugodę był w złej dyspozycji psychicznej, okresowo przebywał w zakładzie psychiatrycznym, gdzie był leczony z powodu epizodu ciężkiej depresji z objawami psychotycznymi

- oskarżony pozostaje pod opieką lekarzy z wielu specjalizacji, lekarz psychiatra podejrzewa u oskarżonego chorobę dwubiegunową, oskarżony opiekuje się chorą partnerką J. P. oraz niepełnosprawną córką, a mimo to Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonemu karę jednego roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji ocenił wiarygodność wyjaśnień oskarżonego zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 7 kpk i zasadnie uznał wyjaśnienia oskarżonego złożone na rozprawie za pozbawione waloru wiarygodności. Błędne jest oczekiwanie oskarżonego, iż sąd winien uwzględniać jedynie te wyjaśnienia, które są korzystne dla niego. Ponadto wyjaśnienia oskarżonego złożone na rozprawie pozostają w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

- oskarżony kwestionując w apelacji wysokość szkody wyrządzonej przypisanym mu przestępstwem nie wskazał żadnych istotnych dla sprawy okoliczności czy dowodów, na podstawie których należałoby powziąć wątpliwości co do wysokości szkody ustalonej w sprawie. Twierdzenia oskarżonego o tym, że nie miał samochodu nie pozostają w sprzeczności z ustalonym w sprawie stanem faktycznym, o czym świadczą zeznania m.in. M. J. (2), która opisała w jaki sposób oskarżony odbierał paliwo. Ponadto nie zostały udowodnione twierdzenia oskarżonego o tym, że podobny proceder przywłaszczenia paliwa prowadziła M. J. (2) czy G. K.. Należy przypomnieć, że w tej sprawie zgromadzono dokumenty zawierające podpisy oskarżonego, które poświadczały datę i ilość pobranego paliwa, zatem nawet hipotetyczna okoliczność, iż także inna osoba przywłaszczała paliwo na szkodę pracodawcy nie ma znaczenia dla opisu czynu przypisanego oskarżonemu ani nie stanowi dla niego okoliczności łagodzącej.

- zarzuty oskarżonego dotyczące braku swobody powzięcia oświadczenia woli przy zawieraniu ugody są w oczywisty sposób bezzasadne, o czym szerzej powyżej.

- okoliczność trudnej sytuacji życiowej oskarżonego czy też stan jego zdrowia nie ma istotnego znaczenia na etapie wymiaru kary i mogą jedynie mieć znaczenie na etapie postępowania wykonawczego

Wniosek

wniosek o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconych mu czynów ewentualnie o zmianę wyroku poprzez obniżenie wymiaru kary pozbawienia wolności i warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

bezzasadność zarzutu warunkowała bezzasadność obu wniosków apelacji

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

6.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1

Przedmiot utrzymania w mocy

cały wyrok

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

bezzasadność zarzutów obu apelacji oraz brak zaistnienia okoliczności uwzględnianych przez sąd odwoławczy z urzędu

6.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1

Przedmiot i zakres zmiany

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

6.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

-----------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.4.1.

-----------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Sąd Okręgowy uwzględnił wniosek obrońcy i na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze w zw. z § 17 ust. 2 pkt 4 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu zasądził na rzecz obrońcy koszty nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym. Wysokość tych kosztów została ustalona na podstawie § 11 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie z uwagi na treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2022r. w sprawie SK 78/21

III

Sąd Okręgowy uwzględnił wniosek pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i zasądził od oskarżonego na rzecz R. K. kwotę 840 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu odwoławczym, gdyż apelacje złożone na korzyść oskarżonego okazały się bezzasadne. Wysokość kosztów została określona na podstawie § 11 ust. 2 pkt 4 i ust. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

IV

apelacje oskarżonego i jego obrońcy okazały się w całości bezzasadne, zatem z mocy art. 636 § 1 kpk oskarżony winien ponieść koszty sądowe w całości, jednakże mając na uwadze jego trudną sytuację majątkową i zdrowotną Sąd na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk zwolnił go w całości od zapłaty kosztów sądowych, wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana