Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ga 1327/22

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 8 września 2022 r. w sprawie o sygn. akt V GC 2592/19 z powództwa E. M. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę, Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim orzekł w następujący sposób:

1.  zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.575,10 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 listopada 2017 r. do dnia zapłaty;

2.  oddalił powództwo w pozostałej części;

3.  zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.040,74 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

(wyrok k. 151, uzasadnienie k. 161-171)

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka, zaskarżając go w części, tj.: w zakresie pkt 2. oddalającego powództwo co do kwoty 1.677,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 listopada 2017 r. do dnia zapłaty oraz w zakresie pkt 3 tj. w zakresie kosztów postępowania.

Zaskarżonemu orzeczeniu skarżąca zarzuciła naruszenie prawa materialnego – art. 361 § 1 k.c. polegające na uznaniu, iż nie mieszczą się w adekwatnym związku przyczynowo – skutkowym ze szkodą koszty najmu pojazdu zastępczego po stawce oferowanej przez powódkę w okresie przekraczającym uznane przez pozwanego jako zasadne pierwsze 14 dni najmu (od 15-tej doby do 40-tej doby najmu), podczas gdy zakładając możliwość zorganizowania najmu pojazdu zastępczego przez pozwanego dla poszkodowanego, pozwany udzieliłby takiej możliwości jedynie przez okres uznanych przez siebie 14 dni najmu, w pozostałym zakresie (słusznie uznanym przez Sąd za zasadny) poszkodowany i tak musiałaby poszukiwać pojazdu zastępczego na wolnym rynku, bez możliwości kontynuowania najmu za pośrednictwem zakładu ubezpieczeń.

W konkluzji do tak sformułowanego zarzutu powódka wniosła o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie jego punktu 2. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki dodatkowej kwoty 1.677,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 listopada 2017 r. do dnia zapłaty;

2.  zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie jego punktu 3. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, stosownie do treści rozstrzygnięcia wniosku z punktu III. l. apelacji;

3.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w tym postępowaniu, według norm przepisanych.

(apelacja k. 176-179)

W odpowiedzi na apelację powódki, pozwany wniósł o jej oddalenie w całości
i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

(odpowiedź na apelację k. 192-193)

Na podstawie art. 374 k.p.c. apelacja została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki zasługuje na uwzględnienie i skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku.

Sąd pierwszej instancji w sposób niewadliwy przeprowadził postępowanie dowodowe
i poczynił na podstawie jego wyników prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd odwoławczy przyjmuje za własne, dokonując jednak ich odmiennej oceny prawnej w zakresie wskazanym przez stronę apelującą.

Za skuteczny należy uznać zarzut wyczerpujący apelację powódki, naruszenia przepisów prawa materialnego, tj.: art. 361 § 1 k.c.

Na etapie postępowania apelacyjnego spór w niniejszej sprawie dotyczył jedynie wysokości dobowej stawki za najem pojazdu zastępczego.

Wskazać w tym miejscu trzeba, że zasadą jest, iż odszkodowanie należne poszkodowanemu powinno obejmować wszystkie straty, które poszkodowany poniósł wskutek zaistnienia szkody, stanowiące normalne następstwo działania, z którego szkoda wynikła (art. 361 § 1 k.c.). Poszkodowanemu należy się zatem zwrot wszelkich celowych i ekonomicznie uzasadnionych wydatków, poniesionych w celu przywrócenia stanu poprzedniego. Do tych celowych i ekonomicznie uzasadnionych wydatków związanych z likwidacją skutków szkody zalicza się konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego przez poszkodowanego.

Ogólny obowiązek naprawienia szkody przez zapłatę poszkodowanemu sumy pieniężnej, która odpowiadać będzie wysokości szkody ustalonej w sposób przewidziany prawem (art. 363 k.c. i art. 361 k.c.), a zatem zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania, obciąża ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej.

Granice dotyczące obowiązku naprawienia szkody określane są niezmiennie w przypadku zaistniałego zdarzenia przez związek przyczynowy pomiędzy zaistniałym zdarzeniem a powstałą szkodą. W kodeksie cywilnym przyjęta została koncepcja adekwatnego związku przyczynowego, którego istnienie stwierdzić można, jeżeli w danym stanie mamy do czynienia wyłącznie z przyczynami, które normalnie wywołują dane skutki. Jeżeli zaś skutek wystąpił w następstwie przyczyny nietypowej, wówczas w świetle regulacji kodeksu cywilnego nie można stwierdzić istnienia związku przyczynowego pomiędzy takim zdarzeniem i skutkiem. Ocena czy pomiędzy zdarzeniem sprawczym a następstwem zachodzi kauzalne powiązanie, któremu przypisać można znamię normalnego w sensie opisanym dokonywana jest przez Sąd na podstawie wszelkich danych i informacji jakimi dysponuje w chwili orzekania.

W okolicznościach niniejszej sprawy stwierdzić należy, że Sąd Rejonowy dokonał nieprawidłowej oceny prawnej związku przyczynowego poniesionych kosztów z tytułu najmu pojazdu zastępczego ze szkodą wynikłą na skutek kolizji z dnia 1 lipca 2017 r. błędnie uznając, iż w okresie całego najmu (40 dni) zachodzi on tylko przy zastosowaniu stawki oferowanej przez pozwanego w wysokości 120,00 zł brutto za dobę. Rację ma skarżąca, że ubezpieczyciel uznając 14 dni najmu pojazdu zastępczego nie akceptowałby korzystania z najmu pojazdu zastępczego przez okres dłuższy. Oznacza to, że na dalszy okres poszkodowany miał prawo wynająć pojazd zastępczy na wolnym rynku za ceny rynkowe i również za taki najem pozwany odpowiada. Skoro pozwany nie uznawał i nadal nie uznaje, aby zasadny był najem przekraczający 14 dni, poszkodowany w tej sytuacji mógł dalej wynajmować pojazd, ale już od innego podmiotu, za stawkę przez ten podmiot zaproponowaną, o ile stawka ta była rynkowa. Zgodnie z wydaną w niniejszej sprawie opinią biegłego sądowego (k. 85-101) stawka zaproponowana przez powoda była stawką rynkową. W tych okolicznościach należało w pełni podzielić wyrażony przez apelującą pogląd, iż pozwany winien ponieść odpowiedzialność ponad uznaną przez siebie stawkę w okresie pozostałych 26 dni najmu, tj.: po stawce wynikającej z umowy najmu – 184,50 zł brutto.

Konkludując należy przyjąć, że dla wyrównania uszczerbku majątkowego powódki, jako cesjonariusza z tytułu szkody, za którą odpowiedzialność ponosi pozwany, należny jest zwrot kosztów poniesionych na najem pojazdu zastępczego w okresie 14 dni przy uwzględnieniu stawki pozwanego, czyli 120,00 zł brutto, zaś w okresie pozostałych 26 dni przy uwzględnieniu stawki zaoferowanej przez nią w umowie najmu, czyli 184,50 zł brutto. Biorąc pod uwagę, że pozwany wypłacił odszkodowanie z tytułu najmu w wysokości 1.680,00 zł, a Sąd I instancji zasądził kwotę 3.120,00 zł, powódce pozostała do przyznania kwota 1.677,00 zł.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w punkcie I. wyroku zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 2. zasądzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.677,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 listopada 2017 r. do dnia zapłaty i oddalając powództwo w pozostałej części.

W konsekwencji zmiany rozstrzygnięcia, zmianie uległa zawarta w punkcie 3. zaskarżonego wyroku należna powódce kwota tytułem zwrotu kosztów procesu, ustalona na podstawie art. 100 k.p.c. poprzez stosunkowe jej rozdzielenie.

Powódka dochodził należności głównej w wysokości 6.536,40 zł, ostatecznie zaś zasądzona na jej rzecz została łączna kwota 5.252,10 zł. Powódka wygrała zatem sprawę w 80,35%. Łączne koszty procesu poniesione przez strony wyniosły 5.194,26 zł, z czego powódka poniosła 3.394,26 zł (opłata sądowa od pozwu – 400,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika – 1.800,00 zł, wynagrodzenie biegłego – 1.177,26 zł), a pozwany 1.800,00 zł (wynagrodzenie pełnomocnika).

Powódka przegrała sprawę w części odpowiadającej 19,65%, więc winna ponieść koszty w wysokości 1.020,67 zł (19,65% z kwoty 5.194,26 zł), w związku z czym należało zasądzić od pozwanego na rzecz powódki tytułem zwrotu kosztów procesu w I instancji kwotę 2.373,59 zł, jako różnicę pomiędzy poniesionymi a należnymi kosztami (3.394,26 zł – 1.020,67 zł).

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na zasadzie odpowiedzialności za wynik sprawy wynikającej z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Apelacja powódki została uwzględniona w całości. Zasądzoną od pozwanego na rzecz powódki kwotę 650,00 zł stanowią poniesione przez nią koszty z tytułu: opłaty od apelacji – 200,00 zł oraz wynagrodzenia pełnomocnika powódki – 450,00 zł, określone na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego przez PI.

22.06.2023 r.