Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 133/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Z. z dnia (...) ( (...) )

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

R. S.

Zachowanie skazanego w warunkach izolacji

Opinia o skazanym

249-257

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Opinia o skazanym

Dokument urzędowy, którego wiarygodność nie budziła zastrzeżeń sądu i nie była kwestionowana przez strony.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apelacja prokuratora:

Obraza przepisów prawa materialnego, w szczególności art.4 § 1 kk, poprzez przyjęcie błędnej wykładni tego przepisu i wydanie wyroku łącznego, na podstawie art.85 § 1 i 2 kk i art.86 § 1 kk, w brzmieniu przepisów dot. kary łącznej, obowiązujących od dnia (...) wobec R. S. skazanego m.in. wyrokami Sądu Rejonowego w Ż. z dnia (...)( (...) ) i z dnia (...) ( (...) ) w sytuacji braku warunków do wydania wyroku łącznego, zarówno na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów, dot. kary łącznej, jak również przepisów o karze łącznej, obowiązujących w okresie od dnia (...) przy zastosowaniu art.4 § 1 kk, z uwagi na jednoznaczne brzmienie normy wyrażonej cyt. przepisem, odnoszącej się m.in. do czasu popełnienia poszczególnych czynów zabronionych.

Apelacja obrońcy skazanego :

Rażąca niewspółmierność kary wymierzonej wyrokiem łącznym, polegająca na wymierzeniu kary przy zastosowaniu zasady kumulacji, a więc zbyt surowej, nieadekwatnej do popełnionych przez skazanego czynów.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora:

Apelacja ta zasługiwała na uwzględnienie, jednakże sąd odwoławczy nie podzielił w pełni jej uzasadnienia.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że w pkt I zaskarżonego wyroku łącznego sąd I instancji połączył kary pozbawienia wolności wymierzone skazanemu przez Sąd Rejonowy
w Ż. w sprawach (...) i (...). Wyroki w tych sprawach wydano odpowiednio w dniach (...) (prawomocny od (...)) i (...) Podejmując decyzję
o wydaniu wyroku łącznego sąd meriti uzasadnił ją możliwościami jakie dawać miał mu art.4 § 1 kk. W tym zakresie kierował się – co wynika z wywodu na s.10-11 uzasadnienia zaskarżonego wyroku – faktem, że część czynów, w tym czyn objęty wyrokiem w sprawie (...), zostało popełnionych w okresie od (...) Okoliczność ta nie ma jednak żadnego znaczenia dla określenia przepisów właściwych do rozstrzygnięcia sprawy. Ustawodawca
w art.81 ust. 2 ustawy z dnia (...) o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz uproszczonym postępowaniu o zatwierdzeniu układu w związku z wystąpieniem (...)19 (Dz.U.2022.2141 tj.) przesądził bowiem, że „przepisy rozdziału IX ustawy zmienianej w art.38, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy”. Kryterium wskazane powyżej różni się zatem od tego przyjętego przez Sąd Okręgowy. Znaczenie ma zatem moment prawomocności orzeczonej kary a nie czas popełnienia przestępstwa w rozumieniu art.4 § 1 kk. W rozpoznawanej sprawie obie kary zostały prawomocnie orzeczone już po (...) tak więc należy stosować wobec skazanego przepisy obowiązujące od (...) Dlatego też w orzecznictwie zwraca się uwagę,
że przepisy art.81 ust. 1 i 2 cyt. ustawy mają w stosunku do art.4 § 1 kk charakter przepisów wyjątkowych, czy inaczej mówiąc takich, które modyfikując ostatnio wymienioną regulację razem z nią współwyznaczają treść normy prawnej; zawierają zwroty jednoznaczne, które nie odnoszą się do kwestii łączenia prawomocnie orzeczonych do dnia (...)
z karami prawomocnie orzeczonymi po tej dacie. Nie wyłączają stosowania art.4 § 1 kk
ale w sytuacji, gdy tylko jedna z kar, których połączenie sąd rozważa w postępowaniu
w przedmiocie wydania wyroku łącznego, została prawomocnie orzeczona do dnia (...) albo po tej dacie
( vide: analogicznie Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 13.10.2022r., II AKa 37/22 ). W art.85 § 1 kk - w wersji obowiązującej od dnia (...) – przyjęto natomiast, że jedynie jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa. W realiach niniejszej sprawy tego rodzaju sytuacja jednak nie wystąpiła, albowiem czyn przypisany skazanemu
w wyroku z dnia (...) ( (...) ) popełniony został w dniu 19.01.2022r. a więc po wydaniu w dniu (...) wyroku w sprawie (...) (a nawet po jego uprawomocnieniu w dniu (...)). Oznacza to, że wobec skazanego nie ma możliwości wydania wyroku łącznego obejmującego ww. kary. Rację ma zatem prokurator, że wydany przez Sąd Okręgowy w Z. wyrok łączny jest nieprawidłowy. Z tego też powodu należało go uchylić
i postępowanie o wydanie wyroku łącznego umorzyć. Sąd Apelacyjny w tym miejscu, na marginesie niniejszej sprawy, pragnie odnieść się do orzeczenia tut. Sądu wydanego w sprawie (...), do którego błędnie odwoływał się zarówno sąd meriti, jak i prokurator. Wbrew odmiennym sugestiom zawartym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jak i apelacji prokuratora ( s.4 ) sytuacja procesowa w tym postępowaniu istotnie różni się od tej jaka zaistniała w realiach niniejszej sprawy. W uzasadnieniu wyroku z dnia (...)( (...) ) Sąd Apelacyjny dopuścił możliwość zastosowania art.4 § 1 kk, dlatego że kary podlegające łączeniu ( (...) Sądu Okręgowego w Z. i (...) Sądu Rejonowego w Krośnie Odrzańskim ) zostały prawomocnie orzeczone zarówno przed, jak i po dacie granicznej wskazanej powyżej.

Apelacja obrońcy skazanego:

Apelacja ta okazała się bezprzedmiotowa. Z uwagi na uwzględnienie apelacji prokuratora, kwestionującego co do zasady możliwość wydania wyroku łącznego wobec skazanego, podniesione przez skarżącą zarzuty dot. rażącej niewspółmierności kary łącznej ( uchylonej przez sąd odwoławczy ) nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Wniosek

Apelacja prokuratora :

O zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez umorzenie postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego, w oparciu o treść art.572 kpk.

Apelacja obrońcy :

1.  o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie skazanemu kary łącznej w wymiarze 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności,

ewentualnie

2.  o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Z.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Apelacja prokuratora zasługiwała na uwzględnienie. Z tego też powodu należało wyrok łączny uchylić i umorzyć postępowanie o jego wydanie. Konsekwencją tego stanu rzeczy było uznanie jednocześnie zarzutów apelacji obrońcy za bezprzedmiotowe.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Brak podstaw do wydania wyroku łącznego.

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

3.

O kosztach obrony z urzędu za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie § 1, § 2, § 4, § 17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3.10.2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2019.18 j.t).

O kosztach postępowania za obie instancje orzeczono na podstawie art.632 pkt 2 kpk w zw. z art.635 kpk.

7.  PODPIS

P. M. (1) P. G. M. Ś.